Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 575 - 598 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20409/berj.2021.339 İndeks Tarihi: 15-11-2021

İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği

Öz:
Emek yoğun üretim yapısına sahip olması sebebiyle istihdama önemli katkılar sağlayan inşaatsektörü, bağlantılı olduğu diğer sektörleri de harekete geçirerek ekonominin canlanmasına destekolması bağlamında Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin en önemli ekonomik büyümearaçlarından biridir. Çalışmanın amacı; iktisadi büyümeyi sağlayan inşaat sektörünün ekonomikbüyümeye ve finansal piyasalara olan etkilerini, Türkiye örneğinden hareketle incelemektir. Buçalışmada; Türkiye’de inşaat sektörünün ekonomik büyüme ve finansal piyasalar üzerindekietkilerini ortaya çıkarabilmek amacıyla 2002:Q1-2019:Q3 dönemine ait olan reel Gayri Safi YurtiçiHâsıla (GSYH), inşaat üretim endeksi, Borsa İstanbul (BIST) 100 endeksi ve bankacılık sektörü yurtiçikredi hacmi verileri kullanılmıştır. Ayrıca analiz döneminde Türkiye ekonomisini etkileyen ve Bai vePerron (1998, 2003) yöntemiyle belirlenen 10 farklı kukla değişken de analizlere dâhil edilmiştir.Uzun dönem analizleri DOLS (Dinamik En Küçük Kareler) yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve Türkiye’de2002:Q1-2019:Q3 döneminde inşaat üretim endeksindeki %1’lik artışın; milli geliri %0,68, BIST100endeksini %1,80 ve yurtiçi kredi hacmini %2,35 oranında artırdığı tespit edilmiştir. Kısa dönemanalizleri de DOLS yöntemiyle yapılmış ve inşaat sektöründeki ekonomik büyümeyi ve finansalpiyasaları, kısa dönemde de pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediği görülmüştür.Modellerin de hata düzeltme mekanizmalarının çalıştığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Effects of The Construction Sector on Economic Growth and Financial Markets: The Case of Turkey

Öz:
The construction sector, which provides significant employment with its labor-intensive structure, is one of the most important growth means in developing countries like Turkey. It stimulates economic activities in the other sectors that it interacts with. The study aims to analyze the effects of the construction sector on Turkey's economic growth and financial markets. The data of real Gross Domestic Product (GDP), Construction Production Index, Borsa Istanbul (BIST) 100 index, and the banking sector domestic credit volume data for 2002:Q1-2019:Q3 are used to reveal the impacts of the construction sector on economic growth and financial markets in Turkey. Moreover, events affecting the Turkish economy within the analysis period are estimated by Bai and Perron's (1998, 2003) method, and accordingly, ten different dummy variables are included in the analysis. Long-term analyses are performed using the Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS) method. The findings indicate that a 1% increase in construction production index has increased national income by 0.68%, BIST100 index by 1.80%, and domestic credit volume by 2.35% in Turkey during the 2002:Q1-2019:Q3 period. Short-term analyses are also conducted by the DOLS method, and it is found that the growth in the construction sector affects economic growth and financial markets positively and statistically significant in the short term. The results also indicate that error correction mechanisms of the models operate.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akaike, H. (1974). A new look at the statistical model identifications. IEEE Transactions on Automatic Control, 19, 716- 723.
  • Alagidede, P., & Mensah, J. O. (2018). Construction institutions and economic growth in sub-Saharan Africa. African Review of Economics and Finance, 10(1), 136-163.
  • Bai, J., & Perron, P. (1998). Estimating and testing linear models with multiple structural changes. Econometrica, 66(1), 47-78.
  • Bai, J., & Perron, P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models. Journal of Applied Econometrics, 18(1), 1-22.
  • Banerjee, A., Dolado, J., & Mestre, R. (1998). Error‐correction mechanism tests for cointegration in a single‐equation framework. Journal of Time Series Analysis, 19(3), 267-283.
  • Berk, E. (2014). Türkiye’de para talebi: Basit ve divisia ölçümlerle ampirik bir analiz. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
  • Bernanke, B. S., & Gertler, M. (1995). Inside the black box: The credit channel of monetary policy transmission. Journal of Economic Perspectives, 9(4), 27-48.
