Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 98 - 112 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5455/kpd.26024438m000038 İndeks Tarihi: 22-10-2021
Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Öz: Bu araştırmanın amacı, gönüllü çalışmanın özgecilik, depresyon ve pozitif bilişsel üçlü oranları ileilişkisini incelemektir. Bu noktada kanser hastalarıyla gönüllü ve profesyonel olarak çalışan ikigrup üzerinden özgecilik, depresyon ve pozitif bilişsel üçlü oranlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Uygun örnekleme yöntemiyle seçilmiş olan çalışmanın örneklemi, Okmeydanı Eğitim veAraştırma Hastanesi Onkoloji Bölümü’nde ‘Mavi Melekler’ adlı gruba üye 61 gönüllü kadın çalışan ile İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Onkoloji Enstitüsü’nde onkoloji hastalarıyla çalışan doktor, hemşire, hasta bakıcı, teknisyen, laborant gibi 60 profesyonel kadın çalışandan oluşmaktadır. Veriler Sosyo-demografik Bilgi Formu, Özgecilik Ölçeği (ÖÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE) ve Bilişsel Üçlü Envanteri (BÜE) kullanılarak toplanmıştır. Bulgularagöre, kanser hastalarıyla çalışan gönüllülerin, profesyonellere göre özgecilik ve pozitif bilişsel üçlüoranlarının daha yüksek; depresyon oranlarının ise daha düşük olduğu görülmektedir. Profesyonelçalışan grup için yapılan Pearson korelasyon analizi ve gönüllü çalışan grup için yapılan Spearmankorelasyon analizi sonucunda her iki grup içerisinde özgecilik oranları arttıkça depresyon seviyelerinin azaldığı ve pozitif bilişsel üçlü oranlarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre gönüllü çalışmanın depresyon oranlarındaki düşüşle ve pozitif bilişsel üçlü oranlarındakiyükselişle ilişkili bulunması, en yaygın rahatsızlıklardan biri olan depresyonla baş etme noktasındadavranışsal bir öneri üreterek ve psikolojik sağlığı koruyucu bir faktör sunarak klinik anlamda kullanılabilecek bir araç sunmaktadır.
Anahtar Kelime: Comparative examination of altruism, positive cognitive triad, and depression rates in volunteers and professionals working with cancer patients
Öz: The aim of the current study was to examine the relationship between volunteering, altruism, positive cognitive triad and depression rates. At this point, it was aimed to compare the rates of altruism, depression and positive cognitive triad between two groups working voluntarily and professionally with cancer patients. The sample of this research selected with convenience sampling method consisted of two groups and 121 participants. The participants of the first group (61 females) were selected from the group named ‘Mavi Melekler’ who serve at Okmeydani Research and Training Hospital’s Institute of Oncology voluntarily. The participants of the second group (60 females) were selected from hospital staff like doctor, nurse, technician, laborant who work at Istanbul University Istanbul Medical Faculty’s Institute of Oncology. In the current study, Sociodemographic Information Form, Altruism Scale, Beck Depression Inventory and Cognitive Triad Inventory were applied. According to the findings, volunteers working with cancer patients had higher rates of altruism and positive cognitive triad, and lower rates of depression compared to professionals. As a result of the Pearson and Spearman correlation analysis, as altruism rates increased in both groups, depression levels decreased, and positive cognitive triad rates increased. The fact that volunteering is associated with the decrease in depression rates and the increase in the rates of positive cognitive triad may provide clinical benefit by producing a behavioral method for coping with depression which is one of the most common disorders and by providing a protective factor for psychological health.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adler, A. (1979). Superiority and social interest. W.W. Norton Co.
- Allen, N. ve Rushton, J. P. (1983). Personality characteristics of community mental health volunteers. Journal of Voluntary Action Research, 12, 36-49.
- Allison, L. D., Okun, M. A. ve Dutridge, K. S. (2002). Assessing volunteer motives: A comparison of an open-ended probe and likert rating scales. Journal of Community & Applied Social Psychology, 12, 243-255.
- Balogun, J. A. ve Katz, J. S. (2002). Physiological changes and functional limitations associated with aging: A critical literature review. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 13(1), 37-59.
- Beck A. T. (1979). Cognitive therapy and the emotional disorders. A Meridian Book.
