Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 397 - 408 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33202/comuagri.733699 İndeks Tarihi: 26-10-2021
Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları
Öz: Küresel iklim değişikliğiyle mücadele etmenin yollarından birisi de toprakların karbon stoklarınıartırmaktır. Bu araştırmanın amacı şekerpancarı (Beta vulgaris L.) ve sarımsak (Allium sativum L.)tarlalarındaki toprakların organik karbon stokları ile bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerini belirlemektir. Toprakörnekleri 0-20 cm derinlikten alınmış ve tekstür, hacim ağırlığı, pH, elektriksel iletkenlik, kireç, toplam N,alınabilir P, K, Fe, Cu, Mn, Zn gibi fiziksel ve kimyasal özellikleri belirlenmiştir. Şekerpancarı topraklarındaorganik karbon stokları 33.57 ton/ha ve sarımsak topraklarında ise bu değer 30.70 ton/ha olarak saptanmıştır.Şekerpancarı ve sarımsak topraklarının genellikle tınlı bünyeli (kumlu killi tın ve killi tın), nötr ve hafif alkalipH’da ve tuzsuz oldukları belirlenmiştir. Şekerpancarı topraklarının %44.5’i az kireçli ve %22.2’si kireçlisınıfında iken, sarımsak topraklarının %11.1’inin kireçli sınıfında oldukları saptanmıştır. Organik maddeiçerikleri bakımından şekerpancarı topraklarının %66.7’sinin ve sarımsak topraklarının ise %33.3’ünün azsınıfında oldukları belirlenmiştir. Şekerpancarı topraklarının %55.6’sının toplam N içeriği, %44.4’ünün alınabilirP içeriği, %11.1’i alınabilir Cu içeriği, %70.3’ünün alınabilir Zn içeriği bakımından ve sarımsak topraklarının ise%16.7’sinin toplam N içeriği, %22.3’ünün alınabilir P içeriği, %61.1’inin alınabilir Zn içeriği bakımındanyetersiz sınıfında oldukları saptanmıştır. Hem organik karbon stoklarını hem de yetersiz seviyedeki besinmaddesi miktarlarını artırmak için ahır gübresiyle birlikte gübre uygulamaları yapılmalıdır.
Anahtar Kelime: Carbon Stocks and Physicochemical Characteristics of Sugar Beet and Garlic Cultivated Soils: The Case Studies: Kırklareli- Babaeski and Balıkesir- Altıeylül
Öz: Improved carbon stocks is a method of combat with global climate change. This study was conducted to determine carbon stocks and physicochemical characteristics of sugar beet (Beta vulgaris L.) and garlic (Allium sativum L.) cultivated soils. Soil samples were taken from 0-20 cm soil depth and texture, bulk density, pH, electrical conductivity, lime, total N, available P, K, Fe, Cu, Mn, Zn-like physical and chemical characteristics were determined. Organic carbon stocks were identified as 33.57 ton/ha in sugar beet fields and as 30.70 ton/ha in garlic fields. Sugar beet and garlic fields were generally loamy (sandy-clay-loam and clay-loam) in texture, neutral and slightly alkaline in pH and unsaline. In terms of lime contents, 44.5% of sugar beet fields had low lime contents and 22.2% were limy; 11.1% of garlic fields were limy. In terms of organic matter contents, 66.7% of sugar beet fields and 33.3% of garlic fields had low organic matter contents. For sugar beet fields, 55.6% were insufficient in total N, 44.4% in available P, 11.1% in available Cu, 70.3% in available Zn. For garlic fields, 16.7% were insufficient in total N, 22.3% in available P, 61.1% in available Zn. It was recommended based on present findings that livestock manure should be applied to sugar beet and garlic fields both to improve carbon stocks and increase insufficient nutrients.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adiloğlu, A., Güler, M., 2002. Tekirdağ-Hayrabolu yöresinde yetiştirilen şeker pancarının (Beta vulgaris L.) beslenme durumunun belirlenmesi. S.Ü. Ziraat Fak. Derg. 16(29): 26–30.
- Akça, H., Taban, N., Turan, M.A., Taban, S., Ouedraogo, A.R., Türkmen, N., 2017. Türkiye’de sarımsak tarımı yapılan toprakların verimlilik durumu. Toprak Bil. Bitki Besleme Der. 5(2): 93–100.
