Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu
Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 61 - 78 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31682/ayna.468240 İndeks Tarihi: 24-12-2021
Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu
Öz: Bu olgu sunumunda, DSM-5’e göre panik bozukluk belirtileri gösteren, 19 yaşında erkek bir danışanın, Bilişsel Davranışçı Terapi yaklaşımıyla 11 seanslık tedavi süreci anlatılmıştır. Danışanın akut problemi olan panik atak semptomlarıyla başa çıkmak için yaptığı güvenlik sağlayıcı davranışlar ve kaçınma davranışları davranışçı yaklaşımla ortadan kaldırılmış, bedensel duyumları hakkındaki yanlış yorumlamaları ise bilişsel yaklaşımla değiştirilmiştir. Danışanın diğer şikayeti olan, evde yalnız kalmaktan korkma ile ilgili, yaşayarak maruz bırakma kapsamında ev ödevleri planlanmıştır. Bu uygulamaların neticesinde; güvenlik sağlayıcı davranışları ya da kaçınmaları olmaksızın, korktuğu felaketlerin gerçekleşmediğini deneyimlemesi sağlanmıştır. Panik bozuklukla ilgili psiko-eğitim, bilişsel yeniden yapılandırma, maruz bırakma, nefes ve gevşeme egzersizleri, duyguları ben dili ile ifade edebilme öğretimini içeren bu tedavi yaklaşımının detayları ve sonuçları ilgili literatür ışığında detaylandırılmıştır.
Anahtar Kelime: Cognitive Behavioral Therapy in Panic Disorder: A Case Study
Öz: In the current case study, 11 sessions of Cognitive Behavioral Therapy process of a 19 years old male who had panic disorder symptoms according to DSM-5 was presented. Safety and avoidance behaviors of the client in order to cope with the acute panic attack symptoms were abolished with a behavioral approach, and the misinterpretations about his bodily sensations were changed with a cognitive approach. Homeworks based on exposure was planned for the other complaint of the client that was the fear of being alone at home. As a result of the treatment, the client realized that he did not experience the expected catastrophe in the lack of safety or avoidance behaviors. The treatment that included psycho-education about panic disorder, cognitive restructuring, exposure, breathing and relaxation exercises, supporting the expression of emotions and the outcome of the treatment was detailed in the light of the relevant literature.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik
- Amerikan Psikiyatri Birliği (2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabı (DSM 5). E. Köroğlu. (Çev.). (5. Baskı). Ankara: HYB Yayıncılık.
- Beck, J. G., Shipherd, J. C., & Zebb, B. J. (1997). How does interoceptive exposure for panic disorder work? An uncontrolled case study. Journal of Anxiety Disorders, 11(5), 541-556. Doi: 10.1016/S0887-6185(97)00030-3.
- Beck, J.S. (1995). Cognitive therapy: basics and beyond. New York: The Guilford Press.
- Butler, A. C., Chapman, J. E., Forman, E. M. ve Beck, A. T. (2006). The empirical status of cognitive behavioral therapy: A review of meta-analyses. Clinical Psychology Review, 26(1), 17-31. Doi:10.1016/j.cpr.2005.07.003.
- Bruinsma, A., Kampman, M., Exterkate, C. C. ve Hendriks, G. J. (2016). An exploratory study of “blended” cognitive behavioural therapy (CBT) for patients with a panic disorder: Results and patients' experiences. Tijdschrift Voor Psychiatrie, 58(5), 361-370.
- Clark, D. M. (1986). A cognitive approach to panic. Behaviour Research and Therapy, 24(4), 461470. Doi: 10.1016/0005-7967(86)90011-2.
- Durna, H. (2016). Kim korkar panik ataktan. Ankara: Pegem Akademi.
- Gallagher, M. W., Payne, L. A., White, K. S., Shear, K. M., Woods, S. W., Gorman, J. M. ve Barlow, D. H. (2013). Mechanisms of change in cognitive behavioral therapy for panic disorder: the unique effects of self-efficacy and anxiety sensitivity. Behaviour Research and Therapy, 51(11), 767-777. Doi: 10.1016/j.brat.2013.09.001.
- Gould, R. A., Otto, M. W. ve Pollack, M. H. (1995). A meta-analysis of treatment outcome for panic disorder. Clinical Psychology Review, 15(8), 819–844. Doi: 10.1016/0272-7358(95)00048-8.
- Köroğlu, E. (2015). Psikiyatri başvuru elkitabı, (3.Baskı). Ankara: HYB yayıncılık.
- Köroğlu, E. (2011). Bilişsel davranışçı psikoterapiler, (2. Baskı). Ankara: HYB yayıncılık.
- Leahy, L. R. (2007). Bilişsel terapi ve uygulamaları. (H. Hacak, M. Macit, F. Özpilavcı Çev.) İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Oltmanns, T. F., Martin, M. T., Davison, G. C., & Neale, J. M. (2011). Case studies in abnormal psychology. John Wiley & Sons.
- Onur, E. (2006). Panik bozukluğu tedavisinde ketiapin ile güçlendirme: Bir olgu sunumu. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 17, 203-206.
- Salkovskis, P. M. (1991). The importance of behaviour in the maintenance of anxiety and panic: A cognitive account. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 19(1), 6-19.
- Savaşır, I., Soygüt, G., Barışkın, E. (Ed). (2009). Bilişsel Davranışçı Terapiler, (4. Baskı). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Oei, T. P. S., Llamas, M. ve Devilly, G. J. (1999). The efficacy and cognitive processes of cognitive behaviour therapy in the treatment of panic disorder with agoraphobia. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 27, 63– 88.
- Otto, M. W., Pollack, M. H., Dowd, S. M., Hofmann, S. G., Pearlson, G., Szuhany, K. L., ve Tolin, D. F. (2016). Randomized trial of d-cycloserine enhancement of cognitive-behavioral therapy for panic disorder. Depression and Anxiety, 33(8), 737-745. Doi: 10.1002/da.22531.
- Otto, M. W., Tolin, D. F., Nations, K. R., Utschig, A. C., Rothbaum, B. O., Hofmann, S. G., ve Smits, J. A. (2012). Five sessions and counting: Considering ultra brief treatment for panic disorder. Depression and Anxiety, 29(6), 465-470. Doi: 10.1002/da.21910.
- Otto, M. W., Tuby, K. S., Gould, R. A., McLean, R. Y. ve Pollack, M. H. (2001). An effect- size analysis of the relative efficacy and tolerability of serotonin selective reuptake inhibitors for panic disorder. American Journalof Psychiatry, 158 (12), 1989-1992. Doi: 10.1176/appi.ajp.158.12.
- Wells, A. (1997). CBT for anxiety disorders. England: Wiley Press.
- Yaşan, A., Tamam, L. (2009). Panik atakların tetiklediği cinsel kaçınma ve cinsel istek bozukluğu: Bir olgu sunumu. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 159-162.
| APA | ATEŞ N, ARCAN K (2018). Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. , 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| Chicago | ATEŞ Nida,ARCAN Kuntay Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. (2018): 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| MLA | ATEŞ Nida,ARCAN Kuntay Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. , 2018, ss.61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| AMA | ATEŞ N,ARCAN K Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. . 2018; 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| Vancouver | ATEŞ N,ARCAN K Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. . 2018; 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| IEEE | ATEŞ N,ARCAN K "Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu." , ss.61 - 78, 2018. 10.31682/ayna.468240 |
| ISNAD | ATEŞ, Nida - ARCAN, Kuntay. "Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu". (2018), 61-78. https://doi.org/10.31682/ayna.468240 |
| APA | ATEŞ N, ARCAN K (2018). Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 5(3), 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| Chicago | ATEŞ Nida,ARCAN Kuntay Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi 5, no.3 (2018): 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| MLA | ATEŞ Nida,ARCAN Kuntay Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, vol.5, no.3, 2018, ss.61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| AMA | ATEŞ N,ARCAN K Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi. 2018; 5(3): 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| Vancouver | ATEŞ N,ARCAN K Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi. 2018; 5(3): 61 - 78. 10.31682/ayna.468240 |
| IEEE | ATEŞ N,ARCAN K "Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu." AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 5, ss.61 - 78, 2018. 10.31682/ayna.468240 |
| ISNAD | ATEŞ, Nida - ARCAN, Kuntay. "Panik Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi: Bir Olgu Sunumu". AYNA Klinik Psikoloji Dergisi 5/3 (2018), 61-78. https://doi.org/10.31682/ayna.468240 |
