تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم
Yıl: 2021 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 587 - 603 Metin Dili: Arapça DOI: 10.26791/sarkiat.803626 İndeks Tarihi: 22-11-2021
تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم
Öz: شـهریار بعنـوان بزرگرتیـن شـاعر آذربایجـان و ایـران بـا دیوانهـای فارسـی و ترکـی از تاثیـر گذارتریـن شـعرای معـارص میباشـد. مجموعـه حیدربابایـه سـام ایشـان بعنـوان شـاه اثـر اشـعار ترکـی آذربایجانـی مـورد توجـه بسـیاری از ادیبـان و محققـان کشـورهای مختلـف قـرار گرفتـه و نظایـر متعـددی توسـط شـاعران معـارص در وزن آن رسوده شـده اسـت. اشـعار فارسـی و ترکـی شـهریار بقـدری بـرای خواننـده صمیمـی و مانـوس مـی باشـد کـه خواننـده غـرق درمفاهیـم اشـعار بـا زبـان سـاده و روزمـره میگـردد. شـهریار بـا قریحـه رسشـار از انساندوسـتی و شـاعرانه خـود عواطـف ، تخیـات و اندیشـه هـای واالیـش را بـه زبـان مـردم عـادی دراشـعارش بازگـو مینامیـد. از ایـن روسـت کـه شـعر او بـرای همـگان مأنـوس و آشناسـت چـون آنچـه از دل برآیـد الجـرم بـر دل نشـیند. شـهريار شـاعری اسـت كـه موضـوع شـعرهايش را از مـن زندگیـش گرفتـه و اكرثيـت آثـار وی بازتابـی از حيـات پـر فـراز و نشـیبش میباشـد. وی دررسودن اشـعار فارسـی و ترکـی از آوردن لغـات و تعبیـرات روزمـره و اصطالحـات معمـول عامیانـه حـذر منـی کنـد و ایـن اسـلوب منحـر بـه فـرد، او را یـه شـاعری از ضمیـر مـردم بـا گویشـی صمیمـی و عامیانـه تبدیل مـی مناید. شـهریار در آثـار ادبـی خویـش از زبـان عامیانـه و گفتـار روزمـره آنچنـان واقعـی و اسـتادانه بهـره گرفتـه کـه خواننـده را بـه اعـاق حسـیات خـود فـرو بـرده و در ذهـن خواننـده پـرده سـینامیی اشـعارش را میگشـاید. در ایـن بیـن منظومـه "حیدربابایـه سـام" بیــش از دیگــر آثــارش ازاصطالحــات روزمــره و زبــان محــاوره ای روســتایی بهــره منــد گردیـده اسـت. ایـن منظومـه بیـش ازدیگـر آثـار مـورد توجـه قـرار گرفتـه، و بـه بسـیاری از زبانهـای رایـج دنیـا ترجمـه شـده، مـورد تحقیـق و تفحـص کنکاشـگران ادبـی شـده اسـت. شاعرشـهیر در مجموعـه "حیدربابایـه سـام" رشح حـال و خاطـرات دوران کودکـی خـود را بـا قلمـی تاثیـر گـذار و روان بـه تصویـر کشـیده اسـت. تصاویـر ارایـه شـده در ایــن منظومــه بقــدری واقــع گرایانــه و طبیعــی مــی باشــد کــه خواننــده را در بهــت و حیـرت تصاویـر ارایـه شـده فـرو مـی بـرد. شـهریار در منظومـه یـاد شـده بـا بهـره گیـری از ویژگیهـای زبـان ترکـی آذربایجانـی و خالقیتهـای ادبـی خـود تصویـری کـم نظیـر از فولکلـور، آداب و سـنن و بـه طـور کلـی موجودیـت فرهنـگ آذربایجـان را بـه عرصـه ظهــور مــی گــذارد. بــه اعتقــاد بســیاری از پژوهشــگران هیــچ شــاعری ماننــد شــهریار خاطـرات کودکـی خـود را بدیـن روشـنی و شـیوایی بـه سـلک نظـم نکشـیده اسـت. از طرفـی اشـعار فارسـی ایـن بزرگمـرد ادیـب نیـز از نظـر دسـتور زبـان و اسـلوب بیـان، شـایان توجـه مـی باشـد. در ایـن زمـره نیـز شـهریار بـا آنکـه شـاعری اسـت کـه زبـان مادریـش ترکـی اسـت امـا مـورد پیـروی شـاعران فـارس زبـان مـی بـوده اسـت. بـه قولـی از هـان تـرکان پارسـی گویـی اسـت کـه بخشـندگان عمرانـد. بدیـن سـان شـهریار بـه شـعر و غـزل فارسـی عمـر دوبـاره بخشـیده اسـت. در ایـن مقالـه بـا اشـاره بـه زبـان محـاوره ای در شـعرهای ترکـی و فارسـی شـهریار، فعلهــای تصویــری در منظومــه حیدربابایــه ســام،خالقیتهای ادبــی در تصویرپــردازی منظومـه، مـورد بررسـی قـرار مـی گیـرد. هـدف از ایـن نوشـتار معرفـی زبـان سـاده و محـاوره ای شـهریار در مضامیـن شـعرهای فارسـی و ترکـی وی مـی باشـد