- Albaladejo, J., Ortiz, R., Garcia-Franco, N., Navarro, A. R., Almagro, M., Pintado, J. G., Martínez-Mena, M., 2013. Land use and climate change impacts on soil organic carbon stocks in semi-arid Spain. J. Soils Sediments, 13(2): 265-277.
- Anonim, 1988. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi (3. Baskı). T.C. Tarım Orman Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 151, Teknik Yayınlar No: T–59, Ankara.
- Blanco-Canqui, H., Lal, R., 2008. No-tillage and soil-profile carbon sequestration: An on-farm assessment. Soil Sci. Soc. Am. J. 72(3): 693–701.
- Bremner, J. M., 1996. Nitrogen – Total. In: Sparks, D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 1085–1122. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Budak, M., Günal, H., 2018. Yukarı Dicle Havzasında farklı arazi kullanımları altındaki toprakların karbon depolama potansiyelleri. Anadolu Orman Araş. Der. 4(1): 61–74.
- Çelik, A., Sakin, E., 2017. Surface carbon concentrations and parameters of soils where medicinal and aromatic plants grow. Appl. Ecol. Env. Res. 15(3): 1057–1068.
- ÇEM, 2018. Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Toprak organik karbonu projesi, teknik özet. Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye.
- Chen, S., Arrouays, D., Angers, D. A., Chenu, C., Barré, P., Martin, M. P., Saby, A., P., N., Walter, C., 2019. National estimation of soil organic carbon storage potential for arable soils: A data-driven approach coupled with carbon-landscape zones. Sci. Total Environ. 666: 355-367.
- Demirsoy, A., 2019. 2035 Sonun Başlangıcı. Asi Yayıncılık, 176 sayfa, Ankara.
- Dengiz, O., Sağlam, M., Türkmen, F., 2015. Effects of soil types and land use - land cover on soil organic carbon density at Madendere watershed. Eurasian J. Soil Sci. 4(2): 82–87.
- DMİ, 2010. Devlet Meteoroloji İşleri, Çanakkale İklim Verileri (yayınlanmamış).
- Durukan Kopuz, A., Tetik, T., 2016. Trakya’da modern yaşamın izleri; Alpullu Şeker Fabrikası ve işçi konutları. A+Arch Design Int. J. Architecture Design 2(3): 1–15.
- Evrendilek, F., Çelik, İ., Kılıç, Ş., 2004. Changes in soil organic carbon and other physical soil properties along adjacent Mediterranean forest, grassland, and cropland ecosystems in Turkey. J. Arid Env. 59: 743–752.
- FAO, 1990. Micronutrients Assessment at the Country Level. An International Study (Ed. M. Sillanpaa) FAO Soil Bulletin 63. Published by FAO. Roma, Italy. 128 pp.
- FAO, 2008. Guide to Laboratory Establishment for Plant Nutrient Analysis. FAO Fertilizer and Plant Nutrition Bulletin 19 (Eds. M.R. Motsara, R.N. Roy), Rome. ISBN 978–92–5–10598.
- FAO, 2017. FAOSTAT. Data. Crops. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (accessed November 20, 2019). Francaviglia, R., Di Bene, C., Farina, R., Salvati, L., 2017. Soil organic carbon sequestration and tillage systems in the Mediterranean Basin: A data mining approach. Nutr. Cycl. Agroecosyst. 107: 125–137.
- Franko, U., Ruehlman, J., 2018. SOC sequestration as affected by historic and present management. Geoderma 321: 15–21.
- Gee, G. W., Or, D., 2002. Particle-size analysis. In: Dane, J.H., Topp, G.C. (Eds.), Methods of Soil Analysis. Part 4, Physical Methods. 255–293. SSSA Book Series 5. Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin, USA.
- Grossman, R.B., Reinsch, T.G., 2002. Bulk density and linear extensibility. In: J.H. Dane and G.C. Topp (Ed.) Methods of Soil Analysis. Part 4, Physical Methods. 201–225. SSSA Book Series 5. Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin, USA.
- Gonçalves, D. R. P., de Moraes Sá, J. C., Mishra, U., Cerri, C. E. P., Ferreira, L. A., Furlan, F. J. F., 2017. Soil type and texture impacts on soil organic carbon storage in a sub-tropical agro-ecosystem. Geoderma, 286: 88-97.
- Helmke, P. A., Sparks, D. L., 1996. Lithium, sodium, potassium, rubidium, and calcium. In: Sparks, D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 551–574. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Kacar, B., 2019. Sürdürülebilir Tarımda Mikro Besin Maddeleri. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
- Koyuncu, M., 2012. Sarımsağın tarihçesi, kullanım alanları, sarımsağın faydaları. Taşköprü Sarımsak Paneli Bildiri Notları. 6 Şubat 2012. s. 11–19. T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı. Kastamonu.
- Kuo, S., 1996. Phosphorus. In: Sparks, D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 869– 920. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Lange, M., Eisenhauer, N., Sierra, C.A., Bessler, H., Engels, C., Griffiths, R.I., Mellado-Vazquez, P.G., Malik, A.A., Roy, J., Scheu, S., Steinbeiss, S., Thomson, B.C., Trumbore, S.E., Gleixner, G., 2015. Plant diversity increases soil microbial activity and soil carbon storage. Nat. Commun. 6: 6707. doi: 10.1038/ncomms7707
- Li, Z. P., Han, F. X., Su, Y., Zhang, T. L., Sun, B., Monts, D. L., Plodinec, M., J., 2007. Assessment of soil organic and carbonate carbon storage in China. Geoderma, 138(1-2), 119-126.
- Li, X., Zhang, J., Gong, Y., Liu, Q.,Yang, S., Ma, J., Zhoa, L., Hou, H., 2020. Status of copper accumulation in agricultural soils across China (1985-2016). Chemosphere. doi: 10.1016/j.chemosphere.2019.125516
- Lindsay, W.L., Norvell, W. A., 1978. Development of a DTPA soil test for Zn, Fe, Mn and Cu. Soil Sci. Amer. J. 42 (3): 421–428.
- Loeppert, R.H., Suarez, D.L., 1996. Carbonate and gypsum. In: Sparks, D. L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 437–474. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Mayer, S., Kühnel, A., Burmeister, J., Kögel-Knabner, I., Wiesmeier, M., 2019. Controlling factors of organic carbon stocks in agricultural topsoils and subsoils of Bavaria. Soil Till. Res. 192: 22–32.
- Mayes, M., Marin-Spiotta, E., Szymanski, L., Erdoğan, M.E., Ozdoğan, M., Clayton, M., 2014. Soil type mediates effects of land use on soil carbon and nitrogen in the Konya Basin, Turkey. Geoderma, 232- 234: 517-527.
- Meena, R.S., Kumar, S., Yadav, G.S., 2020. Soil carbon sequestration in crop production.1–39. In: R.S. Meena (Ed.) Nutrient Dynamics for Sustainable Crop Production. Springer.
- Nelson, D.W., Sommers. L.E., 1996. Total carbon, organic carbon, and organic matter: Laboratory methods. In: Sparks D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 961–1010. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Ogle, S. M., Breidt, F. J., Paustian, K., 2005. Agricultural management impacts on soil organic carbon storage under moist and dry climatic conditions of temperate and tropical regions. Biogeochemistry, 72(1): 87- 121.
- Parlak, M., Everest, T., Tunçay, T., 2019. Rulo çim alanlarındaki toprakların ve çim bitkisinin bazı ağır metal (Cu, Zn, Cr, Ni, Pb) içerikleri: Pilot çalışmalar: Edirne, Balıkesir ve Çanakkale. ÇOMÜ Ziraat Fak. Derg. 7(2): 323–334.
- Rhoades, J.D., 1996. Salinity: Electrical conductivity and total dissolved solids. In: Sparks, D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 417–436. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Richards, L.A., 1954. Diagnosis and Improvement Saline and Alkaline Soils. U.S. Dep. Agr. Handbook No: 60. 160 pp.
- Sakin, E., Çelik, A., Doğan, Z., Yalçın, H., Seyrek, A., 2018. Comparing carbon pools and some soil quality parameters of soils in organic and conventional agriculture land. Fresen. Environ. Bull. 27(11): 7536– 7544.
- Taban, S., Çıkılı, Y., Kebeci, F., Taban, N., Sezer, S.M., 2004. Taşköprü yöresinde sarımsak tarımı yapılan toprakların verimlilik durumu ve potansiyel beslenme problemlerinin ortaya konulması. Tarım Bilimleri Der. 10(3): 297-304.
- Thomas, G.W., 1996. Soil pH and soil acidity. In: Sparks, D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. 475–490. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
- Türkeş, M., 2006. Küresel iklimin geleceği ve Kyoto Protokolü. Jeopolitik, 29: 99–107.
- TOB, 2020. Tarım Ürünleri Piyasaları, Şeker Pancarı. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü. Ocak 2020, Ürün No: BÜ-20. Ankara
- TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu. Tarımsal veriler. http://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi 20.11.2019).
- Vural, H., Eşiyok D., Duman, İ., 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme), Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova, İzmir.
- Yaşar Korkanç, S., Şahin, H., Özden, A.O., Özkurt, B., 2018. Arazi kullanımı dönüşümlerinin toprakların organik karbon depolama ve bazı özellikleri üzerindeki etkileri: Niğde yöresi örneği. Türkiye Ormancılık Der. 19(4): 362-367.
- Weismeier, M., Urbanskia, L., Hobley, E., Lang, B., Lützow, M.V., Marin-Spiotta, E., Wesemael, B.V., Rabot, E., Liebf, M., Garcia-Francoa, N., Wollschlagerf, U., Vogelf, H.J., Kögel-Knabner, I., 2019. Soil organic carbon storage as a key function of soils - A review of drivers and indicators at various scales. Geoderma, 333: 149–162.
- Wu, G. L., Liu, Z. H., Zhang, L., Chen, J. M., Hu, T. M., 2010. Long-term fencing improved soil properties and soil organic carbon storage in an alpine swamp meadow of western China. Plant Soil, 332(1-2): 331- 337.
- Zengin, M., Özbahçe, A., 2011. Bitkilerin İklim ve Toprak İstekleri. Atlas Akademi Yayın No: 4, Konya. 167 s.
| APA | PARLAK M, EVEREST T, ÇIKILI Y (2020). Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. , 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| Chicago | PARLAK Mehmet,EVEREST TIMUÇIN,ÇIKILI Yakup Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. (2020): 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| MLA | PARLAK Mehmet,EVEREST TIMUÇIN,ÇIKILI Yakup Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. , 2020, ss.397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| AMA | PARLAK M,EVEREST T,ÇIKILI Y Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. . 2020; 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| Vancouver | PARLAK M,EVEREST T,ÇIKILI Y Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. . 2020; 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| IEEE | PARLAK M,EVEREST T,ÇIKILI Y "Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları." , ss.397 - 408, 2020. 10.33202/comuagri.733699 |
| ISNAD | PARLAK, Mehmet vd. "Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları". (2020), 397-408. https://doi.org/10.33202/comuagri.733699 |
| APA | PARLAK M, EVEREST T, ÇIKILI Y (2020). Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| Chicago | PARLAK Mehmet,EVEREST TIMUÇIN,ÇIKILI Yakup Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 8, no.2 (2020): 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| MLA | PARLAK Mehmet,EVEREST TIMUÇIN,ÇIKILI Yakup Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.8, no.2, 2020, ss.397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| AMA | PARLAK M,EVEREST T,ÇIKILI Y Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2020; 8(2): 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| Vancouver | PARLAK M,EVEREST T,ÇIKILI Y Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2020; 8(2): 397 - 408. 10.33202/comuagri.733699 |
| IEEE | PARLAK M,EVEREST T,ÇIKILI Y "Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları." ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8, ss.397 - 408, 2020. 10.33202/comuagri.733699 |
| ISNAD | PARLAK, Mehmet vd. "Şekerpancarı ve Sarımsak Tarımı Yapılan Toprakların Karbon Stokları ile Bazı Fizikokimyasal Özellikleri: Kırklareli-Babaeski ve Balıkesir-Altıeylül Örnek Çalışmaları". ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 8/2 (2020), 397-408. https://doi.org/10.33202/comuagri.733699 |
