TY  - JOUR
TI  - تعبیرات روزمره در اشعارفارسی و ترکی شهریاروخالقیت ادبی منظومهحیدربابایه سالم
AB  - شـهریار بعنـوان بزرگرتیـن شـاعر آذربایجـان و ایـران بـا دیوانهـای فارسـی و ترکـی از تاثیـر گذارتریـن شـعرای معـارص میباشـد. مجموعـه حیدربابایـه سـام ایشـان بعنـوان شـاه اثـر اشـعار ترکـی آذربایجانـی مـورد توجـه بسـیاری از ادیبـان و محققـان کشـورهای مختلـف قـرار گرفتـه و نظایـر متعـددی توسـط شـاعران معـارص در وزن آن رسوده شـده اسـت. اشـعار فارسـی و ترکـی شـهریار بقـدری بـرای خواننـده صمیمـی و مانـوس مـی باشـد کـه خواننـده غـرق درمفاهیـم اشـعار بـا زبـان سـاده و روزمـره میگـردد. شـهریار بـا قریحـه رسشـار از انساندوسـتی و شـاعرانه خـود عواطـف ، تخیـات و اندیشـه هـای واالیـش را بـه زبـان مـردم عـادی دراشـعارش بازگـو مینامیـد. از ایـن روسـت کـه شـعر او بـرای همـگان مأنـوس و آشناسـت چـون آنچـه از دل برآیـد الجـرم بـر دل نشـیند. شـهريار شـاعری اسـت كـه موضـوع شـعرهايش را از مـن زندگیـش گرفتـه و اكرثيـت آثـار وی بازتابـی از حيـات پـر فـراز و نشـیبش میباشـد. وی دررسودن اشـعار فارسـی و ترکـی از آوردن لغـات و تعبیـرات روزمـره و اصطالحـات معمـول عامیانـه حـذر منـی کنـد و ایـن اسـلوب منحـر بـه فـرد، او را یـه شـاعری از ضمیـر مـردم بـا گویشـی صمیمـی و عامیانـه تبدیل مـی مناید. شـهریار در آثـار ادبـی خویـش از زبـان عامیانـه و گفتـار روزمـره آنچنـان واقعـی و اسـتادانه بهـره گرفتـه کـه خواننـده را بـه اعـاق حسـیات خـود فـرو بـرده و در ذهـن خواننـده پـرده سـینامیی اشـعارش را میگشـاید. در ایـن بیـن منظومـه "حیدربابایـه سـام" بیــش از دیگــر آثــارش ازاصطالحــات روزمــره و زبــان محــاوره ای روســتایی بهــره منــد گردیـده اسـت. ایـن منظومـه بیـش ازدیگـر آثـار مـورد توجـه قـرار گرفتـه، و بـه بسـیاری از زبانهـای رایـج دنیـا ترجمـه شـده، مـورد تحقیـق و تفحـص کنکاشـگران ادبـی شـده اسـت. شاعرشـهیر در مجموعـه "حیدربابایـه سـام" رشح حـال و خاطـرات دوران کودکـی خـود را بـا قلمـی تاثیـر گـذار و روان بـه تصویـر کشـیده اسـت. تصاویـر ارایـه شـده در ایــن منظومــه بقــدری واقــع گرایانــه و طبیعــی مــی باشــد کــه خواننــده را در بهــت و حیـرت تصاویـر ارایـه شـده فـرو مـی بـرد. شـهریار در منظومـه یـاد شـده بـا بهـره گیـری از ویژگیهـای زبـان ترکـی آذربایجانـی و خالقیتهـای ادبـی خـود تصویـری کـم نظیـر از فولکلـور، آداب و سـنن و بـه طـور کلـی موجودیـت فرهنـگ آذربایجـان را بـه عرصـه ظهــور مــی گــذارد. بــه اعتقــاد بســیاری از پژوهشــگران هیــچ شــاعری ماننــد شــهریار خاطـرات کودکـی خـود را بدیـن روشـنی و شـیوایی بـه سـلک نظـم نکشـیده اسـت. از طرفـی اشـعار فارسـی ایـن بزرگمـرد ادیـب نیـز از نظـر دسـتور زبـان و اسـلوب بیـان، شـایان توجـه مـی باشـد. در ایـن زمـره نیـز شـهریار بـا آنکـه شـاعری اسـت کـه زبـان مادریـش ترکـی اسـت امـا مـورد پیـروی شـاعران فـارس زبـان مـی بـوده اسـت. بـه قولـی از هـان تـرکان پارسـی گویـی اسـت کـه بخشـندگان عمرانـد. بدیـن سـان شـهریار بـه شـعر و غـزل فارسـی عمـر دوبـاره بخشـیده اسـت. در ایـن مقالـه بـا اشـاره بـه زبـان محـاوره ای در شـعرهای ترکـی و فارسـی شـهریار، فعلهــای تصویــری در منظومــه حیدربابایــه ســام،خالقیتهای ادبــی در تصویرپــردازی منظومـه، مـورد بررسـی قـرار مـی گیـرد. هـدف از ایـن نوشـتار معرفـی زبـان سـاده و محـاوره ای شـهریار در مضامیـن شـعرهای فارسـی و ترکـی وی مـی باشـد
AU  - AZEROĞLU, Nabi
AU  - AZİZPOUR, Roghaiyeh
DO  - 10.26791/sarkiat.803626
PY  - 2021
JO  - e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi
VL  - 13
IS  - 1
SN  - 1308-9633
SP  - 587
EP  - 603
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/462360
ER  -