Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi
Yıl: 2020 Cilt: 164 Sayı: 164 Sayfa Aralığı: 21 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-10-2021
Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi
Öz: Şanlıurfa İli sınırları içinde son yıllarda yapılan araştırmalar, Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem'etarihlenen Göbeklitepe dışında, benzeri merkezler arasındaki bağlantıların sanılandan daha yoğunolduğunu ortaya çıkarmıştır. Özellikle MÖ 9. binyılın başlarında ortaya çıkan bu yoğunluk, benzerözellikteki merkezlerin sayıca artmasıyla kendini göstermektedir. Bu merkezler şimdilik Sefer Tepe,Kurt Tepesi, Hamzan Tepe, Taşlı Tepe, Karahan Tepe ve Harbetsuvan Tepesi yerleşimleri olup özellikle “T” şeklinde dikilitaşlarla karakterize edilmektedir. Göbeklitepe’nin II. tabakasında görülen “T”şeklinde dikilitaşlarla aynı boyutta dikilitaşların bulunduğu bu merkezler içinde, 2017 yılında ŞanlıurfaMüzesi ile birlikte arkeolojik kazısı başlayan Harbetsuvan Tepesi üç yıllık kazı sonucunda önemli veriler sunmuştur. Bu çalışmada üç yıllık kazının küçük bir özeti verilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: A NEW CULT CENTRE: HARBETSUVAN TEPESİ
Öz: anlıurfa İli sınırları içinde son yıllarda yapılan araştırmalar, Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem'e tarihlenen Göbeklitepe dışında, benzeri merkezler arasındaki bağlantıların sanılandan daha yoğun olduğunu ortaya çıkarmıştır. Özellikle MÖ 9. binyılın başlarında ortaya çıkan bu yoğunluk, benzer özellikteki merkezlerin sayıca artmasıyla kendini göstermektedir. Bu merkezler şimdilik Sefer Tepe, Kurt Tepesi, Hamzan Tepe, Taşlı Tepe, Karahan Tepe ve Harbetsuvan Tepesi yerleşimleri olup özellikle “T” şeklinde dikilitaşlarla karakterize edilmektedir. Göbeklitepe’nin II. tabakasında görülen “T” şeklinde dikilitaşlarla aynı boyutta dikilitaşların bulunduğu bu merkezler içinde, 2017 yılında Şanlıurfa Müzesi ile birlikte arkeolojik kazısı başlayan Harbetsuvan Tepesi üç yıllık kazı sonucunda önemli veriler sunmuştur. Bu çalışmada üç yıllık kazının küçük bir özeti verilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Albayrak, Y. 2010. Antik Dönemde Edessa (Urfa). Tiydem Yayıncılık, Ankara.
- Albayrak, Y. 2019a. Göbekli Tepe’den Edessa’ya Şanlıurfa. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
- Albayrak, Y. 2019b. “Soğmatar”, Harran ve Çevresi Arkeoloji: 271-284. Şurkav Yayınları, No. 55, Şanlıurfa.
- Albayrak, Y. ve S. İ. Mutlu 2015. “Soğmatar Kutsal Alanı Ve Yakın Çevresi Yüzey Araştırması 2013”, Araştırma Sonuçları Toplantısı 32/2: 259-278.
- Albayrak, Y. ve S. İ. Mutlu 2018. “Sogmatar Nekropolü 2016 Yılı Temizlik Çalışmaları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 39/3: 525-544.
- Albayrak, Y. ve S. İ. Mutlu 2019. “Soğmatar Nekropolü 2017 Yılı Temizlik Çalışmaları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 40/3: 651-668.
- Albayrak, Y., S. İ. Mutlu, S. Mutlu ve B. Çelik 2019. “Soğmatar’da Sunaklı Kaya Oyuğu Mezarlar”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi 41: 263-274.
- Çelik, B. 2011. “Karahan Tepe: A New Cultural Centre in Urfa Area in Turkey”, Documenta Praehistorica 38: 241-253.
- Çelik, B. 2015a. “Differences and Similarities Between the Settlements in Şanlıurfa Region where “T” shaped Pillars are Discovered”, TÜBA-AR 17: 9-24.
- Çelik, B. 2015b. “Şanlıurfa İli Yüzey Araştırması”, Belgü 2: 9-99.
- Çelik, B. 2016. “A small-scale cult centre in Southeast Turkey: Harbetsuvan Tepesi”, Documenta Praehistorica 43: 421-428.
- Çelik, B. 2019. “Neolitik Dönem Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi 43: 24-38.
- Dietrich, O., M. Heun, J. Notroff, K. Schmidt ve M. Zarnkow 2012. “The role of cult and feasting in the emergence of Neolithic communities. New evidence from Göbekli Tepe, south-eastern Turkey”, Antiquity 86: 674-695.
- Dietrich, O., J. Notroff, L. Clare, C. Hübner, Ç. Köksal-Schmidt ve K. Schmidt 2016. “Göbekli Tepe, Anlage H. Ein Vorbericht beim Ausgrabungsstand von 2014”, Anatolian Metal VII: 53-70.
- Dietrich, O. ve K. Schmidt 2017. “A Short Note on a New Figurine Type from Göbekli Tepe”, NeoLithics 1/17: 43-46.
- Schmidt, K. 2013. “Göbekli Tepe Kazısı 2011 Yılı Raporu”, Kazı Sonuçları Toplantısı 34/1: 79-90.
| APA | ÇELIK B (2020). Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. , 21 - 26. |
| Chicago | ÇELIK BAHATTIN Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. (2020): 21 - 26. |
| MLA | ÇELIK BAHATTIN Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. , 2020, ss.21 - 26. |
| AMA | ÇELIK B Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. . 2020; 21 - 26. |
| Vancouver | ÇELIK B Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. . 2020; 21 - 26. |
| IEEE | ÇELIK B "Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi." , ss.21 - 26, 2020. |
| ISNAD | ÇELIK, BAHATTIN. "Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi". (2020), 21-26. |
| APA | ÇELIK B (2020). Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. Arkeoloji ve Sanat, 164(164), 21 - 26. |
| Chicago | ÇELIK BAHATTIN Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. Arkeoloji ve Sanat 164, no.164 (2020): 21 - 26. |
| MLA | ÇELIK BAHATTIN Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. Arkeoloji ve Sanat, vol.164, no.164, 2020, ss.21 - 26. |
| AMA | ÇELIK B Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. Arkeoloji ve Sanat. 2020; 164(164): 21 - 26. |
| Vancouver | ÇELIK B Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi. Arkeoloji ve Sanat. 2020; 164(164): 21 - 26. |
| IEEE | ÇELIK B "Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi." Arkeoloji ve Sanat, 164, ss.21 - 26, 2020. |
| ISNAD | ÇELIK, BAHATTIN. "Yeni Bir Kült Merkezi: Harbetsuvan Tepesi". Arkeoloji ve Sanat 164/164 (2020), 21-26. |
