Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Ebru KANYILMAZ POLAT, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Çanakkale, Türkiye.)
Siyret AYAS ŞARMAN, (İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İstanbul, Türkiye.)
Bahattin HAMARAT (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Çanakkale, Türkiye.)
Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi
2 0
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 80 Sayfa Aralığı: 139 - 174 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/jspc.2021.80.000340 İndeks Tarihi: 28-09-2021

Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Öz:
Türkiye, OECD ülkeleri arasında sendikalaşma oranı en düşük ülkeler arasında yer almaktadır. 2021 yılı Ocak ayında sendikalaşma oranı %14,40 olarak gerçekleşmiştir. Bu oran yaklaşık 14 milyon işçi arasında oldukça sınırlı kalmaktadır. Bireylerin sendikalara yönelik tutum ve farkındalığının sendikalaşma eğilimini belirleyen önemli faktörler olduğu bilinmektedir. Sendikaların işçi haklarını savunan, işçilerin çıkarlarını yükseltebilen örgütler olduğuna yönelik algı ve farkındalığı olan bireylerin sendikalara üye olma oranlarının daha yüksek olacağı düşünülmektedir. Diğer yandan bireysel pazarlık gücü artan nitelikli ve eğitimli işgücünün sendikalara daha az gereksinim duyduğu bilinmektedir. Bu çerçevede çalışmada kısa bir süre sonra işgücü piyasasına giriş yapması beklenen İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) dördüncü sınıf öğrencileri ile nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada üniversite öğrencilerinin mesleki sonuç beklentisi ve sendikal farkındalıklarının sendikal tutuma etkisi Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modellemesi ile araştırılmıştır. Ayrıca öğrencilerin sendikal farkındalıklarının düzenleyici etkiye sahip olup olmadığı da incelenmiştir. Veriler anket tekniği ve kolayda örnekleme yöntemi ile elde edilmiştir. Analiz sonucunda öğrencilerin mesleki sonuç beklentisinin sendikal tutuma etkisi belirlenmez iken sendikal farkındalık artarken sendikal tutumun artığı tespit edilmiştir. Ayrıca mesleki sonuç beklentisinin sendikal farkındalık üzerinden sendikal tutumu dolaylı etkilediği belirlenmiştir. Araştırmada son olarak sendikal farkındalığın düzenleyici etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

The Effect of Professional Outcome Expectations on Union Awareness and Union Attitudes: Research on Students of a Turkish Economics and Administrative Sciences Faculty

Öz:
Turkey has one of the lowest unionization rates among the OECD countries. In January 2021, the unionization rate was recorded as 14.40%; an extremely low figure, given the nation’s approximately 14 million workers. Attitudes and awareness of individuals toward unions are influential factors that stimulate the tendency toward unionization. When individuals perceive unions as organizations that defend workers’ rights and raise the interests of workers, this can result in higher membership rates. In contrast, a qualified and educated workforce with increased individual bargaining power requires fewer trade unions. Within this framework, a quantitative study was conducted with senior students expected to soon graduate and enter the labor market. The effects of university students’ vocational outcome expectations, trade union awareness, and perceptions were examined with partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM), to assess whether students’ awareness of trade unions exerts a regulatory impact. Data for this study were collected through surveys, employing an easy sampling method. The analysis of the students’ vocational outcome expectations did not reveal an effect on trade union attitudes. Conversely, when students’ awareness of trade unions increases, trade union attitudes simultaneously rise. Finally, the research indicated that union awareness exerts a regulatory impact.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ali, R.S., McWhirter, E.H. & Chronister, K.M. (2005). Self-efficacy and vocational outcome expectations for adolescents of lower socioeconomic status: A pilot study. Journal of Career Assessment, 13(40), 40-58.
  • Aiken, L.S., West, S. G. & Reno, R.R. (1991). Multiple regression: testing and interpreting interactions. Sage Publication, Inc.
  • Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2021). İşkollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2021 Ocak ayı istatistikleri hakkında tebliğ. Erişim adresi: https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/67207/2021-ocak.pdf erişim tarihi: 02.03.2021.
  • Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2003). İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2003 Ocak Ayı İstatistikleri. Erişim adresi: https:// www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/istatistikler/calisma-hayati-istatistikleri/sendikalistatistikler/ isci-sayilari-ve-sendikalarin-uye-sayilari-hakkinda-tebligler erişim tarihi: 02.03.2021.
  • Aydoğan, A., ve Öztürk, M. (2019). Y kuşağının sendikalar hakkında tutumları: Süleyman Demirel Üniversitesi eğitim fakültesi öğrencileri üzerine bir uygulama, İş ve Hayat Dergisi, 5(9), 195- 230.
  • Ayverdi, İ. (2011). Misalli Büyük Türkçe Sözlük (2.bs). İstanbul: Kubbealtı Yayınları Bain, G.S., Elsheikh, F. (1979). An inter-industry analysis of unionisation in Britain. British Journal of Industrial Relations, 17(2), 137–157.
  • Chang, T.F.H. (2003). A structural model of race, gender, class, and attitutes toward labor unions. The Social Science Journal, 40(2), 189-200.
  • Chin, W. W. (1998). The partial least squares approach for structural equation modeling. In G. A. Marcoulides (Ed.), Methodology for business and management: Modern methods for business research (pp. 295–336). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Clark, P. F. (2009). Building More Effective Unions (2nd ed.). Ithaca: Cornell University Press.
  • Civelek, M.E. (2018). Yapısal Eşitlik Modellemesi Metodolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
  • Çakır, F.S. (2019). Kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) ve bir uygulama. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi,5(9), 111-128.
  • Çöllü, E.F. ve Öztürk, Y.E (2006). Örgütlerde inançlar-tutumlar tutumların ölçüm yöntemleri ve uygulama örnekleri bu yöntemlerin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 9(1-2), 373-404.
  • Deery, S., de Cieri, H. (1991). Determinants of trade union membership in Australia. British Journal of Industrial Relations, 29(1), 29-73.
  • Doğan, M. (2001). Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Durmuş, A.F., Otlu, F. ve Özkan, Ö. (2019). Sosyal bilişsel kariyer teorisi ve öğrencilerin serbest muhasebeci mali müşavir olma hedefleri: İnönü Üniversitesi uygulaması, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(4), 1381- 1398.
  • Dursun, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin sendikalara yönelik tutumları. Sosyoloji Konferansları, 49, 33-46.
  • Erikli, S. (2018). Türkiye’de sendikaların durumu ve yeni misyon arayışları. International Journal of Labour Life and Social Policy, 1(1), 18-25 .
  • Etçi, H. (2018). 2000 sonrasında Türkiye’de gerekçeleri ile sendikal kriz, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, Güz, 19 (43), 125- 149.
  • Fornell, C., & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50.
  • Fouad, N.A. & Guillen, A. (2006). Outcome expectations: looking to the past and potential future”, Journal of Career Assessment, 14(1), 130–142.
  • Gomez R., Gunderson M. & Meltz N. (2002). Comparing youth and adult desire for unionization in Canada, British Journal of Industrial Relations, 40(3) 521-542.
  • Gökçe, A. (2019). Geleceğin yönetici adaylarının sendikalara yönelik tutumlarına ilişkin araştırma. Emek Araştırma Dergisi, 10(16), 141-156.
  • Gürbüz, S. (2019). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Seçkin Kitabevi. Hair, J., Anderson, R., Tatham, R., & Black, W. (1998). Multivariate Data Analysis (5th ed.). Englewood Cliffs: Prentice Hall.
  • Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. I. (2010). Multivariate Data Analysis. (7th Ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
  • Hair, J.F., Hult, G.T.M. & Ringle, C.M. and Sarstedt, M. (2014). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM), Los Angeles: Sage Publication.
  • Hodder A., Kretsos L. (2015). Young workers and unions: Context and overview. Hodder A. and Kretsos L. (Eds.) Young Workers and Trade Unions (1-15), Basingstoke: Palgrave.
