II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin
Yıl: 2021 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 177 - 189 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.48120/oad.996455 İndeks Tarihi: 29-07-2022
II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin
Öz: Bu makale Bizans imparatoru II. Manuel Palaiologos’un (1350-1425) tahta çıkmadan önce, Selanik yöneticisiyken yazdığı bir söylevi incelemektedir. 1382-1387 yılları arasında Selanik’i babası V. Ioannes’ten bağımsız bir şekilde yöneten Manuel, aynı zamanda onun Osmanlılara karşı uzlaşmacı tutumunu reddetmiş ve onlarla çatışmaya girmiştir. Bu nedenle, Selanik 1383 senesinde Sultan I. Murad’ın emriyle kuşatılmıştır. Manuel, bilhassa Osmanlılara direnmek istemeyen ve haraç ödeme yanlısı olan bazı Selaniklileri savaşmaya ikna etmek üzere Selaniklilere Tavsiye Söylevi eserini kaleme almış ve icra etmiştir. Ağır bir Attika Yunancasıyla yazılmış olan söylev çok az çalışılmıştır, ancak hem içerdiği tarihi bilgiler bakımından hem de edebi nitelikleri nedeniyle oldukça dikkat çekicidir. Söylev Yunanca aslından okunabilmektedir, bildiğimiz kadarıyla henüz modern bir dile çevirisi yoktur. Bu makale Selaniklilere Tavsiye Söylevi’nin Türkçe çevirisini ve eserin ilk detaylı incelemesini içerecektir. Makale, sırasıyla Manuel’in Selanik’teki yönetimini, söylevin yazım ve icrasını, temalarını ve edebi özelliklerini tartıştıktan sonra eserin Yunanca aslından çevirisini dipnotlarda verilen açıklamalar eşliğinde sunacaktır.
Anahtar Kelime: The Advisory Discourse to the Thessalonians of Manuel II Palaiologos: A Text on the Ottoman siege of Thessalonike between 1383-1387
Öz: This article discusses an oration written by the Byzantine Emperor Manuel II Palaiologos (1350-1425) as the ruler of Thessalonike prior to his accession. While governing Thessalonike between 1383-1387 independently from his father John V, Manuel refused his father’s policy of reconciliation towards the Ottomans and instead, entered into military conflicts with them. As an outcome of Manuel’s policy, Thessalonike was besieged in 1383 on the orders of the Ottoman Sultan Murad I. Manuel wrote and performed the Advisory Discourse to the Thessalonians in order to persuade the Thessalonians to fight aganist the Ottomans, targeting particularly those citizens who inclined towards surrendering and paying tribute to the Ottomans. The oration, composed in a rather difficult Attic Greek is understudied , yet it is noteworthy on the account of the historical information it offers, as well of its literary aspects. This article offers a translation of the Advisory Discourse to the Thessalonians into Turkish and the first in-depth study of the oration. This article will discuss in sequence Manuel’s rule in Thessalonike, the composition and the performance of the oration, its themes and literary aspects. Finally, the article will offer a Turkish translation of the oration, accompanied by extensive notes.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Chalkokondyles, Laonikos. The Histories, ed. ve çev. Anthony Kaldellis, Harvard University Press, Cambridge MA ve Londra, 2014.
- Glabas, Isidoros. ‘Ἰσιδώρου Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Ὀμιλίαι εἰς τὰς ‘Εορτὰς τοῦ Ἁγίου Δημητρίου’, ed. Basileios Laourdas, Ἑλληνικά 5, 1954, 19-65.
- ________ Ἰσιδώρου Γλαβᾶ Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Ὁμιλίες, 2 vols, ed. Venizelos Ch. Christophorides, Ekdoseis Pournara, Selanik, 1992-1996.
- ________ ‘’Ισιδώρου μητροπολίτου Θεσσαλονίκης, ὀκτῶ ἐπιστολαὶ ἀνέκδοτοι’, ed. S. Lampros, Νέος Ἑλληνομνήμων 9, 1912, ss. 343-414.
- Hermogenes. Περί Ἰδεῶν, Hermogenis Opera, ed. Hugo Rabe, Leipzig, 1913; yeniden basım 1969.
- Palaiologos, Manuel. ‘Ο συμβουλετικός προς τους Θεσσαλονίκεις του Μανουήλ Παλαιολόγου’, ed. B. Laourdas, Μακεδονικά 3, 1955, ss. 290-307.
- ________ Dialoge mit einem Perser, ed. Erich Trapp, Österreichische Akademie der Wissenschaften, Viyana, 1966.
- ________ Dialoge mit einem Muslim, 3 vols, ed. ve çev. Karl Förstel, Echter-Oros Verlag, Würzburg, 1995.
- _______ Funeral Oration to His Brother Theodore, ed. ve çev. Julian Chrysostomides, Association for Byzantine Research, Selanik, 1985.
- _______ The Letters of Manuel II Palaeologus, ed. ve çev. George T. Dennis, Dumbarton Oaks Reseach Library and Collection, Washington DC, 1977.
- Kydones, Demetrios. Démétrius Cydonès Correspondance, 2 vols, ed. Raymond Joseph Loenertz, Biblioteca Apostolica Vaticana, Roma, Vatikan, 1951-1960.
