Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi

Aladağ, Zerrin; avcı, selen; Şimşek, Ayşenur; OZCAN, BURCU

Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi

Ayşenur ŞİMŞEK, (Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kocaeli, Türkiye)

Selen AVCI, (Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kocaeli, Türkiye)

Burcu ÖZCAN, (Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kocaeli, Türkiye)

Zerrin ALADAĞ (Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kocaeli, Türkiye)

Manas Journal of Social Studies

1 0

Yıl: 2021 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 295 - 310 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-12-2021

Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi

Öz:

Bu çalıĢmada coğrafi güzelliğinin ve kültürel zenginliğinin yanı sıra, önemli bir jeopolitik konuma ve ekonomik potansiyele sahip olan Kuzey Kafkasya bölgesinin sosyoekonomik yapısı incelenmiĢtir. ÇalıĢmanın amacı, bölge üzerinde iyileĢtirmeler ve yatırım yapmak isteyen giriĢimcilere ve doğabilecek yeni iĢ fikirlerine yön vermek adına Kuzey Kafkasya bölgesinin genel durumunu tanıtmak ve sosyoekonomik haritasını çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda bölgeler, belirlenen sosyal ve ekonomik kriterler esas alınarak K-Ortalamalar Algoritması aracılığıyla kümelendirilmiĢtir. Sonrasında bölgeler sosyoekonomik geliĢmiĢlik seviyelerine göre Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden olan Analitik HiyerarĢi Prosesi (AHP) ve VIKOR yöntemleri ile sıralanmıĢtır. ÇalıĢma bulgularına ek olarak; Adıgey Cumhuriyeti’nin sosyoekonomik durumu SWOT (Strengths-Güçlü, Weaknesses-Zayıf, Opportunities-Fırsat, Threats-Tehdit) analiziyle incelenmiĢ ve sonuçlar çeĢitli stratejilerle desteklenmiĢtir.

Anahtar Kelime:

Analysis of the North Caucasus Socioeconomic Structure by Clustering and MCDM Methods

Öz:

In this study, besides its geographical beauty and cultural richness, the socioeconomic structure of the North Caucasus regions, which have an important geopolitical location and economic potential was examined. The purpose of the study is to map the socioeconomic status of the region in order to introduce the general condition of the regions and provide ideas for new business ideas, improvements and initiatives that may arise in the regions. For this purpose, firstly, the region was clustered using the K-Means Algorithm in line with the determined social and economic criteria. Afterwards, regions are sorted by Analytical Hierarchy Process (AHP) and VIKOR methods, which are among the Multiple Criteria Decision Making (MCDM) methods according to their socioeconomic development levels. In addition to the findings of the study, Socioeconomic status of Adygea Republic was analyzed with SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) analysis and results were supported with various strategies

