Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi

ACARLI, Belma; Korkut, Aslı; KİPER, tuğba

Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi

Tuğba KİPER, (Namık Kemal Üniversitesi, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Tekirdağ, Türkiye)

Aslı KORKUT (Namık Kemal Üniversitesi, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Tekirdağ, Türkiye)

Kent Akademisi (Online)

40 6

Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 29 - 41 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi

Öz:

Kent meydanları, geçmişten günümüze bulundukları dönem ve yerin etkisi ile biçimlenmiş odak noktalarıdır. Zaman içerisinde dönüşüm ve değişim yaşayan meydanlar, kentlerin hem aynası hem belleği olmuşlardır. Her dönem kent ve kullanıcılar için sosyo-kültürel, işlevsel ve görsel açıdan pek çok katkı sağlayarak kentin mekansal kalitesini etkilemişlerdir. Bu anlamda, çalışmada "Kentsel mekan kalitesinin belirlenmesinde, kent meydanlarının fiziksel mekan kurgularının etkili olacağı öngörüsü" ile, İstanbul İli Taksim Meydanı ve yakın çevresinin fiziksel mekan kalitesinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, Taksim Meydanı ve yakın çevresinde, fiziksel kaliteye yönelik parametreler belirlenmiştir. Belirlenen parametreler çerçevesinde alan tespitleri yapılarak, mekansal analizler gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelime: mekan kalitesi Kent meydanı kalite

Physical Space Quality of Urban Squares: Istanbul Taksim Square and its Surrounding Area

Öz:

Urban squares are the focal points shaped by the influence of the period and the place they are exist from the past to nowadays. The squares that have undergone transformation and change over time have become both a mirror and a memory of the cities. Each period, they have affected the spatial quality of the city by making many contributions in terms of socio-cultural, functional and visual aspects for the city and its users. In this sense, the aim of the study was to determine the quality of the physical space of Taksim Square and its near surroundings in city of Istanbul with anticipating that “physical space constructions of urban squares will be effective in determining the quality of urban space". For this purpose, parameters related to physical quality were determined in Taksim Square and its vicinity. Spatial analysis was carried out by making field determinations within the framework of the determined parameters.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1- Alada, A. B. (2008). Osmanlı Şehrinde Mahalle (1. b.). Sümer Kitabevi, İstanbul.
2- Bağbaşı, G. (2010). İstanbul kent meydanlarının peyzaj mimarlığı ilkeleri açısından irdelenmesi: Sultanahmet, Beyazıt, Taksim, Beşiktaş, Ortaköy Meydanı örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
3- Baslo, M. (1998). Tarih boyunca Galata-Beyoğlu kurgusunun gelişimi ve XIX. Yüzyıl otellerinin bu gelişime etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
4-Çınar Altınçekiç H.S., Engin, B., Tanfer, M. (2014). Tarihsel süreç içindeki kent kimliğinin mekansal kalite değerlendirmesi üzerine bir araştırma (Taksim Meydanı). Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2: 132- 148.
5- Çulcuoğlu, G. (1995). Meydanların önemi ve tarihsel gelişimi, Bilkent Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Ankara, s.19-20.
6-Edward, T. (1966).The Hidden Dimension. Garden City, N.Y. : Anchor Books.
7-Ektiren, M.T. (2017). Kent meydanlarının kent kimliği ile ilişkisi. Kent Akademisi. Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi, 10(2): 240-254.
8-Erdönmez, E. ve Abay, E. (2018). Roma Popolo Meydanı bağlamında kamusal mekan kalitesinin ölçülmesi, Kent Akademisi, 11 (33), Issue 1, 44-59.
9-Franz, G. (2005). An empirical approach to the experience of architectural space, Dissertation at the Max Planck Institute for Biological Cybernetics, Tübingen and the Bauhaus University, Weimar.
10-Gelen, S. (2016). Mekansal kimliğin sürdürülmesinde tarihi kent merkezlerinin kamusal gücünün kentsel tasarım bağlamında değerlendirilmesi: İstiklal Caddesi Aksı ve Taksim Meydanı (İstanbul) örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
11-Greene, S. (1992). Cityshape: communicating and evaluating community design, American Planning Association. Journal of the American Planning Association, 58(2): 177-189.
12-Gülersoy, Ç. (1986). Taksim / bir meydanın hikayesi. İstanbul Kitaplığı, İstanbul.
13- Hatipoğlu H (1994). Kentsel yapılaşmış çevrenin oluşumunda dış mekan yaşantısının yeri ve işlevi: İstanbul Taksim Meydanı örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
14-İnceoğlu, M. (2007). Kentsel açık mekânların kalite açısından değerlendirmesine yönelik bir yaklaşım: İstanbul meydanlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Y.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,İstanbul.
15- İnceoğlu, M. ve Aytuğ, A. (2009). Kentsel mekanda kalite kavramı. Megaron, 4(3): 131-146.
16- Karaman, A. , Ünsal, F., Karabey, H., Tekökoğlu, T., Erbey, E. (2011). Beyoğlu Kentsel Sit Alanı. Kegelya Kentsel Gelişmeyi İnceleme ve Yönlendirme Atölyesi, 1: 1-343.
17- Kuban, D. (1996). İstanbul bir kent tarihi. (Z. Rona, Çev.), Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
18- Moughtin, C. (2003). Urban design ‘street and square’. Butterworth Architecturral Press, Oxford.
19- MSGSÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, (2013). Gezi'den sonra Taksim paneli. Taksim Timeline Projesi.
20- Nasar J.L. (1998). The evaluative image of the city. Thou sand Oaks, CA: Sage Publications.
21- Öztan, Y. (1998). Kentler ve meydanlar. Maison Française Dergisi, 33, 154-157.
22-Sancar, C., Acar, C. (2016). Türkiye’de kent peyzajının yeni yüzleri olarak meydanlar: Trabzon-Ortahisar “Atatürk Alanı” Dönüşüm Projesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi . 6 (13): 57-73.
23- Sümerkan, M. R. (1990). Biçimlendiren etkenler açısından Doğu Karadeniz kırsal kesiminde geleneksel evlerin yapı özellikleri, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
24- Toprak, M. (2017). Meydanların sosyo- politik dönüşümü üzerine bir analiz: Taksim Meydanı örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
25- Türkoğlu, H. (2002). Kentsel imge: İstanbul'dan Bulgular. İTÜ Dergisi, 1: 57-64.
26- Uzgören, G., Erdönmez, M.E. (2017). Kamusal açık alanlarda mekan kalitesi ve kentsel mekan aktiviteleri ilişkisi üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. MEGARON, 12(1):41-56.
27- URL-1, http://www.pps.org/info/newsletter/december 2005/ squares_ principles? referrer = newsletter _email. 10.05.2018
28- URL- 2. http://www.skb.gov.tr/wp content/ uploads/ 2012/ 09/ İSTANBUL-MEYDANLARI.pdf; 08.07.2018
29- Ünlü, S. T. (2017). Kent kimliğinin oluşumunda kentsel bellek ve kentsel mekan ilişkisi: Mersin örneği. Planlama. 27(1):75–93.

