Yıl: 2021 Cilt: 58 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 321 - 326 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29399/npa.27548 İndeks Tarihi: 30-12-2021

Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi

Öz:
Amaç: Ceza sorumluluğu değerlendirmesi adli psikiyatri uygulamalarının önemli bir kısmını oluşturmakla birlikte, bu olgulara dair ülkemizdeki yayınların yeterli sayıda olmadığı gözlenmektedir. Bu çalışmada, hastanemize yönlendirilen adli olguların sosyodemografik özelliklerinin, isnat edilen suç özelliklerinin, tanılarının ve ceza sorumluluklarına dair bilirkişi görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: 1 Ocak 2017 – 31 Aralık 2017 tarihleri arasında adli makamlarca hastanemize ceza sorumluluğu değerlendirilmesi talebiyle gönderilen ve hakkında sağlık kurul raporu düzenlenen 356 olgunun dosyaları geriye dönük olarak incelenmiş, olguların sosyodemografik verileri, DSM-IV tanı ölçütlerine göre konulan psikiyatrik tanıları ve haklarında verilen adli bilirkişi kararları istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Olguların %22,2’sinin (n=79) isnat edilen suçla ilişkili ceza sorumluluklarının olmadığı, %17,7’sinin (n=63) ise ceza sorumluluklarının azaldığı yönünde görüş bildirilmiştir. Ceza sorumluluğu olmayan veya azalmış olan olguların %47,8’inin şizofreni veya diğer psikotik bozukluklar, %30,2’sinin de zekâ geriliği tanıları olduğu gözlenmiştir. Değerlendirilen suç nitelikli 471 eylemden %53,9’unun “tehdit ve hakaret”, “hırsızlık” veya “yaralama” suçları olduğu saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamızın bulguları ülkemizde ve yurtdışında yapılan çalışmaların sonuçlarıyla uyumludur. Suç davranışı ve akıl sağlığı arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamaya ve bu bağlamda ceza ve rehabilitasyon uygulamalarını iyileştirmeye yardımcı olacak daha çok tanımlayıcı çalışmaya ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelime:

Retrospective Evaluation of Cases Examined to Determine Criminal Responsibilities

