İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi
Yıl: 2021 Cilt: 18 Sayı: Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı Sayfa Aralığı: 1662 - 1683 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26466/opus.903068 İndeks Tarihi: 29-07-2022
İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi
Öz: Enflasyon kavramı, birçok ekonomik göstergeyi etkilemesi nedeniyle iktisat literatüründe sıkça tartışılan bir konu olmuştur. İktisadi doktrinlere göre enflasyon çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir ve, kaynak dağılımını etkilemesi yönüyle önemli bir veri olarak kabul edilmektedir. İktisat literatüründe bazı yaklaşımlar enflasyonu arz yönlü açıklarken bazıları talep yönlü açıklamaktadır. Talep yönüyle enflasyonu konu alan varsayımlar, uluslararası ekonomik ilişkilerin en önemli göstergelerinden olan ihracat ve ithalatın toplam talebi etkilemesi nedeniyle enflasyon üzerinde artırıcı veya azaltıcı etki yaratabileceğini savunmaktadır. Bu çalışmada Türkiye ekonomisinin 1971-2019 dönemine ait ihracat ve ithalatının, enflasyon üzerindeki etkilerinin zaman serileri ile ampirik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, ADF birim kök, VAR analizi ve Johansen eş bütünleşme testlerinden yararlanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre modelde yer alan seriler eş bütünleşiktir. Diğer bir ifade modelde yer alan seriler uzun dönemde birlikte hareket etmektedir. İhracat değişkeni enflasyon üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı, ithalat değişkeni ise enflasyon üzerinde negatif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahiptir.
Anahtar Kelime: An Empirical Analysis of the Effects of Exports and Imports on Inflation: The Period of 1971-2019
Öz: The concept of inflation has been a frequently discussed issue in the economics literature, as it affects many economic indicators. According to economic doctrines, inflation may occur for various reasons and it is accepted as an important data as it affects the resource allocation. In the economics literature, some approaches explain inflation as supply-side, while others explain it as demand-side. Assumptions regarding inflation on the demand side argue that exports and imports which are the most important indicators of international economic relations may have an increasing or decreasing effect on inflation, as they affect aggregate demand.In this study, it is aimed to investigate the effects of export and import over inflation empirically in Turkish economy for the period 1971-2019. In this line with the purpose of study, ADF unit root, VAR analysis and Johansen cointegration tests are used. According to the findings obtained, the series in the model are co-integrated. In other words, the series in the model move together in the long run. Additionally, the export variable has a positive and statistically significant effect on inflation, while the import variable has a negative and statistically significant effect on inflation.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alpha, M. E. and Pingfeng, L. (2015). The determinants of inflation in Sierra Leone: A cointegration analysis. Journal of Economics and Sustainable Development, 6(6), 121-131.
- Cenger, H. ve Çütcü, İ. (2018). İthalattaki değişimin genç işsizliğe etkisi: Türkiye ekonomisi üzerine ekonometrik bir uygulama. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8, 485-503.
- Dexter, A. S., Levi, M. D. and Nault, B. R. (2005). International trade and the connection between excess demand and inflation. Review of International Economics, 13(4), 699–708.
- Durmuş, H. (2018). Türkiye’de enflasyon hedeflemesi: Örtük enflasyon ve açık enflasyon dönemleri üzerine bir değerlendirme. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 181-201.
- Gylfason, T. (1997). Exports, inflation, and growth. International Monetary Fund, 11.03.2021 tarihinde https://www.elibrary.imf.org/doc/IMF001/02248-9781451854138/02248-9781451854138/Other_formats/Source_PDF/02248-9781451899559.pdf adresinden erişildi.
- Kara, A H. ve Orak, M. (2008). Enflasyon hedeflemesi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Banksı, 16.03.2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/6d56677c-1a8e-4a26-a4be-e4935b9a8533/kara_orak.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-6d56677c-1a8e-4a26-a4be-e4935b9a8533-m3fBal- adresinden erişildi.
- Khan, R. E. A. and Gill, A. R. (2010). Determinants of inflation: A case of Pakistan (1970–2007). Journal of Economics, 1(1), 45–51.
- Lim, Y. C. and Sek, S. K. (2014). An examination on the determinants of inflation. Journal of Economics, Business and Management, 3(7), 678-682.
- Mukit, D.M. and Shafiullah, A. Z. M. (2014). Export, Import and Inflation: A study on Bangladesh. Amity Global Business Review, 9, 46-55, 11.03.2021 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/270450475_Export_Import_and_Inflation_A_study_on_Bangladesh adresinden erişildi.
- Munepapa, M. and Sheefeni, J.P. (2017). The impact of import on inflatıon in Nambia. European Journal of Business, Economics and Accountancy, 5(2), 43-51.
- Osorio, C. ve Unsal, D. F. (2013). Inflation dynamics in Asia: Causes, changes, and spillovers from China, Journal of Asian Economics, 24, 26-40.
