TY - JOUR TI - TEFSİRLERİN GENELİNDE DİKKAT EDİLMEYEN BİR KONU OLARAK YAHUDİ MÜNAFIKLAR AB - Kur’an’da konular genellikle muhataplar, zaman ve mekân gibi unsurlar açıkça zikredilmeden anlatılmaktadır. Bu anlatım âyetlerin doğru tefsir ve te’viline ulaşabilmek için metin içi ve metin dışı bağlamın bilinmesini gerekli kıldığı için tefsirin kaynağı dil ve tarih olmaktadır. Âyetler klasik siyer ve rivayet ağırlıklı tefsirlerde anlatılan bilgiler temelinde anlaşılmadığında asıl anlamı ve muhatapları doğru tespit edilememekte, dolayısıyla eksik anlaşılmaktadır. Bu duruma bir örnek de Yahudi münafıklar konusudur. el-Bakara ilk yüz âyette nifak ehliyle ilgili birçok bilgi nakledilmektedir. Mukâtil b. Süleyman (ö. 150/767), İbn Hişam (ö. 218/833), İbn Habîb (ö. 245/859) ve Taberî (ö. 310/923) gibi bazı erken dönem kaynakları bu âyetlerin muhataplarının Yahudi münafıkları olduğunu kaydetmektedir. Bu bilgiler el-Bakara Sûresinin esbâb-ı nüzul rivayetleriyle de örtüşmektedir. Bu durumda Medine’de nifak hareketi özellikle Yahudiler arasında başlamış olmaktadır. Ancak klasik ve modern dönem tefsirlerinde bu konudan hemen hemen hiç bahsedilmemektedir. Nifak ve münafıklık mevzu bahis olduğunda ağırlıklı olarak Abdullah b. Übey ve çevresindeki isimlere atıfta bulunulmaktadır. Ancak İbn Übey’in münafıklığı Bedir savaşından sonra başladığı göz önüne alındığında elBakara’daki ayetleri onunla ilişkilendirilmesi tarihen tutarsız olmaktadır. İbn Übey’in nifak konusunda meşhur isim olması ve ilk dönem kaynaklarının dikkatli bir şekilde okunmaması gibi hususlar bu âyetlerin tefsir ve te’vilinde anlam değişmesine sebep olmuştur. Yahudi münafıklar ve İslam karşıtı faaliyetleri Âl-i İmrân ve el-Mâide Sûrelerindeki bazı âyetlerde de ele alınmaktadır. Yahudi münafıklar konusuna dikkat edilmemesi ve nifak konusunun Arap münafıklar merkezinde ele alınması ilgili âyetlerin eksik anlaşılmasıyla sonuçlanmaktadır. Bu konudaki bilgi eksiklik ve yanlışlığı Medine’de Müslüman toplumun oluşum aşamalarının, Yahudiler, müşrikler ve münafıklarla yaşananların, Kur’an’ın nüzûl sürecinin doğru anlaşılmaması ve tefsir tarihinde ortaya çıkan anlam değişimlerinin görülmemesiyle de sonuçlanmaktadır. AU - KILINÇLI, Sami PY - 2021 JO - FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ VL - 26 IS - 1 SN - 1304-639X SP - 1 EP - 22 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/462607 ER -