  • Canbay, Ş., & Kırca, M. (2018). Türkiye’de inşaat sektörü gelirleri ile katılım ve mevduat bankacılığı konut kredileri arasındaki ilişki. International Congress of Islamic Economy, Finance and Ethics, Tam Metin Bildiriler Kitabı, 92- 105.
  • Canöz, İ., & Erdoğdu, A. (2019). Sektörel güven endeksleri ve BİST sektör endeksleri arasındaki ilişkilerin simetrik ve asimetrik nedensellik analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 26(3), 833-849.
  • Chandra, A., & Thompson, E. (2000). Does public infrastructure affect economic activity?: Evidence from the rural interstate highway system. Regional Science and Urban Economics, 30(4), 457-490.
  • Chang, T., & Nieh, C. C. (2004). A note on testing the causal link between construction activity and economic growth in Taiwan. Journal of Asian Economics, 15(3), 591-598.
  • Chen, J. H., & Huang, Y. F. (2013). The study of the relationship between carbon dioxide (CO2) emission and economic growth. Journal of International and Global Economic Studies, 6(2), 45-61.
  • Davidson, J. (2009). When is a time series I(0)? (Ed.) J. L. Castle & N. Shephard, The methodology and practice of econometrics: A festschrift in honour of David F. Hendry (pp. 322-342). Oxford: Oxford University Press.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
  • Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (2020a). Üretim, GSYİH-harcama yöntemiyle-cari fiyatlarla (Türkiye İstatistik Kurumu) (Bin TL) (Üç Aylık, Gayrisafi yurtiçi hâsıla (Bin TL). https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (Erişim Tarihi: 22 Ocak 2020).
  • Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (2020b). Fiyat endeksleri, fiyat endeksi (Tüketici) (2003=100) (Türkiye İstatistik Kurumu) (Aylık). https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (Erişim Tarihi: 22 Ocak 2020).
  • Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (2020c). Piyasa verileri, BIST endeksi ve günlük işlem hacmi (İş Günü), (Fiyat) BİST 100 endeks, kapanış fiyatlarına göre (Ocak 1986=1) - Düzey. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (Erişim Tarihi: 22 Ocak 2020).
  • Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (2020d). Haftalık, krediler - bankacılık sektörü (Bin TL) (Haftalık). https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (Erişim Tarihi: 22 Ocak 2020).
  • Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
  • Esfahani, H. S., & Ramırez, M. T. (2003). Institutions, infrastructure, and economic growth. ́ Journal of Development Economics, 70(2), 443-477.
  • Fah Choy, C., Skitmore, M., Runeson, G., & Bridge, A. (2014). Economic development and construction productivity in Malaysia. Construction Management and Economics, 32(9), 874-887.
  • Fedderke, J. W., & Bogetić, Ž. (2009). Infrastructure and growth in South Africa: Direct and indirect productivity impacts of 19 infrastructure measures. World Development, 37(9), 1522-1539.
  • Fedderke, J. W., Perkins, P., & Luiz, J. M. (2006). Infrastructural investment in long-run economic growth: South Africa 1875-2001. World Development, 34(6), 1037-1059.
  • Göksu, S., Şen, M. A., & Gücek, S. (2019). İnşaat sektörü, faiz oranı ve ekonomik büyüme ilişkisinin analizi: Türkiye örneği (2002-2019). Ekev Akademi Dergisi, (80), 465-482.
  • Harmoni 2020 İnşaat Sektörü Raporu (2021). https://harmonigd.com.tr/tr/haber/harmoni-2020-insaat-sektoru-raporu/ (Erişim Tarihi: 10/06/2021).
  • İğde, E. (2010). Yapısal değişiklik altında birim kök testleri ve bazı makro iktisadi değişkenler üzerine uygulamalar. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • İNTES, (2012). Türkiye inşaat sanayicileri işveren sendikası. İnşaat Sektörü, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. https://intes.org.tr/Dosyalar/IntesRaporlar/intes_raporu_temmuz2012.pdf (Erişim Tarihi: 22 Aralık 2019).
  • İNTES, (2019). Türkiye inşaat sanayicileri işveren sendikası. İnşaat Sektörü Raporu-Kasım 2019. https://intes.org.tr/wpcontent/uploads/2019/11/insaat_raporu-kasim-1.pdf (Erişim Tarihi: 10 Aralık 2019).
