TY - JOUR TI - GNEDİÇ SEYAHATNAMESİNDEN İZLENİMLER: BİR RUS SANAT TARİHÇİSİNİN GÖZÜYLE 1894’TE İSTANBUL AB - 19. yüzyılın sonlarından itibaren Rus kültür ve sanat dünyasının çok yönlü sanatçıkişiliklerinden olan Petr Petroviç Gnediç, pek çok edebi eser ve çeviriye imza atmasınınyanında, Rus dilinde hazırlanan ilk sanat tarihi külliyatının da yazarıdır. Zengin kültürelaltyapısıyla, özellikle Batı dünyasını ve Batı sanatını yakından tanımasına karşılık, Doğuve İslam dünyasına dair bilgileri daha kısıtlıdır; 19. yüzyılın sonlarında gerçekleştirdiğibirkaç günlük İstanbul seyahati, Gnediç’in zihninde bir Osmanlı sanatı ve mimarisikonsepti oluşmasına zemin hazırlamıştır. İstanbul’da 1894’te yaşanan büyük depreminhemen ardından gerçekleşen bu seyahatin yazılı ve görsel tanıklığı, hem o günlerinİstanbul’unu betimlemekte, hem de şehrin kültürel mirasına bir Rus sanat tarihçisininbakış açısını sunmaktadır. Gnediç, çok sayıda gravürle birlikte yayınladığı kitabında, hemdepremin yarattığı hasarlara değinir, hem de şehrin Bizans ve Osmanlı mimarlık mirasınadair dikkate değer yorumlar sunar. Özellikle geç dönem Osmanlı mimarisine yönelikyorumları, dönemin birçok seyahatnamesinden daha sert vurgular içerir. Sadece bir dönemtanıklığı olarak değil, aynı zamanda dönemin Rus aydınlarının gözündeki Osmanlı dünyasıalgısını yansıtan bir metin olarak da okunabilir ve bu anlamda, zengin seyahat literatürübirikimi içinde, özellikle de sanat tarihçisi gözüyle, dikkat çekici bir yazılı ve görsel belgeolarak değerlendirilebilir. AU - KOK, ELIF DO - 10.29135/std.872045 PY - 2021 JO - Sanat Tarihi Dergisi VL - 30 IS - 1 SN - 1300-5707 SP - 709 EP - 739 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/460574 ER -