  • Işık, E. (2013). Mesleki sonuç beklentisinin yordayıcıları olarak algılanan sosyal destek ve denetim odağı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1419-1430.
  • Işık, V. (2009). Endüstri ilişkilerinin yeni yüzü insan kaynakları yönetimi: emeği örgütsüzleştirme stratejisi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 147- 176.
  • Işık, V. (2018). Sendikal örgütlenme krizi ve çıkış yollarına ilişkin AB’den örnekler. EUropean Journal of Managerial Research (EUJMR), 2(3), 8-22.
  • Kırel, Ç. (2004). Tutum ve Tutum Değişimi. Sezen Ünlü (Ed.), Sosyal Psikoloji kitabı içinde (s. 69-81), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Kıroğlu, F. (2019). Perakende Sektöründe Çalışanların Sendikal Örgütlenmeleri: Çanakkale İli Örneği. (Yüksek lisans Tezi) Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • Kline, R.B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. Guilford Press, New York.
  • Kochan, T.A. (1979). How American Workers View Labor Unions. Monthly Labor Review, 102(4), 23-31.
  • Lent, R.W., Brown, S.D. & Hackett, G. (2000). Social cognitive career theory. Duane Brown (Ed.), Career choice and development içinde (255-311), San Francisco, CA: Jossey-Bass.
  • Lent, R.W., Brown, S.D. & Hackett, G. (2000). Contextual support and barriers to career choice: a social cognitive analysis. Journal of Counselling Psychology, 47(1), 36- 49.
  • Lent, R.W., Brown, S.D. & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic ınterest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45(1), 79-122.
  • Mahiroğulları, A. (2001). Türkiye’de 1980 sonrası sendikalaşma ve sendikalaşmayı etkileyen unsurlar. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 40, 124-144.
  • McShane, S.L. (1986). General Union attitude: a construct validation. Journal of Labor Research, VII(4), 403-417.
  • McWhirter, E. H., Rasheed, S., & Crothers, M. (2000). The effects of high school career education on social-cognitive variables. Journal of Counseling Psychology, 47, 330- 341.
  • Morand, D.A. (1998). Exploring the relationship between authoritarianism and attitudes toward unions. Journal of Business and Psychology, 12(3), 343-353.
  • Öcal, T. (2010). Sendikal kimlik. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (50), 563-573.
  • Özden, K. (2014). Üniversite öğrencilerinde psikolojik iyi oluşun psikososyal yordayıcılarının sosyal bilişsel kariyer kuramı açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Palaz, S, Poyraz, O. (2019). Gençlerin sendikal algı ve tutumları üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(2), 59-73.
  • Sarı, S.V., Kabadayı, F. ve Şahin, M. (2017). Mesleki sonuç beklentisinin açıklanması: öz aşkınlık, öz bilinç ve öz- kontrol/ öz- yönetim. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(48), 145- 159.
  • Sarı Gerşil, Gülşen. (2004). Küreselleşme ve çok uluslu işletmelerin çalışma ilişkilerine etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 147-157.
  • Sarımehmet Duman, Ö. (2012). Sınıf mücadelesi ve sendikal örgütlenme: Yunanistan’da sınıf mücadelelerinin tarihi ve sosyal güvenlik reformu deneyimi. Çalışma ve Toplum Dergisi, (4), 121-148.
  • Sarstedt, M., R.C. M. & Hair, J. F. (2017). Partial least squares Structural Equation Modeling. In C. Homburg, M., Klarmann and A. Vomberg (Eds.), Handbook of market research, (pp.1-40). Heidelberg: Springer.
  • Seçer, B. (2009). Kadınların sendikalara yönelik tutumları ile cinsiyet ayrımcılığı algılarının sendika üyesi olma isteğine etkisi. Çalışma ve Toplum, (4) 27-60.
  • Selamoğlu, A. (2016). Gençler ve sendikal ilişki üzerine değerlendirme: yeni bir frekans arayışının kaçınılmazlığı. Çalışma ve Toplum, (2), 757-788.
  • Sutton, S. (1998). Predicting and explaining intentions and behaviour: how well are we doing?, Journal of Applied Social Psychology, 28(15), 1317-1338.
