Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 488 - 510 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21325/jotags.2021.800 İndeks Tarihi: 30-09-2021

Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği

Öz:
Dünya çapında bir sorun haline gelen yoksulluk, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin çözüm aradığı başlıca konular arasında yer almaktadır. Böyle bir problemin azaltılmasında turizm sektöründen faydalanılması gerektiği fark edilmiş ve yoksul yanlı turizm geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında kırdan kente göç olayının yoğun yaşandığı Eskişehir’deki kırsal bölgelerde, üretimin belirli bir seviyede kaldığı keşfedilmiş ve kırsal yoksulluk sorununun büyüyebileceği öngörülmüştür. Bu çerçevede herhangi bir çalışmanın yapılmadığının anlaşılmasıyla, Eskişehir’deki yoksul yanlı turizmin desteklenmesinde ve kırsal yoksulluğun giderilmesinde kırsal turizm potansiyelinden nasıl yararlanılabileceğini göstermek amaçlanmıştır. Eskişehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Eskişehir Belediyesinin web sitelerinden ve alanyazındaki bilgilerden yararlanılarak Eskişehir’deki kırsal turizm potansiyelini gösteren bir SWOT analizi oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda Eskişehir’de botanik, kamp ve karavan, yayla, mağara, akarsu, bisiklet turizmi, agro ve ekoturizm, trekking, kuş gözlemciliği ve sportif olta balıkçılığı türlerine dair potansiyelin var olduğu ancak bunların tarihi ve kültürel yan çekiciliklerle desteklenmesi gerektiği belirlenmiştir. Sürdürülebilir kırsal turizmden bahsedilebilmesi için de Eskişehir’in “Kırsal Turizmi Destekleme Kurumuna’’ ve master planına ihtiyaç duyduğu gözlenmiştir.
Anahtar Kelime:

The Role of Rural Tourism in Supporting Poor Biased Tourism Approach and Reducing Rural Poverty: The Case of Eskişehir

Öz:
It has been recognized that the tourism sector should be used to reduce poverty, which hasbecome a worldwide problem. Within the scope of the research, it was aimed to show howthe potential of rural tourism can be exploited in supporting poor-sided tourism in Eskisehir,where rural-to-urban migration is intense, and in eliminating rural poverty. A SWOTanalysis showing the potential of rural tourism in Eskisehir was created using the websitesof Eskisehir Provincial Directorate of Culture and Tourism and the information onEskisehir Municipality. As a result of the research, it was determined that there is potentialfor botany, camping and caravan, plateau, cave, stream, bicycle tourism, agro andecotourism, trekking, bird watching and sport fishing species in Eskisehir, but these shouldbe supported by historical and cultural side attractions. In order to talk about sustainablerural tourism, it has been observed that Eskisehir needs the "Rural Tourism SupportAgency" and its master plan.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akça, H. (2004). Dünyada ve Türkiye’de kırsal turizm. Standart Dergisi, 61-70.
  • Albek, S. (1991). Dorylaion’dan Eskişehir’e. Eskişehir: Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
  • Anderson, W. (2015). Cultural tourism and poverty alleviation in rural Kilimanjaro, Tanzania. Journal of Tourism and Cultural Change, 13 (3), 208-224.
  • Anonim. (2006). Yüzyılı aşkındır gündemde olan yoksulluk üzerine. (www.sendika.org). (Erişim tarihi: 04.01.2021).
  • Arnold, J. (2004). Why rural tourism is no picnic. (http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/3683742.stm). (Erişim Tarihi: 22.12.2020).
  • Ayaz, N. (2012). Kırsal turizm ve paydaşları: Belediye başkanlarının tutumlarına yönelik bir araştırma ( Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aydın, O. (2012). AB'de kırsal turizmde ilk 5 ülke ve Türkiye'de kırsal turizm. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012 (2), 37-46.
  • Banerjee, S. B., & Jackson, L. (2017). Microfinance and the business of poverty reduction: Critical perspectives from rural Bangladesh. Human Relations, 70 (1), 63-91.
  • Cabrini, L. (2004). Rural tourism in Europe. European Congress on Rural Tourism, 2-3 October 2003, Jaen, Spain.
  • Chok, S., Machbet, J., & Warren, C. (2007). Tourism as a tool for poverty alleviation: A critical analysis of pro-poor tourism and ımplications for sustainability. Current Issues in Tourism, 10 (2-3), 144-165.