- Öksüzler, S. H. (2019). Türkiye’de enflasyon, işsizlik ve dış ticaret ilişkisi: 2014-2019. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep.
- Öz, S. (2007). Türkiye’nin dış ticaret açığı: Boyutu, yapısı ve nedenleri. TÜSİAD - Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu. 16 Mart 2021 tarihinde https://ref.sabanciuniv.edu/sites/ref.sabanciuniv.edu/files/dis_ticaret_acigi_taslak_makale.pdf adresinden erişildi.
- Özcan, B. (2014). Gelişmekte olan ekonomilerde enflasyonun belirleyicileri: Dinamik panel veri analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 33-53.
- Özden, A. ve Ersan, Ö. (2019). Türkiye’nin dış ticaret performansı. A&T Bank, Ekonomik Araştırmalar Bölümü, 16 Mart 2021 tarihinde https://atbank.com.tr/documents/TURKIYE%20DIS%20TICARETI_MAYIS%20%202019.PDF adresinden erişildi.
- Peker, H. S. (2011). Türkiye’de enflasyon ve enflasyon hedeflemesi uygulamasının değerlendirilmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(22), 487-506.
- Petek, A. ve Çelik, A. (2017). Türkiye’de enflasyon, döviz kuru, ihracat ve ithalat arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54( 626), 69-87.
- Sahoo, M. ve Sethi, N. (2018). The dynamic relationship between export, import and inflation: Empirical evidence from India. The Indian Economic Journal, 66(3–4), 294–311.
- Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. (2021). Dış ticaret istatistikleri. 16 Mart 2021 tarihinde https://ticaret.gov.tr/istatistikler/bakanlik-istatistikleri/gumruk-istatistikleri/dis-ticaret-verileri adresinden erişildi.
- Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı. Dış ticaret, ticaret, esnaf ve kooperatiflere ilişkin geçici idari veriler. 2020 yılı aralık ayı veri bülteni, 16 Mart 2021 tarihinde https://ticaret.gov.tr/data/5ff41c4513b876810ccc68a7/2020%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Aral%C4%B1k%20Ay%C4%B1%20Veri%20Bu%CC%88lteni.pdf adresinden erişildi.
- Türkiye İhracatçılar Meclisi, İhracat rakamları, 16 Mart 2021 tarihinde https://tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari adresinden erişildi.
- Ulfa, N. ve Abbas, T. (2018). The effect of export and import on inflation in Indonesia period 1990-2016. Journal of Maliksussaleh Public Economics, 1(2), 60-64.
- World Bank. World development indicators. 17 Mart 2021 tarihinde https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators adresinden erişildi.
- Yee, L. S., WaiMun, H., Zhengyi, T., Ying, L. J. and Xin, K. K. (2016). Determinants of export: Empirical study in Malaysia. Journal of International Business and Economics. June 2016, 4(1), 61-75.
| APA | baylan m, GÜNAY E, KARAKUŞ M, ÇELİK O (2021). İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. , 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| Chicago | baylan mustafa,GÜNAY ENVER,KARAKUŞ Mustafa,ÇELİK ONUR İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. (2021): 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| MLA | baylan mustafa,GÜNAY ENVER,KARAKUŞ Mustafa,ÇELİK ONUR İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. , 2021, ss.1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| AMA | baylan m,GÜNAY E,KARAKUŞ M,ÇELİK O İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. . 2021; 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| Vancouver | baylan m,GÜNAY E,KARAKUŞ M,ÇELİK O İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. . 2021; 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| IEEE | baylan m,GÜNAY E,KARAKUŞ M,ÇELİK O "İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi." , ss.1662 - 1683, 2021. 10.26466/opus.903068 |
| ISNAD | baylan, mustafa vd. "İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi". (2021), 1662-1683. https://doi.org/10.26466/opus.903068 |
| APA | baylan m, GÜNAY E, KARAKUŞ M, ÇELİK O (2021). İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı), 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| Chicago | baylan mustafa,GÜNAY ENVER,KARAKUŞ Mustafa,ÇELİK ONUR İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 18, no.Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı (2021): 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| MLA | baylan mustafa,GÜNAY ENVER,KARAKUŞ Mustafa,ÇELİK ONUR İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, vol.18, no.Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı, 2021, ss.1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| AMA | baylan m,GÜNAY E,KARAKUŞ M,ÇELİK O İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2021; 18(Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı): 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| Vancouver | baylan m,GÜNAY E,KARAKUŞ M,ÇELİK O İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2021; 18(Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı): 1662 - 1683. 10.26466/opus.903068 |
| IEEE | baylan m,GÜNAY E,KARAKUŞ M,ÇELİK O "İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi." OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18, ss.1662 - 1683, 2021. 10.26466/opus.903068 |
| ISNAD | baylan, mustafa vd. "İhracat ve İthalatın Enflasyon Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Analiz: 1971-2019 Dönemi". OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 18/Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı (2021), 1662-1683. https://doi.org/10.26466/opus.903068 |
