TY  - JOUR
TI  - Sağlık Çalışanlarında İnaktif SARS-CoV-2 Aşılaması Sonrası Yan Etkiler, Serokonversiyon Oranları ve Antikor Yanıtını Etkileyen Faktörler
AB  - Bu çalışmada, sağlık çalışanlarında inaktif şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs-2 (SARSCoV-2), CoronaVac® (Sinovac, Çin) aşısının etkinliği, yan etkileri ve serokonversiyon verilerini prospektif olarak değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmaya inaktif SARS-CoV-2 ile aşılanan, çalışma başlangıcında taranarak seronegatif olduğu saptanan (COV2T® SARS-CoV-2 total, Siemens, ABD) 1053 sağlık çalışanı dahil edilmiştir. İlk aşıdan (n= 939) ve ikinci aşıdan (n= 771) 28 gün sonra oluşan IgG türü antikorlar kantitatif olarak (ADVIA Centaur® SARS-CoV-2 IgG, Siemens, ABD) araştırılmıştır. Ek olarak ikinci aşıdan 28 gün sonra alınan kan örneklerinde nötralizan antikorlar ELISA tabanlı bir testle (ACE2-RBD Neutralization Assay, Dia-Pro, İtalya) araştırılmıştır. Aşının antikor yanıtı istatistiksel olarak tek değişkenli (ki-kare, Fisher’s exact testi, Student’s t testi, Mann-Whitney U, tek yönlü ANOVA ve Kruskall Wallis ANOVA testleri) analizlerle ve doğrusal regresyon modelleri ile araştırılmıştır. Araştırmada ayrıca ikinci aşıdan 28 gün sonra alınan kan örneklerinde çalışılan kantitatif IgG testi ile nötralizan antikor test sonuçları arasındaki tutarlılık da değerlendirilmiştir. Analizler, SPSS 23.0 ve Stata ile yapılan istatistik çözümlemelerle logaritmik olarak dönüştürülmüş veriler üzerinde yapılmış, tip 1 hata düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiştir. Katılımcıların %31.3’ü birinci aşı sonrasında, %26.8’i ise ikinci aşı sonrasında en az bir yan etki bildirmiştir. En sık görülen yan etki %20.4-21.7 ile aşı bölgesinde ağrıdır. Yan etkiler nedeniyle bir sağlık kurumuna başvurma sıklığı birinci aşıdan sonra %1.0, ikinci aşıdan sonra %0.8 olmuştur. Birinci aşıdan 28 gün sonra yeterli kantitatif IgG oluşturanların yüzdesi %25.3 (%95 GA= 22.5-28.1), ikinci aşıdan 28 gün sonra %97.9 (%95 GA= 96.91-98.93) olarak bulunmuştur. İkinci aşıdan 28 gün sonra nötralizan antikor pozitifliği %97.7 olarak saptanmıştır. Tek değişkenli analizlerde, inaktif SARS-CoV-2 aşısına karşı kantitatif IgG yanıtını anlamlı olarak artıran özellikler genç yaş (p< 0.01), kadın cinsiyet (p< 0.01), sigara içmemek (p< 0.001), kronik hastalığı olmamak (p= 0.019), bu yıl grip aşısı yaptırmış olmak (p= 0.012), aşırı kilolu veya obez olmamak (p= 0.020) ve aşılama öncesinde SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçirmek (p< 0.001) olarak saptanmıştır. Ayrıca yardımcı sağlık personeli olanların diğer çalışanlara göre anlamlı düzeyde daha düşük antikor yanıtı gösterdiği belirlenmiştir (p< 0.001). Çoklu doğrusal regresyon modellerinde ise cinsiyet, yaş ve sigara içmeye ek olarak önceki SARS-CoV-2 polimeraz zincir reaksiyonu pozitifliğinin aşı sonrası kantitatif IgG yanıtını anlamlı düzeyde etkilediği gözlenmiştir. İkinci aşı sonrası 28. günde yapılan testlerde “enzyme linked immunosorbent assay (ELISA)” tabanlı nötralizan antikor testi ile kantitatif IgG testleri %99 uyumlu bulunmuştur (Kappa p= 0.783). CoronaVac® 18-64 yaş sağlık çalışanlarında tek bir aşıdan 28 gün sonra %25 ve ikinci aşıdan 28 gün sonra %97 oranında yeterli antikor yanıtı sağlamıştır. Antikor yanıtı genç yaşlarda, kadınlarda, sigara içmeyenlerde ve daha önce SARS-CoV-2 ile karşılaşmış olanlarda anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Gerçek yaşamda aşının bireyleri hastalıktan ne kadar koruduğu konusunda faz 3 ve faz 4 sonuçlarına gereksinim vardır.
AU  - SENOL AKAR, SEBNEM
AU  - Cengiz, Beyhan
AU  - Deniz, Gülizar
AU  - Özkaya, Yunus
AU  - Erdem, Fatma Merve
AU  - Dundar, Pinar
AU  - Akcali, Sinem
AU  - özer, deniz
AU  - ESER, ERHAN
AU  - karadag yalcın, ferya
DO  - 10.5578/mb.20219705
PY  - 2021
JO  - Mikrobiyoloji Bülteni
VL  - 55
IS  - 4
SN  - 0374-9096
SP  - 519
EP  - 538
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/476948
ER  -