Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 233 - 268 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-12-2021

SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ

Öz:
Çalışma, Britanya İmparatorluğu’nun ve ona bağlı Avustralya ve Yeni Zelanda’nın Çanakkale Savaşı ile ilgili propaganda posterleri üzerine 1kurulmuştur. Birinci Dünya Savaşı, o döneme kadar dünyevileşen ve gelişmekte olan propagandanın, ulusal düzeyde kurumsallaştığı, küresel düzeyde etkinleştiği ilk dönemdir. Ayrıca tarihte posterlerin başlıca propaganda aracı olarak kullanıldığı tek Dünya Savaşı’dır. Sonrasında sinema, radyo gibi iletişim araçları ön plana geçmiştir. Çalışmada bundan yüz yıldan fazla zaman önce Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerinin (Anzaklar) Çanakkale’ye; dünyanın bir ucundan nasıl bir mesaj tasarımıyla, hangi görsel ve metinsel ifadeler kullanılarak getirildiği, bu süreçte dil ile ilgili hangi propaganda tekniklerinin kullanıldığı anlaşılmaya çalışılmıştır. Bunlar için bir nitel yöntem olan göstergebilim kullanılmış; dil ile ilgili propaganda tekniklerinden faydalanılmıştır. Britanya İmparatorluğu, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın da dahil olduğu çok parçalı bir siyasi sistem olarak dünyanın o zamanki en büyük siyasi gücüdür. Çanakkale Savaşı ile ilgili savaş posterlerine odaklanmak aynı anda imparatorluğun propaganda sistemini anlamaya da faydalı olmuştur. Bu yapıyı anlamak üzere yukarıdaki yöntemlere ek olarak propagandanın gelişimi ve Britanya-Avustralya-Yeni Zelanda ilişkilerine dair tarihsel arka plan aktarılmıştır. İmparatorluğun merkezi ile bağlı ülkelerin (Avustralya, Yeni Zelanda) posterlerinin bir anlam zinciri içinde olduğu görülmüştür. Savaş sürecinde -genel olarak- en yüksek perdeden, en hızlı şekilde “Britanyalı” üst kimliğiyle başlatılan propagandanın; zamanla coşkusunu kaybettiği, cepheden geri dönüşle birlikte yine (başlangıçtaki) en üst perdeden “Britanyalı” kimliğiyle ve yine (Çanakkale bağlamında) gururlu bir şekilde fakat başka bir temayla sonuçlandırıldığı görülmüştür. Posterler incelendiğinde mesaj akışlarında bir sistemlilik olduğu anlaşılmış, poster ve mesajlara kaynak ve içerik olarak bakıldığında da Britanya’nın bütünlüklü bir propaganda sistemine sahip olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime:

TRYING TO UNDERSTAND THE WAR PROPAGANDA: ANZACS AND WAR POSTERS IN THE GALLIPOLI CAMPAIGN

Öz:
The present study is based on propaganda posters of British Empire and its affiliated Australia and New Zealand army corps in the Gallipoli Campaign. The First World War was the first period in which propaganda had become worldly and developing until that time, became institutionalized at the national level and effective at the global level. It is also the only World War in history where posters were used as the main propaganda tool. Later, media such as cinema and radio came to the fore. Over a hundred years ago, Australian and New Zealand soldiers (Anzacs) were sent to Gallipoli. In this study, it was tried to understand what kind of message design was used to bring them from the other side of the world, which visual and textual expressions were used and which propaganda technique was used in the language. Semiology as a qualitative method and propaganda techniques related to language were used for this purpose. The British Empire was a multi-fragmented political system that also included Australia and New Zealand and was the world's (then) biggest political power. Focusing on the war posters about the Battle of Gallipoli also helped to understand the empire's propaganda system. To understand this structure, in addition to the aforementioned methods, the historical background of the development of propaganda and Britain- Australia-New Zealand relations was given. It was observed that the posters of the countries (Australia, New Zealand) connected with the center of the empire were in a meaning chain. There were signs that Britain was conducting a holistic propaganda. Over time the propaganda lost its enthusiasm. After the war ended, it was observed that the intense emotionality and pride of the first poster were again used in the last poster with a different theme. In the last poster (in the context of the Gallipoli Campaign) it was seen that the "British" identity was highlighted. When the posters are examined, it is seen that there is a systematicity in the message flows. As the posters and messages were examined as source and content, it was seen that Britain had a comprehensive propaganda system.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • American Foreign Relations, (t.y.) Propaganda - Types of propaganda https://www.americanforeignrelations.com/O-W/Propaganda-Types- of-propaganda.html
  • Australian War Memorial, (t.y.). An appeal from the Dardanelles: will they never come?. https://www.awm.gov.au/collection/C102805
  • Australian War Memorial, (2019). Dawn of the Legend: The failed plan. https://www.awm.gov.au/visit/exhibitions/dawn/plan
  • Australian War Memorial, (2020). History of Anzac Day. https://www.awm.gov.au/commemoration/anzac-day/traditions
  • Avcı Ö. (2018). Propaganda çeşitleri. (Ed. Karaca M., Çakı C.), ĠletiĢim ve Propaganda, Konya: Eğitim Yayınevi, 75-114.
  • Avşar, S. (2003). Birinci Dünya Savaşı'nda Rus Propaganda Faaliyetleri ve Osmanlı Devleti. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1271/14628.pdf
  • Ayhan, A. (2007). Propaganda Nedir? Literatürk Yayınları.
  • Aziz, A. (2003). Siyasal İletişim. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Barthes, R. (1964). Elements of Semiology https://sites.evergreen.edu/arunchandra/wp- content/uploads/sites/395/2018/07/barthes.pdf
  • Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. Berke Vardar, Mehmet Rifat (çev.). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Bernays, E. L. (1923). Crystallizing public opinion. New York: Liveright Publishing Corporation.
  • Bernays, E. L. (1928). Propaganda, New York: Liveright Publishing Corporation.
  • Bolsover, G. H. (1948). Soviet ideology and propaganda. International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944-), 24(2), 170-180.
  • Bouzida, F. (2014). The semiology analysis in media studies: Roland Barthes Approach. In International conference on social sciences and humanities, September, Istanbul (Vol. 8, No. 10).
  • Briggs A. ve Joyce, P. (t.y.). The return of the Liberals, Britannica, https://www.britannica.com/place/United-Kingdom/The-return-of- the- Liberals
  • Brown, J. A. C. (1976). Beyin Yıkama ve İkna Metotları. Çev. Behzat Tanç, Ġstanbul: Boğaziçi Yayınları
  • Cambridge Dictionary, Arama Terimi: Poster. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/poster
  • Cambridge Dictionary. AramaTerimi: Propaganda https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/ p ropaganda
  • Creel, G. (2020). Authoritarian control of propaganda. Britannica. https://www.britannica.com/topic/propaganda/Authoritarian-control- of-propaganda
  • Çankaya, E. (2019). Siyasal İletişim, Ankara: Ġmge Yayınları.
  • Çetin, B. N. (2014). Propaganda Olgusu ve Propagandanın AmerikanlaĢması, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 239-265.
  • DVA (Department of Veterans' Affairs) (2020), World War I and Australia 1914 to 1918, DVA Anzac Portal, accessed 22 January 2021, http://anzacportal.dva.gov.au/wars-and-missions/ww1
  • Herman, E. S. ve Chomsky, N. (2006). Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği. Ender Abadoğlu (çev.). İstanbul: Aram Yayımcılık. http://www.ait.hacettepe.edu.tr/egitim/ait203204/I5.pdf
  • Işık, M. ve EĢitti, ġ. (2018). Osmanlı İmparatorluğu‟nun Birinci Dünya Savaşı‟ndaki Propaganda Faaliyetleri Üzerine Bir Ġnceleme: Harp Mecmuası Örneği, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 29, 185 – 216.
  • IWM, Imperial War Museums, “Britons. Join Your Country's Army!” https://www.iwm.org.uk/collections/item/object/16577
  • Kasım, M. (2011). Hitler Döneminde Propaganda Aracı Olarak Radyo. Selçuk İletişim, 6(4), 64-75.
  • Kodal, T. (2015). Birinci Dünya SavaĢına Giden Yol. Belgi Dergisi, (9) , 1290-1294.
  • Lasswell, H. D. (1927). The theory of political propaganda. The American Political Science Review, 21(3), 627-631.
  • Library of Congress, Posters: World War I Posters, https://www.loc.gov/pictures/collection/wwipos/background.html
  • Lippert, A. (2017). What is a poster?, Poster House, https://posterhouse.org/blog/what-is-a-poster/
  • Lippmann, W. (1921). Public Opinion. Free Press Paperbacks. https://wps.pearsoncustom.com/wps/media/objects/2429/2487430/pd f s/lippmann.pdf
  • Mahaney, D. C. (2002). Propaganda posters. OAH Magazine of History, 16(3), 41-46.
  • Marquis, A. G. (1978). Words as weapons: propaganda in Britain and Germany during the First World War. Journal of Contemporary History, 13(3), 467-498.
  • Merriam-Webster (2020). Definition of propagate. https://www.merriam- webster.com/dictionary/propagate#:~:text=The%20word%20was%20 borrowed%20into,offspring.%22%20It%20makes%20sense%2C
  • Mull, C., ve Wallin, M. (2013). (Rep.). American Security Project. Retrieved January 25, 2021, from http://www.jstor.org/stable/resrep06038
  • National Library of Australia, (2015). An Anzac in the family, A number of wartime parents across Australia and New Zealand looked at their newborn offspring with pride and patriotism and christened them „Anzac‟. https://www.nla.gov.au/blogs/behind- the- scenes/2015/04/14/an-anzac-in-the-family
  • New Zealand History (a), (t.y.). First World War – overview Page 4 – New Zealand goes to war. https://nzhistory.govt.nz/war/new-zealand- goes-to-war-first-world war#:~:text=Most%20thought%20they%20were%20headed,%2C%2 0 Turkey%2C%20in%20April%201915.
  • New Zealand History (b), (t.y.). First World War – Census and conscription. https://nzhistory.govt.nz/media/photo/war-census-and- conscription
  • New Zealand History (c), (t.y.). Anzac Day, Page 1 – Introduction. https://nzhistory.govt.nz/war/anzac-day/introduction
  • Ottosen, R. (2008). Targeting the audience: video games as war propaganda in entertainment and news. Bodhi: An Interdisciplinary Journal, 2(1), 14-41.
  • Övür, A. (2016). Kitle Ġkna Tekniklerinin Kullanılması Bakımından Günümüz Televizyon Yayıncılığı. İletişim Çalışmaları Dergisi, 2(2), 55-79.
  • Öztürk, G. (2017). Bir propaganda aracı olarak radyo. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), Cilt 2, Sayı 3, 157-174.
  • Postman, N. (1979). Propaganda. ETC: A Review of General Semantics, Vol. 36, No. 2 (Summer 1979) 128-133.
  • Propaganda Techniques, (2003). Holt Literature & Language Arts, Introductory Course, pp. 643-645 https://www.sausd.us/cms/lib5/CA01000471/Centricity/Domain/106/ P ropaganda%20Techniques%20Text.pdf
  • Qualter, H. T. (1980). Propaganda Teorisi ve Propagandanın GeliĢimi, Çev. Ünsal Oskay, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Vol. 35, No.: 1-4, Paper: 255-307.
