TY  - JOUR
TI  - Beden, Kültür ve Erkeklik: Vücut Geliştirmenin Eril Bir Alan Olarak Savunulması Üzerine Sosyolojik Bir Çalışma
AB  - Vücut geliştirme, erkeklik kimliği, beden ve sporarasındaki ilişkinin somut olarak gözlenebileceği, toplumsal cinsiyeteşitsizliklerini pekiştiren bir spor dalı ve bir toplumsal alandır. Erkeklikkimliğinin inşası ve yeniden üretilmesi açısından vücut geliştirme önemli biralandır, çünkü çoğu toplumda ideal kabul edilen ve hegemonik erkeklikle ilişkilendirilenkaslı bedene erişmeyi mümkün kılar. Bu çalışma, bir alan araştırmasınınverileri üzerinden vücut geliştirmeci erkeklerin bu alanı eril bir alan olarakoluşturup korurken kullandıkları stratejileri ortaya koymayı ve bu olguyutoplumsal cinsiyet sosyolojisi perspektifiyle incelemeyi amaçlamaktadır.Araştırma 2019 yılında nitel yöntemle ve fenomenolojik desende yürütülmüş olanbir saha çalışmasıdır. Veriler 2018 Aralık ve 2019 Ocak ayları arasındaTürkiye’nin beş farklı ilinde yaşayan, vücut geliştirme yarışmasına katılmış yada katılma aşamasında olan 18 vücut geliştirmeci erkekten yarı yapılandırılmışgörüşmelerle toplanmış, mülakat dökümleri betimsel ve sistematik olarak analizedilerek yorumlanmıştır. Bulgular katılımcıların vücut geliştirmeyi erkeklikleilişkilendirilen bir alan olarak savunurken biyolojik ve kültürel stratejilerkullandıklarını göstermektedir. Biyolojik koruma stratejileri çerçevesindeerkekler, sahip oldukları testosteron hormonu sayesinde kendilerini vücutgeliştirme alanının doğal sahipleri olarak görmekte, kadın bedeninin östrojenhormonu ve menstruasyon döngüsü gibi biyolojik nedenlerle vücut geliştirmeyeuygun olmadığını düşünmekte ve kadınları alandan dışlamaktadırlar. Kültürelkoruma stratejileri ise toplumsal cinsiyet rolleri ve sembolleriyleilişkilidir. Bu stratejilerden biri kadınların vücut geliştirme için gerekliolan ve hegemonik erkekliğe atfedilen disiplin, sıkı çalışma, azim, hırs veirade gibi özelliklere sahip olmadığı iddiasına dayanmaktadır. İkincisi ise vücutgeliştirme yapan kadınların kadınsılıklarını kaybedecekleri ve erkeklertarafından beğenilmeyen bir bedene sahip olacakları iddiasına dayanmaktadır.Bulgular, vücut geliştirme alanında başarılı olan kadınların erkeklere ait biramacı benimsedikleri için saygı görseler de erkek vücut geliştirmecilertarafından genel olarak sapma olarak görüldüklerini göstermektedir. İsterkadınlığın biyolojik nitelikleri üzerinden, ister bedenle ilgili toplumsalcinsiyet kalıp yargıları üzerinden olsun, kadınların bu alanın dışındabırakılmaya çalışılması vücut geliştirme sporunun hegemonik erkekliğin kültürelegemenliğinin korunması ve sürdürülmesini sağlayan bir alan olduğunugöstermektedir.
AU  - Çarpar, Mehmet Can
AU  - GONC SAVRAN, TEMMUZ
DO  - 10.25307/jssr.629092
PY  - 2019
JO  - Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi
VL  - 4
IS  - 2
SN  - 2548-0723
SP  - 264
EP  - 288
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/442020
ER  -