- Beck A. T., Ward C. ve Mendelson M. (1961). An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry, 4, 561- 71.
- Beck, A. T., Rush, A. J., Shaw, B. F. ve Emery, G. (1987). Cognitive therapy of depression. Guilford Press.
- Beckham, E. E., Leber, W. R., Watkins, J. T., Boyer, J. L. ve Cook, J. B. (1986). Development of an instrument to measure Beck's cognitive triad: The cognitive triad inventory. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 54(4), 566-567.
- Bilgin, N. (1988). Sosyal psikolojiye giriş. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Bozkurt, N. (2003). Depresyonda bilişsel davranışçı yaklaşımlar: Beck`in bilişsel kuramı. Ege Eğitim Dergisi, 3(2), 59-64.
- Burns, D. J., Reid, J. S., Toncar, M., Fawcett, J. K. ve Anderson, C. E. (2006). Motivations to volunteer: The role of altruism. International Review on Public and Nonprofit Marketing, 3(2), 79-91.
- Camps, C., Escobar, Y., Esteban, E., Almenárez, J. A., Jiménez, B. M., Herrer, M. G. ve Sánchez, P. T. (2009). Professional burnout among spanish medical oncologists. Clinical & Translational Oncology, 11(2), 86-90.
- Clary, E. G. ve Miller, J. (1986). Socialization and situational influences on sustained altruism. Child Development, 57, 1358-1369.
- Clary, E. G. ve Orenstein, L. (1991). The amount and effectiveness of help: The relationship of motives and abilities to helping behavior. Personality and Social Psychology Bulletin, 17(1), 58-64.
- Clary, E. G., Snyder, M. ve Stukas, A. A. (1998). Volunteer motivations: Findings from a national survey. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 25(4), 485-505.
- Erarslan, Ö. (2014). Üniversite öğrencilerinde psikolojik sağlamlık ile depresif belirtiler ve yaşam memnuniyeti arasındaki ilişkide benlik saygısı, pozitif dünya görüşü ve umudun aracı rolünün incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Entitüsü, Ankara.
- Erarslan, Ö. ve Işıklı, S. (2019). Bilişsel üçlü envanterinin Türkçe uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nöro-Psikiyatri Arşivi, 56(1), 32-39.
- Feng, L. ve Guo, Q. (2017). Beneficial effect of altruism on well-being among Chinese college students: The role of self-esteem and family socioeconomic status. Journal of Social Service Research, 43(3), 416-431.
- Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 23, 3-13.
- Hopko, D. R., Lejuez, C. W., Ruggiero, K. J. ve Eifert, G. H. (2003). Contemporary behavioral activation treatments for depression: Procedures, principles, and progress. Clinical Psychology Review, 23(5), 699-717.
- Işık, E., Işık, U. ve Taner, Y. (2013). Çoçuk, ergen, erişkin ve yaşlılarda depresif ve bipolar bozukluklar. Ziraat Gurup Matbaacılık.
- Işıkhan, V. (2009). Onkolojide tükenmişlik ve başa çıkma. Vizyon Yayınları.
- İşlek, M. S., Büyük, K., Çakmak, M. N. ve Tiltay, M. A. (2016). Yöneticilerin ve çalışanların bakış açısıyla sivil toplum kuruluşlarında gönüllülerin motivasyonları. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(17), 303-324.
- Keskin, Ö., Oktay, E., Turan, M., Kertmen, N., Tanrıverdi, O., İmamoğlu, G. I., Yüce, D., Öztürk, B. ve Ata, O. (2018). Depression and anxiety in oncology nurses. Journal of Clinical Oncology, 36(15), e18552-e18552.
- Kryss-Peak, G. L. (2017). Compassion fatigue, depression, and anxiety in oncology nurses: A quantitative exploration. (Unpublished doctoral dissertation). John F. Kennedy University, California.
- Kuerer, H. M., Eberlein, T. J., Pollock, R. E., Huschka, M., Baile, W. F., Morrow, M., Michelassi, F., Singletary, S. E., Novotny, P., Sloan, J. ve Shanafelt, T. D. (2007). Career satisfaction, practice patterns and burnout among surgical oncologists: Report on the quality of life of members of the society of surgical oncology. Annals of Surgical Oncology, 14(11), 3043-3053.
- Levinson, D. J. (1986). A conception of adult development. American Psychologist, 41, 3-13.