  • Ray, M. (t.y.). Why Was Nazi Germany Called the Third Reich?, Britannica, https://www.britannica.com/story/why-was-nazi- germany-called-the- third-reich
  • Rogatchevskaia, K. (t.y.). Propaganda in the Russian Revolution, British Library. https://www.bl.uk/russian-revolution/articles/propaganda-in- the-russian-revolution
  • Scopbülten (2016). Propaganda Afişlerinin Tarihsel Gelişimi: Başlangıcından 68’e. [8/9/2016] https://www.e- skop.com/skopbulten/tezler-propaganda-afislerinin- tarihsel-gelisimi- baslangicindan-68e/3065
  • Scroxton, A. (2019). Instagram and WhatsApp – the new tools of social media propaganda.ComputerWeekly.com,[26 Sep 2019], https://www.computerweekly.com/news/252471118/Instagram-and- WhatsApp-the-new-tools-of-social-media-propaganda
  • Smithsonian, (t.y.). Women in World War I-War Posters. https://www.si.edu/spotlight/women-in-wwi/war-posters
  • T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, (t.y.). Çanakkale Savaşları'nın Türk Ve Dünya Tarihi Açışından Önemi, https://catab.ktb.gov.tr/TR- 121080/canakkale-savaslari39nin-turk-ve-dunya-tarihi-acisindan .html
  • Tamer, A. (2010). Birinci Dünya Savaşı’nda ABD ve İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ne Karşı Yürüttüğü Propaganda Faaliyetlerinin Amerikan Ve İngiliz Basını Bağlamında İncelenmesi, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Ward, K. (1989). Propaganda in War and Peace. In Mass Communications and the Modern World (pp. 133-167). Palgrave, London.
  • Welch, D. (2019). Pandora’nın Kutusunu Açmak: Propaganda, Güç ve İkna. Propaganda Güç ve Ġkna. (Çev. Selim Sezer), Ġstanbul: Ġnkılap Kitabevi.
  • Weldes, J., ve Rowley, C. (2015). So, how does popular culture relate to world politics?. Popular Culture and World Politics. Theories, Methods, Pedagogies., https://www.e-ir.info/2015/04/29/so-how- does-popular- culture-relate-to-world-politics/
  • Wikia.org (t.y.) Military-Overview of 21st-century propaganda, https://military.wikia.org/wiki/Overview_of_21st- century_propaganda
  • Wikia.org (t.y.). Public Diplomacy- Creel Commitee. https://publicdiplomacy.wikia.org/wiki/Creel_Committee
  • Wikipedia (2015). Category: Propaganda video games, https://en.wikipedia.org/wiki/Category:Propaganda_video_games
  • Wikipedia, (2020). Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu, https://tr.wikipedia.org/wiki/Avustralya_ve_Yeni_Zelanda_Kolordusu
  • Yegen, C., ve Aydın, B. O. (2018). Kamuoyu OluĢumu ve Seçimler: 24 Haziran 2018 CumhurbaĢkanı Seçimi Ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Üzerine Bir Ağ Analizi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 1248-1276.
APA Bağcan S (2021). SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. , 233 - 268.
Chicago Bağcan Sarp SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. (2021): 233 - 268.
MLA Bağcan Sarp SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. , 2021, ss.233 - 268.
AMA Bağcan S SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. . 2021; 233 - 268.
Vancouver Bağcan S SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. . 2021; 233 - 268.
IEEE Bağcan S "SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ." , ss.233 - 268, 2021.
ISNAD Bağcan, Sarp. "SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ". (2021), 233-268.
APA Bağcan S (2021). SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. Akademik Hassasiyetler, 8(15), 233 - 268.
Chicago Bağcan Sarp SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. Akademik Hassasiyetler 8, no.15 (2021): 233 - 268.
MLA Bağcan Sarp SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. Akademik Hassasiyetler, vol.8, no.15, 2021, ss.233 - 268.
AMA Bağcan S SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. Akademik Hassasiyetler. 2021; 8(15): 233 - 268.
Vancouver Bağcan S SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ. Akademik Hassasiyetler. 2021; 8(15): 233 - 268.
IEEE Bağcan S "SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ." Akademik Hassasiyetler, 8, ss.233 - 268, 2021.
ISNAD Bağcan, Sarp. "SAVAŞ PROPAGANDASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK: ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ANZAKLAR VE SAVAŞ POSTERLERİ". Akademik Hassasiyetler 8/15 (2021), 233-268.