Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 210 - 228 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.51702/esoguifd.949743 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz

Öz:
Dini başa çıkmanın üzerinde cinsiyetin etkisini anlamak için meta – analiz araştırması yapılmıştır. Din psikolojisi alanında dini başa çıkma ile ilgili yapılan ilk meta–analiz olması araştırmanın önemini daha da arttırmaktadır. Meta – analiz araştırması için dahil edilme kriterleri belirlenmiş, belirlenen kriterlere göre dahil edilecek çalışmaların seçimi akış şeması doğrultusunda yapılmıştır. Meta - analize dâhil edilme kriterlerine uygun olan 10 adet tez kullanılmıştır. Verilerin anlamlı hale getirilmesi için CMA (versiyon 3) programı kullanılmıştır. Analiz sürecinde etki büyüklükleri ve heterojenlik testleri yapılmış, etki büyüklüğünü tanımlamak için Hedges’s g değerleri hesaplanmıştır. Etki büyüklüklerine ilişkin orman ve yayım yanlılığının tespiti için huni grafikleri yapılmıştır. Olumlu dini başa çıkma için erkekler lehine önemsiz düzeyde (g=-0,009), olumsuz dini başa çıkma için kadınlar lehine önemsiz düzeyde (g=0,099) etki büyüklüğü tespit edilmiştir. Cinsiyetin dini başa çıkma düzeyine etki etmediği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Din Psikolojisi Cinsiyet Meta-Analiz Dini Başa Çıkma Felsefe ve Din Bilimleri