- Li, Y. (2007). Recovering from spousal bereavement in later life: Does volunteer participation play a role? Journals of Gerontology, Series B: Psychological and Social Sciences, 62, 257-266.
- Lin, C. L., Huang, J. F., Huang C. Y., Liao H. H. ve Lin, P. Y. (1999). Impact of hospital volunteers on the patients' and nurses' perception of medical care quality. Tzu Chi Medical Journal, 11(1), 25-31.
- Luks, A. (1988). Helper’s high: Volunteering makes people feel good, physically and emotionally. And like “runner’s calm,” it’s probably good for your health. Psychology Today, 22(10), 34-42.
- Mak, W. W., Ng, I. S. ve Wong C. C. (2011). Resilience: Enhancing well-being through the positive cognitive triad. Journal of Counseling Psychology, 58, 610-617.
- Maslach, C. ve Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2, 99-113.
- Mason, R. A. (2004). Efficacy of prosocial behavior as an adjunct to short-term psychotherapy in treating clinically depressed college students. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, 64(10-B), 5225.
- Medisauskaite, A. ve Kamau, C. (2017). Prevalence of oncologists in distress: Systematic review and meta-analysis. Psycho-Oncology, 26(11), 1732-1740.
- Mellor, D., Hayashi, Y., Stokes, M., Firth, L., Lake, L., Staples, M., Chambers, S. ve Cummins, R. (2008). Volunteering and its relationship with personal and neighbourhood wellbeing. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 38(1), 144-159.
- Mete, H. E. (2008). Kronik hastalık ve depresyon. Klinik Psikiyatri, 11, 3-18.
- Midlarsky, E. (1991). Helping as coping: Prosocial behavior. Review of Personality and Social Psychology, 12, 238- 264.
- Miller, M. J., Denton, G. O. ve Tobacyk, J. J. (1986). Social interests and feelings of hopelessness among elderly persons. Psychological Reports, 58(2), 410.
- Moen, P., Dempster-McCain, D. ve Williams, R. M. (1993). Successful aging. American Journal of Sociology, 97, 1612-1632.
- Moll, J., Krueger, F., Zahn, R., Pardini, M., de Oliveira-Souza, R. ve Grafman, J. (2006). Human fronto-mesolimbic networds guide decisions about charitable donation. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 103(42), 15623-15628.
- Oliner, S. P. (2003). Do onto others: Extraordinary acts of ordinary people. Westview Press.
- Parlar, S. (2008). Sağlık çalışanlarında göz ardı edilen bir durum: Sağlıklı çalışma ortamı. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(6), 547-554.
- Perlmutter, M. S., Bhorade, A. ve Gordon, M. (2010). Cognitive, visual, auditory, and emotional factors that affect participation in older adults. AJOT, 64, 570-579.
- Piliavin, J. A. ve Siegl, E. (2007). Health benefts of volunteering in the Wisconsin longitudinal study. Journal of Health and Social Behavior, 48, 450-464.
- Post, S. (2005). Altruism, happiness, and health: It's good to be good. International Journal of Behavioral Medicine, 12, 66-77.
- Rareshide M. ve Kern, R. (1991). Social interest: The haves and the have nots. The Journal of Individual Psychology, 47, 464-76.
- Rosenhan, D. L. (1970). The natural socialization of altruistic autonomy. Academic Press.
- Rushton, J. P., Chrisjohn, R. D. ve Fekken, G. C. (1981). The altruistic personality and self report altruism scale. Person and Individual Differences, 2, 293-302.
- Ryff, C. D. ve Singer, B. H. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 9(1), 13- 39.
- Schwartz, C. E., Keyl, P. M., Marcum, J. P. ve Bode, R. (2009). Helping others shows differential benefits on health and well-being for male and female teens. Journal Happiness Studies, 10, 431-448.
- Schwartz, C. E., Meisenhelder, J. B., Ma, Y. ve Reed, G. (2003). Altruistic social interest behaviors are associated with better mental health. Psychosomatic Medicine, 65, 778-785.
- Shanafelt, T. ve Dyrbye, L (2012). Oncologist burnout: Causes, consequences, and responses. Journal of Clinical Oncology, 30, 1235-1241.
- Snyder C. R., Harris, C. ve Anderson, J. R. (1991). The will and the ways: Development and validation of an individual differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60(4), 570-585.
