Yıl: 2021 Cilt: 55 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 66 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5578/mb.20156 İndeks Tarihi: 07-10-2021

Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?

Öz:
Mantarların etken olduğu enfeksiyonların sıklığı ve çeşitliliği artmakta, etken mantarların dağılımındayıllar içinde değişim ve bölgesel farklılıklar gözlenmektedir. Erken dönemde uygun tedavinin başlanabilmesiiçin, beklenen epidemiyolojik dağılımların bilinmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada, fungalenfeksiyon riski olan hastalar için bölgesel bir merkez olan Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri’nde, 12 yılboyunca klinik örneklerden izole edilen mantarların sayısı, cins/tür düzeyinde dağılımları ve yıllar içindekideğişim retrospektif olarak araştırılmıştır. Bu amaçla, 2008-2019 yıllarına ait laboratuvar kayıtlarıincelenmiş, 19636 klinik örnekten 21813 mantar izole edildiği saptanmıştır. İlk (2008-2013) ve ikinci(2014-2019) altı yıllık dönem karşılaştırıldığında mantar üreyen örnek sayılarında 2.5 kat artış (ilk dönem;n= 5620, ikinci dönem; n= 14016) görülmüştür. En sık idrar (%45.0), alt solunum yolu (%30.7) ve kan(%6.8) örneklerinden mantar izole edilmiştir. Tüm örneklerde küf izolasyon oranı ikinci altı yıllık dönemdeanlamlı olarak artmıştır (%8.3’ten %10.6’ya, p≤ 0.001). Beklendiği gibi, en sık izole edilen maya mantarıCandida albicans (%57.0) küf mantarı ise Aspergillus fumigatus kompleks (%50.4) olmuştur. İkinci altı yıllıkdönemde, tüm örneklerde mayalar arasında C.albicans (%59.3’ten %56.0’ya, p≤ 0.001), küfler arasındaA.fumigatus kompleks (%58.1’den %48.0’e, p≤ 0.001) izolasyonunun anlamlı olarak azaldığı belirlenmiştir.İdrar örneklerindeki mantar üremelerinde ilk sıraları C.albicans (%49.8), Candida glabrata kompleks(%15.6), Candida tropicalis (%8.9) ve Candida kefyr (%7.5) almıştır. Alt solunum yolu örneklerinden eldeedilen küf üremelerinde en sık gözlenen etken olan A.fumigatus kompleks (%51.2), ilk altı yıllık dönemde%63.7’den ikinci dönemde %47.1’e düşmüştür (p≤ 0.001). Aynı dönemlerde diğer Aspergillus türleri(%25.5’ten %34.1’e, p= 0.002) ve Aspergillus dışı küfler (%36.3’ten %52.9’a, p≤ 0.01) artmıştır. Kan örneklerinden en sık C.albicans (%44.4), Candida parapsilosis kompleks (%21.5) ve C.glabrata kompleks(%13.0) üretilmiştir. İkinci altı yıllık dönemde ilk döneme göre C.albicans oranları %47.3’ten %42.2’yedüşmüş (p= 0.059) ve C.glabrata kompleks oranları %9.5’ten %15.5’e yükselmiştir (p≤ 0.001). Kan dışındakisteril örneklerden elde edilen ilk üç sıradaki etkenler C.albicans (%37.8), C.glabrata kompleks (%9.1)ve C.parapsilosis kompleks (%4.7) olmuştur. Ancak, mantar üreyen örnek sayısı ve tür dağılımının yıllariçinde büyük değişkenlik gösterdiği gözlenmiştir. Merkezimizde, 12 yıllık bir süreçte klinik örneklerdenizole edilen mantar sayılarında büyük artış gözlenmiştir. Ayrıca sonuçlar, fungal enfeksiyon etkeni olarakantifungal ilaçlara azalmış duyarlılık gösteren ve/veya duyarlılık durumu bilinmeyen türlerin arttığını dagöstermiştir. Fungal enfeksiyon etken dağılımlarında cins ve tür düzeyinde merkeze ya da bölgeye göregözlenebilen farklılıklar, erken dönemde uygun tedavinin uygulanabilmesi için yerel verilerin kullanılmasınıgerektirmektedir. Merkezimiz için gerçekleştirmiş olduğumuz gibi ülkemizde yeterli sayıda ve büyükmerkezlerin katılımları ile yapılacak sürveyans çalışmaları, epidemiyolojik verileri geniş kapsamlı olarakortaya koyarak fungal enfeksiyonların yönetimi ile ilgili yaklaşımlara da katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelime:

Changing Trends in Isolation Frequencies and Species of Clinical Fungal Strains: What Do the 12-years (2008-2019) Mycology Laboratory Data Tell About?

