Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü

BÖRÜ, Deniz; GÜNEŞER, Begüm

Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü

Deniz BÖRÜ, (Marmara Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Begüm GÜNEŞER (Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İngilizce İşletme Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

25 0

Yıl: 2005 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 135 - 156 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü

Öz:

Son dönemde liderlik üzerine yürütülen çalışmalar, özellikle dönüşümsel (transformational) ve etkileşimsel (transactional) liderlik tarzlarını esas almakta ve bu iki liderlik tarzının farklı örgütsel sonuçlar (iş tatmini, güven, örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı gibi) üzerindeki etkisi ile ilgilenmektedir. Bu çalışmada da, dönüşümsel ve etkileşimsel liderlik tarzlarının çalışanların iş tatmini ile nasıl bir ilişki içinde olduğu ve bu ilişki içerisinde çalışanların liderlerine olan güvenlerinin rolü incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmaya 152 çalışan katılmıştır. Sonuçlar, dönüşümsel liderliğin çalışanların lidere olan güvenlerini ve iş tatminlerini etkilediğini göstermiştir. Ayrıca, dönüşümsel liderlikle çalışanların iş tatmini arasındaki ilişkide, lidere olan güveninin bir ara değişken rolü oynadığı ortaya konmuştur.

Anahtar Kelime: iş tatmini ast - üst ilişkisi çalışanlar güvenme liderlik davranışları liderlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ackoff, R.L. (1999) "Transformational Leadership", Strategy & Leadership, 27(1), 20-25.
Aminuddin, Y. (1998) "The Relationship Between Transformational Leadership Behaviors of Athletic Directors and Coaches' Job Satisfaction", Physical Educator, 55(4), 170-176.
Avolio, B.J. ve B.M. Bass (1999) "Reexamining the Components of Transformational and Transactional Leadership Using the Multifactor Leadership Questionnaire", Journal of Occupational & Organizational Psychology, 72(4), 441-463.
Bass, B.M. (1990) "From Transactional to Transformational Leadership: Learning to Share the Vision", Organizational Dynamics, 18(3), 19-32.
Bass, B.M., D.I Jung., B.J. Avolio and Y. Berson (2003) "Predicting Unit Performance by Assessing Transformational and Transactional Leadership", Journal of Applied Psychology, 88(2), 207-219.
Bilgiç, R. (1998) "The Relationship Between Job Satisfaction and Personal Characteristics of Turkish Workers", Journal of Psychology, 132(5), 549-558.
Börü, D. (2001) "Örgütlerde Güven Ortamının Yaratılmasında İlk Adım", 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi'nde Sunulmuş Bildiri, 24-26 Mayıs, İstanbul.
Chambers, J.M. (1999) "The Job Satisfaction of Managerial and Executive Women: Revisiting the Assumptions", Journal of Education for Business, 75(2), 69-76.
Cüceloğfu, D. (1992) İnsan ve Davranışı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Deluga, R.J. (1990) "The Effects Of Transformational, Transactional, and Laissez Faire Leadership Characteristics on Subordinate influencing Behavior", Basic and Applied Social Psychology, 11(2), 191-203.
Deluga, R.J. (1994) "Supervisor Trust Building, Leader-Member Exchange and Organizational Citizenship Behavior", Journal of Occupational & Organizational Psychology, 67(4), 315-327.
Deluga, R.J. (1995) "The Relationship Between Trust in The Supervisor and Subordinate Organizational Citizenship Behavior", Military Psychology, 7(1), 1-17.
Doğan, E. (2002) "Çalışanın İşine Cezbolması: Dönüşümsel Liderlik Tarzının, Lidere Olan Güvenin, Güçlenmenin ve Duygunun Etkileri", Sosyal Bilimler Enstitüsü, Örgütsel Davranış Bilim Dalı, Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Erol, V. (1998) "İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık", Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Fuller, J.B., R. Morrison, L. Jones, D. Bridger and V. Brown (1999) "The Effects of Psychological Empowerment on Transformational Leadership and Job Satisfaction", Journal of Social Psychology, 139(3), 389-392.
Hartog, D., N. Den. and J.J. Van Muijen (1997) "Transactional Versus Transformational Leadership: An Analysis of the MLQ", Journal of Occupational & Organizational Psychology, 70(1), 19-35.
Hinkin, T. and J.B. Tracey (1999) "The Relevance of Charisma for Transformational Leadership in Stable Organizations", Journal of Organizational Change Management, 12(2), 105-120.
Jung, D.I. and B.J. Avolio (2000) "Opening The Black Box: An Experimental Investigation of the Mediating Effects of Trust and Value Congruence on Transformational and Transactional Leadership", Journal of Organizational Behavior, 21(8), 949-960.
Lagace, R. R. (1991) "An Exploratory Study of Reciprocal Trust between Sales Managers and Salespersons", Journal of Personnel Selling and Sales Management, 11(4), 49-58.
Loke, J. C.F. (2001) "Leadership Behaviors: Effects on Job Satisfaction, Productivity and Organizational Commitment", Journal of Nursing Management, 9(4), .191-205.
Mayer, R.C., J.H. Davis and H. and F.D. Schoorman (1995) "An Integrative Model of Organizational Trust", Academy of Management Review, 20(3), 709-734.
Medley, F. and D.R Larochelle (1995) "Transformational Leadership and Job Satisfaction", Nursing Management, 26(9), 64-68.
Misztal, B.M. (1996) Trust in Modern Societies, London: Polity Press.
Oran, N.B. (1989) "Job Satisfaction of a Group of Academical Staff in Marmara University", Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Pillai, R., C.A. Schriesheim and E.S. Williams (1999) "Fairness Perceptions and Trust as Mediators for Transformational and Transactional Leadership: A Two Sample Study", Journal of Management, 25(6), 897-934.
Podsakoff, P. M., S.B. MacKenzie and W.H. Bommer (1996) "Transformational Leader Behaviors and Substitutes For Leadership as Determinats of Employee Satisfaction, Commitment, Trust and Organizational Citizenship Behaviors", Journal of Management, 22(2), 259-298.
Robbins, S.P. (1998) Organizational Behavior, Concepts, Controversies, Applications, (8th ed.). New Jersey: Prentice-Hall International, Inc.
Rotter, J. B. (1967) "A New Scale for the Measurement of Interpersonal Trust", Journal of Personality, 35(4), 651-665.
Shamir B., R.J. House and M.B. Arthur (1993) "The Motivational Effects of Charismatic Leaderships Self-Concept Based Theory", Organizational Science, 4(4), 577-594.
Trafino, A. J. (2000) "Transformational Leadership: Moving Total Quality Management to World Class Organizations", International Nursing Management, 47(4), 232-243.
Wofford, J.C., J.L. Whittington and V.L. Goodwin (2001) "Follower Motive Patterns as Situational Moderators for Transformational Leadership Effectiveness", Journal of Managerial Issues, 13(2), 196-212.
Yurtkoru, S.E. (2001) "The Role of Leadership in the Organizational Change Process", Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Istanbul.

