Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar

Ünal, Orhan; TOPCUOĞLU, Ş.Fatih; GÖKÇEOĞLU, Mustafa

Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar

Orhan ÜNAL, (Akdeniz Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Antalya, Türkiye)

Mustafa GÖKÇEOĞLU, (Akdeniz Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Antalya, Türkiye)

Ş.Fatih TOPCUOĞLU (Akdeniz Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Antalya, Türkiye)

Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi

6 3

Yıl: 2004 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 135 - 147 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar

Öz:

Bu araştırmada, Antalya için endemik olan Origanum solymicum P.H. Davis, O.husnucan-baseri H. Duman, /. Aytaç & A. Duran, O. bilgeri P.H. Davis, O. minutiflorum O.Sehwarz & P.H. Davis ve O. saccatum P.H. Davis türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması çalışmaları yapılmıştır. Origanum türlerinin tohumlarının çimlenmesi üzerinde farklı saklama koşullarının (+4°C ve oda sıcaklığı), aydınlık-karanlık (18 saat karanlık-6 saat aydınlık) ışık koşulunun ve karanlık (24 saat) ortamın, GA3'ün çeşitli konsantrasyonlarının (0.1 ppm, l ppm, 10 ppm) ve farklı sıcaklık derecelerinin (15 °C, 20 °C, 25 °C, 30 °C) etkileri incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, çimlenme öncesi düşük sıcaklıkta bekletilen tohumlarda, aydınlık-karanlık ışık koşulu, l ppm GA3 ve 10 ppm GA3 ile 15, 20 ve 25 °C sıcaklık uygulamalarında çimlenme yüzdesi daha yüksek bulunmuştur. Türler içinde en yüksek çimlenme yüzdesi alçak rakımlarda yayılış gösteren O. solymicum türünün tohumlarında görülürken, en düşük çimlenme yüzdesi ise O. husnucan-baseri türünün tohumlarında saptanmıştır. Çelikle çoğaltma çalışmalarında ise O. husnucan-baseri ve o. minutiflorum türleri hariç diğer Origanum türlerinde köklenmenin gerçekleştiği ancak, köklenme oranı bakımından gerek kontrol ve IBA uygulaması arasında gerekse her iki uygulama için de türler arasında önemli bir farklılığın olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelime: Antalya Origanum tohum çimlenmesi çelikler çoğaltma endemik bitkiler çimlenme köklenme

Konular: Biyoloji

An investigation on seed germinating and reproduction with cutting of endemic Origanum species in Antalya

Öz:

In this study, germination rates under different germination conditions and rooting ability of cuttings of Origanum solymicum P.H. Davis, Origanum husnucan-baseri H. Duman, Z. Aytaç & A. Duran, Origanum bilgeri P.H. Davis and Origanum minutiflorum O. Schwarz & P.H. Davis which are endemic to Antalya were determined. In germination experiments, effects of storage temperatures (+4°C and at room temperature), light-dark regime (18 hour light-6 hour dark), dark (24 hours) condition, different concentrations of GA, (0.1, 1 and 10 ppm GA3) and different temperatures (15,20, 25 and 30 °C) on germination rates of Origanum seeds were investigated. Results indicated that germination rates of Origanum seeds which had been stored at low temperature (+ 4 °C) before germination were higher when they were treated with 1 or 10 ppm GA3 and germinated under 18 hours light and 6 hours dark regime at 15, 20 and 25 °C. Seeds of O. solymicum native to lower altitudes had higher germination rates than that of other Origanum species. In particular, O. husnucan-baseri had difficulties in germination. Results related to rooting ability of cuttings of Origanum species showed that two of Origanum species used this study could successfully rooted except for O. husnucan-baseri and O. minutiflorum. However, no significant differences were observed in rooting level of the control and IBA treated cuttings in different Origanum species.

