ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Vural, Hasan

ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Hasan Sayim VURAL (Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara, Türkiye)

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ

49 1

Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 457 - 487 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz:

Temellendirilmemiş şikayet, Anayasa Mahkemesine (AYM) bireysel başvuru yolunda kabul edilemezlik sebepleri içinde, esasa ilişkin olan sebepler arasında yer almaktadır. Bu bakımdan, kabul edilebilirlik incelemesinde biçime, usule ve mahkemenin yetkisine ilişkin kabul edilemezlik sebeplerinden daha sonra, esasa ilişkin diğer sebeplerle birlikte son sırada gelmektedir. Bu makale, AYMnin temellendirilmemiş şikayet içtihadını Veli Özdemir (2013), Sabah Yıldızı (2017) ve Cemal Günsel (2021) gibi işaret taşı niteliğindeki kararlarla belirlenen gelişimi içinde ele almaktadır. Makale, Anayasa Mahkemesinin Cemal Günsel kararıyla birlikte artık daha sıkı bir standart test uyguladığı gözlemini ortaya koymakta ve konuyu bireysel başvuru hakkının kullanımında adil denge meselesi olarak ele almayı denemektedir.

Anahtar Kelime: kanıtlanmamış şikayet kabul edilebilirlik ölçütleri Bireysel başvuru esasa ilişkin kabul edilemezlik sebepleri açıkça dayanaktan yoksunluk temellendirilmemiş şikayet

The Turkish Constitutional Court Case-law on Unsubstantiated Complaints as a Ground of Inadmissiblity: A Study on the Decision of Cemal Günsel

Öz:

Unsubstantiated complaint (UC) is a merits-based ground of inadmissiblity of individual applications to the Turkish Constitutional Court. Within the set of admissiblity criteria, the UC test lies at the later stages of examination, after tests targeting the formal, authoritative or procedural aspects of admissiblity. This paper deals with the development of the related case-law, in apparently three stages marked by milestone decisions, such as the cases of Veli Özdemir (2013), Sabah Yıldızı (2017) and recently Cemal Günsel (2021). This paper argues that the Court has recently introduced a stricter standard, starting with the Cemal Günsel case, and tries to deal with the issue in terms of the fair balance in the enjoyment of the right to individual application to the Constitutional Court.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ALGAN Bülent, “Bireysel Başvurularda ‘Açıkça Dayanaktan Yoksunluk’ Kriterinin Anayasa Mahkemesi Tarafından Yorumu ve Uygulanması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63/2, 2014, ss. 247-284.
ARSLAN Zühtü, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Aslan’ın Anayasa Mahkemesi Üyesi Selahaddin Menteş’in Andiçme Töreni Açılış Konuşması, 25 Temmuz 2019, https://www.anayasa.gov.tr/tr/baskan/ konusmalar/anayasa-mahkemesi-uyesi-selahaddin-mentesin-andicmetoreni-acis-konusmasi/#. Erişim Tarihi: 16.11.2021.
AYBAY Rona, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Konusunda Bazı Genel Gözlemler ve 14. Protokol”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 88, 2010, ss. 225-260.
BARIN Taylan, “Kabul Edilebilirlik Kriterleri Tablosu”, Twitter, 2021, https://twitter.com/taylanbarin/status/1400478021094629383?s=20. Erişim Tarihi: 16.11.2021.
DURMAZ Cüneyt, “Esasa İlişkin Kabul Edilemezlik Kriterleri”, Bireysel Başvuru İnceleme Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi), (ed. Musa Sağlam), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, İkinci Baskı, 2013, ss.225-246.
DURSUN Halil İbrahim, Türk Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Esasa İlişkin Kabul Edilemezlik Sebepleri, Ankara, Seçkin Yayınevi, 2018.
KOÇ Muharrem İlhan / KAPLAN Recep, Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Kriterleri Rehberi, Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2017.
KÜÇÜK Salim, “Açıkça Dayanaktan Yoksunluk”, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri, (ed. Hüseyin Turan / Recep Kaplan), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2015, ss. 187- 208.
ÖNCÜ Mehmet, “Bireysel Başvuruların AİHM Tarafından Usulden İncelenmesi ve Dördüncü Dereceden Şikâyetler”, Anayasa Mahkemesinin Kuruluşunun 50. Yılına Armağan, (ed. Engin Yıldırım vd.), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2012, ss. 371-408.
YILMAZOĞLU Yunus Emre, “Bireysel Başvuruda Açıkça Dayanaktan Yoksunluk Kriteri”, Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Kriterleri Rehberi, (ed. Muharrem İlhan Koç / Recep Kaplan), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2017, s. 229-365.
YILMAZOĞLU Yunus Emre, Bireysel Başvuru Rehberi, Ankara, Adalet Yayınevi, 2019.
Cemal Günsel [GK], B. No: 2016/12900, 21/1/2021.
Özlem Dalkıran [GK], B. No: 2017/35203, 21/1/2021.
Sabah Yıldızı Radyo ve Televizyon Yayın İletişim Reklam Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi [GK], B. No: 2014/12727, 25/5/2017.
Veli Özdemir, B. No: 2013/276, 9/1/2014.
Ünal Yiğit, B. No: 2013/1075, 30/6/2014.
Feyzullah Erarslan, B. No: 2014/7226, 4/11/2014.
Nevzat Albayrak ve diğerleri, B. No: 2013/9822, 22/6/2015.
Zeki Rüzgar, B. No: 2013/6084, 6/4/2016.
Hamdullah Demirtaş, B. No: 2013/3552, 15/12/2015.
Murat Karayel (2), B. No: 2013/2125, 16/9/2015.
Sadullah Remzi Karagöz, B. No: 2014/8870, 8/6/2016.
Teyfik Tunç, B. No: 2014/11204, 8/12/2016.
Hüseyin Çiftçi, B. No: 2014/3439, 28/9/2016.
N.A., B. No: 2013/5076, 6/4/2016.
Fatih Hilmioğlu, B. No: 2014/648, 18/9/2014.
Abdullah Doğtaş, B. No: 2012/1123, 26/6/2014.
G.G., B. No: 2014/10349, 9/11/2017.
Neslihan Albayrak, B. No: 2015/19611, 13/9/2018.
Abdulkadir Güneş, B. No: 2014/7489, 10/10/2019.
Vedat Bingöl, B. No: 2014/7817, 10/10/2019.
Şenol Eren, B. No: 2014/7693, 26/9/2019.
Caner Duygu, B. No: 2014/7490, 20/11/2019.
Diyadin Abak ve Mehmet Yiğit, B. No: 2015/2331, 20/11/2019.
Ali Soylu, B. No: 2014/10602, 19/11/2019.
Fatma Alan ve Talip Şeker, B. No: 2014/10801, 19/11/2019.
Mehmet Sayat, B. No: 2014/10819, 19/11/2019.
Celal Mezarcı ve diğerleri, B. No: 2014/12781, 10/12/2019.
Mahir Kan, B. No: 2015/20001, 9/1/2020.
Mehmet Sabri Gül, B. No: 2015/4248, 16/1/2020.
İlknur Üstün, B. No: 2017/34570, 25/2/2021.
Murat Özmek (2), B. No: 2017/15646, 21/4/2021.
Emre Kaya, B. No: 2018/743, 10/2/2021.
Zeynep Yeter, B. No: 2018/20039, 27/1/2021.
Ahmet Teyit Keşli (4), B. No: 2018/4502, 25/2/2021.
Mustafa Atak, B. No: 2018/27304, 24/2/2021.
Mutia Canan Karatay, B. No: 2017/37469, 21/4/2021.
Nahide Eren, B. No: 2014/2134, 21/4/2021.
Selahattin Demirtaş (8), B. No: 2016/48606, 11/3/2021.
C.Ö., B. No: 2018/21788, 11/3/2021.
Ruhi Abat, B. No: 2014/4724, 7/3/2019.
Candaş Kat, B. No: 2015/18467, 19/11/2019.
Zeki Demir, B. No: 2015/16719, 2/12/2020.

APA	Vural H (2021). ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 457 - 487.
Chicago	Vural Hasan ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. (2021): 457 - 487.
MLA	Vural Hasan ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 2021, ss.457 - 487.
AMA	Vural H ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2021; 457 - 487.
Vancouver	Vural H ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2021; 457 - 487.
IEEE	Vural H "ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME." , ss.457 - 487, 2021.
ISNAD	Vural, Hasan. "ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME". (2021), 457-487.

APA	Vural H (2021). ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ, 0(18), 457 - 487.
Chicago	Vural Hasan ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ 0, no.18 (2021): 457 - 487.
MLA	Vural Hasan ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ, vol.0, no.18, 2021, ss.457 - 487.
AMA	Vural H ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ. 2021; 0(18): 457 - 487.
Vancouver	Vural H ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ. 2021; 0(18): 457 - 487.
IEEE	Vural H "ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME." UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ, 0, ss.457 - 487, 2021.
ISNAD	Vural, Hasan. "ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME". UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ DERGİSİ 18 (2021), 457-487.