TY  - JOUR
TI  - Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi Kduşkudşinindeki Madeni Levha Örnekleri
AB  - Birçok kadim uygarlığa ev sahipliği yapan Diyarbakır, Hıristiyanlığın Romaİmparatorluğu tarafından resmi din olarak kabul edilmesiyle beraber, birçokmabedin yapıldığı önemli bir merkeze dönüşmüştür. Burada, Hıristiyanlığıilk benimseyen halklar arasında Süryanilerinde olduğu belirtilmektedir.Diyarbakır’da erken tarihli mabetler arasında yer alan Meryem Ana Kilisesi’nin,farklı dönemlerde Süryani patriklik merkezi olması, Süryaniler için tarihselanlamda önem taşımaktadır. Kilisede bulunan özgün litürjik unsurlar, Süryanicemaatinin Meryem Ana Kilisesi ile köklü dinsel ve kültürel bağlarının birgöstergesi olarak dikkat çekmektedir. Bu litürjik unsurlar arasında, kiliseninapsis bölümünde bulunan ana kduşkudşin örneği göze çarpmaktadır. Süryanice“Kutsalların Kutsalı” anlamına gelen kduşkudşin, işlevsel açıdan Hıristiyanmimarisinde kiborium formunu karşılamaktadır. Makale çalışması kapsamındaincelenen levha örnekleri kduşkudşinin sunak masası üzerinde yer almaktadır.Söz konusu levha örneklerinin konusu; İsa’nın doğumu, çarmıha gerilişi veİsa’ya ağıt sahnesi olmak üzere İsa’nın hayatına dair üç ana betimlemedenoluşmaktadır. Kronolojik düzende sıralanan sahneler, Hıristiyan sanatınınikonografik anlatım dilini yansıtan bir düzenleme halinde ele alınmıştır.Kduşkudşin üzerinde bulunan bu levha örnekleri kduşkudşinin sembolik anlamıile örtüşen, kutsiyetini somutlaştıran betimlemeler sunmaktadır. Levhalarınoluşturduğu kompozisyonun benzerine Süryani ve Hırıstiyan maden sanatıörnekleri arasında henüz rastlanmamıştır. Bu açıdan özgünlük taşıyan madenilevhalar; malzeme, teknik, üslupsal ve ikonografik açıdan tanımlanarak, Süryanive Hıristiyan sanatı açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır
AU  - top, mehmet
AU  - TELLİ, EVİN
DO  - 10.26650/sty.2021.843150
PY  - 2021
JO  - Sanat Tarihi Yıllığı
VL  - 0
IS  - 30
SN  - 0579-4080
SP  - 259
EP  - 290
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/460352
ER  -