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Açma, B. ve YeniĢen, K. (2013). Kafkasya'nın ekonomik potansiyeli ve dönüĢümü için politika ve stratejiler. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 131-149. EriĢim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/issue/13699/165820
Adıgey Cumhuriyeti Resmi Web Sitesi. (2020). http://www.adygheya.ru/ Amirova, E. A. (2015). Kuzey Kafkasya bölgesinin sosyoekonomik koĢulları ve bölgelerin farklılıkları. Ekonomik Dönüşümün Bölgesel Sorunları, 12(62), 160-165.
Ajans Kafkas. (2008). https://www.timeturk.com/tr
Akinin, P., Akinina, V., Alimova, I., Viderker, N. ve Ter-Akopov, A. (2016). The priorities of socio-economic and financial development of the North Caucasus Federal district in the current geopolitical situation. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(1S), 200-205
Çeçen Cumhuriyeti Hükümeti Web Sitesi. (2020). http://chechnya.gov.ru Dünya Veri Atlası. (2019). https://knoema.ru/
Fırat, M., DikbaĢ, F., Koç, A. C. ve Güngör, M. (2012). K-ortalamalar yöntemi ile yıllık yağıĢların sınıflandırılması ve homojen bölgelerin belirlenmesi. İMO Teknik Dergisi, 383, 6037-6050. EriĢim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tekderg/issue/12746/155157
Fuat, B. (2015). Kuzey Kafkasya Cumhuriyetleri. http://ajanskafkas.com/gorus/kuzey-kafkasya-cumhuriyetleri/
Gerasimov, A. N., Gromov, Y. I., Levchenko, S. A., Grigorieva, O. P. ve Oboturova, N. P. (2014). Features of the spatial socio-economic systems development in the North Caucasus Federal District. World Applied Sciences Journal, 29(5), 699-705
Gür, ġ., Hamurcu, M. ve Eren, T. (2017). Ankara’da monoray projelerinin analitik hiyerarĢi prosesi ve 0-1 hedef programlama yöntemleri ile seçimi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23(4), 437-443. doi: 10.5505/pajes.2016.03903
Gürbüz, M. ve Karabulut, M. (2008). SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuĢan ülkelerde ortalama yaĢam süresi ile sosyo-ekonomik değiĢkenler arasındaki iliĢkiler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 6 (1), 69-83
Gürbüz, M. ve Karabulut, M. (2009). SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuĢan ülkelerde sosyo-ekonomik benzerlik analizi. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 50, 31-50
Han, J., Kamber, M. ve Pei, J. (2011). Data mining concepts and techniques third edition. Elsevier.
Holland, E. C. (2016). Economic development and subsidies in the North Caucasus. Problems of Post-communism, 63(1), 50-61.
Kalmukya Cumhuriyeti Hükümeti Web Sitesi. (2020). http://www.kalmregion.ru/ Kafkas İş Adamları Derneği (KAFİAD). (2020). http://www.kafiad.org/alt/cecen.htm
Kafkas İş Adamları Derneği (KAFİAD). (2020). http://www.kafiad.org/alt/dagis.htm
Kocalar, A. O., Üstün, Y. M. ve Alan, M. (2018). Nüfusu yok olmaya yüz tutmuĢ bir cumhuriyet: adıgey. Marmara Coğrafya Dergisi, 37, 152-166.
Kolosov, V. A., Vendina, O. I., Gritsenko, A. A., Glezer, O. B., Zotova, M. V., Sebentsov, A. B., ve Panin, A. N. (2017). Economic and social reforms in the North Caucasus: Goals, limitations, problems, and results. Regional Research of Russia, 7(3), 259-270.
Kuzey Kafkasya Bölgesi Devlet İstatistik Servisi. (2019). https://stavstat.gks.ru/
Larionova, A. A., Tyutyukina, E. B., Zaitseva, N. A., Danilov, A. I., Ushakova, E. O. ve Kunakovskaya, I. A. (2018). Investigation of the factors determining the investment potential of the tourist industry of the north caucasus. Revista ESPACIOS, 39(22), 1-6.
Lixin, D., Ying, L. ve Zhizuang, Z. (2008). Selection of logistics service provider based on analytic network process and vikor algorithm. ICNSC 2008- IEEE International Conference Proceedings, (s. 1207-1210). Sanya.
Magomedovich, S. G. (2017). Kuzey kafkasya federal bölgesinin iĢ gücü piyasasının oluĢumu ve geliĢiminin sosyoekonomik faktörleri. Bölgesel Ekonomik Dönüşüm Sorunları Dergisi, 8(82), 48-54.
Mikail, E. H. (2016). Kalmukya Cumhuriyeti. Turansam Stratejik AraĢtırmalar Merkezi: http://www.turansam.org/makale.php?id=10219
Opricovic, S. ve Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by mcdm methods: a comparative analysis of vıkor and topsıs. European Journal of Operational Research, 156(2), 445-455.
Özbay, Ö. (1999). Dünden bugüne kuzey kafkasya. Ankara: Kafder.
Paksoy, S. (2015). Ülke göstergelerinin vikor yöntemi ile değerlendirilmesi. Ekonomik ve Sosya Araştırmalar Dergisi, 11(2), 153-169.
Sandal, E. K. (2009). Sosyo-ekonomik kriterler bakımından türkiye, doğu avrupa ve kafkas ülkelerinin karĢılaĢtırılması. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 89-105.
Sennaroglu, B., ve Varlik Celebi, G. (2018). A military airport location selection by AHP integrated PROMETHEE and VIKOR methods. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 59, 160-173.
Stavropol Tarım Bakanlığı. (2020). http://www.mshsk.ru/ Sukhovskaya, D. N. (2013). Sustainable development of rural areas of the North Caucasus Federal District, based on the use of their socio-cultural and natural potential for the development of the agricultural and ecotourism. Наука и технологии, 1, 224-233.
Topçu, M. (2006). Karaçay-Çerkes (Özerk) Cumhuriyeti’nin demografik yapısı (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
Uyar, M. (2018). Dağıstan tarihinin Türk tarihi ile iliĢkisi ve Dağıstan'ın Türkiye için önemi. Türk Dünyası Araştırmaları, 119 (234), 217-234. EriĢim adresi: https://www.idealonline.com.tr/IdealOnline/lookAtPublications/paperDetail.xhtml?uId=75659&
Yanar, S. (2002). Türk-Rus İlişkilerinde Gizli Güç Kafkasya. Ġstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
Yıldız, M. ġ., Kekezoğlu, B. ve ĠĢen, E. (2019). K-ortalamalar kümeleme yöntemi ile güç transformatörlerinin bakım stratejilerinin belirlenmesi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 7(3), 505-513. doi: 10.21923/jesd.484899

