YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ

Didem DEMİR ERBİL, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Aile ve Tüketici Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)
Oya HAZER (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Aile ve Tüketici Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik)
19 3
Yıl: 2021 Cilt: 20 Sayı: 80 Sayfa Aralığı: 1846 - 1857 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17755/esosder.867218 İndeks Tarihi: 29-07-2022

YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ

Öz:
Bu çalışmanın amacı yaşlıların günlük yaşam aktivitelerinin ve sosyal ağlarının başarılı yaşlanma üzerindekietkisinin belirlenmesidir. Araştırmada basit rastgele örneklem yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcılarınıTürkiye‟de Ankara ilinin Çankaya ve Altındağ ilçelerinde yaşayan 60 yaş ve üzeri 500 birey oluşturmuştur.Yaşlıların sosyal ağları aile ve arkadaş alt boyutu ile enstrümental günlük yaşam aktiviteleri değişkenlerininbaşarılı yaşlanma davranışına etkisi incelemek için kurulan çoklu doğrusal regresyon modelinin istatistikselolarak anlamlı olduğu görülmüştür (F=31,139 p<0,001). Ayrıca yaşlıların sosyal ağları (aile ve arkadaş altboyutu) ve enstrümental günlük yaşam aktiviteleri değişkenleri başarılı yaşlanma davranışını istatistiksel olarakanlamlı şekilde etkilemektedir (p<0,05). Buna göre de sosyal ağlar aile alt boyutu skorları 1 birim arttığındabaşarılı yaşlanma davranışının 0,481 arttığı (Beta=0,481), sosyal ağlar arkadaş alt boyutu skorları 1 birimarttığında başarılı yaşlanma davranışının 0,439 arttığı (Beta=0,439) ve enstrümental günlük yaşam aktiviteleriskorları 1 birim arttığında başarılı yaşlanma davranışının 1,412 arttığı (Beta=1,412) sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: sosyal ağlar yaşlılar başarılı yaşlanma günlük yaşam aktiviteleri

