Yıl: 2021 Cilt: 21 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 547 - 570 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-10-2021

Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi

Öz:
Uluslararası rejim kuramı, üst otoritenin olmadığı uluslararası politikada aktörlerin karşılıklı olarak üzerindeuzlaştıkları düzenleyici unsurlarla birlikte, uluslararası işbirliğinin mümkün olduğunu varsaymaktadır. İlkeler,normlar, kurallar ve karar alma süreçlerini kapsayan bu düzenleyici unsurlar, anarşik bir yapıda olanuluslararası sistemde düzenin sağlanması için kullanılan araçlardır. İşbirliği temelli rejimler, üç farklı yaklaşımıiçermektedir. Liberal rejim yaklaşımı, karşılıklı bağımlılığın olduğu bir dünyada ortak çıkarların varlığı ilerejimlerin kurulabileceğini öne sürmektedir. Güç temelli bir yaklaşım olarak realist kuram ise koordinasyonsorununun olduğu alanlarda rejimlerin oluşmasını desteklemektedir. Bilişsel konstrüktivist yaklaşım iserejimlerin oluşmasını bilgi toplulukları ile açıklamaktadır. Bu çalışmanın amacı, uluslararası iletişim düzeninintemel bileşenleri olan telekomünikasyon, internet, posta ve fikri mülkiyet alanlarının her birinin kendi içindebelirli ilkelere, kurallara ve kuruluşlara sahip olmasından yola çıkılarak uluslararası iletişim düzeninderejimlerin rol oynadığının ve kurumsallaşmayı desteklediğinin tartışılmasıdır. Uluslararası iletişim rejimleri;telekomünikasyon rejimi, internet rejimi, posta rejimi ve fikri mülkiyet rejimi şeklinde sınıflandırılarak analizedilmiş ve içerdikleri düzenleyici unsurlar uluslararası rejim teorisinin realist, liberal ve bilişsel yaklaşımlarınagöre tartışılmıştır. Bulgular ışığında, uluslararası iletişim düzeninde reforma yönelik çabalar, söz konusu rejimleriçin değerlendirilmiş ve öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Analysis of the International Communication Order Based on Regime Theory

Öz:
The international regime theory assumes that despite the absence of a supreme/central authority in international politics, actors can cooperate through regulatory mechanisms. These cover principles, norms, rules and decisionmaking processes and are tools used to maintain order in an anarchic international system. Cooperation-based regimes reflect three different approaches. The liberal regime approach suggests that regimes can be established through the existence of common interests in a world of interdependence. Realist theory, supports the formation of regimes in areas where coordination problems exist. The cognitive constructivist approach explains the construction of regimes with epistemic communities. Telecommunications, internet, postal services and intellectual property are elements of international communication, each of which has specific principles, rules and organizations. These indicators support the existence of regimes in these specific issue-areas. In this study, international communication regimes are analyzed through a classification of telecommunication regime, internet regime, postal regime and intellectual property regime whereas their regulatory mechanisms are discussed according to the realist, liberal and cognitive approaches of the international regime theory. Based on findings, the efforts for reform in international communication order are evaluated for regimes and suggestions are made.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksoy, S.Z. (2015) (a). Uluslararası rejim kuramları. T. Arı ve E. Toprak (Ed.), Uluslararası İlişkiler Kuramları II içinde (s. 25-46). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Aksoy, S. Z. (2015) (b). Rejim teorileri. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 12(46), 57-77. doi:10.33458/uidergisi.463028
  • Alleyne, M. D. (1995). International power and ınternational communication. London: Macmillan Press.
  • Arı, T. (2018). International regime theories. T. Arı ve E. Toprak (Ed.), Theories of International Relations I içinde (s. 117-141). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Axelrod, R. ve Keohane, R. O. (1985). Achieving cooperation under anarchy: strategies and institutions. World Politics, 38(1), 226-254. doi: 10.2307/2010357
  • Blanton, S. ve Kegley, C. (2015). Dünya siyaseti: yönelim ve dönüşüm. Sakarya: Sakarya Kültür Yayınları.
  • Bozdağlıoğlu, Y. ve Özen, Ç. (2004). Liberalizmden neoliberalizme güç olgusu ve sistematik bağımlılık. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(4), 59-79. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/uidergisi/issue/39246/462181
  • Burchill S., Devetak R., Donnelly, J., Linklater A., Nardin, T., Paterson, M., True, J. (2013). Uluslararası ilişkiler teorileri. İstanbul: Küre Yayınları.
