Yıl: 2005 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 40 - 45 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması

Öz:
Amaç: Bu çalışma ile Home ve Östberg'in sabahçıl ve akşamcıl (S-A) tipleri belirleyen anket formunun Türkçe versiyonunun güvenirlik düzeyini araştırmak hedeflendi. Yöntem: Çalışmaya 18-57 (23.0±5.4) yaşlarında, 291'i ka-dın ve 327'si erkek olmak üzere toplam 618 gönüllü dahil edildi. Home ve Östberg'in insan sirkadiyen ritminde sabahçıl ve akşamcıl tipleri belirleyen anket formunun Türkçe versiyonu gönüllü katılımcılar tarafından 15-20 gün ara ile 2 kez dolduruldu. Ölçeğin iç tutarlılık güvenirliği Cronbach katsayısı ile, her iki uygulamada elde edilen puanlar ve maddeler arasındaki ilişki düzeyleri ise Pearson korelasyon matriks ile değerlendirildi.. Bulgular: Çalışmaya katılan deneklerin 1. (51.9+9.0, 22-73) ve 2. uygulamalarda (52.4±9.5, 21-72) elde ettikleri toplam puanlar arasında istatistiksel anlamlı bir fark yoktu. Birinci ve ikinci uygulamada elde edilen puanlar ışığında deneklerin sırası ile 149'u ve 169'u sabahçıl, 79'u ve 87'si akşamcıl, 39O'ı ve 362'si ara tip idi. 1. ve 2. uygulamalar için güvenirlik yüksekti (sırası ile Cronbach değeri 0.785 ve 0.812, p< 0.0001). Birinci ve 2. uygulamalarda elde edi-len toplam puanlar arası korelasyon (r) 0.84 (p< 0.0001) idi. Tartışma: Elde edilen bulgular ışığında anket formunun Türkçe uyarlamasının tekrarlayan ölçümler için güvenilir olduğu söylenebilir. Bununla birlikte anketin Türkçe versiyonunun güvenilirliğinin ve geçerliğinin onaylanması için yaşlı, sporcu, vardiyalı çalışan gibi değişik denek gruplarında ileri değerlendirmelere ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelime: Günlük ritim Anketler Bireylik Sonuçların tekrarlanabilirliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adan A, Almirall H (1990) Adaptation and standardization of a Spanish version of the Morningness-eveningness questionnaire: Individual differences. Pers Individ Dif, 11:1123-1130.
  • Adan A, Natale V (2002) Gender differences in morningness-eveningness preference. Chronobiol Int, 19:709-720.
  • Almirall H, Sanchez TM (1990) Evolucion yerlacion de la temperatura corporal y rendimiento durante la vigilia. Diferencias Individaates. III. National Congress of Spanish Neuroscience Society, Sevilla, Spain.
  • Brown FM (1982) Rhytmicity as an emerging variable for psychology. In: Rhythmic Aspects of Behavior. Ed: Brown FM, Graeber RC. Lawrence Erbaum, Hillsdale, NJ, 3-38.
  • Freeman G, Hovland C (1934) Diurnal variations in performance and related physiological processes. Psychol Bull, 31:777-799.
  • Folkard S (1980) Time of day effects in school children immediate and delayed recall of meaningful material: the influence of importance of the information tested. Br J Psychol, 71:91-97.
  • Gupta S (1991) Effects of time of day and personality on intelligence test scores. Pers Individ Dif, 12:1277-1231.
  • Horne IA, Östberg O (1976) A self assessment questionnaire to determine morningness-eveningness in human circadian rhythms. IntJ Chronobiol,4: 97-110.
  • Ishihara K, Miyashita A, Inugami M ve ark. (1986) The results of investigation by the lapanase version of Morningness-Eveningness Questionnaire. The Japanese Journal of Psychology, 57:87-91.
  • Kerkhof GA (1985) Inter-individual differences in the human circadian system. Biol Psychol, 20:83-112.
  • Kleitman N (1939) Sleep and wakefulness. University press Chicago.
  • Monk TH, Pollak CP (1985) Diurnal variation in mood and performance in a time isolated environment. Chronobiol Int, 2:185-193.
  • Monk TH, Weitzman ED (1983) Circadian rhythms in subjective alertness and core body temperature. Chronobiologia, 10:49-55.
  • Posey TB, Ford JA (1981) The morningness-eveningness preference of college students as measured by the Home and Östberg questionnaire. Int J Chronobiol, 7:141-144.
  • Smith AP (1992) Time of day and performance. In: Handbook of Human Performance. Ed: Smith, A. P. & Jones, A. M. London Academic Press, 217-235.
  • Tankova I, Buella CG (1994) Circadian typology and individual differences. Pers Individ Dif, 16:671-684.
  • Thayer RE (1989) The biopsychology of mood and arousal. Oxford University Press. New York.
  • Östberg O (1973a) Circadian rhythms of food intake and oral temperature in "morning" and "evening" groups of individuals. Ergonomics, 16:203-209.
  • Östberg O (1973b) Inter individual differences in circadian fatigue patterns of shift workers. Br J Ind Med, 30:341-351.
  • O Shea MV (1900) Aspects of mental economy. Bulletin of the University of Wisconsin, 2:333-98.
APA Punduk Z, Gür H, Ercan I (2005). Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. , 40 - 45.
Chicago Punduk Zekine,Gür Hakan,Ercan Ilker Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. (2005): 40 - 45.
MLA Punduk Zekine,Gür Hakan,Ercan Ilker Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. , 2005, ss.40 - 45.
AMA Punduk Z,Gür H,Ercan I Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. . 2005; 40 - 45.
Vancouver Punduk Z,Gür H,Ercan I Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. . 2005; 40 - 45.
IEEE Punduk Z,Gür H,Ercan I "Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması." , ss.40 - 45, 2005.
ISNAD Punduk, Zekine vd. "Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması". (2005), 40-45.
APA Punduk Z, Gür H, Ercan I (2005). Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 16(1), 40 - 45.
Chicago Punduk Zekine,Gür Hakan,Ercan Ilker Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 16, no.1 (2005): 40 - 45.
MLA Punduk Zekine,Gür Hakan,Ercan Ilker Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.16, no.1, 2005, ss.40 - 45.
AMA Punduk Z,Gür H,Ercan I Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2005; 16(1): 40 - 45.
Vancouver Punduk Z,Gür H,Ercan I Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2005; 16(1): 40 - 45.
IEEE Punduk Z,Gür H,Ercan I "Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması." Türk Psikiyatri Dergisi, 16, ss.40 - 45, 2005.
ISNAD Punduk, Zekine vd. "Sabahçıl-akşamcıl anketi Türkçe uyarlamasında güvenirlilik çalışması". Türk Psikiyatri Dergisi 16/1 (2005), 40-45.