- Thiriet, Freddy. Régestes des délibérations du sénat de Venise concernant la Romanie, 3 vol, Paris Le Haye, Mouton et co, Paris, 1958
- Angelov, Dimiter. G. ‘Three kinds of liberty as political ideals in Byzantium, twelfth to fifteenth century', Proceedings of the 22nd International Congress of Byzantine Studies, I: Plenary Sessions, Sofya, 2011, ss. 311-331.
- Balivet, Michel. ‘Le soufi et le basileus: Haci Bayram Veli et Manuel II Paléologue’, Medievo Graeco 4, 2004, ss. 19-31.
- Barker, John W. Manuel II Palaeologus (1391-1425): A Study in Late Byzantine Statesmanship, Rutgers University Press, New Brunswick, 1969.
- ________ ‘Late Byzantine Thessalonike: a second city’s challenges and responses’, Dumbarton Oaks Papers, 57, 2003), ss. 5-30.
- Çelik, Siren. ‘The emperor, the sultan and the scholar: the portrayal of the Ottomans in the Dialogue with a Persian of Manuel II Palaiologos’, Byzantine and Modern Greek Studies 41 2 (2017), ss. 208-228.
- _____ Manuel II Palaiologos (1350-1425): A Byzantine Emperor in a Time of Tumult, Cambridge University Press, New York, 2021.
- Dennis, George. T. The Reign of Manuel II Palaeologus in Thessalonica (1382-1387), Pontificum Institutum Orienatalium Studiorum, Roma, 1960.
- Dölger, Franz. ‘Zum Aufstand des Andronikos IV gegen seinen Vater Johannes V im Mai 1373’, Revue des Etudes Byzantins 19, 1961, ss. 328-333.
- Elam, Nilgün. ‘Babalar ve Oğullar: IV. Andronikos Palaiologos ve Savcı Çelebi’nin isyanı (1373)’, Tarih Araştırmaları Dergisi 30, 2011, ss. 29-74.
- İnalcık, Halil. ‘Ottoman methods of conquest’, Studia Islamica 2, 1954, ss. 108-129.
- Kafadar, Cemal. Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State, University of California Press, Berkeley ve Los Angeles, 1996.
- Karathanassis, Athanasios. ‘Philip and Alexander of Macedon in the literature of the Palaiologan era’, Byzantine Macedonia, Identity, Image and History (ed. John Burke - R. Scott), Brill, Melbourne, 2000, ss. 111-115.
- Kyritses, Demetrios. ‘The Imperial council in Byzantium and the tradition of consultative decision-making in Byzantium’, Power and Subverison in Byzantium, Papers from the 43rd Spring Symposium of Byzantine Studies, Birmingham, March 2010 (ed. Dimiter Angelov ve Michael Saxby), Ashgate, Farnham, 2013, ss. 57- 67.
- Loenertz, Raymond Joseph. ‘La première insurrection d’Andronic IV Paléologue (1373)’, Echos d’Orient 38, 1939, ss. 334-345.
- Lowry, Heath, W. The Nature of the Early Ottoman State, State University of New York Press, Albany, 2003.
- Macrides, Ruth J. ‘Subversion and loyalty in the cult of Saint Demetrios’, Byzantinoslavica 51, 1990, ss. 189-197.
- Necipoğlu, Nevra. ‘The aristocracy in late Byzantine Thessalonike: a case study of the City’s archontes (late 14th and early 15th centuries)’, Dumbarton Oaks Papers 57, 2003, ss. 133-151.
- Patlegean, Evelyne. ‘L’immunité des Thessaloniciens’, Εὐψυχία. Mélanges Offerts à Hélène Ahrweiler, 2 vol (ed. Michel Balard et al), Publications de la Sorbonne, Paris, 1998, ss. 591-601.
- Tsirpanlis, Constantine N. ‘Byzantine parliaments and representative assemblies from 1081 to 1351’, Byzantion 43, 1973, ss. 432-483.
| APA | Celik S (2021). II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. , 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| Chicago | Celik Siren II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. (2021): 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| MLA | Celik Siren II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. , 2021, ss.177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| AMA | Celik S II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. . 2021; 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| Vancouver | Celik S II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. . 2021; 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| IEEE | Celik S "II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin." , ss.177 - 189, 2021. 10.48120/oad.996455 |
| ISNAD | Celik, Siren. "II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin". (2021), 177-189. https://doi.org/10.48120/oad.996455 |
| APA | Celik S (2021). II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, 4(2), 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| Chicago | Celik Siren II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. Ortaçağ Araştırmaları Dergisi 4, no.2 (2021): 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| MLA | Celik Siren II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, vol.4, no.2, 2021, ss.177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| AMA | Celik S II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. Ortaçağ Araştırmaları Dergisi. 2021; 4(2): 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| Vancouver | Celik S II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin. Ortaçağ Araştırmaları Dergisi. 2021; 4(2): 177 - 189. 10.48120/oad.996455 |
| IEEE | Celik S "II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin." Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, 4, ss.177 - 189, 2021. 10.48120/oad.996455 |
| ISNAD | Celik, Siren. "II. Manuel Palaiologos’un Selaniklilere Tavsiye Söylevi: 1383-1387 Osmanlı Selanik Kuşatmasına Dair Bir Metin". Ortaçağ Araştırmaları Dergisi 4/2 (2021), 177-189. https://doi.org/10.48120/oad.996455 |