Öz:
Introduction: Even though the assessment of criminal responsibility constitutes an important part of forensic psychiatry practices, it is observed that there is little published data in our country about these cases. In this study, it was aimed to examine the sociodemographic data, characteristics of the alleged crime, their diagnoses and the expert opinions on criminal responsibilities of the forensic cases referred to our hospital. Method: The medical files and medical board expert reports of 356 cases referred to our hospital by judicial authorities for evaluation of criminal liability, between 1 January 2017 and 31 December 2017, were retrospectively examined. The sociodemographic data of the cases, psychiatric diagnoses made according to DSM-IV diagnostic criteria and the judicial expert decisions made about them were statistically analyzed. Results: It was reported that 22.2% of the cases (n=79) had no criminal responsibility related to their alleged crime, and 17.7% (n=63) of them had partial criminal responsibility. 47.8% of the cases with partial or no criminal responsibility were diagnosed with schizophrenia or other psychotic disorders, and 30.2% of the cases had mental retardation. “Threat and insult”, “theft” or “ bodily harm” constituted 53.9% of the 471 criminal acts. Conclusion: Results of our study are consistent with the results of studies conducted in our country and abroad. Further descriptive studies are needed for a better understanding of the relationship between criminal behavior and mental health and for improving the punishment and the rehabilitation practices in this context.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Hafızoğulları Z, Özen M. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Us-A Yayıncılık; 2012.
  • 2. Dönmezer S, Erman S, editörler. Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku. Cilt 1, 14. Baskı, İstanbul: Der Yayınları; 2016.
  • 3. Türk Ceza Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat? Mevzuat No: 5237 & MevzuatTur=1 & Mevzuat Tertip=5
  • 4. Yeşilbursa D. Bilirkişilik ve Adli Psikiyatrik Değerlendirme. In: Uygur N, editor. Adli Psikiyatri Uygulama Kılavuzu. Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği; 2018. p.20–32.
  • 5. Kalenderoğlu A, Yumru M, Selek S, Savaş HA. Gaziantep Üniversitesi tıp fakültesi adli psikiyatri birimine gönderilen olguların incelenmesi. Nöropsikiyatri Arş 2007;44:86–90. https://app.trdizin.gov.tr/publication/ paper/detail/TVRFd09UQTJOZz09
  • 6. Çöpür M, Elmas İ, Can Y. Ceza ehliyeti, uyuşturucu madde bağımlılığı, farik ve mümeyyizlik tespiti istenen olgularla ilgili istatistiksel bir çalışma. Kriz Derg 1995;3:197–200.
  • 7. Yıldız A, Kılıç F, Çabuk S, Aktaş-Çallıoğlu GÇ. Characteristics of the Sociodemographic, Clinical and Crime-Related Actions in Patients with Psychotic Symptoms Evaluated with the Claim of Committing a CrimeRelated Action in a University Hospital between 2012 and 2018. Bull Legal Med 2020;25:72–82. http://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_43993/ TBLM-25-72.pdf
  • 8. Polat S, Hocaoglu C. Bir eğitim ve araştırma hastanesi psikiyatri polikliniğine yönlendirilen adli olguların değerlendirilmesi. Ortadoğu Tıp Derg 2020;12:290–294.
  • 9. Görgülü Y, Küçük A, Çetinkaya SU. Evaluating the people who were sent for determining of criminal responsibility. Anatolian J Psychiatry 2015;16:270– 275.
  • 10. Adjorlolo S, Chan HCO, DeLisi M. Mentally disordered offenders and the law: Research update on the insanity defense, 2004–2019. Int J Law Psychiatry 2019;67:101507.
  • 11. Türkcan S, İncesu C, Canbek Ö, Can Y, Sercan M, Uygur N. 1831 Adli Olgunun Tanı Dağılımı ve Tanı-Suç Bağlantısının Değerlendirilmesi. Düşünen Adam 2000;13:132–137. https://dusunenadamdergisi.org/storage/upload/ pdfs/1588670019-tr.pdf
  • 12. Swanson SA, Crow SJ, Le Grange D, Swendsen J, Merikangas KR. Prevalence and correlates of eating disorders in adolescents. Results from the national comorbidity survey replication adolescent supplement. Arch Gen Psychiatry 2011;68:714–723.
  • 13. Mulvey EP. Assessing the evidence of a link between mental illness and violence. Hosp Community Psychiatry 1994;45:663–668.
  • 14. Öncü F, Soysal H, Uygur N, Özdemir F, Türkcan S, Yeşilbursa D, Alataş G. Zorunlu klinik tedavi sonrası yineleyici suç işleyen adli psikiyatri olgularının tanı ve suç niteliği açısından değerlendirilmesi. Düşünen Adam 2002;15:132– 148. https://arsiv.dusunenadamdergisi.org/ing/DergiPdf/DUSUNEN_ ADAM_DERGISI_f63d74681bd14949aae4edfb606ad297.pdf
  • 15. Bilaç Ö, Şentürk Pilan B, Orhon Z, Bayrak A. Suça sürüklenen çocukların suç ve tanı dağılımlarının incelenmesi: kesitsel bir araştırma. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Derg 2014;21:115–122. http://cms.galenos.com.tr/Uploads/ Article_27606/cogepderg-21-115.pdf
  • 16. Zitrin A, Hardesty AS, Burdock EI, Drossman AK. Crime and violence among mental patients. Am J Psychiatry 1976;133:142–149.
  • 17. Cantürk N, Koç S. Adli Tıp Kurumunda değerlendirilen cinsel suç sanıklarının sosyo-demografik özellikleri ve psikiyatrik profilleri. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2010;63:49–53.
  • 18. Simon RI, Shuman DW, editors. Retrospective assessment of mental states in litigation: Predicting the past. Washington, DC: American Psychiatric Publishing; 2008. https://www.appi.org/Products/Forensic-Psychiatry-Lawand-Ethics/Retrospective-Assessment-of-Mental-States-in-Litig?searchText =Criminal&currentTab=all&selectedSearchMode=&sku=62779
APA Gürkan Ş, Can K, kaya H, Yuksel R, Göka E (2021). Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. , 321 - 326. 10.29399/npa.27548
Chicago Gürkan Şahin,Can Kazım Cihan,kaya Hasan,Yuksel Rabia Nazik,Göka Erol Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. (2021): 321 - 326. 10.29399/npa.27548
MLA Gürkan Şahin,Can Kazım Cihan,kaya Hasan,Yuksel Rabia Nazik,Göka Erol Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. , 2021, ss.321 - 326. 10.29399/npa.27548
AMA Gürkan Ş,Can K,kaya H,Yuksel R,Göka E Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. . 2021; 321 - 326. 10.29399/npa.27548
Vancouver Gürkan Ş,Can K,kaya H,Yuksel R,Göka E Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. . 2021; 321 - 326. 10.29399/npa.27548
IEEE Gürkan Ş,Can K,kaya H,Yuksel R,Göka E "Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi." , ss.321 - 326, 2021. 10.29399/npa.27548
ISNAD Gürkan, Şahin vd. "Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi". (2021), 321-326. https://doi.org/10.29399/npa.27548
APA Gürkan Ş, Can K, kaya H, Yuksel R, Göka E (2021). Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. Nöropsikiyatri Arşivi, 58(4), 321 - 326. 10.29399/npa.27548
Chicago Gürkan Şahin,Can Kazım Cihan,kaya Hasan,Yuksel Rabia Nazik,Göka Erol Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. Nöropsikiyatri Arşivi 58, no.4 (2021): 321 - 326. 10.29399/npa.27548
MLA Gürkan Şahin,Can Kazım Cihan,kaya Hasan,Yuksel Rabia Nazik,Göka Erol Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.58, no.4, 2021, ss.321 - 326. 10.29399/npa.27548
AMA Gürkan Ş,Can K,kaya H,Yuksel R,Göka E Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. Nöropsikiyatri Arşivi. 2021; 58(4): 321 - 326. 10.29399/npa.27548
Vancouver Gürkan Ş,Can K,kaya H,Yuksel R,Göka E Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi. Nöropsikiyatri Arşivi. 2021; 58(4): 321 - 326. 10.29399/npa.27548
IEEE Gürkan Ş,Can K,kaya H,Yuksel R,Göka E "Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi." Nöropsikiyatri Arşivi, 58, ss.321 - 326, 2021. 10.29399/npa.27548
ISNAD Gürkan, Şahin vd. "Ceza Sorumlulukları Açısından Değerlendirilen Olguların Retrospektif İncelenmesi". Nöropsikiyatri Arşivi 58/4 (2021), 321-326. https://doi.org/10.29399/npa.27548