Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme

Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 45 Sayfa Aralığı: 125 - 143 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.52642/susbed.894296 İndeks Tarihi: 06-11-2021

Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme

Öz:
Türkiye Ulusal Ajansı tarafından yürütülmekte olan Erasmus+ Programı Okul Eğitimi Stratejik Ortaklıklar eylemi kapsamında finanse edilen ProChild kısa adıyla “Çocuk İstismarını Tespit ve Önlemeye Yönelik Öğretmen Yeterliliklerinin Güçlendirilmesi”Projesi kapsamında hazırlanan bu çalışma, çocuk istismarına iletişimsel yaklaşım aşamaları çerçevesinde sınıf öğretmenlerinin iletişimsel deneyim ve yeterliliklerini konu edinmektedir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımlarından fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu Kayseri’de kamu okullarında görev yapan 8 sınıf öğretmeni ve çocuk istismarına ilişkin olarak sınıf öğretmenlerinin öğrencilerle kurdukları iletişimin şekillenmesindeki etki ve yönlendirmeleri sebebiyle 3 rehber öğretmenden oluşturulmuştur. Odak grup görüşmesi ve yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakat teknikleriyle toplanan veriler, çalışma kapsamında kurgulanan tematik çerçevede analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre katılımcıların, cinsel ve fiziksel istismar türlerine duygusal istismar ve ihmale oranla daha yüksek bir duyarlılık ve ilgiyle yaklaştıkları görülmüştür. Bunun en temel sebebi ise istismar türlerine ilişkin bilgi ve farkındalık eksikliği olarak somutlaşmaktadır. Söz konusu eksiklik; istismarın tespiti, raporlanması ve adli bildirim, destek ve izleme süreçleri ile önleyici iletişim yaklaşımlarının geliştirilmesinin önündeki en önemli engellerden birini teşkil etmektedir. Bunun dışında, bahsi geçen her bir aşamada öğretmen, veli, eğitim süreçleri ve okul yönetimi kaynaklı önemli iletişim engellerinin ortaya çıktığı görülmektedir. Söz konusu bilgi eksikliği ve iletişim engellerine yönelik çözüm önerilerinin geliştirilmesi, istismara ilişkin okul toplumu üyelerinin tamamını ilgilendiren karmaşık sorunlara yanıtlar üretilebilmesi için önemli bir gereklilik arz etmektedir.
Anahtar Kelime:

The Communicative Approach to Child Abuse: A Study on the Communicative Experiences and Competencies of Primary School Teachers

Öz:
This study, which was prepared within the scope of the “Strengthening Teacher Competencies for the Detection andPrevention of Child Abuse” Project by the short name ProChild funded under the Erasmus+ Program Strategic Partnership forSchool Education actions carried out by the Turkish National Agency, addresses communicative experiences and competencies ofprimary school teachers within the framework of the stages of the communicative approach to child abuse. The study wasconducted with the phenomenologic design among the qualitative study approaches. The study group included eight primaryschool teachers who worked in public schools in Kayseri, Turkey, and three counselor teachers due to their influence andguidance on shaping primary school teachers’ communication with students regarding child abuse. Data were collected throughfocus group interviews and semi-structured in-depth interview techniques and were analyzed within the thematic framework setup in this study. According to the results of the study, the participants approached sexual and physical abuse types with moresensitivity and concern compared to emotional abuse and neglect. The main reason for this is the lack of knowledge andawareness regarding the types of abuse. This deficiency is one of the most important obstacles to the development of preventivecommunication approaches with the detection, reporting, and legal notice, support, and monitoring processes. Additionally, it isobserved important communication barriers due to teachers, parents, educational processes and school administration arise ateach aforementioned stage. It is highly necessary to develop solution proposals for the abovementioned lack of knowledge andcommunication barriers to provide answers to complex problems that concern all members of the school community regardingabuse.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abrahams, N., Casey, K., & Daro, D. (1992). Teachers’ knowledge, attitudes, and beliefs about child abuse and its prevention. Child Abuse & Neglect, 16(2), 229-238. https://doi.org/10.1016/0145- 2134(92)90030-U
  • APSAC. (1995). Psychosocial evaluation of suspected psychological maltreatment in children and adolescents: Practice guidelines. American Professional Society on the Abuse of Children. https://www.apsac.org/single-post/2017/12/05/APSAC-Practice-Guidelines-Now-Free
  • Buluş, M., Atan, A., & Sarıkaya, H. E. (2017). Effective communication skills: A new conceptual framework and ccale development study. International Online Journal of Educational Sciences, 9(2). https://doi.org/10.15345/iojes.2017.02.020
  • Butchart, A., Phinney Harvey, A., Mian, M., & Fürniss, T. (2016). Çocuklara kötü muamelenin önlenmesi: Bu konuda harekete geçilmesine ve kanıt toplanmasına yönelik bir kılavuz / Preventing child maltreatment: A guide to taking action and generating evidence / World Health Organization and International Society for Prevention of Child Abuse and Neglect. Uluslararası Çocuk Merkezi Derneği. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43499/9241594365_tur.pdf?sequence=21&isAllowed =y
  • Bülbül, K., Çakici, A. B., & Türkkan, T. (2019). Sınıf öğretmenlerinin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik bilgi ve risk tanıma düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 4(2), 127-144.
  • Chaiyachati, B. H., & Christian, C. W. (2019). Child physical abuse: An overview. İçinde Encyclopedia on Early Childhood Development [online] (ss. 1-6). http://www.childencyclopedia.com/sites/default/files/textes-experts/en/779/child-physical-abuse-an-overview.pdf
  • Christian, C. W., & States, L. J. (2017). Medical mimics of child abuse. American Journal of Roentgenology, 208(5), 982-990. https://doi.org/10.2214/AJR.16.17450
  • Cowan, R., Cole, R., & Craigen, L. (2019). School-Based Child Sexual Abuse Prevention: Implications for Professional School Counselors. 9, 200-210. https://doi.org/10.15241/rc.9.3.200
  • Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Siyasal Kitabevi.
  • Erol, D. (2007). Okulöncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin, çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları [Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=-Z0vbSUgrhM9fXoGkRe6QxAj8z9xuYCo1Xz7TbFWo30rtKj0do_ejo_Rbcqrqed
  • Kara, B., Biçer, Ü., & Gökalp, A. S. (2004). Çocuk istismarı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47(2), 140-151.
  • Kemp, K. (1981). Child abuse and neglect: The role of the School counselor. American Secondary Education, 11(2), 12-15. JSTOR.
  • Koç, F., Halıcıoğlu, O., & Akşit, S. (2014). Hangi bulgular fiziksel istismarı düşündürür? The Journal of Pediatric Research, 1(1), 1-5. https://doi.org/10.4274/jpr.57966
  • Korkut Owen, F., & Bugay, A. (2014). İletişim Becerileri Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 51-64.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, 31213 (2020). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200814-2.htm
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.).
  • Öztürk, S. (2007). Çocuklarda duygusal istismar [Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=ePX_SaJ0b35Gq45swKG3lKeX4gIOOtKcm QNs1TUgyp4CTZKsjGzGTqH8MaoLRXwJ
  • Polat, O. (2018). Türkiye’de çocuk istismarı raporu -2. http://cohum.giresun.edu.tr/Files/ckFiles/cohum-giresun-edu-tr/RAPOR-%C3%87OCUK- %C4%B0ST%C4%B0SMARI-tam_v2_cleancopy.pdf
  • Polat, O. (Ed.). (2019). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı-I Tanımlar (3. baskı). Seçkin. Scholes, L., Jones, C., Stieler-Hunt, C., Rolfe, B., & Pozzebon, K. (2012). The teachers’ role in child sexual abuse prevention programs: Implications for teacher education. Australian Journal of Teacher Education, 37. https://doi.org/10.14221/ajte.2012v37n11.5
  • Sezer, N. (2017). Etkili iletişim kavramı ve süreci. İçinde Etkili İletişim Becerileri (ss. 31-54). İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
  • Şahin, F., Özdinç, B., Paslı, F., Kaynak, H., & Hatipoğlu, N. (2008). Çocuk ihmali ve istismarını önleme: Öğretmenler ve aileler için eğitim kılavuzu. İnsan Hakları Derneği. https://ihd.org.tr/images/pdf/cocuk_ihmalini_ve_istismarini_onleme_ogretmenler_ve_aileler_icin_egiti m_klavuzu.pdf
  • Taşkin, P., Erdemli, Ö., & Demir, T. G. (2019). Çocuğun ihmal ve istismardan korunmasında okulun rolüne ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 65-95. https://doi.org/10.21764/maeuefd.563292
  • Tower, C. C. (1992). The role of educators in the prevention and treatment of child abuse and neglect. U.S. Department of Health and Human Services Administration for Children and Families Administration on Children, Youth and Families National Center on Child Abuse and Neglect. https://rhyclearinghouse.acf.hhs.gov/sites/default/files/docs/1424- The_Role_of_Educators_in_the_Prevention_and_Treatment_of_Child_Abuse_and_Neglect.pdf
  • UNICEF. (2015). Cinsel istismar mağduru çocuklara bakım kılavuzu: İnsani yardım ortamlarında sağlık ve psikososyal hizmet sunucuları için kılavuz. International Rescue Committee. https://www.unicef.org/turkey/sites/unicef.org.turkey/files/2019- 02/Cinsel%20istismar%20magduru%20cocuklar.pdf
  • Veltkamp, L. J., & Miller, T. W. (1994). Clinical handbook of child abuse and neglect. (ss. xiii, 167). International Universities Press, Inc.
  • Vitalaki, E. (2013). The child abuse matter and the major role played by the teacher: Issues raised by a pilot focus group sample of primary teachers. Journal of Education and Learning, 2. https://doi.org/10.5539/jel.v2n1p84
  • World Health Organization. (2016). Child maltreatment. World Health Organization. https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/child-maltreatment
  • Yildiz, D., Kiliç, M. Y., & Yavuz, M. (2018). “Öğretmenlerin iletişim becerilerini değerlendirme ölçeği” Geliştirme Çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(1), 48-67. https://doi.org/10.16916/aded.345518
  • Yolcu, H. (2009). İstismara uğramış çocuğa eğitim ortamında yaklaşım: Rehber öğretmenin rolü.
  • Yüksel-Şahin, F. (2016). İletişim becerilerine genel bir bakış. İçinde Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim (ss. 32-62). Pegem Akademi.
APA EKEN M (2021). Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. , 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
Chicago EKEN Metin Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. (2021): 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
MLA EKEN Metin Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. , 2021, ss.125 - 143. 10.52642/susbed.894296
AMA EKEN M Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. . 2021; 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
Vancouver EKEN M Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. . 2021; 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
IEEE EKEN M "Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme." , ss.125 - 143, 2021. 10.52642/susbed.894296
ISNAD EKEN, Metin. "Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme". (2021), 125-143. https://doi.org/10.52642/susbed.894296
APA EKEN M (2021). Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(45), 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
Chicago EKEN Metin Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.45 (2021): 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
MLA EKEN Metin Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.45, 2021, ss.125 - 143. 10.52642/susbed.894296
AMA EKEN M Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(45): 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
Vancouver EKEN M Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(45): 125 - 143. 10.52642/susbed.894296
IEEE EKEN M "Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme." Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.125 - 143, 2021. 10.52642/susbed.894296
ISNAD EKEN, Metin. "Çocuk İstismarına İletişimsel Yaklaşım: Sınıf Öğretmenlerininİletişimsel Deneyimleri ve Yeterlilikleri Üzerine Bir İnceleme". Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 45 (2021), 125-143. https://doi.org/10.52642/susbed.894296