Öz:
The frequency and variety of infections caused by fungi are increasing. However, changes and intercenter and regional differences are observed in the distribution of fungal species over the years. It is important to update the epidemiological data in order to enable early and appropriate treatment. In this retrospective study, the number of fungi isolated from clinical samples, their distribution at the genus/ species level and the variations over the years in Hacettepe University hospital which is a regional center for patients at risk of fungal infection were investigated. For this purpose, laboratory records from 2008- 2019 were examined and 21813 fungal strains isolated from 19636 clinical samples were detected. When the first (2008-2013) and second (2014-2019) six-year periods were compared, a 2.5 fold increase was observed in the number of specimens yielding fungal growth (first period; n= 5620, second period; n= 14016). Fungi were most frequently isolated from urine (45.0%), lower respiratory tract (30.7%) and blood (6.8%) samples. Mould isolation rate in all samples increased significantly in the second six-year period (from 8.3% to 10.6%, p≤ 0.001). As expected, the most frequent yeast was Candida albicans (57.0%) and mould was Aspergillus fumigatus complex (50.4%). In the second six-year period, isolation of C.albicans (59.3% to 56.0%, p≤ 0.001) among yeasts and A.fumigatus complex (58.1% to 48.0%, p≤ 0.001) among moulds decreased significantly. In urine specimens, most common fungi were C.albicans (49.8%), Candida glabrata complex (15.6%), Candida tropicalis (8.9%) and Candida kefyr (7.5%). In lower respiratory tract specimens, the most common mould was A.fumigatus complex (51.2%), which has decreased from 63.7% in the first six years to 47.1% in the second period (p≤ 0.001). Over the same period, other Aspergillus species (from 25.5% to 34.1%, p= 0.002) and non-Aspergillus moulds (from 36.3% to 52.9%, p≤ 0.001) were increased. In blood samples, C.albicans (44.4%), Candida parapsilosis complex (21.5%) and C.glabrata complex (13.0%) were the most frequent species. In the second six-year period, the frequency of C.albicans decreased from 47.3% to 42.2% (p= 0.059) and the frequency of C.glabrata complex increased from 9.5% to 15.5% (p≤ 0.001) when compared to the first period. For the sterile specimens other than blood, the most common species were C.albicans (37.8%), C.glabrata complex (9.1%) and C.parapsilosis complex (4.7%). However, the number of fungal isolates and the distribution of the species showed great variation over the years. In our center, a substantial increase in the number of fungal strains isolated from the clinical specimens were observed over a 12-years period. In addition and similar to previously published reports, the increase of strains belonging to species with decreased antifungal susceptibility and/or species with unknown susceptibility were detected. The use of local data is required in order to implement early and appropriate antifungal treatment because of inter-center and regional differences observed in epidemiological trends regarding the distributions of fungal genera and species. Surveillance studies to be conducted with the participation of large and sufficient numbers of centers in our country, as we have done for our center, will also contribute to approaches regarding the management of fungal infections by revealing the epidemiological data in a comprehensive manner.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • 1. Richardson M, Lass-Florl C. Changing epidemiology of systemic fungal infections. Clin Microbiol Infect 2008; 14 Suppl 45-24.
  • 2. Pfaller MA, Diekema DJ. Epidemiology of invasive mycoses in North America. Crit Rev Microbiol 2010; 36(1): 1-53.
  • 3. Pappas PG, Lionakis MS, Arendrup MC, Ostrosky-Zeichner L, Kullberg BJ. Invasive candidiasis. Nat Rev Dis Primers 2018; 418026.
  • 4. Denning DW, Pleuvry A, Cole DC. Global burden of allergic bronchopulmonary aspergillosis with asthma and its complication chronic pulmonary aspergillosis in adults. Med Mycol 2013; 51(4): 361-70.
  • 5. Suleyman G, Alangaden GJ. Nosocomial fungal infections: epidemiology, infection control, and prevention. Infect Dis Clin North Am 2016; 30(4): 1023-52.
  • 6. Mohr A, Simon M, Joha T, Hanses F, Salzberger B, Hitzenbichler F. Epidemiology of candidemia and impact of infectious disease consultation on survival and care. Infection 2020; 48(2): 275-84.
  • 7. CLSI. CLSI Document M54-A. Principles and Procedures for Detection of Fungi in Clinical Specimens-Direct Examination and Culture, Approved Guideline. 2012, 1st ed. Clinical and Laboratory Standards Institute, Wayne, PA.
  • 8. Walsh TJ, Hayden RT, Larone DH. Larone’s Medically Important Fungi: A Guide to Identification. 2018, 6th ed. ASM Press, Washington DC.
  • 9. St-Germain G, Summerbell R. Identifying Fungi: A Clinical Laboratory Handbook. 2011, 2nd ed. Star Publishing Company, Inc., Korea.
  • 10. Granchelli AM, Adler FR, Keogh RH, Kartsonaki C, Cox DR, Theodore GL. Microbial interactions in the cystic fibrosis airway. J Clin Microbiol 2018; 56(8): e00354-18.