  • Commission of the European Communities. (2002). Fighting rural poverty. European Community Policy and Approach to Rural Development and Sustainable Naturel Resources Management in Developing Countries, Brussels.
  • Çeken, H., Dalgın, T., & Çakır, N. (2012). Bir alternatif turizm türü olarak kırsal turizmin gelişimini etkileyen faktörler ve kırsal turizmin etkileri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2 (2), 11-16.
  • De Jong, P. (2003). PATA: Harnessing travel and tourism as a leading force for poverty reduction. Paper Delivered at the Second Global Summit on Peace Through Tourism, 4-9 February, Geneva.
  • Dinçoflaz, N. J. (2009). Kentteki kadının yoksulluğu ve Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşama Genel Müdürlüğü’nün kadın yoksulluğuyla mücadele politikaları (Uzmanlık Tezi). T.C. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Donaldson, J. A. (2007). Tourism, development and poverty reduction in Guizhou and Yunnan. China Quarterly, (190), 333-351.
  • DPT. (2006). Ulusal kırsal kalkınma stratejisi. (ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan9.pdf). (Erişim Tarihi: 22.12.2020).
  • DTÖ (2010). Report of the World tourism organization to the united nations secretary. General in Preparation for the High Level Meeting on the Mid-Term Comprehensive Global Review of the Programme of Action for the Least Developed Countries for the Decade 2001-2010, WTO Publications.
  • Düşmezkalender, E. (2020). Eskişehir’in alternatif turizmi üzerine bir değerlendirme. Journal of Business Management and Economic Research, 4 (3), 185-197.
  • Erdal, G., & Yavuz, H. (2013). Kırsal kesimde yoksulluk algısı: Tokat ili Zile ilçesi örneği. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, (8), 40-47.
  • European Commission (EC). (1999). Towards quality rural tourism. Enterprise Directorate General, Tourism Unit, Brussels.
  • Farrell, H., & Aherne, C. (2003). Women and poverty. National Women’s Council of Ireland, NWCI Factsheet, (2).
  • Frank, F. (1983). The minimum wage. London: Policy Studies Institute.
  • Geremek, B. (1997). Poverty: A history. Oxford: Blackwell Publishers.
  • Gökdayı, İ. (2003). Türkiye’de kırsal yoksulluk ve Anamas yöresi örneği. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimlere Enstitüsü, Ankara.
  • Gülel, F. E., Çağlar, A., Kangallı Uyar, S. G., Karadeniz, O., & Yeşilyurt, M. E. (2017). Türkiye’de illere göre insani gelişme endeksi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 208-216.
  • Güneş, F. (2009). Kentsel yoksulluk/dışlanma (mı), göç ve istihdam: Eskişehir'de belediyeden yardım alan haneler. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9 (18), 449-471.
  • Gürbüz, İ. B., Erol, A. O., & Yavuz, O. (2002). Dünya’da ve Türkiye’de kırsal turizm. Türkiye V. Tarım Ekonomisi Kongresi, 18-20.
  • Halloway, C. J., & Taylor, N. (2006). The business of tourism (Seventh Edition). England: Prentice Hall.
  • Harrison, D. (2008). Pro-poor tourism: A critique. Third World Quarterly, 29 (5), 851–868.
  • Heneghan, M. (2002). Structures and processes in rural tourism. Signposts to Rural Change, 72.
  • Holland, R., & Wolfe, K. (2000). Considering an agritainment enterprise in tennessee. Knoxville, TN: University of Tennessee Agricultural Extension Service.
  • IFAD. (2001). Rural poverty report 2001 the challenge of ending rural poverty. Published By IFAD, Oxford Uni Press: New York.
  • IFAD. (2005). Investing in agriculture and rural areas is key to meeting MDGs. Development Officials Agree, Press Release, Rome.
  • İlter, M.S. (2019). Kırsal kalkınmada tarım ve hayvancılığın kırsal yoksulluğu azaltmadaki etkileri-Yatağan’ın sosyoekonomik yapısı ve tarımsal nitelikleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19 (44), 629-654.
  • Kafa, N. (2014). Kırsal kalkınma aracı olarak yoksul yanlısı turizm yaklaşımı: Edremit Körfezi örneği (Doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
  • Karnani, A. (2017). Marketing and poverty alleviation: The perspective of the poor. Markets, Globalization & Development Review, 2 (1), 1-18.