Anahtar Kelime: propagation endemic plants germination rooting Antalya Origanum seed germination cuttings

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Cardemil, L., Reinero, A., 1982. Changes of Araucaria araucana seed reserves during Germination and earty Seedling. Can. J. of Botany, 60: 1629-1639.
Ceylan, A., 1996.Tıbbi Bitkiler-II (Uçucu Yağ Bitkileri), Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Yayını No: 481,p:306.
Davis, P.H., 1982. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, vol. 7, Edinburgh, p:300-307.
Davis, P.H., Miller, R.R., Tan, K.(EDS)., 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, vol.10, Edinburgh, p:206-207
Duman, H., Aytaç, Z., Ekici, M, Karavelıoğullan, F.A, Dönmez, A. & Duran, A., 1995. Three new species (Labiatae) from Turkey. Flora Mediterranea, 5, p:226.
Duman, H., Origanum L. in: Güner, A., Özhatay. N., Ekim, T., Baser, K.H.K. (EDS)., 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, vol. 11, Edinburgh, 207-208.
Gökceoğlu, M., Sukatar, A., 1987. Eranthis hyemalis Tohumlarının Çimlenme Koşulları Üzerine Ön Denemeler. V.Bitkisel tlaç Hammaddeleri Toplantısı Bildiri Kitabı, Ankara, p: 154-157.
Güneş, T., 2000a. Arctium minus (Hill.) Bernh. Tohum Çimlenmesi Sırasında Depo Maddelerin Mobilizasyonu. G.O Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,1, 1, p:31-37.
Güneş, T., 2000b. Arctium minus (Hill.) Bernh. Tohumlarında Gibberellik Asit Uygulmasının Çimlenme Ve a - Amilaz Enzim Aktivitesi Üzerine Etkisi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13,3, p:589-597.
Güneş, T., 1999. An Investigation on Rooting of Juglans regia L. Hardwood Cuttings, Tr. J. of Botany,23, p:367-372.
Güneş, T., Yalçın, İ., 1990. Rosa (Rosa canına, Rosa hemisphaerica, Rosa heckeliana) Sürgün Çeliklerinde Kök Oluşumu ve Karbonhidrat İçeriği Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üniv. Fen-Edebiyat Fak. Fen Bilimleri Dergisi, 13, p:41-52.
International Seed Testing Association, 1999. Seed Science and Technology, Rules, International Rules for Seed Testing 1999, International Seed Testing Association, Zürich, Switzerland, p:153-199.
Kabar, K.,1997. Comparison of Reversal of Abscisic Acid-Induced Inhibition of Seed Germination and Seedling Growth of Some Gramineae and Liliaceae Members by Kinetin and Gibberellic Acid. TurkJ.Bot., 21, p:203-210.
Kaşka, N., Yılmaz, M., 1974. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği, Çukurova Üniv. Yayını, p:79.
Kitiki, A., 1996. Status of Cultivation and Use of Oregano in Turkey, Proceedings of the IPGRI International Workshop on Oregano, CIHEAM, Valenzano (Bari), p:122-132.
Marzi, V., 1996. Agricultural Practices for Oregano Proceedings of the 1PGRI International Workshop on Oregano, CIHEAM, Valenzano (Bari),p:61-67.
Okogami, N., Terui, K., 1996. Differences in the rates of metabolism of various Triacylglyiserols during Seed germination and the sabsequent growth of seedlings of Dioscorea tokoro perennial Herb. Plant cell physiol. 37 (3). 273-277.
Özen, H.Ç., Onay, A., 1999. Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. Dicle Üni. Basımevi, p:167.
Öztürk, M., Eşiyok, D., Özdemir, F., Olcay, G., Öner, M., 1994 Studies on the Effects of Growth Substances on the Germination and Seedling Growth of Brassica oleracea L. var. acephala (Karalahana). Journal of Faculty of Science Ege University, Series B, 16,1, p:63-70.
Palavan-Ünsal, N., 1993. Bitki Büyüme Maddeleri. 1st. Oniv. Basımevi ve Film Merkezi, Üniversite Yayın No: 3677, İstanbul, p:357.
Polat, A.A., Kaşka, N., 1992. Katlama Uygulamasının, Yenidünya (Eriobotyra japonica Lindl.) Tohum ve Embriyolarının Çimlenmesi Üzerine Etkileri. Agriculture and Forestry, 16,2, p:450-459.
Putievsky, E., Dudai, N., Ravid, U., 1996. Cultivation, selection and conservation of oregano species in Israel, Proceedings of the IPGRI International Workshop on Oregano, CIHEAM, Valenzano (Bari),p:103-110.
Spada, P., Perrino, P., 1996. Conservation of Oregano species in National and International collections: an assessment, Proceedings of the IPGRI International Workshop on Oregano, CIHEAM, Valenzano (Bari), p:14-23.
Thomas, T.H., 1978. Relationship between bolting-resistance and seed dormancy of different celery cultivars, Sci. Hortic, 90:311-316.
Toyomasu, T., Tsuji, H., Yamane, H., Nakayama, M., Yamaguchi, I, Murofushi, N., Takahashi, N., Inoue, Y., 1993. Light Effects on Endogenous Levels of Gibberellins in Photoblastic Lettuce Seeds. J. of Plant Growth Regulation, 12, p:85-90.
Ünyayar, S., 1995. Phanerochaete chrysosporium ME446'da Kültür Periyoduna Bağlı Olarak lndol-3-Asetik Asit (IAA), Gibberellik Asit (GA3), Absisik Asit (ABA) ve Zeatin Üretimi ve Biyolojik Aktivitelerinin Tayini, inönü Oniv. Fen Bil. Enst. Doktora Tezi, p:163.
West, W.C, Frattarelli, F.J., Russin, K.J., 1970. Efeect of Stratification and Gibberellin on Seed Germination in Ginkgo biloba. Bulletin of Torrey Botanical Club, 97 (6), p:380-388.
Wurzburger, J., Leshem, Y., 1974. The Role of Gibberellin and the Hulls in the Control of Germination in Aegilos kotshyi Caryopses. CanJ.Bot, 52, p:l597-1601.
Yücel, E., 1996a Türkiye'nin Ekonomik Değere Sahip Bazı Bitkilerinin Tohum Çimlenme özellikleri Üzerine Bir Araştırma, Anadolu Univ., Fen Fak. Dergisi., 2, p:35-47.
Yücel, E., 1996b. Sideritis germanicopolitana Bornm. subsp. germanicopolina ve Sideritis germanicopolitana Bornm. subsp. viridis Hausskn ex Bornm.'ın Tohum Çimlenme Özellikleri Üzerine Bir Araştırma, Anadolu Univ., Fen Fak. Dergisi.,2, p:65-73.