  • Khan, R. A. (2008). Role of construction sector in economic growth: Empirical evidence from Pakistan economy. First International Conference on Construction In Developing Countries (ICCIDC–I), Advancing and Integrating Construction Education, Research & Practice, Karachi, Pakistan, 279-290.
  • Klynveld Peat Marwick Goerdeler (2019). Sektörel bakış 2019-inşaat. https://home.kpmg/tr/tr/home/gorusler/2019/01/sektorel-bakis-2019-insaat.html (Erişim Tarihi: 2 Ocak 2020).
  • Konat, G. (2021). Sağlık harcaması ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri için panel veri analizi. Journal of Yaşar University, 16(61), 348-360.
  • Koyuncu, T., & Meçik, O. (2020). Covid-19 pandemisinin türkiye'de ekonomik büyümeye sektör-spesifik etkileri: Var analizi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(4), 112-131.
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P., & Shin, Y. (1992). Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: How sure are we that economic time series have a unit root? Journal of Econometrics, 54(1-3), 159-178.
  • Lee, H., & Lee, J. (2015). More powerful Engle–Granger cointegration tests. Journal of Statistical Computation and Simulation, 85(15), 3154-3171.
  • Lopes, J., Ruddock, L., & Ribeiro, F. L. (2002). Investment in construction and economic growth in developing countries. Building Research & Information, 30(3), 152-159.
  • Mallick, H., & Mahalik, M. K. (2010). Constructing the economy: The role of construction sector in India’s growth. The Journal of Real Estate Finance and Economics, 40(3), 368-384.
  • Mızırak, Z., & Gömleksiz, M. (2017). Türkiye’de inşaat sektörü ve bölgesel ekonomik büyüme ilişkisi: Düzey 2 bölgeleri üzerine bir analiz. International Periodical for the Languages, Electronic Turkish Studies, 12(24), 121-146.
  • Mitić, P., Munitlak Ivanović, O., & Zdravković, A. (2017). A cointegration analysis of real GDP and CO2 emissions in transitional countries. Sustainability, 9(4), 568.
  • Newey, W. K., & West, K. D. (1994). Automatic lag selection in covariance matrix estimation. The Review of Economic Studies, 61(4), 631-653.
  • Ozkan, F., Ozkan, O., & Gunduz, M. (2012). Causal relationship between construction investment policy and economic growth in Turkey. Technological Forecasting and Social Change, 79(2), 362-370.
  • Phillips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Poyraz, E., & Bacaklıoğlu, G. (2019). Türkiye’de inşaat sektörünün büyüme rakamları içindeki payı: 1999-2017 zaman serisi analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 90, 422-432.
  • Ramachandra, T., & Rameezdeen, R. (2006). Study of the relationship between construction sector and the Sri Lankan economy. Built-Environment-Sri Lanka, 6(2), 50-56.
  • Ramírez, M. D. (2004). Is public infrastructure spending productive in the Mexican case? A vector error correction analysis. The Journal of International Trade & Economic Development, 13(2), 159-178.
  • Selvi, S. J. (2020). COVID-19: An overview of economic waves on Indian economy. Shanlax International Journal of Economics, 8(3), 114-119.
  • Sönmez, M. (2014). Sanayinin sorunları ve analizleri (I), Sanayinin yerine inşaat, ticaret, hizmet... TMMOB Makine Mühendisleri Odası-Bülten, 2-8. http://mustafasonmez.net/wp-content/uploads/san_I.pdf (Erişim Tarihi: 20 Aralık 2019).
  • Stock, J. H., & Watson, M. W. (1993). A simple estimator of cointegrating vectors in higher order integrated systems. Econometrica, 61(4), 783-820.
  • Tiwari, A. K. (2011). A causal analysis between construction flows and economic growth: Evidence from India. Journal of International Business and Economy, 12(2), 27-42.
  • Tormuş, B. N. (2020). İslam ülkelerinde inşaat sektörü ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel veri analizi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
  • Tse, R. Y., & Ganesan IV, S. (1997). Causal relationship between construction flows and GDP: Evidence from Hong Kong. Construction Management & Economics, 15(4), 371-376.
  • Turan, Z. (2015). 2002-2012 yılları arasında türk iktisat politikasındaki gelişmeler. Academic Review of Economics & Administrative Sciences, 8(1), 223-235.
  • Türkiye Bankalar Birliği (2017, Mart). Konut kredilerindeki istikrarlı artış devam ediyor, büyüme potansiyeli yüksek. https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/Dokuman/7436/TBB_BD_1503 (Erişim Tarihi: 12 Kasım 2019).
  • Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (2019, Aralık). Türkiye inşaat malzemesi sanayicileri derneği aylık sektörü raporu. https://www.imsad.org/Yayinlar/ekonomi-raporlari/aylik-sektor-raporlari/ (Erişim Tarihi: 10 Ocak 2020).
  • Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (2020, Ocak). Türkiye inşaat malzemesi sanayicileri derneği aylık sektörü raporu. https://www.imsad.org/Yayinlar/ekonomi-raporlari/aylik-sektor-raporlari/ (Erişim Tarihi: 15 Şubat 2020).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2016). İnşaat ciro ve üretim endeksleri. (Meta Veri). http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21751&utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_camp aign=Feed%3A+tuikbulten+%28T%C3%9C%C4%B0K-Haber+B%C3%BCltenleri+%28Son+1+Ay%29%29# (Erişim Tarihi: 9 Ocak 2020).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2020a). Konularına göre istatistikler. İnşaat sektörü endeksleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=69&locale=tr (Erişim Tarihi: 9 Ocak 2020).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2020b). Konularına göre istatistikler. İnşaat ciro ve üretim endeksleri. http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1022 (Erişim Tarihi: 9 Ocak 2020).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2020c). İnşaat maliyet endeksi, Ekim 2020. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=InsaatMaliyet-Endeksi-Ekim-2020-33754&dil=1 (Erişim Tarihi: 11 Aralık 2020).
  • Türkiye Müteahhitler Birliği (2011). 30. olağan genel kurulu dönem raporu (Nisan 2008-Nisan 2011). https://www.tmb.org.tr/arastirma_yayinlar/2011_faaliyet_raporu_tmb.pdf (Erişim Tarihi: 18 Aralık 2019).
  • Türkiye Müteahhitler Birliği (2019, Ekim). 2019 yılı beklenenden zor geçiyor. İnşaat sektörü analizi. https://www.tmb.org.tr/arastirma_yayinlar/tmb_bulten_ekim2019.pdf (Erişim Tarihi: 18 Aralık 2019).
  • Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (2020, Haziran). Türkiye’de korona salgınının sektörlere etkilerir raporu. https://www.turmob.org.tr/haberler/c9a8566e-7746-415c-9b6bdc6ba066f066/turkiye-de-korona-salgininin-sektorlere-etkileri-raporu (Erişim Tarihi: 11 Kasım 2020).
  • Vogelsang, T. J., & Perron, P. (1998). Additional tests for a unit root allowing for a break in the trend function at an unknown time. International Economic Review, 39(4), 1073-1110.
APA POLAT M, Fendoğlu E (2021). İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. , 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
Chicago POLAT MEHMET ALİ,Fendoğlu Eda İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. (2021): 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
MLA POLAT MEHMET ALİ,Fendoğlu Eda İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. , 2021, ss.575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
AMA POLAT M,Fendoğlu E İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. . 2021; 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
Vancouver POLAT M,Fendoğlu E İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. . 2021; 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
IEEE POLAT M,Fendoğlu E "İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği." , ss.575 - 598, 2021. 10.20409/berj.2021.339
ISNAD POLAT, MEHMET ALİ - Fendoğlu, Eda. "İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği". (2021), 575-598. https://doi.org/10.20409/berj.2021.339
APA POLAT M, Fendoğlu E (2021). İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal, 12(3), 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
Chicago POLAT MEHMET ALİ,Fendoğlu Eda İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal 12, no.3 (2021): 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
MLA POLAT MEHMET ALİ,Fendoğlu Eda İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal, vol.12, no.3, 2021, ss.575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
AMA POLAT M,Fendoğlu E İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal. 2021; 12(3): 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
Vancouver POLAT M,Fendoğlu E İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal. 2021; 12(3): 575 - 598. 10.20409/berj.2021.339
IEEE POLAT M,Fendoğlu E "İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği." Business and Economics Research Journal, 12, ss.575 - 598, 2021. 10.20409/berj.2021.339
ISNAD POLAT, MEHMET ALİ - Fendoğlu, Eda. "İnşaat Sektörünün Ekonomik Büyüme ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği". Business and Economics Research Journal 12/3 (2021), 575-598. https://doi.org/10.20409/berj.2021.339