THE EFFECT OF THE ELDERLY'S DAILY LIFE ACTIVITIES AND SOCIAL NETWORKS ON SUCCESSFUL AGING

Öz:
The aim of this study is to determine the effect of elderly people's daily life activities and social networks on successful aging. Simple random sampling method was used in the study. Participants of the study consisted of 500 individuals aged 60 and above living in Çankaya and Altındağ districts of Ankara/Turkey. According the results, the multiple linear regression model established to examine the effect of social networks and instrumental daily life activities of the elderly on successful aging behavior was statistically significant (F = 31.139 p <0.001). In addition, the social networks (family and friends sub-dimension) and instrumental daily life activities variables of the elderly significantly affect successful aging behavior statistically (p <0.05). Accordingly, when social networks family subscale scores increased by 1 unit, successful aging behavior increased by 0.481 (Beta = 0.481). When social networks friend subscale scores increased by 1 unit, successful aging behavior increased by 0.439 (Beta = 0.439). Finally, when instrumental daily living activities scores increased by 1 unit, successful aging behavior increased by 1,412 (Beta = 1,412).
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bassuk, S. S., Glass, T. A. & Berkman, L. F. (1999). Social Disengagement and Incident Cognitive Decline in Communitydwelling Elderly Persons. Annals of Internal Medicine, 131(3), 165-173. doi:10.7326/0003-4819-131-3-199908030-00002
  • Berkman, L.F. & Glass T.A. (2000). Social Integration, Social Networks, Social Support and Health. In Social Epidemiology, L.F. Berkman and Kawachi(Eds). New York: Oxford University Press.
  • Bowling, A. (2007). Aspirations For Older Age in the 21st Century: What Is Successful Aging?. The International Journal of Aging and Human Development, 64(3), 263-297.
  • Bowling, A. P., Gabriel, Z., Dykes, J., Dowding, L. M., Evans, O., Fleissing, A., Banister, D. & Sutton, S. (2003). Let's Ask Them: A National Survey of Definitions of Quality of Life and its Enhancement Among People Aged 65 and Over. International Journal on Aging and Human Development, 56 (4), 269 – 306.
  • Britton, A., Shipley, M., Singh-Mannoux, A. & Marmot, M. G. (2008). Successful Aging: The Contribution of Early-Life and Midlife Risk Factors. Journal of the American Geriatrics Society, 56, 1098–1105.
  • Chang Q, Chan CH & Yip PS. A(2017). Meta-Analytic Review on Social Relationships and Suicidal Ideation Among Older Adults. Social Science & Medicine, 191,65-76.
  • Cohen S.(2004). Social Relationships and Health. American Psychologist, 59(8), 676. https://doi.org/10. 1037/0003-066X.59.8.676 PMID: 15554821.
  • Cornwell, E. Y. & Waite, L. J. (2009). Social Disconnectedness, Perceived İsolation and Health Among Older Adults. Journal of Health and Social Behavior, 50, 31-48.
  • Demir Erbil, D. & Hazer, O. (2020). Lubben Sosyal Ağ Ölçeği-6 (LSAÖ-6)‟nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması, International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(30), 399-410.
  • Diener, E., Oishi, S. & Lucas, R.E. (2003). Personality, Culture, and Subjective Well-Being: Emotional and Cognitive Evaluations of Life. Annual Review of Psychology, 54 (4), 403-425.
  • Fern´andez-Ballesteros R., Zamarr‟on M. D. & L‟opez M. D. (2011). “Successful Aging: Criteria and Predictors,” Psychology in Spain, 15, 94–101.
  • Fischer, C. S. (1982). To Dwell Among Friends: Personal Networks in Town and City. Chicago, IL: Chicago University Press.
  • Gardner, P. (2014). The Role Of Social Engagement and Identity in Community Mobility Among Older Adults Aging in Place. Disability and Rehabilitation, 36(15), 1249- 1257. doi:10.3109/09638288.2013.837970
  • Güzel A., Üner S., Turan S. & Uçan S. (2019). Lawton ve Brody Enstrümental Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirliği.3. Uluslararası 21. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi özet bildiri, Antalya.
  • Hazer, O & Özsungur, F. (2017). Başarılı Yaşlanma Ölçeği (BYÖ) Türkçe Versiyonu, International Journal Of Education Technology and Scientific Researches, 4, 184-206.
  • Huri M. & Kayıhan H. (2014). Geriatrik Bireylerde Günlük Yaşam Aktivitelerindeki Bağımsızlık Seviyesi İle Kognitif Fonksiyon Değişkenleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2(1), 1–10.
  • Jennifer B. Unger, Gail McAvay, Martha L. Bruce, Lisa Berkman & Teresa Seemans (1999). Variation in The Impact Of Social Network Characteristics On Physical Functioning in Elderly Persons: MacArthur Studies of Successful Aging. Journal of Gerontology: Social Sciences 54B ( 5) , 245-251.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. 24. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kobayashi, K. M., Cloutier-Fisher, D., & Roth, M. (2009). A Profile Of Social Isolation and Health Among Older Adults in Small Town And Small City, British Columbia. Journal of Aging and Health, 21, 374-397.
  • Lang, F. R. & Baltes, M. M. (1997). Being With People And Being Alone in Late Life: Costs and Benefits For Everyday Functioning. International Journal of Behavioral Development, 21, 729–746.