  • 11. Tracy MC, Moss RB. The myriad challenges of respiratory fungal infection in cystic fibrosis. Pediatr Pulmonol 2018; 53(S3): S75-S85.
  • 12. Osawa K, Shigemura K, Yoshida H, Fujisawa M, Arakawa S.Candida urinary tract infection and Candida species susceptibilities to antifungal agents. J Antibiot (Tokyo) 2013; 66(11): 651-4.
  • 13. Ergon MC, Yucesoy M. Yoğun bakım ünitelerinden dört yıllık dönemde izole edilen mayaların tür dağılımının değerlendirilmesi. Mikrobiyol Bul 2005; 39(3): 309-18.
  • 14. Çiçek B, Yılmaz H, Mutlu Yılmaz E, Esen S, Birinci A. Candida epidemiyolojisindeki değişikliklerin araştırılması. Mikrobiyol Bul 2015; 49(3): 423-31.
  • 15. Gülmez D. Candida auris: On yılda dünyaya yayılmayı başaran fungal patojen. Flora 2019; 24(4): 263-71.
  • 16. Fuller J, Dingle TC, Bull A, Shokoples S, Laverdiere M, Baxter MR, et al. Species distribution and antifungal susceptibility of invasive Candida isolates from Canadian hospitals: results of the CANWARD 2011-16 study. J Antimicrob Chemother 2019; 74(Suppl 4): iv48-iv54.
  • 17. Peng D, Li X, Liu P, Luo M, Chen S, Su K, et al. Epidemiology of pathogens and antimicrobial resistance of catheter-associated urinary tract infections in intensive care units: A systematic review and meta-analysis. Am J Infect Control 2018; 46(12): e8-e90.
  • 18. Çuhadar T, Kalkancı A. Önem kazanan patojen: Candida kefyr (Kluvyeromyces marxianus). Mikrobiyol Bul 2017; 51(4): 387-95.
APA Gülmez D, Sig A, AKAR N, Duyan S, Arikan-Akdagli S (2021). Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. , 53 - 66. 10.5578/mb.20156
Chicago Gülmez Dolunay,Sig Ali Korhan,AKAR Nida,Duyan Serhat,Arikan-Akdagli Sevtap Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. (2021): 53 - 66. 10.5578/mb.20156
MLA Gülmez Dolunay,Sig Ali Korhan,AKAR Nida,Duyan Serhat,Arikan-Akdagli Sevtap Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. , 2021, ss.53 - 66. 10.5578/mb.20156
AMA Gülmez D,Sig A,AKAR N,Duyan S,Arikan-Akdagli S Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. . 2021; 53 - 66. 10.5578/mb.20156
Vancouver Gülmez D,Sig A,AKAR N,Duyan S,Arikan-Akdagli S Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. . 2021; 53 - 66. 10.5578/mb.20156
IEEE Gülmez D,Sig A,AKAR N,Duyan S,Arikan-Akdagli S "Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?." , ss.53 - 66, 2021. 10.5578/mb.20156
ISNAD Gülmez, Dolunay vd. "Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?". (2021), 53-66. https://doi.org/10.5578/mb.20156
APA Gülmez D, Sig A, AKAR N, Duyan S, Arikan-Akdagli S (2021). Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. Mikrobiyoloji Bülteni, 55(1), 53 - 66. 10.5578/mb.20156
Chicago Gülmez Dolunay,Sig Ali Korhan,AKAR Nida,Duyan Serhat,Arikan-Akdagli Sevtap Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. Mikrobiyoloji Bülteni 55, no.1 (2021): 53 - 66. 10.5578/mb.20156
MLA Gülmez Dolunay,Sig Ali Korhan,AKAR Nida,Duyan Serhat,Arikan-Akdagli Sevtap Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. Mikrobiyoloji Bülteni, vol.55, no.1, 2021, ss.53 - 66. 10.5578/mb.20156
AMA Gülmez D,Sig A,AKAR N,Duyan S,Arikan-Akdagli S Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. Mikrobiyoloji Bülteni. 2021; 55(1): 53 - 66. 10.5578/mb.20156
Vancouver Gülmez D,Sig A,AKAR N,Duyan S,Arikan-Akdagli S Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?. Mikrobiyoloji Bülteni. 2021; 55(1): 53 - 66. 10.5578/mb.20156
IEEE Gülmez D,Sig A,AKAR N,Duyan S,Arikan-Akdagli S "Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?." Mikrobiyoloji Bülteni, 55, ss.53 - 66, 2021. 10.5578/mb.20156
ISNAD Gülmez, Dolunay vd. "Enfeksiyon Etkeni Mantarların Zamana Göre Sıklık ve Tür Dağılımlarındaki Değişimler: 12 Yıllık (2008-2019) Mikoloji Laboratuvarı Verileri Ne Söylüyor?". Mikrobiyoloji Bülteni 55/1 (2021), 53-66. https://doi.org/10.5578/mb.20156