APA	BÖRÜ D, GÜNEŞER B (2005). Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. , 135 - 156.
Chicago	BÖRÜ Deniz,GÜNEŞER Begüm Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. (2005): 135 - 156.
MLA	BÖRÜ Deniz,GÜNEŞER Begüm Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. , 2005, ss.135 - 156.
AMA	BÖRÜ D,GÜNEŞER B Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. . 2005; 135 - 156.
Vancouver	BÖRÜ D,GÜNEŞER B Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. . 2005; 135 - 156.
IEEE	BÖRÜ D,GÜNEŞER B "Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü." , ss.135 - 156, 2005.
ISNAD	BÖRÜ, Deniz - GÜNEŞER, Begüm. "Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü". (2005), 135-156.

APA	BÖRÜ D, GÜNEŞER B (2005). Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 135 - 156.
Chicago	BÖRÜ Deniz,GÜNEŞER Begüm Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23, no.1 (2005): 135 - 156.
MLA	BÖRÜ Deniz,GÜNEŞER Begüm Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.23, no.1, 2005, ss.135 - 156.
AMA	BÖRÜ D,GÜNEŞER B Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2005; 23(1): 135 - 156.
Vancouver	BÖRÜ D,GÜNEŞER B Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2005; 23(1): 135 - 156.
IEEE	BÖRÜ D,GÜNEŞER B "Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23, ss.135 - 156, 2005.
ISNAD	BÖRÜ, Deniz - GÜNEŞER, Begüm. "Liderlik Tarzının Çalışanın İş Tatmini ile İlişkisi ve Lidere Olan Güvenin Bu İlişkideki Rolü". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23/1 (2005), 135-156.