GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR
Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 17 - 51 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-12-2021
GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR
Öz: İlk olarak kara taşıtlarında denenmeye başlanılan ve yapay zekâ sistemiyle(artificial intelligence system) kontrol edilen sürücüsüz araçlar deniz ulaşım araçlarındada kullanılmaya başlanmıştır. Nitekim Tesla, Nissan ve Daimler gibi dünyaca bilinenotomobil üreticileri sürücüsüz araçların en geç 2020'ye kadar yaygın bir şekildekullanılmasını planlamaktadırlar. Denizcilik sektörü içerisinde önemli bir yer teşkil eden deniz taşımacılığı sektörü, bu teknolojik gelişmenin gerisinde kalmayacağını göstermiştir. Gemilerde boyutların gittikçe artması, kullanılan teçhizatın karmaşıklığı ve ileri teknoloji gerektirmesi, kullanılan yakıtın çevreye en az zarar verecek şekle ve yenilenebilir bir enerjiye dönüştürülmesi çabaları, özellikle de deniz kazalarında tüm önlemlere rağmen insan hatalarının olumsuz etkisinin bertaraf edilememesi ve soruna yönelik yapılan çalışmaların da yetersiz kalması teknolojik bu gemilerle ilgili çalışmalara hız kazandırmıştır. Artık dümeni kaptanların değil, yapay zekânın kullandığı gemilerin inşası tasarlanmakta ve hayata geçirilmesi planlanabilmektedir. Buna karşın gemilerde yapay zekâ kullanımı, karşılaşılabilecek birçok sorunun daçözümlenmesi gerekmektedir. Denizde eşya taşımacılığı faaliyetinde, örneğin; denize,yola ve yüke elverişliliğin sağlanması; donatanın ve işletenin sorumluluğunun yenidenbelirlenmesi; taşıyanın yüke gelen zıya ve hasar ve gecikme zararlarından sorumluluğu;sorumsuzluk kayıtları ve bu savunmalardan yararlanabilecek kişilerin kapsamınınbelirlenmesi; sorumluluğun sınırlandırılması; kurtarma faaliyetlerinin icrası, çatma vemüşterek avarya gibi deniz kazalarında sorumluluk gibi temel sorunlara ve bunlarlailgili sorulara milli ve uluslararası hukukta cevap bulunması gerekmektedir. Buçalışmada gemilerde yapay zekâ sistemi kullanımı açıklanacak olup, bu gemilerinkullanılmaya başlanmasının mevcut kanuni düzenlemelere etkisi ve özellikleuluslararası sözleşmelerde değişiklik gerekip gerekmeyeceği konusu irdelenecektir.Yapay zekâ sisteminin denizciliğin diğer alanlarında kullanımı ise incelenmeyecektir.
Anahtar Kelime: THE USAGE OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE IN SHIPS AND LEGAL ISSUES
Öz: Firstly, the non-driver vehicles, which were started to be tested in land vehiclesand controlled by artificial intelligence system, were also started to be used in marinetransportation vehicles. As a matter of fact, world-renowned car manufacturers such asTesla, Nissan and Daimler are planning the widespread use of driverless vehicles by2020 at the latest. The maritime transport sector, which has an important place in the maritimesector, has shown that this technological development will not fall behind. Increasingdimensions in ships, complexity of the equipment used and requiring advancedtechnology, efforts to convert the fuel used to the least harmless environment andrenewable energy, in particular, in spite of all the precautions in marine accidents, thenegative effects of human errors cannot be eliminated and the studies carried out on theproblem are insufficient. accelerated the work on these ships. It is now possible todesign and implement the ships of artificial intelligence, not the masters. On the other hand, the use of artificial intelligence in ships and many problemsthat need to be solved should be solved. In the transport of goods by sea, for example;ensuring sea, road and load availability; redefining the responsibility of the equipmentand the operator; the carrier's liability for loss and damage to the load; records ofirresponsibility and determination of the scope of those who can benefit from thesedefenses; limitation of liability; Responding to the main problems and responsibilitiesrelated to marine accidents, such as the execution of salvage operations, collision andgeneral average, and the related questions need to be answered in national andinternational law. In this study, the use of artificial intelligence system on ships will beexplained, the effect of the introduction of these ships on existing legal regulations willbe examined, especially whether there will be a need for changes in internationalcontracts. The use of the artificial intelligence system in other areas of shipping will notbe studied.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ANDRESS, Jason/WINTERFELD, Steve, Cyber Warfare: Techniques, Tactics and Tools for Security Practitioners, Massachusetts 2014, 2 nd Ed.