  • Castells, M. (2007). Communication, power and counter-power in the network society. International Journal of Communication, 1, 238-266. Erişim adresi: https://ijoc.org/index.php/ijoc/article/view/46
  • Cowhey, P. F. (1990). The ınternational telecommunications regime: the political roots of regimes for high technology. International Organization, 44(2), 169-199. doi: 10.1017/S0020818300035244
  • Evans, G. ve Newnham, J. (2007). Uluslararası ilişkiler sözlüğü. İstanbul: Bilimevi Basın Yayın.
  • Fikri Mülkiyet Hakları. (2019). Erişim adresi: https://www.ticaret.gov.tr/gumruk-islemleri/sikca-sorulansorular/ ticari/fikri-mulkiyet-haklari
  • Finance. (2020). Erişim adresi: https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Finance
  • Franda, M. (2001). The emergence of an ınternational regime. London: Lynne Rienner Publishing.
  • Frederick, H. H. (1993). Global communication and ınternational relations. Belmont, California: Wadsworth Publishing Company.
  • Geray, H. (2003). İletişim ve teknoloji. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Global postal union reaches deal to prevent 'nightmare' of US exit. (2019). Erişim adresi: https://www.theguardian.com/world/2019/sep/25/un-universal-postal-union-mail-deal-trump
  • Grieco, J. M. (1988). Anarchy and the limits of cooperation: a realist critique of the newest liberal ınstitutionalism. International Organization, 42(3), 485-507. Erişim adresi: https://edc.gov.bz/wpcontent/ uploads/2016/10/Anarchy_and_the_limits_of_cooperation.pdf
  • Haas, E. B. (1982). Words can hurt you; or, who said what to whom about regimes. International Regimes, 36(2), 207-243. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2706521
  • Haas, P. M. (1992). Introduction: epistemic communities and ınternational policy coordination. International Organization, 46(1), 1-35. doi: 10.1017/S0020818300001442
  • Haggard, S. ve Simmons, B. A. (1987). Theories of international regimes. International Organization, 3(41), 491-517. doi: 10.1017/S0020818300027569
  • Haksever, G. (2018). İnternet ve çok-paydaşlı yönetişimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Bilişim ve Teknoloji Hukuku Programı.
  • Hasenclever, A., Mayer, P., & Rittberger, V. (2004). Theories of international regimes (6. b.). New York: Cambridge University Press.
  • History. (2020). Erişim adresi: https://www.itu.int/en/history/Pages/ITUsHistory.aspx
  • İnanç, Z. S. (2017). Soğuk savaş sonrasında karadeniz bölgesi: uluslararası rejim teorisi ışığında işbirliği sürecinin yeniden düşünülmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kauppi, M. V. ve Viotti, P. R. (2016). Uluslararası ilişkiler teorisi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Keohane, R. O. (1982). The demand for international regimes. International Organization, 36(2), 325-355. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2706525
  • Keohane, R. O. ve Nye, J. S. (2012). Power and interdependence (4.b.). Boston: Longman.
  • Krasner, S. D. (1982). Structural causes and regime consequences: Regimes as intervening variables. International Organization, 36(2), 185-205. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2706520
  • Krasner, S. D. (1991). Global communications and national power: Life on the pareto frontier. World Politics, 43(3), 336-366. doi: 10.2307/2010398
  • Little, R. (2001). International Regimes. J. Baylis, & S. Smith (Ed), The globalization of world politics: an ıntroductional relations içinde (s.299-316). New York: Oxford University Press.
  • McPhail, T. L. (2014). Global communication: theories, stakeholders and trends (4.b.). UK: Wiley.
  • Meyer, E. T. (2006). Communication regimes: A conceptual framework for examining IT and social change in organizations. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology, 42(1). doi: 10.1002/meet.14504201100
  • Mowlana, H. (2016). The role of media in contemporary ınternational relations: culture and politics at the crossroads. Journal of Multicultural Discourses, 11(1), 84-96. doi: 10.1080/17447143.2015.1032296
  • Negotiating group on basic telecommunications. (1996). Erişim Adresi: https://www.wto.org/english/tratop_e/serv_e/telecom_e/tel23_e.htm
  • Nye, J.S. (2017). Yumuşak güç. (Çev: R. İnan Aydın). Ankara: BB101 Yayınları.
