Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi

ESKIOCAK, MUZAFFER; Altunok, Aziz

doi:10.20518/tjph.661642

Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi

Aziz Altunok, (Trakya Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye)

Muzaffer Eskiocak (Trakya Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Edirne, Türkiye)

Türkiye Halk Sağlığı Dergisi

11 4

Yıl: 2020 Cilt: 18 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 124 - 132 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20518/tjph.661642 İndeks Tarihi: 17-11-2021

Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Hava kirliliğine maruz kalmanın etkileri uzun yıllardan beri araştırılmaktadır. Buçalışmada Trakya’da 2015-2017 yılları arasındaki partiküler madde (PM) kirliliğini incelemek veAirQ programı ile önlenebilir ölüm sayılarını hesaplamak amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmamıztanımlayıcı, ekolojik bir çalışmadır. TÜİK’in TR21 alt gruplamasında yer alan 3 il olan Edirne,Tekirdağ ve Kırklareli illerinde yer alan ve hava kalitesi ölçümü yapılan il ve ilçe merkezleriçalışmamıza dâhil edilmiştir. Yıllık PM ortalamalarını hesaplamak için, Çevre ve ŞehircilikBakanlığı’nın internet sitesi www.havaizleme.gov.tr sitesinden elde edilen 01.01.2015-31.12.2017 tarihleri arasındaki saatlik PM10 ölçüm verileri kullanılmıştır. AirQ ile illerde, kirlilikDSÖ limitlerine indirildiğinde önlenebilecek ölüm sayıları hesaplanmıştır. Bulgular: Tümistasyonlarda yıllık ortalamalar DSÖ yıllık üst limitinin (20 µg/m3) en az 2 katıdır. AirQ ile il geneliiçin yapılan hesaplamalarda; Edirne ilinde 2015 yılında 655 (%19.45), 2016 yılında 518 (% 16.06)ve 2017 yılında 544 ( %16.15); Kırklareli’nde 2015’te 333 (% 11.79), 2016’da 392 (% 14.83) ve2017’de 363 (% 12.98); Tekirdağ’da 2015 yılında 870 ( %18.38), 2016 yılında 995 ( % 20.37) ve2017 yılında da 831 (% 16.75), 30 yaş üstü doğal ölüm hava kirliliğine atfedilmektedir. Sonuç: PMkirliliği Trakya’da ciddi boyutlardadır ve önlenebilir pek çok ölüme sebep olmaktadır. Sağlıküzerindeki tüm riskleri tam olarak değerlendirmek için, havadaki kirleticilerin sağlık etkileri,bireysel düzeyde daha fazla araştırılmalıdır.

Anahtar Kelime:

Evaluation of particulate matter pollution in thrace and the relationship with mortality

Öz:

Objective: The effects of exposure to air pollution have been investigated for many years. In this study, it is aimed to investigate the particulate matter (PM) pollution in Thrace between 2015- 2017 and to calculate the preventable deaths with AirQ program. Methods: Our research is a descriptive, ecological study. Provincial and district centers measuring air quality in Edirne, Tekirdağ and Kırklareli, which are the three provinces in the TR21 sub-grouping of TURKSTAT, were included in our study. Between 01.01.2015-31.12.2017, hourly PM10 measurement data, which has taken from the website of the Ministry of Environment and Urbanization, www.havaizleme.gov.tr, was used to calculate the annual PM averages. With the AirQ, the number of deaths that can be avoided in cities is calculated, if pollution is reduced to WHO limits. Results: Annual averages at all stations are at least 2 times the WHO upper limit (20 µg/m3). In the calculations made for the province with AirQ; in Edirne, in 2015, 655 (19.45%), in 2016, 518 (16.06%) and in 2017, 544 (16.15%); In Kirklareli, in 2015, 333 (11.79%), in 2016, 392 (14.83%) and in 2017, 363 (12.98%); in Tekirdağ, in 2015, 870 (18.38%), in 2016, 995 (20.37%) and in 2017, 831 (16.75%) natural deaths above 30 years of age are attributed to air pollution. Conclusion: PM pollution is serious in Region Thrace and causes many preventable deaths. To fully assess all risks to health, the health effects of air pollutants should be further investigated at the individual level.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Mangır N. İstanbul’da 2010 Yılına Ait Hava Kirliliği Envanterinin Halk Sağlığı Açısından Değerlendirilmesi [tez]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2014.
2. Royal College of Physicians. Every Breath We Take: The Life long Impact of Air Pollution. Report of a Working Party. London: RCP;2016.
3. Landrigan PJ, Fuller R, Acosta NJR et al. The Lancet Commission on pollution and health. Lancet. 2018;391:462–512.
4. International Agency for Research on Cancer. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans: Outdoor Air Pollution vol. 109. Lyon: IARC; 2014.
5. Karahan Y. Marmara Bölgesi’nde Hava Kirliliği Erken Uyarı Sistemi Geliştirilmesi: Örnek Bir Çalışma [tez]. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; 2013.
6. Güler Ç, Vaizoğlu S. Halk sağlığı temel bilgiler kitabı. 3. baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2015.
7. WHO [internet]. Ambient airpollution: Pollutants. Available from: https://www.who.int/airpollution/ambi ent/pollutants/en/. Accessed: 26.04.2019.
8. WHO [internet]. Health Effects of Particulate Mattter. Available from: http://www.euro.who.int/__data/assets/ pdf_file/0006/189051/Health-effects-ofparticulate-matter-final-Eng.pdf. Accessed: 26.04.2019.
9. Guarnieri M, Balmes JR. Outdoor air pollution and asthma. The Lancet. 2014;383(9928):1581-92.
10. Lee BJ, Kim B, Lee K. Air Pollution Exposure and Cardiovascular Disease. Toxicological Research. 2014;30(2):71-5.
11. Researchgate [internet]. Respiratory tract and particulate matter (PM) size classification. Available from: https://www.researchgate.net/figure/R espiratory-tract-and-particulate-matterPM-size-classification-Modifiedfrom_fig14_321993233. Accessed:26.04.2019
12. European Environment Agency [internet]. Airquality in Europe 2018 report. Available from: https://www.eea.europa.eu/publications /air-quality-in-europe-2018. Accessed: 28.04.2019
13. Temiz Hava Hakkı Platformu [internet] Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri: Kara Rapor Availablefrom: https://www.temizhavahakki.com/wpcontent/uploads/2019/05/HavaKirlili%C4%9Fi-veSa%C4%9Fl%C4%B1k-Etkileri-KaraRapor-2019.pdf. Accessed: 27.05.2019
14. Lehtomaki H, Korhonen A, Asikainen A et al. Health Impacts of Ambient Air Pollution in Finland. Int. J. Environ. Res. Public Health. 2018;15(4):736.
15. Pinichka C, Makka N, Sukkumnoed D, Chariyalertsak S, Inchai P, Bundhamcharoen K. Burden of disease attributed to ambient air pollution in Thailand: A GIS-based approach. PloS one. 2017;12(12):e0189909.
16. Dimovska M, Mladenovska R. Losing Years of Human Life in Heavy Polluted Cities in Macedonia. Maced J MedSci. 2019;7(3):428-34.
17. Ansari M, Ehrampoush MH. Meteorological correlates and AirQ+ health risk assessment of ambient fine particulate matter in Tehran, Iran. Environmental research. 2019;170:141- 50.
18. Kowalski M, Kowalska K, Kowalska M. Health benefits related to the reduction of PM concentration in ambient air, SilesianVoivodeship, Poland. International journal of occupational medicine and environmental health. 2016;29(2):209-17.
19. Li Y, Gibson JM, Jat P et al. Burden of disease attributed to anthropogenic air pollution in the United Arab Emirates: estimates based on observed air quality data. Science of the total environment. 2010;408(23):5784-93.
20. Pascal M, Corso M, Chanel O et al. Assessing the public health impacts of urban airpollution in 25 Europe ancities: Results of theAphekom Project. Science of the Total Environment. 2013;449:390- 400.

APA	Altunok A, ESKIOCAK M (2020). Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. , 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
Chicago	Altunok Aziz,ESKIOCAK MUZAFFER Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. (2020): 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
MLA	Altunok Aziz,ESKIOCAK MUZAFFER Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. , 2020, ss.124 - 132. 10.20518/tjph.661642
AMA	Altunok A,ESKIOCAK M Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. . 2020; 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
Vancouver	Altunok A,ESKIOCAK M Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. . 2020; 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
IEEE	Altunok A,ESKIOCAK M "Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi." , ss.124 - 132, 2020. 10.20518/tjph.661642
ISNAD	Altunok, Aziz - ESKIOCAK, MUZAFFER. "Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi". (2020), 124-132. https://doi.org/10.20518/tjph.661642

APA	Altunok A, ESKIOCAK M (2020). Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 18(3), 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
Chicago	Altunok Aziz,ESKIOCAK MUZAFFER Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 18, no.3 (2020): 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
MLA	Altunok Aziz,ESKIOCAK MUZAFFER Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, vol.18, no.3, 2020, ss.124 - 132. 10.20518/tjph.661642
AMA	Altunok A,ESKIOCAK M Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2020; 18(3): 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
Vancouver	Altunok A,ESKIOCAK M Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2020; 18(3): 124 - 132. 10.20518/tjph.661642
IEEE	Altunok A,ESKIOCAK M "Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi." Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 18, ss.124 - 132, 2020. 10.20518/tjph.661642
ISNAD	Altunok, Aziz - ESKIOCAK, MUZAFFER. "Trakya’da partiküler madde kirliliği ve mortalite ilişkisinin değerlendirilmesi". Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 18/3 (2020), 124-132. https://doi.org/10.20518/tjph.661642