  • Kazemiyeh, F., Sadighi, H., & Chizari, M. (2018). Investigation of Rural Tourism in East Azarbaijan Province of Iran Utilizing SWOT Model and Delphi Technique. Journal of Agricultural Science and Technology, 18 (4), 911-923.
  • Kiper, T. (2006). Safranbolu Yörükköyü peyzaj potansiyelinin kırsal turizm açısından değerlendirilmesi (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kutukız, D., Uslu, A., Öztürk, B., Özdek, E., & Derinkök, A. E. (2016). Kırsal yoksulluğun giderilmesinde kırsal turizmin yeri ve bir uygulama. Journal of International Social Research, 9 (47), 899-908.
  • Mitchell, J. (2012). Value chain approaches to assessing the ımpact of tourism on low-ıncome households in developing countries. Journal of Sustainable Tourism, 20 (3), 457-475.
  • Muqbil, I. (2002). Asian development bank signals funding pull and visa push. Travel Impact Newswire, New Edition, 15 (10).
  • OECD. (1994). Tourism strategies and rural development. OECD Report: Paris.
  • Özen, E. N., & Özdemir, D. (2012). Türkiye'de ihmal edilen kırsal yoksulluk: Endonezya'dan ne öğrenmeliyiz?. İstanbul: TEPAV.
  • Özgül Katlav, E., & Çamlıca, K. (2019). “Sorumlu turizm ve yoksul yanlı turizm’’ (Ed: Şule Aydın & Duygu Eren). Alternatif turizm, Detay Yayıncılık: Ankara.
  • Proença, S., & Soukiazis, E. (2008). Tourism as an economic growth factor: A case study for Southern European countries. Tourism Economics, 14 (4), 791–806.
  • Renard, Y. (2001). Practical strategies for pro-poor tourism: A case study of the St. Lucia heritage tourism programme. PPT Working Paper, No. 7.
  • Roberts, L., & Hall, D. (Eds.). (2001). Rural tourism and recreation: Principles to practice. CABI.
  • Samırkaş, M., & Bahar, O. (2013). Turizm, yoksulluk ve bölgesel gelişmişlik farklılıkları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Soykan, F. (2000). Kırsal turizm ve Avrupa'da kazanılan deneyim. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 11 (1), 21-33.
  • Soykan, F. (2002). Kırsal turizmin sosyo-ekonomik etkileri ve Türkiye. I. Türkiye Dağları Ulusal Sempozyumu (25- 27 Haziran), Ilgaz, Kastamonu.
  • Şenses, F. (2009). Küreselleşmenin öteki yüzü: Yoksulluk. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Şerefoğlu, C. (2009). Kalkınmada kırsal turizmin rolü: 2007- 2013 yılları arasında ülkemizde uygulanacak olan Ipard kırsal kalkınma programındaki yeri, önemi ve beklenen gelişmeler (Uzmanlık tezi). Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Ankara.
  • The Daily. (2003). Study: Tourism employment in rural Canada (http://www.statcan.gc.ca/dailyquotidien/050107/dq050107b-eng.htm). (Erişim Tarihi: 18.12.2020).
  • Thorat, S., & Fan, S. (2007). Public investment and poverty reduction: Lessons from China and India. Economic and Political Weekly, 704-710.
  • Topgül, S. (2013). Türkiye'de yoksulluk ve yoksulluğun kadınlaşması. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14 (1).
  • TÜİK. (2012). Yoksulluk analizleri. (http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=23). (Erişim Tarihi: 20.12.2020).
  • TÜİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması. (2013). 2006-2013’den aktaran Şenses, F. (2017). Küreselleşmenin öteki yüzü. İstanbul: İletişim yayınları.
  • Ün, E., Tutar, F., Tutar, E., & Erkan, Ç. (2012). Kalkınmada kırsal turizmin rolü: Türkiye örneği. Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, Kazan, Rusya, 9-11 Eylül 2012, 345-350.
  • Village, L. S. (2019). Kırsal yoksulluğun giderilmesinde kadın girişimciliğin rolü: Lavanta kokulu köy. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7 (2), 1271-1289.
  • Winters, P., Corral, L., & Mora, A. M. (2013). Assessing the role of tourism in poverty alleviation: A research agenda. Development Policy Review, 31 (2), 177-202.
  • World Bank. (2007). World development report 2008: Agriculture for development. The World Bank, Washington.
  • World Bank. (2012). World development ındicators. (http://databank.worldbank.org). (Erişim Tarihi: 26.12.2020).