  • Nye, J. S. ve Welch, D. A. (2011). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak (2.b.). (Çev: R. Akman). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Outer Space Treaty. (1996). Erişim adresi: https://www.unoosa.org/oosa/en/ourwork/spacelaw/treaties/introouterspacetreaty.html
  • Pexit? US prepares to pull out of Universal Postal Union. (2019). Erişim adresi: https://www.dw.com/en/pexitus- prepares-to-pull-out-of-universal-postalunion/a-50569818
  • Ruggie, J. G. (1975). International responses to technology: concepts and trends. International Organization, 29(3), 557-583. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2706342?seq=1&cid=pdfreference# references_tab_contents
  • Sancak, K. (2016). Uluslararası ilişkilerde güç kavramı ve yumuşak güç. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Singh, J. P. (2010). International communication regimes. Oxford Research Encyclopedia, International Studies. doi:10.1093/acrefore/9780190846626.013.227
  • Stein, A. A. (1982). Coordination and collaboration: regimes in an anarchic world. International Organization, 36(2), 299-324. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/2706524
  • Sterling, F. J. (2016). Neoliberalizm. T. Dunne, M. Kurki ve S. Smith (Ed.), Uluslararası İlişkiler Teorileri: Disiplin ve Çeşitlilik içinde (Çev: Ö. Kelekçi) (s. 111-129). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları.
  • Strange, S. (1982). Cave! hic dragones: a critique of regime analysis. International Organization, 36(2), 479- 496. doi: 10.1017/S0020818300019020
  • Şöhret, M. (2013). Uluslararası rejim teorisi. H. Çomaklı ve C. Sancaktar (Ed.), Uluslararası İlişkilerde Teorik Tartışmalar içinde (s. 89-111). İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Tunis Agenda for the Information Society. (2005). Erişim adresi https://www.itu.int/net/wsis/docs2/tunis/off/6rev1.html
  • Universal service funds and digital inclusion for all. (2013). Erişim adresi: https://www.itu.int/pub/D-PREFEF. SERV_FUND
  • Waltz, K. N. (2015). Uluslararası politika teorisi. Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Young, O. R. (1980). International regimes: problems of concept formation. World Politics, 32(3), 331-356. doi: 10.2307/2010108
  • Young, O. R. (2012). Regime theory thirty years on: taking stock, moving. Erişim adresi: https://www.eir. info/2012/09/18/regime-theory-thirty-years-on-taking-stock-moving-forward/
  • Yücekal, Y. (2003). Fikri mülkiyet haklarının uluslararası düzeyde korunması: dünya fikri mülkiyet örgütü (WIPO). Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 8, 37-48. Erişim adresi: http://www.mfa.gov.tr/fikrimulkiyet- haklarinin-uluslararasi-duzeyde-korunmasi---dunya-fikri-mulkiyet-orgutu-_wipo_.tr.mfa
  • Zorlu, Y. (2016). Uluslararası iletişim düzeni ve batı egemenliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 846-857. Erişim adresi: https://avesis.erciyes.edu.tr/yayin/7abd378e-2d9a-41f0-8f40- d5b0eaee4a28/uluslararasi-iletisim-duzeni-ve-bati-egemenligi
APA KARSLI DEMİRAĞ I, Toprak E (2021). Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. , 547 - 570.
Chicago KARSLI DEMİRAĞ Işılay,Toprak Elif Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. (2021): 547 - 570.
MLA KARSLI DEMİRAĞ Işılay,Toprak Elif Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. , 2021, ss.547 - 570.
AMA KARSLI DEMİRAĞ I,Toprak E Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. . 2021; 547 - 570.
Vancouver KARSLI DEMİRAĞ I,Toprak E Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. . 2021; 547 - 570.
IEEE KARSLI DEMİRAĞ I,Toprak E "Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi." , ss.547 - 570, 2021.
ISNAD KARSLI DEMİRAĞ, Işılay - Toprak, Elif. "Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi". (2021), 547-570.
APA KARSLI DEMİRAĞ I, Toprak E (2021). Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 547 - 570.
Chicago KARSLI DEMİRAĞ Işılay,Toprak Elif Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21, no.2 (2021): 547 - 570.
MLA KARSLI DEMİRAĞ Işılay,Toprak Elif Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.21, no.2, 2021, ss.547 - 570.
AMA KARSLI DEMİRAĞ I,Toprak E Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 21(2): 547 - 570.
Vancouver KARSLI DEMİRAĞ I,Toprak E Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 21(2): 547 - 570.
IEEE KARSLI DEMİRAĞ I,Toprak E "Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi." Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, ss.547 - 570, 2021.
ISNAD KARSLI DEMİRAĞ, Işılay - Toprak, Elif. "Uluslararası İletişim Düzeninin Rejim Kuramına Göre Analizi". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21/2 (2021), 547-570.