ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 155 - 173 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 18-10-2021
ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME
Öz: Bu çalışmada, Altay Dilleri Teorisi bağlamında Altay dillerinde yineleme kategorisinin ses bilgisi ve biçim bilgisi gibi farklı dil bilgisel düzeylerdeki görünümleri ve işlevsel özellikleri ele alınarak karşılaştırılmış ve bu dillerde tespit edilen ortak yönleri dil akrabalığı ve dil ilişkileri bakımından değerlendirilmiş; tam ve parçasal olmak üzere iki genel biçimde ortaya çıkan ve çeşitli biçim-sesbilimsel formları bulunan yinelemenin, Altay dil ailesindeki Türkçe, Korece, Japonca, Moğolca ve Mançu-Tunguzcada hem ses bilgisel ve biçim bilgisel ortaya çıkış süreçlerinin hem de işlevlerinin tipolojik olarak ortaklık gösterdiği ileri sürülmüştür. Macarcada da yineleme kategorisinin durumu incelenmiş, diğer Altay dilleri ve özellikle Türkçenin yineleme kategorisi bakımından gösterdiği tipolojik eğilimlerle büyük oranda uyuştuğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: A Common Grammatical Category in Altaic Typology: Reduplication
Öz: In this study, in the context of Altaic Language Theory, it wascompared by considering the appearance and functional characteristicsat different grammatical levels such as phonetics and morphology of thereduplication category in Altaic languages, and the common characteristicsdetermined in these languages were evaluated in terms of language affinityand language relations. It has been suggested that reduplication, whichoccurs in two general forms, full and partial, and has various morpho phonological forms, is typologically common in terms of both the processesof phonological and morphological emergence and functions, in Altaiclanguages such as Turkish, Korean, Japanese, Mongolian, Manchu-Tungus.Moreover, in Hungarian, the use of the reduplication category was analyze,and it was deduced that it correspond with to a great extent with thetypological tendencies that other Altaic languages, especially Turkish has.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AĞCA, Mustafa (2017). “Türkçede Bir Söz Türetim Yöntemi ve Gramatikal İşaretleyici Olarak Yineleme”, Türkbilig, S: 34, s. 89-104.
- AN, Young-Ran (2006). Identity Avoidance in Korean Reduplication, Ms. Stony Brook University.
- BERTA, Árpád-A. Róna-Tas (2002). “Old Turkic Loan Words in Hungarian”, Acta Orientalia, Volume 55, 43-67.
- BICKEL, Balthasar (2007). “Typology in the 21st Century: Major Current Developments”. Linguistic Typology, 11, s. 239-251.
- BRDAR, Mario (2013). “Adjective reduplication and diagrammatic iconicity”. Liović, Marica (Ed.), Sanjari i znanstvenici. Zbornik u čast 70-godišnjice rođenja Branke Brlenić-Vujić, Osijek: Sveučilište Josipa Jurja Strossmayera, Filozofski fakultet, 489-514.
- BRDAR, Mario-Rita Brdar Szabo (2014). “Syntactic Reduplicative Constructions in Hungarian (and elsewhere): Categorization, Topicalization and Concessivity Rolled into One”, Selected Papers from the 4th UK Cognitive Linguistics Conference, s. 36-51.
- CHUNG, Chin Wan (1998). “A Constraint-Based Approach to Reduplication of Non-Ideophonic Words in Korean”, Mid-America Linguistics Conference, Southern Illinois University, October 23-24.
- COMRIE, Bernard (2005), Dil Evrensellikleri ve Dil bilim Tipolojisi (Çev. İsmail ULUTAŞ), Ankara: Hece Yayınları.
- DEMİR, Nurettin-Emine Yılmaz (2002). “Ural-Altay ve Altay Dil Teorisi”, Türkler, C. I, 393-401, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
- DEMİR, Nurettin-Emine Yılmaz (2014). Türk Dili El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
- DİLÇİN, Cem (2010). Fuzulî’nin Şiiri Üzerine İncelemeler, Ankara: Kabalcı Yayınevi.
- FRAMPTON, John (2004). Distributed Reduplication, Cambridge, Mass.: MIT Press.
- FUJIMURA, Yuko (2017). “Reduplication in Standard Malay and Japanese”, Journal of Modern Languages, C. 13, s. 65-92.
- GHANİABADİ, Saeed-Nima Sadat-Tehrani (2006). “Reduplication in Persian: A Morphological Doubling Approach”, Ed. In Claire Gurski ve Milica Radisic, Proceedings of the 2006 Annual Conference of the Canadian Linguistic Association.
- GORELOVA, Liliya M. (2002). Manchu Grammar, Brill, Leiden-Boston-Köln.
- GÖKÇE, Faruk (2014). “Altay Dillerinde Ortak Bir Gramatikal Morfem {Zarf-Fiil Eki/Mastar Eki + Gör-} Üzerine”, Türkblig, S. 27, s. 1-12, Ankara.
- GÖKSEL, Aslı-Celia Kerslake (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar, London and New York: Routledge.
- GÜLER, Selda (2003). A Study on Turkish Reduplications: Some Observations on Form and Function of Reduplication, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- HARRISON, K. David (1999). “Tuvan Reduplication and Harmony”, Proceedings of the 25th Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society: Special Session on Caucasian, Dravidian, and Turkic Linguistics, s. 75-86.
- HURCH, Bernhard (2005). Studies on reduplication. In: Bernhard Hurch (ed.), , p. 1–2, Berlin: Walter de Gruyter.
- İMER, Kâmile-Ahmet Kocaman-A. Sumru Özsoy (2011), Dil bilim Sözlüğü, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
- KAISER, Stefan vd. (2013). Japanese-A Comprehensive Grammar, Routledge, Londra ve New York.
