Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Özdemir, Şebnem; IŞIK, KASIM CAN

doi:10.21547/jss.889535

Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Şebnem ÖZDEMİR, (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye)

Kasım Can IŞIK (Türkiye Cumhuriyeti Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı, Sivas, Türkiye)

Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

7 0

Yıl: 2021 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1215 - 1232 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21547/jss.889535 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz:

Bu çalışmada, Türkiye’deki insanların siber ortamlardaki nezaket eğilimini ölçebilecek, geçerli ve güvenilirbir ölçüm aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Ölçeğin 41 maddeden oluşan madde havuzu oluşturulurkenRowland ve Klisanin’in 2018 yılında oluşturduğu madde havuzundan yararlanılmış olup bu havuzaaraştırmacılar tarafından bazı maddeler eklenip çıkarılmıştır. Uzmanlardan alınan görüş doğrultusunda anketoluşturulmuş, ankete katılan kişilere 38 maddelik taslak ölçek uygulanmış ve bu işlem sonucunda elde edilenverilere Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanarak hiçbir faktör altında toplanmayan 16 madde ölçektençıkarılmış 22 madde ve 4 faktörlü bir yapı ortaya çıkarılmıştır. Ardından her bir faktöre, içerdiği maddeler veanlamlara bakılarak isimlendirme işlemi yapılmıştır. Sonrasında bu faktörlere Doğrulayıcı Faktör Analizi(DFA) uygulanmış, uygulama sonucunda 3 madde daha modelden çıkarılmış toplamda 19 madde ve 4 faktörlükyapının model uyum değerlerine göre yüksek derecede uyum gösterdiği ve geçerli olduğu tespit edilmiştir. Altüst gruplara uygulanan t testi sonucunda ölçekte yer alan her bir maddenin olumlu ve olumsuz tutuma sahipbireyleri ayırt etme özelliğine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin tüm maddelerine ve ayrı ayrı her faktöreait hesaplanan Cronbach α katsayıları sonucunda Siber Nezaket Ölçeği’nin (SNÖ) bütün faktörleri ve ölçektekitoplam 19 maddenin güvenirlik düzeyleri yüksek seviyede güvenilir ve oldukça güvenilir olarak çıkmıştır. Tümbu sonuçlar göz önüne alındığında geliştirilen bu ölçeğin siber nezaketi ölçmede kullanılabilecek geçerli vegüvenilir bir ölçek olduğuna karar verilmiştir.

Anahtar Kelime: prososyal davranış siber nezaket altruizm

Cyber-Kindness Scale Development: Validity and Reliability Analysis

Öz:

In this study, it is aimed to develop a reliable and valid measurement tool to measure the kindness of people in cyber environments, in Turkey. While creating the item pool of the scale, which contains 41 items, the scale which is created by Rowland and Klisanin in 2018 is used as base, and some items were added, and/or removed by the researchers. After content validity study, the questionnaire is created in line with the opinions of the experts, and a 38-item draft scale is applied to the participants. Exploratory Factor Analysis (EFA) is applied to the data obtained as a result of this process, and 16 items that are not collected under any factor are removed from the scale; 22-item and a 4-factor structure is revealed. Then, looking at the items and meanings of each factor, factors are named. Afterwards, Confirmatory Factor Analysis (CFA) is applied to these factors, and as a result of the analysis, 3 more items are removed from the model; and it is determined that a total of 19-item and a 4-factor structure showed a high degree of fit and validity. As a result of the t test applied to the lower and upper groups, it is determined that each item in the scale has the ability to distinguish individuals with positive and negative attitudes. As a result of calculation of the Cronbach α coefficients, for all items of the scale and each factor separately, all factors of the Cyber Kindness Scale (CKS) and the reliability levels of 19 items in the scale are found to be highly valid and highly reliable. Considering all these results, it is decided that CKS is a valid and reliable scale that can be used to measure cyber kindness.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aytaç, M., Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi, 5, 14-22.
Binfet, J. T., Gadermann, A. M. ve Schonert-Reichl K. Y. A (2016). Measuring kindness at school: psychometric properties of a school kindness scale for children and adolescents. Psychology in the Schools, 53(2), 111-126.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Canter, D., Youngs, D., ve Yaneva, M. (2017). Towards a measure of kindness: An exploration of a neglected interpersonal trait. Personality and Individual Differences, 106, 15-20. doi:http://doi.org/10.1016/j.paid.2016.10.019
Ceyhan, E., ve Gürcan Namlu, A. (2000). Bilgisayar kaygı ölçeği (BKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 77-93.
Comunian A.L. (1998). The Kindness Scale. Psychological Reports, 83, 1351-1361. doi:10.2466/pr0.1998.83.3f.1351
Curry, O., Rowland, L., Van Lissa, C., Zlotowitz , S., McAlaney , J., ve Whitehouse, H. (2018). Happy to help? A systematic review and meta-analysis of the effects of performing acts of kindness on the well-being of the actor. Journal of Experimental Social Psychology, 76, 320-329. doi:doi.org/10.1016/j.jesp.2018.02.014
Datu, J., Bernardo, A. (2020). The blessings of social-oriented virtues: Interpersonal character strengths are linked to Increased life satisfaction and academic success among filipino high school students. Social Psychological and Personality Science, 11(7), 983-990.
Datu, J., Ping Wong , G., ve Rubie-Davies, C. (2020). Can kindness promote media literacy skills, self-esteem, and social self-efficacy among selected female secondary school students? An intervention study. Computers & Education, v.161. doi:doi.org/10.1016/j.compedu.2020.104062
Heintz, S., Ruch, W. (2020). Character strengths and job satisfaction: Differential relationship across occupational groups and adulthood. Applied Research in Quality of Life, v.15. 503- 527. doi:doi.org/10.1007/s11482-018-9691-3
Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kawamura, Y., Kusumi, T. (2020). Altruism does not always lead to a good reputation: A normative explanation. Journal of Experimental Social Psychology, v.90. doi: 10.1016/j.jesp.2020.104021
Klisanin, D. (2011). Is the internet giving rise to new forms of digital altruism? Media Psychology Review [Online]. 3, 1.
Lawshe, C. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28: 563- 575. doi:10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x
Martínez-Martí, M., Ruch, W. (204). Character strengths and well-being across the life span: data from a representative sample of German-speaking adults living in Switzerland. Frontiers in Psychology, v.5. doi:doi.org/10.3389/fpsyg.2014.01253
Meade, A., Craig, S. (2012). Identifying careless responses in survey data. Psychological Methods, 17(3), 437-455. doi:10.1037/a0028085
Microsoft. (2021). Civility, Safety & Interaction Online: Turkey. Microsoft.
Peterson, C., Seligman, M. (2004). Character Strengths and Virtues: A Handbook and Classification. New York: Oxford University Press.
Rowland , L., Klisanin, D. (2018). Cyber-kindness: Spreading kindness in cyberspace. Media Psychology Review, [Online] Vol. 12(1). mprcenter.org/review/cyber-kindnessspreading-kindness-in-cyberspace/ adresinden 15 Ocak 2021 tarihinde erişilmiştir.
Statista. (2021). Number of global social network users 2017-2025. statista.com/statistics/278414/number-of-worldwide-social-networkusers/#:~:text=Social%20media%20usage%20is%20one,almost%204.41%20billion%20 in%202025. adresinden Şubat 17, 2021 tarihinde erişilmiştir.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Basım Yayın.
Tezbaşaran, A. (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
Thielmann I., Spadaro G.ve Balliet D. (2020). Personality and prosocial behavior: A theoretical framework and meta-analysis. Psychological Bulletin 146(1), 30-90. doi:10.1037/bul0000217
Turgut, M., Baykul, Y. (1992). Ölçekleme Teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
Türk Dil Kurumu. (2021). Nezaket. sozluk.gov.tr/ adresinden Şubat 20, 2021 tarihinde erişilmiştir.
Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74- 85.
Yorulmaz, M. (2019). Çalışan Algısına Göre Gemi Performansı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 1053-1065.
Wallace, P. (2016). The Psychology of the Internet. New York: Cambridge University Press.

APA	Özdemir Ş, IŞIK K (2021). Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
Chicago	Özdemir Şebnem,IŞIK KASIM CAN Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (2021): 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
MLA	Özdemir Şebnem,IŞIK KASIM CAN Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2021, ss.1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
AMA	Özdemir Ş,IŞIK K Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2021; 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
Vancouver	Özdemir Ş,IŞIK K Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2021; 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
IEEE	Özdemir Ş,IŞIK K "Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." , ss.1215 - 1232, 2021. 10.21547/jss.889535
ISNAD	Özdemir, Şebnem - IŞIK, KASIM CAN. "Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". (2021), 1215-1232. https://doi.org/10.21547/jss.889535

APA	Özdemir Ş, IŞIK K (2021). Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
Chicago	Özdemir Şebnem,IŞIK KASIM CAN Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20, no.3 (2021): 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
MLA	Özdemir Şebnem,IŞIK KASIM CAN Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.20, no.3, 2021, ss.1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
AMA	Özdemir Ş,IŞIK K Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 20(3): 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
Vancouver	Özdemir Ş,IŞIK K Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 20(3): 1215 - 1232. 10.21547/jss.889535
IEEE	Özdemir Ş,IŞIK K "Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, ss.1215 - 1232, 2021. 10.21547/jss.889535
ISNAD	Özdemir, Şebnem - IŞIK, KASIM CAN. "Siber Nezaket Ölçeği Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20/3 (2021), 1215-1232. https://doi.org/10.21547/jss.889535