The Effect of Gender on Religious Coping: Meta-Analysis

Öz:
Meta-analysis research was conducted to understand the effect of gender on religious coping. The fact that it is the first meta-analysis on religious coping in the psychology of religion further increases the importance of the research. Inclusion criteria were determined for the meta-analysis research, and the selection of the studies to be included according to the determined criteria was made in line with the flow chart. 10 dissertations that met the inclusion criteria of the meta-analysis were used. CMA (version 3) program was used to make the data more meaningful. During the analysis process, effect sizes and heterogeneity tests were performed, and Hedges's g values were calculated to define the effect size. Funnel plots were made to determine the forest and publication bias regarding the effect sizes. The effect size was insignificant in favor of men (g=-0.009) for positive religious coping, and insignificant in favor of women (g=0.099) for negative religious coping. It was determined that gender did not affect the level of religious coping.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • *Akkaya Türkol, Yeliz. Kişilik Özellikleri ve Dini Başa Çıkma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Çorum Örneği). Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2020.
  • *Aydın, Ragıp. Çalışan Bireylerde Yaşam Doyumu, Mesleki Tükenmişlik ve Dini Başa Çıkma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2019.
  • Ayten, Ali. Tanrı’ya Sığınmak Dini Başa Çıkma Üzerine Psiko-Sosyal Bir Araştırma. İstanbul: İz Yayıncılık, 2012.
  • Ayten, Ali - Yıldız, Refik. “Ali Ayten, Refik Yıldız-Dindarlık, Hayat Memnuniyeti İlişkisinde Dinî Başa Çıkmanın Rolü Nedir Emekliler Üzerine Bir Araştırma”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16/1 (2016).
  • *Bayraktutar, Merve. İmam Hatip Lisesi Öğrencileri Örnekleminde Dini Başa Çıkma ve Tanrı Tasavvuru İlişkisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2019.
  • Begg, Colin B. - Mazumdar, Madhuchhanda. “Operating Characteristics of a Rank Correlation Test for Publication Bias”. Biometrics 50/4 (1994), 1088-1101.
  • *Bektaş, Sueda. Ergenlerde Benlik Saygısı ve Dini Başa Çıkma (İmam Hatip Öğrencileri Örneği). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2019.
  • Borenstein, Michael vd. Introduction to Meta-Analysis. West Sussex, UK: John Wiley & Sons, 2009.
  • Cohen, Jacob. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. USA: Lawrence Erlbaum Associates, 2. b., 1988.
  • *Çolak, Muharrem Bilal. İşsizlik, Stres ve Dini Başa Çıkma. Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2020.
  • Duval, Sue - Tweedie, Richard. “A Nonparametric ‘Trim and Fill’ Method of Accounting for Publication Bias in Meta-Analysis”. Journal of The American Statistical Association 95/ (01 Mart 2000), 89-98. https://doi.org/10.1080/01621459.2000.10473905
  • Egger, Matthias vd. “Bias in Meta-Analysis Detected by a Simple, Graphical Test”. BMJ 315/ (01 Eylül 1997), 629-634.
  • Ekşi, Halil. Başaçıkma, Dini Başaçıkma ve Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma: Eğitim, İlahiyat ve Mühendislik Fakültesi Öğrencilerinin Karşılaştırılması. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora, 2001.
  • Ellis, Paul D. The Essential Guide to Effect Sizes Statistical Power, Meta-Analysis, and the Interpretation of Research Results. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
  • *Ferah, Nimet. Boşanma Sürecindeki Bireylerde Dini Başa Çıkma Davranışlarının Analizi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora, 2019.
  • Hunter, John E. - Schmidt, Frank L. Methods of Meta-Analysis: Correcting Error and Bias in Research Findings. USA: Sage Publications, 3. b., 2015.
  • Klaassen, Derrick W. vd. “Advance in the Study of Religious and Spiritual Coping”. Handbook of Multicultural Perspectives on Stress and Coping. ed. Paul T. P. Wong - Lilian C. J. Wong. 105-132. USA: Springer, 2006.
  • *Koparan, Yasemin. Suriyeli Öğrencilerde Sınav Kaygısı ve Dini Başa Çıkma İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2019.
  • Lenhart, W. - Lenhart, A. “Calculation of Effect Sizes”. “Retrieved from”: https://www.psychometrica.de/effect_size.html. Dettelbach (Germany): Psychometrica: DOI: 10.13140/RG.2.2.17823.92329, Erişim 02 Haziran 2021.
  • Littell, Julia H. vd. Systematic Reviews and Meta-Analysis. New York: Oxford University Press, 2008.
  • Murat, Ayşe - Kızılgeçit, Muhammed. “Dini Başa Çıkma ve Psikopatoloji İlişkisi (Rize Örneği)”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/11 (30 Haziran 2017), 111-151.
  • Özcan, Zeynep. “Mülteci Öğrencilerin Kültürel Uyumları ile Dinî Başa Çıkmaları Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 23/1 (15 Haziran 2019), 127-147. https://doi.org/10.18505/cuid.510680
  • Pargament, Kenneth I. vd. “Başa Çıkanın Dinî Boyutu: Teori, Araştırma ve Uygulamadaki Gelişmeler”. çev. Çiğdem Damla Balaban. Din ve Maneviyat Psikolojisi Yeni Yaklaşımlar ve Uygulama Alanları. Çev. ed. İhsan Çapcıoğlu - Ali Ayten. der. Raymond F. Paloutzian - Crystal L. Park. 377-407. Ankara: Phoenix, 2013.
  • Pargament, Kenneth I. vd. “Patterns of Positive and Negative Religious Coping with Major Life Stressors”. Journal for the Scientific Study of Religion 37/4 (01 1998), 710-724. https://doi.org/10.2307/1388152
  • Pargament, Kenneth I. - Park, Crystal L. “Merely a Defense? The Variety of Religious Means and Ends”. Journal of Sociaf Issues 51/2 (1995), 13-32.
  • Pargament, Kenneth I. - Raiya, Hisham Abu. “A Decade Of Research on the Psychology of Religion and Coping: Things we Assumed and Lessons we Learned”. Psyke & Logos 28 (2007), 742-766.
  • Petticrew, Mark - Roberts, Helen. Systematic Reviews in the Social Sciences: A Practical Guide. UK: Blackwell Publishing, 2006.
  • *Sağlam Demirkan, Fatma. Diyaliz Hastalarında Bağlanma, Dini Başa Çıkma ve Yaşam Memnuniyeti Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora, 2020.
  • *Savcı Bahçekapılı, Sevgi. Görme Yetersizliği Olan Bireyler ve Dini Başa Çıkma. İzmir: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2019.
  • Shadish, William R. - Haddock, C. Keith. “Combining Estimates of Effect Size”. The Handbook of Research Synthesis and Meta-Analysis. ed. Harris Cooper vd. 257-277. New York: Russell Sage Foundation, 2. b., 2009.
  • Şen, Sedat - Yıldırım, İbrahim. CMA İle Meta-Analiz Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık, 2020.
  • Şentepe, Ayşe. “Yaşlılık Döneminde Dini Başaçıkma”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 4/1 (2015), 186-204.
  • Wilson, D.B. “Ph.D. (n.d.). Practical Meta-Analysis Effect Size Calculator [Online Calculator].June 02, 2021, Turkey”. Campbell Collaboration. Erişim 02 Haziran 2021. https://www.campbellcollaboration.org/research-resources/effect-size-calculator.html
  • *Yılmaz, Beyzanur. Dini Başa Çıkma Düzeyinin Takıntılı Davranışlarla Başa Çıkma İle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans, 2020.
APA Ercan S, KULA N (2021). Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. , 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
Chicago Ercan Soner,KULA Naci Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. (2021): 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
MLA Ercan Soner,KULA Naci Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. , 2021, ss.210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
AMA Ercan S,KULA N Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. . 2021; 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
Vancouver Ercan S,KULA N Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. . 2021; 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
IEEE Ercan S,KULA N "Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz." , ss.210 - 228, 2021. 10.51702/esoguifd.949743
ISNAD Ercan, Soner - KULA, Naci. "Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz". (2021), 210-228. https://doi.org/10.51702/esoguifd.949743
APA Ercan S, KULA N (2021). Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2), 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
Chicago Ercan Soner,KULA Naci Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8, no.2 (2021): 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
MLA Ercan Soner,KULA Naci Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.8, no.2, 2021, ss.210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
AMA Ercan S,KULA N Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2021; 8(2): 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
Vancouver Ercan S,KULA N Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2021; 8(2): 210 - 228. 10.51702/esoguifd.949743
IEEE Ercan S,KULA N "Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8, ss.210 - 228, 2021. 10.51702/esoguifd.949743
ISNAD Ercan, Soner - KULA, Naci. "Cinsiyetin Dini Başa Çıkma Üzerindeki Etkisi: Meta – Analiz". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/2 (2021), 210-228. https://doi.org/10.51702/esoguifd.949743