- KARTALLIOĞLU, Yavuz (2010). Çağdaş Moğolcanın Grameri -Ses ve şekil Bilgisi-, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay.
- KATAMBA, Francis-John Stonham (2006). Morphology. Modern Linguistic Series, Basingstoke: Palgrave, ISBN: 9781403916433.
- KIM, Hyung-Soo (2003). “A new look at partial reduplication in Korean”, Studies in Phonetics, Phonology and Morphology 9(2) The Phonology-Morphology Circle of Korea. s.353-380.
- KIYOMI, Setsuko (1995). “A New Approach to Reduplication: A Semantic Study of Noun and Verb Reduplication in the Malayo-Polynesian Languages”. Linguistics 33, s. 1145- 1167
- KUBO, T. (1997). “Reduplication meduplication in Khalkha Mongolian”, Journal of the Linguistic Society of Japan (Gengo Kenkyu) 112: 66−97.
- KWON, Nahyun (2017). “Total reduplication in Japanese ideophones: An exercise in Localized Canonical Typology”, Glossa: a journal of general linguistics 2 (1): 40. 1–31.
- LEE, Ki-Moon-S. Robert Ramsey (2011). A History of the Korean Language, Cambridge University Press.
- LI, Fengxiang-Lindsay J. Whaley (2000). “Emphatic Reduplication in Oroqen and Its Altaic Context”. In Linguistics 38: 355-372.
- LIPTAK, Aniko-Andres Saab (2019). “Hungarian Particle Reduplication as Local Doubling”, Acta Lingustica Hungarica.
- MARTIN, S. (1988). Reference Grammar of Japanese. Yale: Yale University Press.
- MENGES, Karl H. (1968). The Turkic Languages and Peoples. Wiesbaden: Harrassowitz.
- OLSSON, Linus (2015). Form and function of reduplicated nouns in Japanese, Yüksek Lisans Tezi, Dil bilimi Bölümü, Stockholm Üniversitesi.
- PIECHNIK, Iwona (2015). “Reduplicative Syllables in Romance Languages”, Romanica Cracoviensia 15, s. 30-55.
- POPPE, Nicholas (1992). Moğol Yazı Dilinin Grameri, (Çev. Günay KARAAĞAÇ), İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
- RUBINO, Carl (2005) “Reduplication: Form, function, and distribution”. In: Bernhard Hurch (ed.), Studies on reduplication, Berlin: Walter de Gruyter.
- SÓSKUTHY, M. (2012). “Morphology in the Extreme: Echo-pairs in Hungarian”. Ed. F. Kiefer-Z. Banreti, Twenty Years of Theoretical Linguistics in Budapest, Budapeşte: Tinta.
- TEKİN, Talat (1993). Japonca ve Altay Dilleri, Ankara: Doruk Yayınları.
- TEKİN, Talat (2013). “Altay Dilleri Teorisi”, Makaleler I Altayistik, s. 71-82, Ankara: TDK Yay.
- TUNA, Osman Nedim (1992). “Altay Dilleri Teorisi”, Türk Dünyası El Kitabı, C. 2, Dil-Kültür-Sanat, s. 7-58, Ankara.
- VELUPILLAI, Viveka (2012). An Introduction to Linguistic Typology, John Benjamins Publishing Company.
- WANG, Penglin (2018). Linguistic Mysteries of Ethnonyms in Inner Asia, Lexington Books. "https://books.google.com.tr/s?id=mOdRDwAAQBAJ&pg=PA 56&lpg=PA56&dq=altaic+languages+reduplication&source=bl&ots=6Dacs7FLY 4&sig=UOLGYrwSYeSef5V6Wp9QFeZtJJw&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiM3_ HnzKPaAhUDOpoKHTZwCAMQ6AEISzAF" l "v=onepage&q=altaic%20languages%20 reduplication&f=false" } )
- YASTI, Mehmet (2007). “Türkçe Deyimlerde Geçen İkilemelerin Ses ve Şekil Özellikleri”, SÜ Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 21, s. 51-87.
- YILMAZ, Emine (2015). “Altayistik Bağlamında Macarca-Türkçe Dil İlişkileri”, Bilig, S. 74, s. 287- 308.
- WALS: http://wals.info/
| APA | AĞCA M (2020). ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. , 155 - 173. |
| Chicago | AĞCA Mustafa ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. (2020): 155 - 173. |
| MLA | AĞCA Mustafa ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. , 2020, ss.155 - 173. |
| AMA | AĞCA M ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. . 2020; 155 - 173. |
| Vancouver | AĞCA M ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. . 2020; 155 - 173. |
| IEEE | AĞCA M "ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME." , ss.155 - 173, 2020. |
| ISNAD | AĞCA, Mustafa. "ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME". (2020), 155-173. |
| APA | AĞCA M (2020). ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. Dil Araştırmaları, 0(26), 155 - 173. |
| Chicago | AĞCA Mustafa ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. Dil Araştırmaları 0, no.26 (2020): 155 - 173. |
| MLA | AĞCA Mustafa ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. Dil Araştırmaları, vol.0, no.26, 2020, ss.155 - 173. |
| AMA | AĞCA M ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. Dil Araştırmaları. 2020; 0(26): 155 - 173. |
| Vancouver | AĞCA M ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME. Dil Araştırmaları. 2020; 0(26): 155 - 173. |
| IEEE | AĞCA M "ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME." Dil Araştırmaları, 0, ss.155 - 173, 2020. |
| ISNAD | AĞCA, Mustafa. "ALTAY DİLLERİ TİPOLOJİSİNDE ORTAK BİR DİLBİLGİSEL KATEGORİ: YİNELEME". Dil Araştırmaları 26 (2020), 155-173. |