- Spek, V., Nyklicek, I., Cuijpers, P. ve Pop, V. (2008). Predictors of outcome of group and internet-based cognitive behavior therapy. Journal of Affective Disorders, 105, 137-145.
- Strobel, A., Anacker, K., Enge, S., Reif, A. ve Lesch, K. (2014). Dopamine D4 receptor gene variation influences self-reported altruism. Personality and Individual Differences, 60, 11-11.
- Sungur, M. Z. (1999). İkincil travma ve sosyal destek. Klinik Psikiyatri, 2, 105-108.
- Tekeş, B. ve Hasta, D. (2015). Özgecilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi, 3(6), 55- 75.
- Thoits, P. A. ve Hewitt, L. N. (2001). Volunteer work and wellbeing. Journal of Health and Social Behavior, 42(2), 115-131.
- Tunçel, Y. İ., Kaya, M., Kuru, R. N., Menteş, S. ve Ünver, S. (2014). Onkoloji hastanesi yoğun bakım ünitesinde hemşirelerin tükenmişlik sendromu. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 12(2), 57-62.
- Unger, L. S. (1991). Altruism as a motivation to volunteer. Journal of Economic Psychology, 12(1), 71-100.
- Weinstein, N. ve Ryan, R. M. (2010). When helping helps: Autonomous motivation for prosocial behavior and its influence on well-being for the helper and recipient. Journal of Personality and Social Psychology, 98(2), 222– 244.
- Wilson, J. (2000). Voluntering. Annual Review of Sociology 26(1), 215-240.
- Wilson, J. (2012). Volunteerism research: A review essay. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 41(2), 176- 212.
- Wilson, J. ve Musick, M. (2003). Doing well by doing good: Volunteering and occupational achievement among American women. The Sociological Quarterly, 44(3), 433-450.
- World Health Organization (2017). Depression and other common mental disorders. https://www.who.int/mental_health/management/depression/prevalence_global_health_estimates/en/
- Wright, B. C. (2013). Altruism and depression: Exploring this relationship and the mechanisms behind it. Available from ProQuest Dissertations and Theses Global. (1617957215).
- Yuan, A. S. V. (2007). Perceived age discrimination and mental health. Social Forces, 86, 291-311.
| APA | NACAROĞLU Ç, Yücel S (2021). Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. , 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| Chicago | NACAROĞLU ÇAĞLA,Yücel Saime Vicdan Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. (2021): 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| MLA | NACAROĞLU ÇAĞLA,Yücel Saime Vicdan Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. , 2021, ss.98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| AMA | NACAROĞLU Ç,Yücel S Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. . 2021; 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| Vancouver | NACAROĞLU Ç,Yücel S Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. . 2021; 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| IEEE | NACAROĞLU Ç,Yücel S "Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi." , ss.98 - 112, 2021. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| ISNAD | NACAROĞLU, ÇAĞLA - Yücel, Saime Vicdan. "Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi". (2021), 98-112. https://doi.org/10.5455/kpd.26024438m000038 |
| APA | NACAROĞLU Ç, Yücel S (2021). Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Klinik Psikoloji Dergisi, 5(2), 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| Chicago | NACAROĞLU ÇAĞLA,Yücel Saime Vicdan Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Klinik Psikoloji Dergisi 5, no.2 (2021): 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| MLA | NACAROĞLU ÇAĞLA,Yücel Saime Vicdan Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Klinik Psikoloji Dergisi, vol.5, no.2, 2021, ss.98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| AMA | NACAROĞLU Ç,Yücel S Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Klinik Psikoloji Dergisi. 2021; 5(2): 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| Vancouver | NACAROĞLU Ç,Yücel S Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Klinik Psikoloji Dergisi. 2021; 5(2): 98 - 112. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| IEEE | NACAROĞLU Ç,Yücel S "Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi." Klinik Psikoloji Dergisi, 5, ss.98 - 112, 2021. 10.5455/kpd.26024438m000038 |
| ISNAD | NACAROĞLU, ÇAĞLA - Yücel, Saime Vicdan. "Kanser hastalarıyla çalışan gönüllü ve profesyonellerde özgecilik, pozitif bilişsel üçlü ve depresyon oranlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi". Klinik Psikoloji Dergisi 5/2 (2021), 98-112. https://doi.org/10.5455/kpd.26024438m000038 |