APA	Şimşek A, avcı s, OZCAN B, Aladağ Z (2021). Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. , 295 - 310.
Chicago	Şimşek Ayşenur,avcı selen,OZCAN BURCU,Aladağ Zerrin Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. (2021): 295 - 310.
MLA	Şimşek Ayşenur,avcı selen,OZCAN BURCU,Aladağ Zerrin Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. , 2021, ss.295 - 310.
AMA	Şimşek A,avcı s,OZCAN B,Aladağ Z Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. . 2021; 295 - 310.
Vancouver	Şimşek A,avcı s,OZCAN B,Aladağ Z Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. . 2021; 295 - 310.
IEEE	Şimşek A,avcı s,OZCAN B,Aladağ Z "Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi." , ss.295 - 310, 2021.
ISNAD	Şimşek, Ayşenur vd. "Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi". (2021), 295-310.

APA	Şimşek A, avcı s, OZCAN B, Aladağ Z (2021). Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. Manas Journal of Social Studies, 10(1), 295 - 310.
Chicago	Şimşek Ayşenur,avcı selen,OZCAN BURCU,Aladağ Zerrin Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. Manas Journal of Social Studies 10, no.1 (2021): 295 - 310.
MLA	Şimşek Ayşenur,avcı selen,OZCAN BURCU,Aladağ Zerrin Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. Manas Journal of Social Studies, vol.10, no.1, 2021, ss.295 - 310.
AMA	Şimşek A,avcı s,OZCAN B,Aladağ Z Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. Manas Journal of Social Studies. 2021; 10(1): 295 - 310.
Vancouver	Şimşek A,avcı s,OZCAN B,Aladağ Z Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi. Manas Journal of Social Studies. 2021; 10(1): 295 - 310.
IEEE	Şimşek A,avcı s,OZCAN B,Aladağ Z "Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi." Manas Journal of Social Studies, 10, ss.295 - 310, 2021.
ISNAD	Şimşek, Ayşenur vd. "Kuzey Kafkasya Sosyoekonomik Yapısının Kümeleme ve Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Analizi". Manas Journal of Social Studies 10/1 (2021), 295-310.