- ÇAĞA, Tahir/KENDER, Rayegan, Deniz Ticaret Hukuku, C. I, 14. B., İstanbul 2005.
- DELGADO, Juan Pablo Rodríguez, The Legal Challenges of Unmanned Ships in the Private Maritime Law: What Laws would You Change?, Port, Maritime And Transport Law Between Legacies of The Past And Modernization (Editor Massimiliano Musi), IL Diritto Marittimo-Quaderni 5, Bolonya 2018, s. 493-523, https://www.researchgate.net/publication/329468528_The_Legal_Challenges_of_Unma nned_Ships_in_the_Private_Maritime_Law_What_Laws_would_You_Change, ET: 17.07.2019.
- DEKETELAERE, Pol, The Legal Challenges of Unmanned Vessels, Universiteit Gent 2017 YL Tezi, https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/349/671/RUG01- 002349671_2017_0001_AC.pdf, ET: 02.06.2019.
- KARA, Hacı, Uluslararası Sözleşmeler Ve Türk Hukuku’na Göre Gemilerin Sebep Olduğu Deniz Kirliliği Zararlarından Hukuki Sorumluluk, İstanbul 2004.
- KUYUCU MERİÇ, Gülfer, Donatının Petrol Kirliliğinden Doğan Sorumluluğu ve Sınırlandırılması, İstanbul 2017.
- JANSE VAN RENSBURG, Dirk Johannes, The impact of autonomous ships on the containerised shipping interface of global supply chains- and networks: a literature examination of selected stakeholder perspectives, WMU YL Tezi 2018, https://commons.wmu.se/cgi/viewcontent.cgi?article=1658&context=all_dissertations, ET: 25.07.2019.
- SOYER, Barış/TETTENBORN, Andrew, New Technologies, Artificial Intelligence and Shipping Law in the 21st Century (Maritime and Transport Law Library), 1st Ed., London 2019.
- KOMIANOS, Aristotelis, The Autonomous Shipping Era. Operational, Regulatory, and Quality Challenges. TransNav, the International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation, Vol. 12, No. 2, pp. 335-348, http://www.transnav.eu/Article_The_Autonomous_Shipping_Era._Operational,_Komia nos,46,818.html, ET: 02.06.2018.
- SÖZER, Bülent, Mürettebatsız Gemiler, Deniz Ticareti, Temmuz 2019, s. 64- 67.
- ŞAHİN, Alper, Yapay Zeka Teknolojisi Ve Uygulamalar, Anahtar Dergisi, Mayıs 2018, S. 353, https://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/yapay-zek%C3%A2- teknolojisi-ve-uygulamalari/9648, ET: 11.06.2019.
- ŞAMLI YETİŞ, Kübra, Lahey-Lahey/Visby, Hamburg Ve Rotterdam Kuralları’nda Sefere Elverişlilik, İÜHFM 2013, C. LXXI, S. 2, s. 479-496.
- ŞENTÜRK, Hakan/ÇİL, C. Zaim/SAĞIROĞLU, Şeref, Cyber Security Analysis of Turkey, International Journal Of Information Security Science, Vol.1, No. 4,, s. 112.
- DELEGRANGE, Olivia/PELLICER, Jose, Automated maritime navigation by remote control, https://www.kennedyslaw.com/thought-leadershp/artcle/automaton-andlablty-n-martme-law, ET: 02.06.2019.