  • World Bank. (2019). World development ındicators: Rural environment and land use. (http://wdi.worldbank.org/table/3.12). (Erişim Tarihi: 17.12.2020).
  • World Tourism Organisation. (2004). Rural tourism in Europe: Experiences. Development and Perspectives, WTO.
  • Yenigül, S. B. (2017). Kırsal kalkınma politikalarında yeni yaklaşımlar ve bu yaklaşımların Türkiye’nin kırsal kalkınma politikalarına etkisi. Planlama Dergisi, 27 (1), 16-25.
  • YYTO. (2001). Pro-poor tourism dtrategies: Making tourism work for the poor. A Review of Experience, ODI publications.
  • Amerika’nın Sesi (2021). (https://www.amerikaninsesi.com/a/bm-dunyada-1milyar-300-milyon-insanyoksul/ 4997804.html). (Erişim Tarihi: 15.01.2021).
  • Şeffaflık (2021). (http://www.seffaflik.org/wp-content/uploads/2020/02/Oxfam-K%C3%BCresel-Servet- E%C5%9Fitsizli%C4%9Fi-Raporu.pdf). (Erişim Tarihi: 15.01.2021).
  • Worldbank (2021). (https://www.worldbank.org/en/topic/poverty/overview). (Erişim Tarihi: 16.01.2021).
  • Exodus (2021). (http://www.exodus.co.uk). (Erişim Tarihi: 07.01.2021).
  • (2021). (https://tr.sputniknews.com/ekonomi/202012021043333757-uluslararasi-calisma-orgutu-kovid-19- krizi-kuresel-bazda-isci-ucretlerini-dusurdu/). (Erişim Tarihi: 11.01.2021)
  • Yenişafak (2021). (https://www.yenisafak.com/dunya/2-milyar-kisi-yoksul-3390708). (Erişim Tarihi: 06.01.2021).
  • Pro Poor Tourism (2021). (http://www.propoortourism.org.uk). (Erişim Tarihi: 07.01.2021).
  • Eskişehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2021). (https://eskisehir.ktb.gov.tr). (Erişim Tarihi: 23.01.2021).
  • Eskişehir Belediyesi (2021). (https://www.eskisehir.bel.tr/ebb.php#). (Erişim Tarihi: 27.01.2021).
  • ESO (2021). (https://www.eso.org.tr/storage/file/c80904ebc5b446b98e1d70bcaa08b330.pdf). (Erişim Tarihi: 28.01.2021).
  • Eskişehir Milli Eğitim Bakanlığı (2021). (http://eskisehir.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_04/21151203_Yehrimiz_EskiYehir.pdf). (Erişim Tarihi: 01.01.2021).
  • Anadolu Gazetesi (2021). (http://www.anadolugazetesi.com/eskisehir-e-saglik-turizmi-kapisi-aciliyor- 119627.html). (Erişim Tarihi: 05.01.2021).
APA ÇAY G, Aksöz E (2021). Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. , 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
Chicago ÇAY Gönül,Aksöz Emre Ozan Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. (2021): 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
MLA ÇAY Gönül,Aksöz Emre Ozan Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. , 2021, ss.488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
AMA ÇAY G,Aksöz E Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. . 2021; 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
Vancouver ÇAY G,Aksöz E Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. . 2021; 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
IEEE ÇAY G,Aksöz E "Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği." , ss.488 - 510, 2021. 10.21325/jotags.2021.800
ISNAD ÇAY, Gönül - Aksöz, Emre Ozan. "Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği". (2021), 488-510. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.800
APA ÇAY G, Aksöz E (2021). Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(1), 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
Chicago ÇAY Gönül,Aksöz Emre Ozan Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 9, no.1 (2021): 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
MLA ÇAY Gönül,Aksöz Emre Ozan Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.9, no.1, 2021, ss.488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
AMA ÇAY G,Aksöz E Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2021; 9(1): 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
Vancouver ÇAY G,Aksöz E Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2021; 9(1): 488 - 510. 10.21325/jotags.2021.800
IEEE ÇAY G,Aksöz E "Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9, ss.488 - 510, 2021. 10.21325/jotags.2021.800
ISNAD ÇAY, Gönül - Aksöz, Emre Ozan. "Yoksul Yanlı Turizm Yaklaşımının Desteklenmesinde ve Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında Kırsal Turizmin Rolü: Eskişehir Örneği". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 9/1 (2021), 488-510. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.800