Yıl: 2021 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 795 - 806 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18069/firatsbed.907497 İndeks Tarihi: 11-12-2021

GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE

Öz:
Türkiye son yıllarda arkeolojik çalışmalarda önemli buluntulara ev sahipliği yapmaktadır.Malatya’da Arslantepe Höyüğü bu konudaki önemli arkeolojik keşiflerden biridir. Tarihinfarklı dönemlerine ait izler taşıyan Arslantepe’de ilk buluntular, M.Ö. 6000’li yılara kadaruzanmaktadır ve bu tarihin daha eskilere uzanacağı düşünülmektedir. Çünkü hali hazırdaarkeolojik çalışmalar höyüğün bir başka alanında devam etmektedir. Malatya il merkezine7 km. uzaklıkta Battalgazi ilçesinde yer alan höyük, yerden 30 metre yükseklikte vekesintisiz bir yerleşim katmanından oluşmuştur. Arkeolojik kazılarda; saray tarzında biryapının varlığı, ekonomik işler için geliştirilen uygulama örnekleri (depolama, cretula vemühürler), askeri hiyerarşik yapıyı ifade eden metal kılıç ve eşyalar, sınıflı bir toplumyapısının varlığı ve gıda ambarlarının depolama ve dağıtma gibi işlevlerinin olmasıgeleneksel bürokrasinin varlığını akla getirmektedir. Ayrıca saray duvarlarında seçkinsınıfa ait olduğu düşünülen kabartma ve figürlerin, kral mezarının, sarayda kabul alanı gibibuluntuların siyasi ve idari yapıda seçkin bir sınıfın varlığına işaret edebileceğidüşünülmektedir. Klasik bilgiler bürokrasinin tarihi geçmişinin Eski Çin, Mısırmedeniyetlerine dayandığını belirtmektedir. Oysa her iki medeniyetten daha eski bir tarihedayanan Arslantepe’nin bürokratik yapısıyla literatürde ilk örnekler arasında yer almasıgerektiği düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışmada, bürokrasinin tarihi kökeninin genel kabulgörmüş bilgilerden daha eski bir tarihe dayandığı ileri sürülmektedir.
Anahtar Kelime:

First Traces of Traditional Bureaucracy: Malatya Arslantepe

Öz:
In recent years Turkey is home to the most important finds in archaeological work.Arslantepe Mound in Malatya is one of the important archaeological discoveries on thissubject. The first find in Arslantepe, which bear traces of different periods of history, BC.It goes back to the 6000s and it is thought that this date will extend back to earlier times.Because archaeological studies are currently ongoing in another area of the mound.Located in Battalgazi district, 7 kilometres from Malatya city centre, the mound is 30meters above the ground and consists of an uninterrupted settlement layer. Inarchaeological excavations; The existence of a palace-style structure, application examplesdeveloped for economic affairs (storage, cretula and seals), metal swords and itemsexpressing the military hierarchical structure, the existence of a class social structure, andthe functions such as storage and distribution of food warehouses suggest the existence oftraditional bureaucracy. Besides, it is thought that the reliefs and figures thought to belongto the elite class on the palace walls, the king's tomb, and the findings such as the receptionarea in the palace may indicate the existence of an elite class in the political andadministrative structure. Classical historical information states that the historicalbackground of bureaucracy is based on Ancient Chinese and Egyptian civilizations.However, it is thought that Arslantepe, which is based on a history older than bothcivilizations, should be among the first examples in the literature with its bureaucraticstructure. Also, this study suggests that the historical roots of bureaucracy are older thangenerally accepted information.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abadan, N. (1959). Bürokrasi. Ankara: A.Ü. S.B.F Yayınları.
  • Albrow, M. (1970). Bureaucracy. London: Pall Mall Press.
  • Atlas (2015). Arslantepe: Devletin kökeni. Atlas Dergisi. Erişim adresi: https://www.atlasdergisi.com/kesfet/arkeoloji-haberleri/4536.html
  • Başaran İ. E. (1989). Yönetim. Ankara: Gül Yayınevi.
  • Blau, P. M. (1956). Bureaucracy in modern society. Crown Publishing Group/Random House.
  • Çevikbaş, R. (2014). Bürokrasi kuramı ve yönetsel işlevi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 75-102.
  • Di Nocera, G. M. (2010). Metals and metallurgy. Their place in the Arslantepe society between the end of Food and urbanization. Material and textual perspectives on alimentary practice in early Mesopotamia the 4th and the beginning of the 3rd millennium BC. Economic Centralisation in Formative States. The Archaeological Reconstruction of the Economic System in 4th Millennium Arslantepe, (3), 255-330.
  • Dreyfus, F. (2014). Bürokrasinin icadı. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Dursun, D. (1992). Bürokrasi teorisi ve yönetim. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (37-38), 133-149.
  • Eryılmaz, B. (2017). Bürokrasi ve siyaset. (Altıncı Baskı) İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Frangipane, M. (1997a). A 4th-millennium temple/palace complex at Arslantepe-Malatya. North-South relations and the formation of early state societies in the northern regions of Greater Mesopotamia. Paléorient, 45-73.
  • Frangipane, M. (1997b). Arslantepe-Malatya. In Emergence and change in early urban societies (43-58). Springer, Boston, MA.
  • Frangipane M. (2002). Yakındoğuda devletin doğuşu. (Çev: Z. Zühre İlkgelen) İstanbul: Kanaat Yayınları.
  • Frangipane, M. (2011). Arkeoatlas: Tarihöncesinden Demirçağı’na Anadolu’nun Arkeoloji Atlası, (Ed. N.Karul), Doğu Anadolu, 126-137.
  • Frangipane, M. (2012). Fourth millennium Arslantepe: The development of a centralised society without urbanisation. Origini, 34, 19-40.
  • Frangipane, M. (2018). Different trajectories in state formation in Greater Mesopotamia: A view from Arslantepe (Turkey). Journal of Archaeological Research, 26(1), 3-63.
  • Frangipane, M., 2019. “Arslantepe. Siyasi Merkezin Yükselişi ve Düşüşü: Tapınaktan Saraya Saraydan Surla Çevrili Bir Kente / Arslantepe. The rise and development of a political centre: From temple to palace to a fortified citadel”. I. Uluslararası Arslantepe Arkeoloji Sempozyumu / I. International Arslantepe Archaeology Symposium, 4-6 October 2018 Malatya, 71-104.
  • Frangipane, M., & Palmieri, A. (1983). A protourban centre of the late Uruk period in perspectives on protourbanization in Eastern Anatolia: Arslantepe (Malatya). An interim report on 1975-1983 campaigns. Origini. Rivista di Prehistoria e Protostoria delle Civiltà Antiche, 12(2), 287-45
  • Gültepe, N. (2019). Mührün gücü, ilk Türk İslam devletlerinde ve Osmanlılarda Bürokrasi. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Kabaklı, A. (2002). Millete vurulan canlı pranga. İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
  • Lipset, S. M. (1986). Siyasal insan (Çev: Mete Tunçay). Ankara: Teori Yayınları.
  • Mises, L. V. (2018). Bürokrasi. (Çev: Atilla Yayla ve Feridun Ergin) İstanbul: Liberte Yayınları.
  • Mouzelis, N. P. (2001), Örgüt ve bürokrasi, (Çev: Alın, H. Bahadır), Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Neuman, W .L., (2006), Toplumsal araştırma yöntemleri nitel ve nicel yaklaşımlar Cilt 2, (Çev: Sedef Özge). İstanbul: Yayınodası.
  • Öztürk, N. K. (2017). Bürokrasi-siyaset ilişkileri ve Türkiye. Ankara: Siyasal Yayınevi.
  • Robbins, S. P., Coulter M. (2007). Management, 9th. Edt. New Jersey, USA: Prentice Hall.
  • Şenel, A. (1995). Siyasal düşünceler tarihi. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Weber, M. (1993). Sosyoloji yazıları. (Çev: Taha Parla). İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
  • Weber, M. (2017). Bürokrasi ve otorite. ( Çev: H. Bahadır Akın). 8. Baskı. İstanbul: Adres Yayınları.
  • Yükçü, S, Atağan, G. (2011). Ortadoğu'da zaman tünelinde ticaret. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi , (1) , 86-109.
APA YILMAZ H (2021). GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. , 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
Chicago YILMAZ Hasan GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. (2021): 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
MLA YILMAZ Hasan GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. , 2021, ss.795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
AMA YILMAZ H GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. . 2021; 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
Vancouver YILMAZ H GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. . 2021; 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
IEEE YILMAZ H "GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE." , ss.795 - 806, 2021. 10.18069/firatsbed.907497
ISNAD YILMAZ, Hasan. "GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE". (2021), 795-806. https://doi.org/10.18069/firatsbed.907497
APA YILMAZ H (2021). GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
Chicago YILMAZ Hasan GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 31, no.2 (2021): 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
MLA YILMAZ Hasan GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.31, no.2, 2021, ss.795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
AMA YILMAZ H GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 31(2): 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
Vancouver YILMAZ H GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 31(2): 795 - 806. 10.18069/firatsbed.907497
IEEE YILMAZ H "GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, ss.795 - 806, 2021. 10.18069/firatsbed.907497
ISNAD YILMAZ, Hasan. "GELENEKSEL BÜROKRASİNİN İLK İZLERİ: MALATYA ARSLANTEPE". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 31/2 (2021), 795-806. https://doi.org/10.18069/firatsbed.907497