- DENÈFLE, Frédéric, Autonomous Vessels-What Are The Legal İmplications?, https://iumi.com/news/blog/autonomous-vessels--what-are-the-legal-implications, ET: 02.06.2019.
- ELORANTA, Sauli, Autonomous Ships, Automated maritime transport: why, how and when,https://vayla.fi/documents/20485/421305/Sauli_Eloranta_180117+Rolls+Royce+ v1.pdf/7fe4fb37-f501-4e78-a1fd-7513b02dcc02, ET: 17.07.2019.
- KENNARD, Darryl, Cyber security and cyber risks in the shipping industry, July 2019, https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=fbb647ae-30dc-4b29-88e4- d0675928d951&utm_source=lexology+daily+newsfeed&utm_medium=, ET: 10.07.2019.
- McDOUGALL, Allan, Autonomous Shipping Raises Legal Concerns, The Maritime Executive, https://www.maritime-executive.com/author/allan-mcdougall, ET: 02.06.2019.
- JENSEN, Lars, Challenges in Maritime Cyber-Resilience, Technology Innovation Management Review April 2015, www.timreview.ca, s. 35-39, ET: 27.05.2018.
- http://www.admiraltylawguide.com/conven/collisions1910.html, ET: 22.07.2019.
- http://www.admiraltylawguide.com/conven/collisions1910.html, ET: 24.07.2019.
- Automation and liability in maritime law, https://www.kennedyslaw.com/thought-leadership/article/automation-and-liability-inmaritime-law, ET: 17.06.2019.
- Autonomous Navigation. Challenges and opportunities on board Masterless vessels, https://www.lexology.com/l_brary/deta_l.aspx?g=b76e6954-040a-4214-a86a0844d14be1b3, ET: 16.06.2019.
- Autonomous Ships The Next Step, https://www.rollsroyce.com/~/media/Files/R/Rolls-Royce/documents/customers/marine/ship-intel/rrship-intel-aawa-8pg.pdf, ET: ET: 09.05.2019
- https://www.bbc.com/turkce/ekonomi/2014/03/140305_insansiz_gemi, ET: 12.04.2019.
- CMI international working group position paper on unmanned ships and the international regulatory framework, https://comitemaritime.org/work/unmanned-ships/, s. 1, ET: 17.06.2019.
- https://comitemaritime.org/wp-content/uploads/2018/05/Travaux-Preparatoiresof-the-Convention-on-Salvage-1989.pdf, ET: 21.07.2019.
- http://denizmevzuat.udhb.gov.tr/dosyam/BUNKERS%202001%20Eng.doc, ET: 21.07.2019.
- http://denizmevzuat.udhb.gov.tr/dosyam/LLMC%2076%20Eng.doc, ET: 22.07.2019.
- Endüstri 4.0, İnsansız Gemiler ve Sigorta Sektörüne Etkileri, https://www.sigortaveriskyonetimi.com/insansiz-gemiler-ve-sigorta-sektorune-etkileri/, ET: 22.5.2019.
- Final Report Summary - MUNIN (Maritime Unmanned Navigation through Intelligence in Networks), https://cordis.europa.eu/project/id/314286/reporting, ET: 07.05.2020.
- http://www.gemitrafik.com/ais.htm, ET: 18.07.2019.
- IMO takes first steps to address autonomous ships, http://www.imo.org/en/mediacentre/pressbriefings/pages/08-msc-99-massscoping.aspx, ET: 23.05.2019
- http://www.imo.org/en/OurWork/Legal/HNS/Documents/HNS%20Consolidated %20text.pdf, ET: 21.07.2019
- Maritime Law In The Wake of The Unmanned Vessel, https://svw.no/contentassets/f424f309bd304e99b39f11355e98571f/svw_maritime-lawin-the-wake-of-the-unmanned-vessel.pdf, ET: 02.06.2019.
- Maritime Unmanned Navigation through Intelligence in Networks, http://www.unmanned-ship.org/munin/, ET: 09.05.2019.
- MUNIN Brochure, http://www.unmanned-ship.org/munin/wpcontent/uploads/2016/02/MUNIN-final-brochure.pdf, ET: 07.05.2020
- http://www.mar.ist.utl.pt/mventura/Projecto-Navios-I/IMOConventions%20%28copies%29/MARPOL.pdf, ET: 21.07.2019.
- The ReVolt, https://www.dnvgl.com/technology-innovation/revolt/index.html, ET: 17.07.2019.
- Rolls-Royce and Intel announce autonomous ship collaboration, https://www.rolls-royce.com/media/press-releases/2018/15-10-2018-rr-and-intelannounce-autonomous-ship-collaboration.aspx, ET: 18.07.2019.
- Rolls-Royce, SVAN-World’s First Autonomous Ferry Demonstration, https://www.youtube.com/watch?v=JW57ZMjL_fc, ET: 07.05.2020.
- Submission By Comité Maritime International Working Group On Unmanned Ships (CMI IWG US) https://comitemaritime.org/wp-content/uploads/2018/05/CMIIWG-Submission-to-MSC-99.pdf, ET: 18.07.2019.
- Questionnaire, https://comitemaritime.org/Uploads/Questionnaires/CMI%20Position%20Paper%20on %20Unmanned%20Ships.pdf, ET: 19.07.2019.
- https://www.kongsberg.com/maritime, ET: 29.07.2019.
- https://www.ntnu.edu/amos, ET: 29.07.2019
- http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2001/07/20010724.htm#1, ET: 21.07.2019.
- https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%201678/v1678.pdf, ET: 21.07.2019.
- https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XII8&chapter=12&clang=_en, ET: 22.07.2019.
- http://www.ubak.gov.tr/BLSM_WIYS/DTGM/tr/documan/20140718_160807_6 4032_1_64480.pdf, ET: 21.07.2019.
- https://www.un.org/depts/los/convention_agreements/texts/unclos/unclos_e.pdf, ET: 21.07.2019.
- https://unctad.org/en/PublicationsLibrary/aconf162d7_en.pdf, ET: 22.7.2019.
- http://oceansbeyondpiracy.org/sites/default/files/SUA_Convention_and_Protoco l.pdf, ET: 21.07.2019.
- Yapay zeka nedir? Yapay zeka ne amaçla üretilir? http://www.milliyet.com.tr/Yapay-zeka-nedir--Yapay-zeka-ne-amacla-uretilir--molatik81/, ET: 28.05.2019.
- What is artificial intelligence, https://www.britannica.com/technology/artificialintelligence, ET: 02.07.2019.
| APA | KARA H (2020). GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. , 17 - 51. |
| Chicago | KARA HACI GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. (2020): 17 - 51. |
| MLA | KARA HACI GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. , 2020, ss.17 - 51. |
| AMA | KARA H GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. . 2020; 17 - 51. |
| Vancouver | KARA H GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. . 2020; 17 - 51. |
| IEEE | KARA H "GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR." , ss.17 - 51, 2020. |
| ISNAD | KARA, HACI. "GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR". (2020), 17-51. |
| APA | KARA H (2020). GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 10(1), 17 - 51. |
| Chicago | KARA HACI GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 10, no.1 (2020): 17 - 51. |
| MLA | KARA HACI GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.10, no.1, 2020, ss.17 - 51. |
| AMA | KARA H GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2020; 10(1): 17 - 51. |
| Vancouver | KARA H GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2020; 10(1): 17 - 51. |
| IEEE | KARA H "GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR." SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 10, ss.17 - 51, 2020. |
| ISNAD | KARA, HACI. "GEMİLERDE YAPAY ZEKÂ KULLANIMI VE BUNA DAİR HUKUKİSORUNLAR". SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 10/1 (2020), 17-51. |