Anahtar Kelime: DAILY WORDS IN PERSIAN AND TURKISH POEMS OF SHAHRYAR AND LITERARY CREATIVITY OF HEYDAR BABAYA SALAM POEM
Öz: Shahriar, as the greatest contemporary poet of Azerbaijan andIran, has a collection of poems in Persian and Turkish. “HaydarBabaye Salam” have been translated by researchers in differentcountries. Shahriar’s Persian and Turkish poems are intimate andfamiliar to reader. The reader is immersed in the understanding ofthe poems in simple and everyday language. With his humane andpoetic nature, Shahriar speaks his emotions, fantasies and subli me thoughts in the language of the people in poetry. His poetry isfamiliar to everyone.Shahriar was a poet who lived his poems. Most of his poemswere a reflection of his life. He has ordinary words and expressi ons in Persian and Turkish poems. There are common and slangterms in his poems. This popular style portrays him as a popularpoet.Shahriar has used slang in his Persian and Turkish poems. Me anwhile, the poem “Heydar Babaye Salam” has more rural rheto ric than any of his other poems. These poems have received moreattention than any other work, and have been translated, researc hed.In the poem “Haydar Babaye Salam”, he tells the story of hischildhood memories. The images in these poems are so naturalthat the reader is amazed. In this poem, Shahriar uses the featu res of the Azerbaijani Turkish language and literary creations andgives a unique image of folklore, customs and traditions and theexistence of Azerbaijani culture in general. Many believe that nopoet like Shahriar has drawn his childhood memories so clearly. On the other hand, the Persian poems of this great man of li terature are also important in terms of language and style. In thiscategory, Shahriyar is a poet whose mother tongue is Turkish buthas been followed by Persian poets. In this article, with reference to the colloquial language inShahriar’s Turkish and Persian poems, the visual verbs in HeydarBabaye Salam’s poetry and literary creations in poetry are exami ned. The purpose of this article is introduce simple language inShahriar’s Persian and Turkish poems.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akiki Bakhshayeshi, Mefakher-e Azerbaycan, (Tabriz: Naşr-e Azerbaycan, 1995).
- Boyuk Nikendish, Der Khalvet-e Shahriyar, (Tabriz: Entesharat-e Periver, 2000).
- Behruz Servetiyan, Salam Ber Heydar Baba (Sher Farsş) Tercmeye Heydar Babaye Selam Sorudeye Ostan Shehriyar (Tehran: Entesharate Sorush 2002).
- Mohammad Hoghoghi, Ghazale Shehriyar, Be Hamin Sadegi ve Zibayi, (Tehran: 1992).
- Mohammed Hoseyn Shahriyar, Divane Shahriyar, (Tehran: Moasase Entesharate Negah: 1995).
- Aliasgahar Sherdost, Shahryar ve Sere Torki, (Tehran: Karaferin Farhang ve Honer: 2002).
- Ayet Shokati, “Tude Shenasi Bazihaye Azerbaycani Dar Sher-e Shahriyar’, Faslnameye Edebiyat ve Zebanhaye Mahalliye İran-zamin, Shomare 26, (Sale Pencom, 2000), 52-59.
- Meryam Mosharraf, Morge Beheshti, Zndegi ve Sher Mohammad Hosyn Shahriyar, (Tehran: Neshr e Sales, 2020).