  • Langford, C. P., Bowsher, J., Maloney, J. P. & Lillis, P. P. (1997). Social Support: A Conceptual Analysis. Journal of Advanced Nursing, 25, 95-100.
  • Lawton M.P. & Brody E.M.(1969). Assessment of Older People: Self-Maintaining and Instrumental Activities of Daily Living. Gerontologist, 9(3) 179-186.
  • Lubben J, Blozik E, Gillmann G, Iliff e S, von Renteln Kruse W & Beck JC.(2006). Performance Of An Abbreviated Version Of The Lubben Social Network Scale Among Three European Community-Dwelling Older Adult Populations. Gerontologist, 46(4), 503-513.
  • Mendes de Leon, C. F. M., Gold, D. T., Glass, T. A., Kaplan, L. & George, L. K. (2001). Disability As a Function Of Social Networks and Support in Elderly African Americans And Whites: The Duke EPESE 1986-1992. The Journals of Gerontology: Series B. Psychological Sciences and Social Sciences, 56B(3), 179-190. doi:10.1093/geronb/56.3.S179
  • Özmete, E. (2012). Yaşlanırken: Başarılı Yaşlanma. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Biz Bir Aileyiz Dergisi, 1-5.
  • Pavot, W. & Diener, E. (2013). Happiness Experienced: The Science of Subjective WellBeing. S. David, I. Boniwell, ve A. C. Ayers (Ed.). The Oxford Handbook of Happiness (s. 134-151). Oxford, UK: Oxford University Press.
  • Ryff, C. D. (1982). Successful Aging: A Developmental Approach. The Gerontologist, 22, 209-214.doi:10.1093/geront/22.2.209.
  • Reboussin, B.A., Rejeski, W.J., Martin, K.A., Callahan, K., Dunn, A. L., King, A. C. & Sallis, J. F.(2000). Correlates Of Satisfaction With Body Function and Body Appearance in Middle and Older Aged Adults: The Activity Counseling Trial (ACT). Psychology and Health, 15 (2), 239–254.
  • Reker, G. T. (2009). A Brief Manual of the Successful Aging Scale (SAS), DOI: 10.13140/2.1.4238.720.
  • Rosso, A. L., Taylor, J. A., Tabb, L. P. & Michael, Y. L. (2013). Mobility, Disability, and Social Engagement in Older Adults. Journal of Aging and Health, 25(4), 617-637. doi:10.1177/0898264313482489
  • Rowe, J.W. & Kahn, R.L. (1997). Successful Aging. Gerontologist, 37,433–440.
  • Rowe, J.W. & Kahn, R.L. (1998). Successful Aging. New York: Pantheon Books.
  • Slegers, K., van Boxtel, M. P. & Jolles, J. (2007). The Effects Of Computer Training and Internet Usage On The Use Of Everyday Technology By Older Adults: A Randomized Controlled Study. Educational Gerontology, 33, 91-110.
  • Tomaka, J., Thompson, S. & Palacios, R. (2006). The Relation Of Social Isolation, Loneliness, and Social Support to Disease Outcomes Among The Elderly. Journal of Aging and Health, 18, 359-384.
  • WHO, NIA (Dünya Sağlık Örgütü, Ulusal Yaşlanma Ensitüsü). (2017). https://www.nia.nih.gov/sites/default/files/2017- 06/global_health_aging.pdf. (Son erişim: 08.11.19)
  • Zainab N. & Naz H.(2017). Daily Living Functioning, Social Engagement and Wellness Of Older Adults. Psychology, Community & Health, 6(1), 93–102, doi:10.5964/pch.v6i1.213.
APA Demir Erbil D, Hazer O (2021). YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. , 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
Chicago Demir Erbil Didem,Hazer Oya YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. (2021): 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
MLA Demir Erbil Didem,Hazer Oya YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. , 2021, ss.1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
AMA Demir Erbil D,Hazer O YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. . 2021; 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
Vancouver Demir Erbil D,Hazer O YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. . 2021; 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
IEEE Demir Erbil D,Hazer O "YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ." , ss.1846 - 1857, 2021. 10.17755/esosder.867218
ISNAD Demir Erbil, Didem - Hazer, Oya. "YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ". (2021), 1846-1857. https://doi.org/10.17755/esosder.867218
APA Demir Erbil D, Hazer O (2021). YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20(80), 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
Chicago Demir Erbil Didem,Hazer Oya YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 20, no.80 (2021): 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
MLA Demir Erbil Didem,Hazer Oya YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.20, no.80, 2021, ss.1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
AMA Demir Erbil D,Hazer O YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2021; 20(80): 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
Vancouver Demir Erbil D,Hazer O YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2021; 20(80): 1846 - 1857. 10.17755/esosder.867218
IEEE Demir Erbil D,Hazer O "YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20, ss.1846 - 1857, 2021. 10.17755/esosder.867218
ISNAD Demir Erbil, Didem - Hazer, Oya. "YAŞLILARIN GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİNİN VE SOSYAL AĞLARININ BAŞARILI YAŞLANMAYA ETKİSİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 20/80 (2021), 1846-1857. https://doi.org/10.17755/esosder.867218
Sayfa Oluşturulma Tarihi
26-04-2024 1:43

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları