Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 34 Sayfa Aralığı: 325 - 341 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30794/pausbed.399285 İndeks Tarihi: 05-11-2021

KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ

Öz:
Kemalettin Kamu (1901-1948) ve Gültekin Sâmanoğlu (1927-2003) Modern Türk edebiyatı tarihinde Cumhuriyet dönemişiirini temsil eden iki önemli isimdir. İki şair sanat anlayışları, bireysel duyarlılıkları, işledikleri temalar, düşünce dünyalarıbakımından pek çok yönden benzer özellikler gösterirler. Kamu’nun kendisinden sonra gelen Sâmanoğlu’nu bazı yönlerdenetkilediği görülmektedir. Bu bakımdan iki şairin benzeşen hayat öyküleri, estetik duyarlılıkları ve konu seçimleri karşılaştırmalıbir çalışmayı gerekli kılar. Bu makalede çağdaş iki şair Kemalettin Kamu ile Gültekin Sâmanoğlu’nun şiirlerinde işledikleri“gurbet teması” karşılaştırmalı edebiyat biliminin imkânlarıyla incelenmiştir. Yazıda öncelikle karşılaştırmalı edebiyat kavramıve metodolojisi üzerinde durulmuş, aynı kültür dairesinde yaşayan sanatçıların karşılaştırılmasının önemine değinilmiştir.Ardından gurbet duygusu ve Türk şiirinde gurbet temasının işlenişiyle ilgili kısa bir değerlendirme yapılmıştır. Daha sonraşairlerin yaşamları, sanat anlayışları, edebiyat tarihi içindeki konumları, tematik kaynakları ortaklıklar ve farklılıklar üzerindenanlatılmıştır. Gurbet teması sanatçılar özelinde ayrı olarak ele alınmış, her iki şairin bu temaya yaklaşımı, şiirlerinde bunuyansıtma biçimleri örnekler üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrı bir başlık içinde şairlerin gurbet temasını işleyişlerindekibenzerlikler ve farklılıklar belirtilmiştir. Gurbet duygusunun aktarımı konusunda Kamu’nun Sâmanoğlu’nu etkilediğianlaşılmakta iki şairin gurbet olgusu çevresinde duyarlılık ve söyleyiş tarzlarında özdeşlikler göze çarpmaktadır. Ayrıca, şairleringurbet temasını ele alışlarında hayat tecrübelerinden kaynaklı olarak birtakım farklılıkların olduğunu söylemek mümkündür.
Anahtar Kelime:

A COMPARATIVE VIEW ON POETRY OF KEMALETTIN KAMU AND GULTEKIN SAMANOGLU IN THE CONTEXT OF ‘THE THEME OF ABSENCE FROM HOME’

Öz:
In the history of Modern Turkish Literature, Kemaletin Kamu (1901-1948) and Gultekin Samanoglu (1927-2003) are two prominent figures of Republican period poetry of Modern Turkish Literature. Two poets show similarities regarding their understanding of art, individual sensitivities, the themes they focused on and their worlds of thought. It is seen that Kamu had influence in certain ways on his successor, Sâmanoğlu. Thus, the two poets’ similar life stories, aesthetical sensitivities and choices of themes necessitate a comparative study. In this study, ‘the theme of absence from home’ that two contemporaries, Kemalettin Kamu and Gültekin Samanoglu, reflected in their works was comparatively studied. In the article, firstly the concept and methodology of comparative literature is emphasized, and the importance of the comparison of the artists living in the same culture is mentioned. Then, a brief evaluation was made about the way homesickness was reflected in Turkish poetry. Later on, the poets’ lives, their understanding of arts, their positions in literary history, and their thematic resources were explained by referring to the similarities and differences. The theme of absence from home reflected by either poet was handled individually, and their approach to this theme and the way they reflected it in their poems were tried to be explained. Similarities and differences in the way the poets handled the theme of of absence from home were stated under a separate heading. It is also understood that Kamu influenced Samanoğlu in transferring the sentiments of homesickness, and the similarities and identicalness of the two poets’ sensitiveness and way of saying as to the theme of sickness are striking. It is also possible to say that poets have certain differences in their handling of the theme of absence from home because of their life experiences.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, A. (2013). “Kemalettin Kamu’nun Hayatı, Sanatı, Şahsiyeti ve Hicret Şiirinin Tahlili”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/7, 1-17.
  • Ahmet Haşim (1929). “İsimsiz Dünya”, İkdam, 29 Mart.
  • Aktaş, Ş. (1996). Yenileşme Dönemi Türk Şiiri ve Antolojisi, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Aktulum, K. (1999). Metinlerarası İlişkiler, Öteki Yayınevi, Ankara.
  • Apaydın, Ö. (2012). “Kemalettin Kamu’nun Şiirlerinde Poetik Yapı: İmaj, Dil ve Üslup”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7/1, 215-232.
  • Atik, Ö. (2008). Kemalettin Kâmi Kamu’nun Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi.
  • Aytaç, G. (2009). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, 2. Baskı, Say Yayınları, İstanbul.
  • Ayverdi, İ. (2011). Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı Yayınları, İstanbul.
  • Bachelard, G. (1999). Mekânın Poetikası. (Çev. A. Derman), Kesit Yayıncılık, İstanbul.
  • Bayram, Y. (2004). “Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi ve Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 16, Konya, s. 69-93.
  • Berk, İ. (1992). Şairin Toprağı, Simavi Yayınları, İstanbul.
  • Bloom, H. (2008). Etkilenme Endişesi-Bir Şiir Teorisi, (Çev. F. B. Aydar), Metis Yayınları, İstanbul.
  • Canberk, E. (1993). “Kemalettin Kamu’nun Ölümü”, Yeni Yüzyıl, 6 Mart.
  • Çetin, N. (2004). Şiir Çözümleme Yöntemi, 2. Baskı, Öncü Basımevi, Ankara.
  • Çınarlı, M. (1953). “Hisardan Portreler: Gültekin Sâmanoğlu”, Hisar, S. 25, Ankara, s. 14-15.
  • Enginün, İ. (1992). “Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri”, Türk Dili (Türk Şiiri Özel Sayısı IV), S. 481-482, Ankara, s. 565- 615.
  • Enginün, İ. (1999). Mukayeseli Edebiyat, 2. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • Enginün, İ. (2003). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, 4. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • Ergüzel, M. ve Kocakaplan, İ. (1986). “Gültekin Sâmanoğlu ile Şiiri Üzerine Bir Sohbet”, Türk Edebiyatı, S. 154, İstanbul, s. 42-46.
  • Esin, N. (1975). Kemalettin Kamu, Toker Matbaası, İstanbul.
  • Evrimer, R. N. (1949). Kemalettin Kamu (Hayatı, Şahsiyeti ve Şiirleri), Üçler Basımevi, İstanbul.
  • Gözler, H. F. (1981). Yunustan Bugüne Türk Şiiri, İnkılâp ve Aka Yayınevi, İstanbul.
  • Gürbilek, N. (2010). Benden Önce Bir Başkası, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Işık, İ. (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi 3, 3. Baskı, Elvan Yayınları, Ankara.
  • Kamu, K. (1921). “Ölmüş Nişanlıya” Anadolu Duygusu, S. 7, Ankara, s. 104.
  • Kaplan, M. (2012). Şiir Tahlilleri 2-Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, 21. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • Karataş, T. (2011). Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Sütun Yayınları, İstanbul.
  • Narlı, M. (2014). Şiir ve Mekân, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Necatigil, B. (2004). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Varlık Yayınları, İstanbul.
  • Önal, M. (2008). Yeni Türk Edebiyatı I, 3. Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Rousseau, A. M. Ve Pichous, C. (1994). Karşılaştırmalı Edebiyat, (Çev. M. Yazgan), Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Sâmanoğlu, G. (1952a). “Yoldaki Gurbet”, Hisar, S. 24, Ankara, s. 15.
  • Sâmanoğlu, G. (1952b). “Gurbet Akşamları”, Hisar, S. 26, Ankara, s. 10.
  • Sâmanoğlu, G. (1986). Kemâlettin Kâmi Kamu, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Sâmanoğlu, G. (1970). Alacakaranlık, Hisar Yayınları, Ankara.
  • Sâmanoğlu, G. (1983). Uzun Vuran Gölge, Baha Matbaası, İstanbul.
  • Şimşek, Y. (2007). Gültekin Sâmanoğlu (Hayatı-Sanatı-Eserleri). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Temo, S. (2011). Türk Şiirinde Taşra, Agora Kitaplığı, İstanbul.
  • Tıeghem, P.l V. (1942). Mukayeseli Edebiyat, (Çev. Y. Ş. Kılıçel), Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Yazıcı, V. (2002). Şiirin Sesinde Koşmak, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
APA ŞİMŞEK Y (2019). KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. , 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
Chicago ŞİMŞEK YAŞAR KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. (2019): 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
MLA ŞİMŞEK YAŞAR KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. , 2019, ss.325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
AMA ŞİMŞEK Y KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. . 2019; 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
Vancouver ŞİMŞEK Y KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. . 2019; 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
IEEE ŞİMŞEK Y "KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ." , ss.325 - 341, 2019. 10.30794/pausbed.399285
ISNAD ŞİMŞEK, YAŞAR. "KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ". (2019), 325-341. https://doi.org/10.30794/pausbed.399285
APA ŞİMŞEK Y (2019). KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(34), 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
Chicago ŞİMŞEK YAŞAR KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.34 (2019): 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
MLA ŞİMŞEK YAŞAR KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.34, 2019, ss.325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
AMA ŞİMŞEK Y KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(34): 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
Vancouver ŞİMŞEK Y KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(34): 325 - 341. 10.30794/pausbed.399285
IEEE ŞİMŞEK Y "KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ." Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.325 - 341, 2019. 10.30794/pausbed.399285
ISNAD ŞİMŞEK, YAŞAR. "KEMALETTİN KAMU VE GÜLTEKİN SÂMANOĞLU ŞİİRLERİNE ‘GURBET TEMASI’ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ". Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 34 (2019), 325-341. https://doi.org/10.30794/pausbed.399285