APA	ACARLI B, KİPER t, Korkut A (2019). Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. , 29 - 41.
Chicago	ACARLI Belma,KİPER tuğba,Korkut Aslı Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. (2019): 29 - 41.
MLA	ACARLI Belma,KİPER tuğba,Korkut Aslı Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. , 2019, ss.29 - 41.
AMA	ACARLI B,KİPER t,Korkut A Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. . 2019; 29 - 41.
Vancouver	ACARLI B,KİPER t,Korkut A Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. . 2019; 29 - 41.
IEEE	ACARLI B,KİPER t,Korkut A "Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi." , ss.29 - 41, 2019.
ISNAD	ACARLI, Belma vd. "Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi". (2019), 29-41.

APA	ACARLI B, KİPER t, Korkut A (2019). Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. Kent Akademisi (Online), 12(1), 29 - 41.
Chicago	ACARLI Belma,KİPER tuğba,Korkut Aslı Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. Kent Akademisi (Online) 12, no.1 (2019): 29 - 41.
MLA	ACARLI Belma,KİPER tuğba,Korkut Aslı Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. Kent Akademisi (Online), vol.12, no.1, 2019, ss.29 - 41.
AMA	ACARLI B,KİPER t,Korkut A Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. Kent Akademisi (Online). 2019; 12(1): 29 - 41.
Vancouver	ACARLI B,KİPER t,Korkut A Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi. Kent Akademisi (Online). 2019; 12(1): 29 - 41.
IEEE	ACARLI B,KİPER t,Korkut A "Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi." Kent Akademisi (Online), 12, ss.29 - 41, 2019.
ISNAD	ACARLI, Belma vd. "Kent Meydanlarının Fiziksel Mekan Kalitesi: İstanbul Taksim Meydanı Ve Yakın Çevresi". Kent Akademisi (Online) 12/1 (2019), 29-41.