  • Tosun, Ü. ve Güntaş, S. (2018). Üniversite öğrencilerinin kariyer beklentileri ve empati eğilimleri: KKTC Örneği. European Journal of Managerial Research Dergisi, 2(2), 23-38.
  • Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe Sözlük (11.bs), Ankara.
  • Uçkan Hekimler, B. (2015). Türkiye’de olumsuz sendikal algının içsel ve dışsal nedenleri. Sosyal Siyaset Konferansları, (68), 127- 154.
  • Uçkun, G., Uçkun, S. ve Üzüm, B. (2015). Büro yönetimi asistanlığı öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik ile mesleki sonuç beklentisi ilişkisi: (KMYO Örneği). Electronic Journal of Vocational Colleges, Kasım: 14. BÜROKON Özel Sayısı, 181- 190.
  • Urhan, B. ve Selamoğlu, A. (2008). İşçilerin sendikalara yönelik tutum ve davranışları; Kocaeli Örneği. Çalışma ve Toplum, (3) 171- 197.
  • Uzunbacak, H.H., Mesci, H. ve Uzunbacak, S.D. (2017). Adalet meslek yüksekokulu öğrencilerinin mesleki eğitimden sonuç beklentileri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Vizyoner Dergisi, 8, 41- 55.
  • Yıldız, E. (2020). Smart PLS ile yapısal eşitlik modellemesi, Seçkin Kitabevi, Ankara.
  • Yılmaz, V., Can, Y. & Aras, N. (2019). Investigation of Attitude About Nuclear and Renewable Energy by Using Partial Least Squares Structural Equatıon Modeling. The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems. 7(1), 87-102.
APA KANYILMAZ POLAT E, AYAS ŞARMAN S, HAMARAT B (2021). Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. , 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
Chicago KANYILMAZ POLAT EBRU,AYAS ŞARMAN Siyret,HAMARAT BAHATTIN Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. (2021): 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
MLA KANYILMAZ POLAT EBRU,AYAS ŞARMAN Siyret,HAMARAT BAHATTIN Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. , 2021, ss.139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
AMA KANYILMAZ POLAT E,AYAS ŞARMAN S,HAMARAT B Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. . 2021; 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
Vancouver KANYILMAZ POLAT E,AYAS ŞARMAN S,HAMARAT B Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. . 2021; 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
IEEE KANYILMAZ POLAT E,AYAS ŞARMAN S,HAMARAT B "Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma." , ss.139 - 174, 2021. 10.26650/jspc.2021.80.000340
ISNAD KANYILMAZ POLAT, EBRU vd. "Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma". (2021), 139-174. https://doi.org/10.26650/jspc.2021.80.000340
APA KANYILMAZ POLAT E, AYAS ŞARMAN S, HAMARAT B (2021). Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(80), 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
Chicago KANYILMAZ POLAT EBRU,AYAS ŞARMAN Siyret,HAMARAT BAHATTIN Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi 0, no.80 (2021): 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
MLA KANYILMAZ POLAT EBRU,AYAS ŞARMAN Siyret,HAMARAT BAHATTIN Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, vol.0, no.80, 2021, ss.139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
AMA KANYILMAZ POLAT E,AYAS ŞARMAN S,HAMARAT B Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. 2021; 0(80): 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
Vancouver KANYILMAZ POLAT E,AYAS ŞARMAN S,HAMARAT B Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. 2021; 0(80): 139 - 174. 10.26650/jspc.2021.80.000340
IEEE KANYILMAZ POLAT E,AYAS ŞARMAN S,HAMARAT B "Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma." Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0, ss.139 - 174, 2021. 10.26650/jspc.2021.80.000340
ISNAD KANYILMAZ POLAT, EBRU vd. "Mesleki Sonuç Beklentisinin Sendikal Farkındalık Ve Sendikal Tutuma Olan Etkisi: İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma". Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi 80 (2021), 139-174. https://doi.org/10.26650/jspc.2021.80.000340
Sayfa Oluşturulma Tarihi
04-04-2024 7:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları