KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI
Yıl: 2019 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 233 - 241 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31796/ogummf.613268 İndeks Tarihi: 09-11-2021
KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI
Öz: Bu çalışmada oluklu mukavva kutu üreten bir fabrikada yaşanan atölye tipi çizelgelemeprobleminin özel bir hali olan esnek atölye tipi çizelgeleme problemi ele alınmıştır.Çizelgeleme problemleri çözülürken genellikle işletmenin kapasitesi göz ardıedilmektedir. Ancak bu durum gerçekçi çizelgelerin oluşturulabilmesini engellemektedir.Bu çalışmada, esnek atölye tipi çizelgeleme problemi için, üç aşamalı bir çözüm yaklaşımıgeliştirilmiştir. Önerilen yaklaşımın her bir aşamasında sırasıyla; sıra bağımlı hazırlıksüreli tek makine çizelgeleme problemi, tek makine çizelgeleme problemi ve paralelmakine çizelgeleme problemi çözülmektedir. Bu problemlerin amaç fonksiyonu toplamgecikmeyi enküçüklemektir. Ayrıca bu problemlere kapasite kısıtı eklenerek problemgenelleştirilmiş ve literatürdeki benzer çalışmalara kıyasla daha uygulanabilir çözümlerüretilebilmesi sağlanmıştır. Önerilen matematiksel modeller küçük boyutlu ve gerçekhayat problemleri kullanılarak GAMS/Cplex ile kapasite kısıtsız ve kapasite kısıtlı olaraktest edilmiş ve elde edilen sonuçlar birbirleriyle ve işletmenin çizelgeleriylekarşılaştırılmıştır.
Anahtar Kelime: A THREE-STAGE SOLUTION APPROACH FOR CAPACITY LIMITED FLEXIBLE JOB SHOP SCHEDULING PROBLEM AND AN APPLICATION IN A FACTORY
Öz: In this study, flexible job shop scheduling problem which is a special case of job shop scheduling problem in a factory producing corrugated cardboard boxes is discussed. When solving scheduling problems, the capacity of the factory is often overlooked. However, this situation prevents the generation of realistic schedules. In this study, a three stage solution approach is developed for flexible job shop scheduling problem. At each stage of the proposed approach, respectively; single machine scheduling problem with sequence dependent setup times, single machine scheduling problem and parallel machine scheduling problem is solved. The objective function of these problems is to minimize the total tardiness. Furthermore, by adding the capacity constraint to the problem, it is generalized and provided to produce more viable solutions compared to similar studies in the literature. The proposed mathematical models are tested using small size and real life problems with and without capacity constraints. Obtained results by GAMS / Cplex solver are compared with each other and with the schedule of factory.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akyol, E. ve Saraç, T. (2012). Plastik parçalar üreten bir fabrikanın montaj hatlarının çizelgelenmesi. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 23(2), 28-41. Erişim adresi: https://www.mmo.org.tr/sites/default/ files/c992809ecfcc3bf_ek.pdf
- Bagheri, A. , Zandieh, M. , Mahdavi, I. & Yazdani, M. (2010). An artificial immune algorithm for the flexible job-shop scheduling problem. Future Generation Computer Systems, 26, 533–541. doi: https://doi.org/10.1016/j.future.2009.10.004
- Demir, Y. & İşleyen, S. K. (2013). Evaluation of mathematical models for flexible job-shop scheduling problems. Applied Mathematical Modelling, 37(3), 977–988. doi: https://doi.org/ 10.1016/j.apm.2012.03.020
- Eren, T. ve Güner, E. (2006). Paralel makineli çizelgelemede toplam tamamlanma zamanı ve maksimum gecikmenin enküçüklenmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 21(1-2), 21-32. Erişim adresi: https:// dergipark.org.tr/download/article-file/215982
- French, S. (1982). Sequencing and Scheduling: An Introduction to the Mathematics of the Job Shop. New York : John Wiley & Sons.
- Gao, J., Sun, L. & Gen, M. (2008). A hybrid genetic and variable neighborhood descent algorithm for flexible job shop scheduling problems. Computers & Operations Research, 35, 2892–2907. doi: https://doi.org/10.1016/j.cor.2007.01.001
- Kaya, S. ve Fığlalı, N. (2013). Çok amaçlı esnek atölye tipi çizelgeleme problemleri. Sigma Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 31, 605-623. Erişim adresi: https://pdfs.semanticscholar.org/b336/00043a6af bd0fa656330f68291d45f19f3e0.pdf
- Kaya, S. ve Fığlalı, N. (2016). Esnek atölye tipi çizelgeleme problemlerinin meta sezgisel yöntemler ile çözümüne yönelik bir inceleme. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 20(2), 223-244. Erişim adresi: http://www.saujs.sakarya.edu.tr/ download/ article-file/227633
- Motaghedi-Larijani, A. & Sabri-Laghaie, K. & Heydari, M. (2010). Solving flexible job shop scheduling with multi objective approach. International Journal of Industrial Engineering & Production Research. 21, 197-209. Erişim adresi: https:// www.researchgate. net/publication/303170665_Solving_Flexible_Job_S hop_Scheduling_with_Multi_Objective_Approach
- Özçelik, F. ve Saraç, T. (2011). Sıra bağımlı hazırlık süreli iki ölçütlü tek makina çizelgeleme problemi için sezgisel bir çözüm yöntemi. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 22(4), 48-57. Erişim adresi: http:// www1.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/ccdbfce7a 6c235f_ek.pdf?dergi=1191
- Saraç, T. ve Sipahioğlu, A. (2009). Plastik enjeksiyon makinalarının çizelgelenmesi problemi. Endüstri Mühendisliği Dergisi YA/EM 2008 Özel Sayısı, 20(2), 2-14. Erişim adresi: https://www.mmo.org.tr/ sites/default/files/6c9b3c9eaca8377_ek.pdf
- Zhang G., Shao X., Li P. & Gao L. (2009). An effective hybrid particle swarm optimization algorithm for multi-objective flexible job-shop scheduling problem. Computers & Industrial Engineering, 56, 1309–1318. Erişim adresi: http://citeseerx.ist.psu. edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.184.5901&rep =rep1&type=pdf
APA | Karabulut M, Saraç T (2019). KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. , 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
Chicago | Karabulut Mehmet Ali,Saraç Tugba KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. (2019): 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
MLA | Karabulut Mehmet Ali,Saraç Tugba KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. , 2019, ss.233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
AMA | Karabulut M,Saraç T KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. . 2019; 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
Vancouver | Karabulut M,Saraç T KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. . 2019; 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
IEEE | Karabulut M,Saraç T "KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI." , ss.233 - 241, 2019. 10.31796/ogummf.613268 |
ISNAD | Karabulut, Mehmet Ali - Saraç, Tugba. "KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI". (2019), 233-241. https://doi.org/10.31796/ogummf.613268 |
APA | Karabulut M, Saraç T (2019). KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), 27(3), 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
Chicago | Karabulut Mehmet Ali,Saraç Tugba KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online) 27, no.3 (2019): 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
MLA | Karabulut Mehmet Ali,Saraç Tugba KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), vol.27, no.3, 2019, ss.233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
AMA | Karabulut M,Saraç T KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online). 2019; 27(3): 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
Vancouver | Karabulut M,Saraç T KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online). 2019; 27(3): 233 - 241. 10.31796/ogummf.613268 |
IEEE | Karabulut M,Saraç T "KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), 27, ss.233 - 241, 2019. 10.31796/ogummf.613268 |
ISNAD | Karabulut, Mehmet Ali - Saraç, Tugba. "KAPASİTE KISITLI ESNEK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN ÜÇ AŞAMALI BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI VE BİR İŞLETMEDE UYGULANMASI". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online) 27/3 (2019), 233-241. https://doi.org/10.31796/ogummf.613268 |