SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI

Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 331 - 348 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-12-2021

SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI

Öz:
Bu makale, Adalet Ağaoğlu’nun son romanı Dert Dinleme Uzmanı’nı,sosyolojik bağlamda değerlendirmektedir. Roman, Türk toplumunun 1980darbesinden sonraki dönemini toplumsal planda aktarmaktadır. Bu yüzden, romansosyolojik okuma modeliyle incelenecektir. Sosyolojik okuma, sosyolojinin verilerikullanılarak gerçekleştirilen bir eleştiri metodudur. Edebiyat-sosyoloji ilişkisiçerçevesinde geliştirilen bu eleştiri metoduna göre değerlendirilen Dert DinlemeUzmanı; Türk Dil Kurumu, YÖK gibi kurumları askerî vesayet bağlamındaincelemekte, Türk Dil Kurumunu dilde sadeleşme bağlamında eleştirmektedir.Romanda kadınların toplumsal hayatta yaşadığı zorluklara değinilmekteCumhuriyet kadınının kadınlar üzerinde kurduğu baskılar söz konusu edilmektedir.Sosyal ilişkileri zayıflayan bireylerin yalnızlaşması ve Dert Dinleme Uzmanı’nabaşvurması, böylece yalnızlıktan kurtulmaya çalışmaları üzerinde durulmaktadır.Ayrıca, ekonomik sıkıntılar, toplumsal sınıflara bağlı olarak yansıtılmaktadır.Çalışmada, bütün bu konular literatür taraması yöntemiyle ele alınmış, sosyolojikokuma modeli ve Adalet Ağaoğlu’nun roman-birey-toplum ilişkisine dair fikirleriverildikten sonra Dert Dinleme Uzmanı isimli roman sosyolojik okuma yöntemiyleele alınmıştır. Bu bağlamda, birey-toplum ilişkisi, toplumu oluşturan bireylerinideoloji tarafından biçimlendirilmesi romanda yer alan sosyolojik okumaya elverişlikonulardır.
Anahtar Kelime:

SOCIOLOGICAL ANALYSIS ATTEMPT: ADALET AGAOGLU'S NOVEL NAMED DERT DİNLEME UZMANI

Öz:
This article evaluates the latest novel of Adalet Ağaoğlu in a sociologicalcontext. The novel narrates the period of Turkish society after the 1980 coup in thesocial plan. Therefore, the novel was investigated using a sociological analysis mode in this study. Sociological analysis is a method of criticism using the data ofsociology. Investigated in accordance with this criticism method developed withinthe framework of literature-sociology relationship, Dert Dinleme Uzmanı examines institutions such as the Turkish Language Institution and Council of HigherEducation in the context of military tutelage, and criticizes the Turkish LanguageInstitution in the context of simplification in language. In the novel, the difficultiesfaced by women in social life, and the pressures of the Republic on women arementioned. It is emphasized that individuals with weakened social relations becomelonely and apply to Dert Dinleme Uzmanı, thus trying to get rid of loneliness. Inaddition, economic troubles are reflected depending on social classes. In the study,all these issues were handled with the method of literature review, and after AdaletAğaoğlu's ideas about the novel-individual-society relationship, the novel calledDert Dinleme Uzmanı was addressed with the sociological analysis method. Theresults obtained from the examination are presented in the conclusion part of thestudy.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adorno, T. L. W. (2004 . “Lirik Şiir ve Toplum”, Edebiyat Yazıları, İstanbul: Metis Yay.
  • Ağaoğlu, A. (1996 . “Sadece Yazmadan Edemediğim İçin Yazıyorum”, Başka Karşılaşmalar, İstanbul: Yapı Kredi Yay.
  • Ağaoğlu, A. (2014 . “Kim Neyi Yazacak ”, Geçerken, İstanbul: Everest Yayınları.
  • Ağaoğlu, A. (2014). Dert Dinleme Uzmanı, İstanbul: Everest Yayınları.
  • Alver, K. (2006 . “Edebiyatın Sosyolojik İmk nı”, Edebiyat Sosyolojisi, Köksal Alver (ed . Ankara: Hece Yay.
  • Andaç, F. (2000). Adalet Ağaoğlu Kitabı (Nehir Söyleşi). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Aydın, E. (2009 . “Edeb yat-Sosyoloj İl şk s nde Sosyoloj k Kaynak ve Ölçütler”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,4 :357-370.
  • Aytaç, G. (2005). Edeb yat ve Kültür. Ankara: Hece Yay.
  • Bauman, Z. (1999). Sosyolojik Düşünmek, Abdullah Yılmaz (çev. . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Escarpit, R. (1968). Edebiyat Sosyolojisi, Ali Türkay Yazıcı (çev. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kabacalı, A. (1994). ‘An’ların Uzun Soluklu Yazarı-Adalet Ağaoğlu, İstanbul: Tüm Fuarcılık Yapım A.Ş.
  • Karpat, K. (1962). Türk Edeb yatında Sosyal Konular, İstanbul: Varlık Yay.
  • Moran, B. (2003). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yay.
  • Timuçin, A. (1978 . “Adalet Ağaoğlu’na Sorular.” (Söyleşi , Felsefe Dergisi. 4. Temmuz Eylül, ss. 190-205.
  • Tüzer, İ., Hüküm, M. (2019). Edebiyat Sosyolojisi, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Uzun, D. (2008 . Adalet Ağaoğlu’nun Romanlarında Sosyal Meseleler, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Wellek, W., Wellek R. A. (1983). Edebiyat Biliminin Temelleri, Ahmet Ed p Uysal (çev. Ankara: Kültür ve Tur zm Bakanlığı Yay.
APA YAVUZ M (2021). SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. , 331 - 348.
Chicago YAVUZ MENEKŞE SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. (2021): 331 - 348.
MLA YAVUZ MENEKŞE SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. , 2021, ss.331 - 348.
AMA YAVUZ M SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. . 2021; 331 - 348.
Vancouver YAVUZ M SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. . 2021; 331 - 348.
IEEE YAVUZ M "SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI." , ss.331 - 348, 2021.
ISNAD YAVUZ, MENEKŞE. "SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI". (2021), 331-348.
APA YAVUZ M (2021). SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. Akademik Hassasiyetler, 8(16), 331 - 348.
Chicago YAVUZ MENEKŞE SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. Akademik Hassasiyetler 8, no.16 (2021): 331 - 348.
MLA YAVUZ MENEKŞE SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. Akademik Hassasiyetler, vol.8, no.16, 2021, ss.331 - 348.
AMA YAVUZ M SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. Akademik Hassasiyetler. 2021; 8(16): 331 - 348.
Vancouver YAVUZ M SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI. Akademik Hassasiyetler. 2021; 8(16): 331 - 348.
IEEE YAVUZ M "SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI." Akademik Hassasiyetler, 8, ss.331 - 348, 2021.
ISNAD YAVUZ, MENEKŞE. "SOSYOLOJİK OKUMA DENEMESİ: ADALET AĞAOĞLU’NUNDERT DİNLEME UZMANI ADLI ROMANI". Akademik Hassasiyetler 8/16 (2021), 331-348.