Yıl: 2021 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 66 - 82 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26791/sarkiat.789987 İndeks Tarihi: 22-11-2021

FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ

Öz:
İslam siyaset felsefe geleneği, Fârâbi okunmadan anlaşılamaz bir niteliği haizdir. Bu yüzden, İslam siyaset felsefesi geleneğinin teşekkülünde Fârâbî etkisi büyüktür. Platoncu ve Aristotelesçi kökenlerle bağlantılı bir biçimde siyaset felsefesi ilk defa Fârâbî aracılığıyla İslam düşüncesi içerisinde kendisine alan açar. Çalışmada, İslam siyaset felsefesinin kurucusu addedilen Fârâbî’nin mükemmel, tekâmül ya da tekemmün etmiş erdemli siyasal tasavvuru olan Medinetü’l-Fazıla’yı bozduğu ve onu erdemli olmayan siyasal toplumlara dönüştürmede birinci dereceden katkısı olduğunu düşündüğü nevâbit kavramsallaştırması üzerinden bir analiz yapılacaktır. Bu analiz üzerinden Fârâbî’nin yeniden erdemli toplum oluşturmada ne tür sorunları ortadan kaldırmayı amaçladığı ele alınacaktır. Böylece, Fârâbî’nin erdemli toplumu yeniden inşa sürecindeki olumsuzlukları ortadan kaldırmak için nasıl bir yol ve yöntem takip ettiği ortaya konacaktır. Çalışma ayrıca, bir taraftan Fârâbî’nin temel siyasal parametreleri üzerinden nevâbit kavramına yüklediği anlamı açığa çıkarırken, diğer taraftan da Fârâbî’nin bir tür toplum mühendisliği üzerinden toplum dışına ittikleri ile yerleşik düzeni onaylayıp onaylamadıklarını sorgulatmayı hedeflemektedir.
Anahtar Kelime:

NAWABIT IN FARABI THOUGHT: AN ANALYSIS IN THE CONTEXT OF THE RECONSTRUCTION OF VIRTUOUS POLITICAL SOCIETY

Öz:
The tradition of Islamic political philosophycannot be understood without reading the Fara bi. The influence of Farabi has been great in theformation of Islamic political philosophy traditi on. Political philosophy, in connection with thePlatonic and Aristotelian origins, for the firsttime opened up space for itself within Islamicthought through Farabi. The study focuses on theterm nawabit that is popularized by Farabi. Ac cording to him, nawabit has primary contributionin transforming the virtuous political society intoan unvirtous one. Through this analysis, it willbe discussed what kind of obstacles Farabi has toeliminate in re-establishing the virtuous politicalsociety. Thus, the way and method that Farabi fol lowed in order to eliminate the negativities in theprocess of rebuilding the virtuous society will berevealed. On the one hand, the study will revealthe meaning that Farabi attributes to the conceptof nawabit through its basic political parameters,on the other hand, it will critically analyze whet her Farabi’s exclusion from the society through akind of social engineering and whether he appro ves the established order.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alon, Ilai. “Farabi’s Funny Flora Al-Nawabit as “Opposition”. Arabica 37/1 (1990): 56-90.
  • Arslan, Ahmet. “Çevirenin Önsözü”. Tahsîlu’s-Sa’âda. çev. Ahmet Arslan, Ankara: Divan Kitap, 2015.
  • Aydın, Mehmet. “Farabi’nin Siyasi Düşüncesinde Saadet Kavramı”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1976, 303-315.
  • Aydınlı, Osman. “Mu’tezile Geleneğinin Kur’an-ı Kerim Tasavvuru”. İslâmî İlimler Dergisi, 1/1, 2006, 39-57.
  • Bakhsh, Alireza Omid. “The Virtuous City: The Iranian and Islamic Heritage of Utopianism”. Utopian Studies, 24/1, 2013, 41-51.
  • Corbin, Henry. İslâm Felsefesi Tarihi Cilt 1. çev. Hüseyin Hatemi, İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
  • Çevik, Mustafa. “Farabi’s Utopia and It’s Eschatological Relations”. Journal of Islamic Research, 3/2, 2010, 173-178.
  • De Boer, T. J. İslâm’da Felsefe Tarihi. çev. Yaşar Kutluay, İstanbul: Anka Yayınları, 2001.
  • El-Câbirî, M. Âbid. Arap-İslam Siyasal Aklı. çev. Vecdi Akyüz, İstanbul: Kitabevi, 2001.
  • El-Câbirî, M. Âbid. Felsefi Mirasımız ve Biz. çev. A. Said Aykut, İstanbul: Kitabevi, 2003.
  • El-Câbirî, M. Âbid. Arap Ahlaki Aklı. çev. Muhammet Çelik, İstanbul: Mana Yayınları, 2016.
  • El-Cahız. “Emevi İdaresi Üstüne”. çev. Yüksel Macit, Hikmet Yurdu, 1/2 2008, 225-244.
  • Fârâbî. “Kitâbü’l-Mille”. çev. Fatih Toktaş, Divan, 2002/1, 258-273.
  • Fârâbî. “Kitâbü’l el-Cem’u Beyne Re’yeyi’l-Hakimiyen”. İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri, çev. Mahmut Kaya, İstanbul: Klasik Yayınları, 2005.
  • Fârâbî. El-Medinetü’l Fâzıla, çev. Ahmet Arslan, Ankara: Divan Kitap, 2015.
  • Fârâbî. Tahsîlu’s-Sa’âda. çev. Ahmet Arslan, Ankara: Divan Kitap, 2015.
  • Fârâbî. Es-Siyâsetü’l-Medeniyye veya Mebâdi’ül-Mevcudat. çev. Mehmet S. Aydın, Abdülkadir Şener ve M. Rami Ayas, İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 2017.
  • Fârâbî. “Fusûlü’l-Medenî”. Fârâbî’nin İki Eseri, çev. Hanifi Özcan, İstanbul: M. Ü. İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2017.
  • Fârâbî. İlimlerin Sayımı. çev. Mevlüt Uyanık ve Aygün Akyol, Ankara: Elis Yayınları, 2019.
  • Filiz, Şahin. Farabi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2005.
  • Galston, Miriam. Politics and Excellence: The Political Philosophy of AlFarabi. New Jersey: Princeton University Press, 1990.
  • Karakaya, M. “Fârâbî’de Erdemli Toplumun Erdemsizleri/Nevâbit”. Felsefe Dünyası, 68, 2018, 135-156.
  • Kurtoğlu, Zerrin. İslâm Düşüncesinin Siyasal Ufku. İstanbul: İletişim Yayınları, 2013.
  • L’Arrivee, Robert. “Discrimination and Violence in Alfarabi’s Virtuous City: A Response to Alireza Omid Bakhsh”. Utopian Studies, 25/2 2014, 432-449.
  • Mahdi, Muhsin. “Alfarabi”. History of Political Philosophy. ed. Leo Strauss and Joseph Cropsey, Chicago: The University of Chicago Press, 1987.
  • Mücahid, Huriye Tevfik. Fârâbi’den Abduh’a Siyasi Düşünce. çev. Vecdi Akyüz, İstanbul: İz Yayıncılık, 1995.
  • Mütercim Âsım Efendi. Kâmûsu’l-Muhit Tercümesi (el-Okyânûsu’l-Basît fî Tercemeti’l-Kâmûsi’l-Muhît). der. Mustafa Koç ve Eyyüp Tanrıverdi, İstanbul: T.C. Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2013.
  • Najjar, M. Fauzi. “Farabi’s Political Philosophy and Shi’ism”. Studica Islamica, 14, 1961, 57-72.
  • Parens, Joshua. An Islamic Philosophy of Virtuous Religions: Introducing AlFarabi. New York: State University of New York Press, 2006.
  • Rosenthal, Erwin I. J. Ortaçağ’da İslâm Siyaset Düşüncesi. çev. Ali Çaksu, İstanbul: İz Yayıncılık, 1996.
  • Strauss, Leo. “Farabi’s Plato”. The American Academy for Jewish Research, 1945, 357-393.
  • Sweeney, Michael J. “Philosophy and ‘Jihad:’ Al-Farabi on Compulsion to Happiness”. The Review of Metaphysics, 60/3, 2007, 543-572.
  • Whitehead, Alfred North. Process and Reality: An Essay in Cosmology. New York: The Free Press, 1979
  • Walzer, Richard. “Açıklama ve Yorumlar”. El-Medinetü’l Fâzıla, çev. Ahmet Arslan, Ankara: Divan Kitap, 2015.
APA YILDIRIM O, ÇAYLAK A (2021). FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. , 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
Chicago YILDIRIM Onur,ÇAYLAK Adem FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. (2021): 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
MLA YILDIRIM Onur,ÇAYLAK Adem FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. , 2021, ss.66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
AMA YILDIRIM O,ÇAYLAK A FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. . 2021; 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
Vancouver YILDIRIM O,ÇAYLAK A FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. . 2021; 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
IEEE YILDIRIM O,ÇAYLAK A "FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ." , ss.66 - 82, 2021. 10.26791/sarkiat.789987
ISNAD YILDIRIM, Onur - ÇAYLAK, Adem. "FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ". (2021), 66-82. https://doi.org/10.26791/sarkiat.789987
APA YILDIRIM O, ÇAYLAK A (2021). FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 13(1), 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
Chicago YILDIRIM Onur,ÇAYLAK Adem FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13, no.1 (2021): 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
MLA YILDIRIM Onur,ÇAYLAK Adem FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, vol.13, no.1, 2021, ss.66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
AMA YILDIRIM O,ÇAYLAK A FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2021; 13(1): 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
Vancouver YILDIRIM O,ÇAYLAK A FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2021; 13(1): 66 - 82. 10.26791/sarkiat.789987
IEEE YILDIRIM O,ÇAYLAK A "FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ." e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 13, ss.66 - 82, 2021. 10.26791/sarkiat.789987
ISNAD YILDIRIM, Onur - ÇAYLAK, Adem. "FÂRÂBÎ DÜŞÜNCESİNDENEVÂBİT: MEDİNETÜ’L FAZILA’NINYENİDEN İNŞA EDİLMESİ SORUNUBAĞLAMINDA BİR ANALİZ". e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13/1 (2021), 66-82. https://doi.org/10.26791/sarkiat.789987