- Hosyn Monzevi, Shehryar Shaer Sgeydayi ve Shivayi, (Tabriz: 1970).
- Alizade, Jamshid, Ostad Shehriyar, (Tabriz: Bonyad e Hefz Asar ve Erzeshhaye Defae Moghaddas, 1983).
- https://turuz.com/search?q=%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1 (Erişim tarihi: 15.04.2020).
- https://turuz.com/storage/Poem-Literature/Poem/2014/15-(3)Der_xalveti_shahriyar-boyuk_nikendish-3-(ebced-316d)(24.155KB).pdf.pdf (Erişim tarihi: 15.04.2020).
- https://turuz.com/storage/beyhadi/2017-Shehriyar_Toplaghi/002-Kolliyati-divani-sehriyar (ustadin_kendi_baxdighi_yasma)_(fars (17.020KB).pdf (Erişim tarihi:15.04.2020).
- https://turuz.com/page/title/the-shahriyars-turkish-manuscript+-+Ustad-Sehriyarin-Yigilmi%C5%9F-Turkce-Farsca-El-Yazmalari (15.04.2020).
- عقیقی بخشایشی، مفاخر آذربایجان ، )تربیز: نرش آذربایجان، 1995 ،)1480.
- بیوک نیک اندیش، در خلوت شهریار، )تربیز: انتشارات پریور، 2000، )55 .
- محمد حقوقي، غزل شهريار، به همني سادگي و زيبايي )تهران: 1992، )6
- محمدحسني شهريار، ديوان شهريار، )تهران: موسسة انتشارات نگاه: 1995 ،)129.
- علیاصغر شعردوست، شهریار و شعر ترکی، )تهران: کارآفرینان فرهنگ و هرن: 2002 ،)3
- آیـت شـوکتی، "تـوده شناسـی بـازی هـای آذربایجانـی در شـعر شـهریار"، فصلنامـه ادبیـات و زبانهـای محلـی ایـران زمیـن، شـاره 26 ،
- .52-59 ،)2000پنجــم ســال)
- مریم م ّرشف ، مرغ بهشتی، زندگی و شعر محمدحسني شهریار : )تهران: نرش ثالث، 2010،)14 .
- حسین منزوی، شهریار شاعر شیدایی وشیوایی ،)تربیز: 1970،)24.
- عليزاده جمشيد ، استاد شهريار، )تربيز : بنياد حفظ آثار و ارزشهاي دفاع مقدس، 1983،)45.
| APA | AZEROĞLU N, AZİZPOUR R (2021). تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. , 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| Chicago | AZEROĞLU Nabi,AZİZPOUR Roghaiyeh تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. (2021): 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| MLA | AZEROĞLU Nabi,AZİZPOUR Roghaiyeh تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. , 2021, ss.587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| AMA | AZEROĞLU N,AZİZPOUR R تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. . 2021; 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| Vancouver | AZEROĞLU N,AZİZPOUR R تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. . 2021; 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| IEEE | AZEROĞLU N,AZİZPOUR R "تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم." , ss.587 - 603, 2021. 10.26791/sarkiat.803626 |
| ISNAD | AZEROĞLU, Nabi - AZİZPOUR, Roghaiyeh. "تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم". (2021), 587-603. https://doi.org/10.26791/sarkiat.803626 |
| APA | AZEROĞLU N, AZİZPOUR R (2021). تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 13(1), 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| Chicago | AZEROĞLU Nabi,AZİZPOUR Roghaiyeh تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13, no.1 (2021): 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| MLA | AZEROĞLU Nabi,AZİZPOUR Roghaiyeh تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, vol.13, no.1, 2021, ss.587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| AMA | AZEROĞLU N,AZİZPOUR R تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2021; 13(1): 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| Vancouver | AZEROĞLU N,AZİZPOUR R تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم. e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 2021; 13(1): 587 - 603. 10.26791/sarkiat.803626 |
| IEEE | AZEROĞLU N,AZİZPOUR R "تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم." e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 13, ss.587 - 603, 2021. 10.26791/sarkiat.803626 |
| ISNAD | AZEROĞLU, Nabi - AZİZPOUR, Roghaiyeh. "تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم". e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi 13/1 (2021), 587-603. https://doi.org/10.26791/sarkiat.803626 |
