Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 159 Sayfa Aralığı: 69 - 80 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-11-2021

Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*

Öz:
Tarihöncesi dönemlerden bu yana temin edilmesinin kolaylığı, diğer hammaddelere göre kolay işlenebilirliği sayesinde kemik, Antik Çağ’ın en çok tercih edilen hammadde kaynaklarından biri olmuş ve hayvan kemikleri sıklıkla işlenerek kemik alet yapımında kullanılmıştır. Kemik aletler ilk zamanlarda küçük işliklerde dinsel ve günlük kullanım amaçlı olarak elde üretilmişlerdir. Zamanla kemik alet teknolojisinin gelişmesiyle tornalarda kemikler şekillendirilmeye başlanmıştır. Roma Dönemi’nden itibaren ise kemik aletler işliklerde daha seri şekilde kaliteli bir işçilikle üretilmeye başlanmış ve bunun sonucu olarak özgün eserler ortaya konmuştur. Günümüzde yapılan arkeolojik kazılarda kemik işliklerine ait mimari kalıntılar bulunmamakla birlikte kazı çalışmalarında elde edilen yarı işlenmiş kemik malzemeler, üretim atığı ve hatası bulunan kemik aletler ile üzerinde yanık izleri bulunan kemikler, bizlere bu kentlerde kemik işliklerinin varlığı konusunda önemli ipuçları vermektedir. Çalışma kapsamında, Antik Çağ’da kemik aletler üreten ve ihraç eden önemli işlikleri tanıtmak ve Antik Çağ kemik endüstrisi hakkında toplu bir bilgi aktarmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelime:

EVALUATION ON THE ANCIENT AGE OF BONE WORKSHOPS

Öz:
By means of its ease of being provided and being easier to process than other raw materials, bonehas become one of the most preferred raw material in Ancient Age since First Ages. Animal bonesare often processed and used for bone handiwork production. Early on, bone hand works wereproduced in small workshops and for religious and daily use purposes. In time, with developmentof bone hand work, bones were started to be shaped in lathes. Begining from Roman period, bonehand work were started to produced more swiftly in workshops with a higher quality workmanshipand as a result of original work of arts were produced. Even if architectural remains of the boneswhich semi-work bone materials, production waste and manufacturing defect and bones whichhave sear on them found in the excavations today give us important clues about experience of boneworkship in these cities. It was aimed to introduce important workshops in bone production andexport in Ancient Ages and to give information about bone industry in ancient times.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Abbasoğlu, H. 2007. “Perge Kazıları 2006”, Türk Eski Çağ Bilimleri Enstitüsü Haberler 24: 30-31.
  • Abbasoğlu, H. ve W. Martini 1996. “Perge Akropolisinde 1994 Yılında Yapılan Çalışmalar”, Kazı Sonuçları Toplantısı XVII/II: 121-128.
  • Absolon, K. 1949. “The Diluvial Anthropomorpfic Statues and Drawings, Especially the So-Called Venus Statuettes, Discovered in Moracia: A Comparative Study” Arbitus Asiae 12/3: 201-220.
  • Akarsu, R. 2017. “Erken Dönemlerde Anadolu’da Ele Geçen Fildişi Eserler Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi 38: 131-150.
  • Altun, F. İ. 2017. “Kuşadası Kadıkalesi’nde Bizans Dönemi Kemik Obje Konusunda Bir Değerlendirme”, Uluslararası XVIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, (22-25 Ekim 2014, Aydın): 15-29.
  • Ayalon, E. 2005. The Assemblage of Bone and Ivory Artifacts from Caesarea Maritima, Israel 1st13th Centuries CE. BAR International Series 1457, Oxford. Ayalon, E. ve Y. Dray 2002. “Workshop for Bone Tools in Caesarea”, Michmanim 16: 15-22.
  • Aytaç, İ. 2018. “Harput İç Kale Kazılarında 2015-2017 Sezonlarında Bulunan Bir Grup Kemik Esere İlişkin Ön Değerlendirme”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/76: 1-23.
  • Bacon, J. ve N. Crummy 2015. “Bone-and Antler-Working at Silchester: Evidence from Early Excavations”, Britannia 46: 251-262.
  • Bíró, M. T., A. M. Choyke, L. Vass ve Á. Vecsey 2012. Aquincumi csonttárgyak. Aquincumi Múzeum, Budapest.
  • Boessneck, V. J. ve A. Driesch Karpf 1967. “Die Tierknochenfunde des fränkischen Reihengräberfeldes in Kleinlangheim, Landkreis Kitzingen”, Eingang des Ms. 16/1: 193-215.
  • Carter, J. B. 1985. Greek Ivory-Carving in the Orientalizing and Archaic Periods. Garland Publishing, New York/London.
  • Carter, J. B. 1989. "The Chests of Periander", American Journal of Archaeology 93/3: 355-378.
  • Clair, A. St. 1996. “Evidence for Late Antique Bone and Ivory Carving on the Northeast Slope of the Palatine: The Palatine East Excavation” Dumbarton Oaks Papers 50: 369-374.
  • Clair, A. St. 2003. Carving as Craft: Palatine East and the Greco-Roman Bone and Ivory Carving Tradition. Johns Hopkins University Press, Baltimore, Londra.
  • Crummy, N. 1981. “Bone-working at Colchester”, Britannia 12: 277-285.
  • Cupere, B. D., W. V. Neer ve A. Lentacker 1993. Some Aspects of the Bone-Working Industry in Roman Sagalassos. Sagalassos II: Report on the third Excavations Campaning of 1992. ActaALovMono 6, J. Poblome, Leuven.
  • Çokay Kepçe, S. 2008. “Saç İğnesi? Maryonet? Öreke? Perge’de Bulunmuş Aphrodite Betimli Bir Eser Üzerine Tanımlama Denemesi”, İ. Delemen vd. (yay.) Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu’na 65. Yaş Armağanı: 347-350. Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü, Antalya.
  • Davidson, G. R. 1952. Corinth Results of Excavations Conducted By The American School of Classical Studies At Athens, Vol. XII: The Minor Object. American school of classical studies at Athens, Princeton, New Jersey.
  • Dawkins, R. M. 1906-1910. The Sanctuary of Artemis Orthia at Sparta. The Society for the Promotion of Hellenic Studies Supplementary Papers 5, London.
  • Driesch, A. von den. ve J. Boessneck 1982. “Tierknochenabfall Aus Einer Spätrömischnen Werkstatt in Pergamon”, AA: 563-574.
  • Doumeyrou, E. 1989. “An Ivory Fulcrum Medallion”, The J. Paul Getty Museum Journal 17: 5-14.
  • Ersoy, A. ve G. Çelik Ersoy 2012. “Smyrna/İzmir Kazıları Kemik Buluntuları Bone Findings from Smyrna/ İzmir Excavation”, TÜBA-AR 15: 95-113.
  • Ersoy, A., G. Çelik ve Ç. Yılmaz 2012. “Smyrna Agora Bazilika 3. Galeri 13 ve 16 Numaralı Mekânlarda Ele Geçen Bir Grup Obje Çerçevesinde Bir Değerlendirme”, İ. Şahin (yay.) İsmail Fazlıoğlu Anı Kitabı: 105-114. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  • Ersoy, A., M. Önder ve H. Turan 2014. Antik Smyrna Sikkeleri (2008-2012). İzmir Ticaret Odası, İzmir.
  • Frere, S. 1972. Verulamium Excavations, Vol. I. Reports of the Research Committee of the Society of Antiquaries of London No. XXVIII, The Society of Antiquaries, Oxford.
  • Gamble, C. 1982. “Interaction and Alliance in Paleolithic Society” Man 17/1: 92-107.
  • Garan, H. 2015. Antik Çağ’da Kemik Endüstrisi ve Perge’de Bulunmuş Kemik Eserler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Goldfus, H. ve K. Bowes 2000. “New Late Roman Bone Carvings from Ḥaluşa and the Problem of Regional Bone Carving Workshops in Palestine”, Israel Exploration Journal 50/3-4: 185-202.
  • Hogarth, D. G. 1908. Excavations at Ephesus the Archaic Artemisia. British Museum, Order of the Trustees, Londra.
  • Hutchinson, V. J. ve D. S. Reese 1988. “A Worked Bone Industry at Carthage”, J. H. Humprey (yay.) The Circus and a Byzantine Cemetery at Carthage I: 552-583. Univ of Michigan Pr, Ann Arbor.
  • Işık, F. 2012. Uygarlık Anadolu’da Doğdu. Ege Yayınları, İstanbul.
  • Jablonowska Taracha, J. 2001. “Bone Objects from Polish Excavations at Kom-ek Dikka Alexandria 1988-1900 Part II”, ArcheologiaWarsz 52: 51-60.
  • Jones, C. E. E. 1984. “A Note On Roman Bone Hinges From The City of London”, London & Middlesex Archaeological Society 35: 19-22.
  • Karaca, E. 2009. Alliaoni Kemik Eserleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  • Karaca, E. 2012. “Allianoi’da Bulunmuş Kemik Ağırşak ve Örekeler/Bone Whorl and Spindles from Allianoi”, İ. Şahin (yay.) İsmail Fazlıoğlu Anı Kitabı: 133-138. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  • Karaca, E. 2013. “Antik Çağ Kemik İşliği Üzerine Bir Değerlendirme”, Ş. Dönmez (yay.) Güneş Karadeniz’den Doğar. Sümer Atasoy’a Armağan Yazılar: 235-244. Hel Yayıncılık, Ankara.
  • Karaca, E. 2015. “Tios 2006-2012 Kazılarında Bulunan Kemik Eserler”, S. Atasoy ve Ş. Yıldırım (yay.) Zonguldak’ta Bir Antik Kent: Tios. 2006-2012 Arkeolojik Çalışmaları ve Genel Değerlendirme: 365- 380. TC Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara.
  • Karaca, E. 2017. “Allianoi’da Saptanan Kemik Buluntular / Bone Finds from Allianoi”, Arkeoloji Dergisi 22: 293-316.
  • Kolankaya-Bostancı, N. 2014. “Paleolitik Çağ Kadınları”. Armizzi, Engin Özgen’e Armağan / Studies in Honor of Engin Özgen: 191-204. Asitan Kitap, Ankara.
  • Krzyszkowska, O. H. 1988. “Ivory in the Aegean Bronze Age: Elephant Tusk or Hippopotamus Ivory?”, The Annual of the British School at Athens 83: 209-234.
  • Krzyszkowska, O. H. 1992. “Aegean Ivory Carving: Towards an Evaluation of Late Bronze Age Workshop Material”, J. L. Fitton (yay.) Ivory in Greece and the Eastern Mediterranean from the Bronze Age to the Hellenistic Period: 25-35. British Museum, Department of Greek and Roman Antiquities.
  • MacGregor, A. 1985. Bone, Antler, Ivory and Horn: The Technology of Skeletal Materials Since the Roman Period. Routledge, 1. Basım, Londra.
  • MacGregor, A. M. 2001. Bone, Antler, Ivory and Horn: The Technology of Skeletal Materials Since the Roman Period. NSW, Sydney, Australia.
  • Merker, G. S. 2003. “An Ivory Mirror Handle from Corinth”, Archaeological, Historical and Geographical Studies: 129-135. Rutgers University Newark.
  • Monero Garcia, M., C. M. Pimenta, A. P. Pando ve M. L. Aldana 2010. “Archaeological Evidence of Pre-Industrial Worked Bone Activity in 18th Century Seville, Spain”, A. Legrand-Pineau vd. (yay.) Ancient and Modern Bone Artefacts from America to Russia: Cultural, technological and functional signature: 183-190. Archaeopress, BAR International Series 2136, Oxford.
  • Oyarçin, K., F. Kızılyalçın ve H. Özkan 2018. “Antik Çağ Oyunlarında Kemiğin Kullanımı”, Tarih Okulu Dergisi 11/XXXV: 207-225.
  • Özdizbay, A. 2012. Perge’nin MS 1.-2. Yüzyıllardaki Gelişimi. Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü, İstanbul.
  • Özgüç, N. 1976. “Acemhöyük’te Bulunmuş Olan Bir Fildişi Kutu ve Bir Kurşun Figürin Kalıbı”, Belleten XL/160: 547-553.
  • Özgüç, N. 2002. “Seçkin Sanat Eserleri: Anadolu Fildişi Yapıtları”, W. Jacob (yay.) Hititler ve Hitit İmparatorluğu: 1000 Tanrılı Halk (Die Hethiter und Ihr Reich: Das Volk Der 1000 Götter): 498. Wbg Theiss, Bonn.
  • Özgülnar, N. 2007. Perge Kazılarında Bulunmuş Takılar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Petković, S., S. Vitezović ve Ž. Temerinski 2016. “Roman Bone plating from Davidovac (Southern Serbia): Preliminary Interpretation and Reconstruction”, N. Miladinović-Radmilović ve S. Vitezović (yay.) Bioarchaeology in the Balkans Methodological, Comparative and Reconstructive Studies of Lives in the Past: 185-199. Srpsko Arheološko Društvo, Belgrade-Sremska Mitrovica.
  • Reese, D. R. 1987. “A Bone Assemblage at Corinth of the Second Century After Christ”, The Journal of the American School of Classical Studies at Athena 56/3: 255-274.
  • Schenk, A. 2008. Regard sur la tabletterie Antique. Les objets en os bois de cerfet ivoire du Musèe Romaind’Avenches. Documents du Musèe Romain d’Avenches 15, Avenches.
  • Soffer, O., J. M. Adovasio ve D. C. Hyland 2000. “The ‘Venus’ Figurines”, Current Anthropology 41/4: 511-537.
  • Stern, W. O. ve D. H. Thimme 2007. Kenchreai Eastern Port of Corinth, VI. Ivory, Bone, and Related Wood Finds. Brill, Leiden&Boston.
  • Tekin, O. 2007. Eski Anadolu ve Trakya. İletişim Yayıncılık, İstanbul.
  • Thompson, H. A. 1949. “The American Excavations in the Athenian Agora: 48”, The Journal of the American School of Classical Studies at Athens 18/3: 211-229.
  • Vass, L. 2010. “Bone-Working in Roman Dacia", A. Legrand-Pineau vd. (yay.) Ancient and Modern Bone Artefacts from America to Russia: Cultural, technological and functional signature: 55-64. Archaeopress, BAR International Series 2136, Oxford.
  • Vass, L. 2012. “A Roman Bone Pocket Knife handle depicting Eros Riding A Dolphin From Porolissum (Moigrad, Sálaj County, Romania)", C. Cosma (yay.) Studii de arheologie şi istorie. Omagiu profesorului Nicolae Gudea la 70 de ani/Studies in Archaeology and history. An anniversary volume to professor Nicolae Gudes on his 70th birhtday: 295-303.
  • Vass, L. 2014. “Contribution to the Knowledge of Bone and Antler Bow Lath Production From Roman Dacia”, S. Cocış ve A. Ursutiu (yay.) Archäologische Beiträge, Gedenkschrift zum hundertsten Geburtstag von Kurt Horedt, Patrimonium Archaeologicum Transylvanicum Vol. 7: 99-120. Mega Verlag, Cluj-Napoca.
  • Waelkens, M. ve J. Poblome (yay.) 1993. Sagalassos II: Report on the third Excavation Campaign of 1992. Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 6, Leuven University Press, Leuven.
  • Waelkens, M. ve L. Loots (yay.) 2000. Sagalassos V: Report on the Survey and Excavation Campaigns of 1996 and 1997. Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 11/B, Leuven University Press, Leuven.
  • Waelkens, M., J. Poblome, P. D. Rynck ve E. Torun (yay.) 2011. Sagalassos City of Dreams. Okv Publishing.
  • Wapnish, P. 2008. “The Manufacture of Bone Artifacts”, L. E. Stager vd. (yay.) The Leon Levy Expedition to Ashkelon, Ashkelon Introduction and Overview (1985-2006): 587-638. Harvard College, Eisenbrauns
APA OYARÇİN K, KIZILYALÇIN F, ÖZKAN H (2018). Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. , 69 - 80.
Chicago OYARÇİN Kasım,KIZILYALÇIN Fatma,ÖZKAN Halil Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. (2018): 69 - 80.
MLA OYARÇİN Kasım,KIZILYALÇIN Fatma,ÖZKAN Halil Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. , 2018, ss.69 - 80.
AMA OYARÇİN K,KIZILYALÇIN F,ÖZKAN H Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. . 2018; 69 - 80.
Vancouver OYARÇİN K,KIZILYALÇIN F,ÖZKAN H Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. . 2018; 69 - 80.
IEEE OYARÇİN K,KIZILYALÇIN F,ÖZKAN H "Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*." , ss.69 - 80, 2018.
ISNAD OYARÇİN, Kasım vd. "Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*". (2018), 69-80.
APA OYARÇİN K, KIZILYALÇIN F, ÖZKAN H (2018). Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. Arkeoloji ve Sanat, 0(159), 69 - 80.
Chicago OYARÇİN Kasım,KIZILYALÇIN Fatma,ÖZKAN Halil Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. Arkeoloji ve Sanat 0, no.159 (2018): 69 - 80.
MLA OYARÇİN Kasım,KIZILYALÇIN Fatma,ÖZKAN Halil Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. Arkeoloji ve Sanat, vol.0, no.159, 2018, ss.69 - 80.
AMA OYARÇİN K,KIZILYALÇIN F,ÖZKAN H Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. Arkeoloji ve Sanat. 2018; 0(159): 69 - 80.
Vancouver OYARÇİN K,KIZILYALÇIN F,ÖZKAN H Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*. Arkeoloji ve Sanat. 2018; 0(159): 69 - 80.
IEEE OYARÇİN K,KIZILYALÇIN F,ÖZKAN H "Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*." Arkeoloji ve Sanat, 0, ss.69 - 80, 2018.
ISNAD OYARÇİN, Kasım vd. "Antik Çağ Kemik İşlik VerileriHakkında Değerlendirme*". Arkeoloji ve Sanat 159 (2018), 69-80.