APA	Ünal O, GÖKÇEOĞLU M, TOPCUOĞLU Ş (2004). Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. , 135 - 147.
Chicago	Ünal Orhan,GÖKÇEOĞLU Mustafa,TOPCUOĞLU Ş.Fatih Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. (2004): 135 - 147.
MLA	Ünal Orhan,GÖKÇEOĞLU Mustafa,TOPCUOĞLU Ş.Fatih Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. , 2004, ss.135 - 147.
AMA	Ünal O,GÖKÇEOĞLU M,TOPCUOĞLU Ş Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. . 2004; 135 - 147.
Vancouver	Ünal O,GÖKÇEOĞLU M,TOPCUOĞLU Ş Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. . 2004; 135 - 147.
IEEE	Ünal O,GÖKÇEOĞLU M,TOPCUOĞLU Ş "Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar." , ss.135 - 147, 2004.
ISNAD	Ünal, Orhan vd. "Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar". (2004), 135-147.

APA	Ünal O, GÖKÇEOĞLU M, TOPCUOĞLU Ş (2004). Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(2), 135 - 147.
Chicago	Ünal Orhan,GÖKÇEOĞLU Mustafa,TOPCUOĞLU Ş.Fatih Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17, no.2 (2004): 135 - 147.
MLA	Ünal Orhan,GÖKÇEOĞLU Mustafa,TOPCUOĞLU Ş.Fatih Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.17, no.2, 2004, ss.135 - 147.
AMA	Ünal O,GÖKÇEOĞLU M,TOPCUOĞLU Ş Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2004; 17(2): 135 - 147.
Vancouver	Ünal O,GÖKÇEOĞLU M,TOPCUOĞLU Ş Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2004; 17(2): 135 - 147.
IEEE	Ünal O,GÖKÇEOĞLU M,TOPCUOĞLU Ş "Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar." Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17, ss.135 - 147, 2004.
ISNAD	Ünal, Orhan vd. "Antalya endemiği Origanum türlerinin tohum çimlenmesi ve çelikle çoğaltılması üzerinde araştırmalar". Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17/2 (2004), 135-147.