Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı

KARA, MURAT; GICIK, Yunus; ARSLAN, M. Özkan; KOSE, MUSTAFA

Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı

Yunus GICIK, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

M. Özkan ARSLAN, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Murat KARA, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Mustafa KÖSE (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye)

Türkiye Parazitoloji Dergisi

10 2

Yıl: 2004 Cilt: 28 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 136 - 139 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı

Öz:

Eylül 2001-Ağustos 2003 tarihleri arasında Kars merkez, ilçe ve köylerinden getirilerek Kars Et Kombinası ve Kars Belediye Mezbahası'nda kesilen, sahiplerinin beyanlarına göre 3 yaş ve üzerindeki 480 sığır ile yine 2 yaş ve üzerindeki 1472 koyuna ait akciğer ve karaciğerler kesim sonrası Cystic echinococcosis yönünden muayene edilmiştir. Enfeksiyon oranı sığırlarda %31.25 (150/480), koyunlarda %63.85 (940/1472) olarak belirlenmiştir. Enfekte sığırlarda kistlere %80 oranında (120/150) akciğerlerde, % 64 (96/150) oranında da karaciğerde rastlanırken her iki organda kist görülme oranı % 44 (66/150) olarak tespit edilmiştir. Enfekte koyunlarda ise kistlere akciğerlerde %90.2 (848/940), karaciğerde %73.82 (694/940) oranında rastlanırken, her iki organda kist görülme sıklığı % 64 (602/940) olmuştur.

Anahtar Kelime: Kars Ekinokokkoz Koyun Türkiye Sığır Yaygınlık

Konular: Veterinerlik

The prevalence of cystic echinococcosis in cattle and sheep slaughtered in the Kars province

Öz:

The lungs and livers of 480 cattle that were three years or older and 1472 sheep which were two years or older were examined for hydatid cysts". Those animals were brought to the Kars Meat Abattoir and Municipal Slaughterhouse from the different villages and towns of the Kars Province between September 2001 and August 2003. The rate of infection was 31.25% (150/480) in cattle and 63.85% (940/1472) in sheep. The proportions of hydatid cysts in the organs of infected cattle were 80% (120/150) in lungs and 64% (96/150) in livers. The percentage of cysts seen in both organs of the cattle was 44% (66/150). In infected sheep, the proportions of the cysts observed in the organs were 90.2% (848/940) in lungs and 73.2% (694/940) in livers. The percentage of the infection in both organs was 64% (602/940).

Anahtar Kelime: Sheep Turkey Cattle Prevalence Kars Echinococcosis

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Altıntaş N, 2001. Past to present: Hydatidosis / Echinococcosis in Turkey. XX'1' International Congress of Hydatidology, C2, 3, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
2. Arslan M Ö, Umur Ş, 1997. Erzurum mezbahalarında kesilen koyun ve sığırlarda Hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 3: 167-171.
3. Ataş AD, Özçelik S, Saygı G, 1997. Sivas sokak köpeklerinde görülen helmint türleri, bunların yayılışı ve halk sağlığı yönünden önemi. T Parazitol Derg, 3:305-309.
4. Ayçiçek H, Sarımehmetoğlu HO, Tanyüksel M, Özyurt M, Gün H, 1998. Ankara sokak köpeklerinde görülen bağırsak helmintlerinin yayılışı ve bunların halk sağlığı bakımından önemi. T Parazitol Derg, 2:156-158.
5. Aydenizöz M, 1997. Konya yöresi köpeklerinde helmintolojik araştırmalar. T Parazitol Derg, 4:429-434.
6. Coşkuner R, 1971. Paraziter hastalıklardan kaybımız. Türk Vet Hek Dern Derg, 41:51-56.
7. Çenet O, Taşçı S, 1994. Manisa Et ve Balık Kurumu'nda (EBK) 1986-1993 yılları arasında kesilen kasaplık hayvanlarda kesim sonrası görülen hastalıkların araştırılması. T Parazitol Derg, 18:511-516.
8. Dik B, Cantoray R, Handemir E, 1992. Konya Et ve Balık Kurumu Kombinası'nda kesilen küçük ve büyük baş hayvanlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. T Parazitol Derg, 16:91-99.
9. Doğanay A, 1993. Ankara köpeklerinde görülen bağırsak helmintleri, bunların yayılışı ve halk sağlığı yönünden önemi. 3. Ulusul Parazitoloji Kongresi Bildiri Özet Kitabı.
10. Ekinci N, Özcan M, Şahin İ, Gödekmerdan A, Şen İ, 1993. Kayseri yöresi köpeklerinde E. granulosus (Batsch 1786) ve diğer parazitlerin yayılışı. T Parazitol Derg, 1:83-87.
11. Güralp, N, 1981. Helmintoloji. 2. Baskı, Ankara Üniv. Basımevi, Ankara.
12. Güralp N, Doğru C, 1971. Ankara mezbahasında kesilen değişik yaşlardaki koyun ve sığırların organlarında görülen ekinokok kistlerinin fertilite durumları. Ankara Üniv Vet Fak 18:195-205.
13. İnan M, Dağlı O, Soyuöz Ş, Zorlu D, Akalın A, Eralp S, Altınoğlu T, 2001. The epidemiodlogy of hydatidosis in Turkish Republic of Northern Cyprus. XXth International Congress of Hydatidology, P62, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
14. Kachani M, Ouhelli H, Lyagoubi M, Berrada M, Macpherson C, Andersen F, 2001. Hydatid Disease in the Maghreb. XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 74, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
15. Kurdovar R, Jordanova D, Halatcheva M, 2001. Current status of hydatidosis in Bulgaria (1991-2000). XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 70, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
16. Kurtpinar H, 1956. Erzurum, Kars ve Ağrı vilayetleri sığır, koyun ve keçilerinin yaz aylarına mahsus parazitleri ve bunların doğurdukları hastalıklar. Türk Vet Hek Dem Derg, 26:3226-3232.
17. Kurtpınar H, 1957. Erzurum, Kars ve Ağrı vilayetleri sığır, koyun ve keçilerinin yaz aylarına mahsus parazitleri ve bunların doğurdukları hastalıklar. Türk Vet Hek Dem Derg, 27:3320-3325.
18. Merdivenci A, 1967. Türkiye'de 1953-1958 yıllarında yaptığımız koyun ve keçi otopsileri üzerinde helmintolojik araştırmalar. Bom Vet Araş Enst Derg, 8:143-156.
19 Merdivenci A, 1976. Türkiye'de Hidatik Kist Hastalığı. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, İstanbul.
20 Öge H, Kalınbacak F, Gıcık Y, Yıldız K, 1998. Ankara yöresinde kesilen koyun, keçi ve sığırlarda bazı metasestodların (Hidatid kist, Cysticercus tenuicollis, Cysticercus bovi's) yayılışı. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 45:123-130.
21. Özçelik S, 2001. Cystic echinococcosis and echinococcosis in Turkey. XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 69, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
22. Özyer I, 1990. Adana Et ve Balık Kurumu'nda imha edilen ruminant karaciğerlerinde görülen helmint türleri ve ekonomik önemleri. Etlik Vet Mikrob Derg, 6:67-78.
23. Poyraz Ö, Özçelik S, Saygı G, Genç Ş, 1990. Sivas Et ve Balık Kombinası'nda 1985-1988 yıllan arasında kesilen koyun ve sığırlarda kist hidatik görülme oranı. T Parazitol Derg, 14:35-40.
24. Rafiefî A, 2001. Hydatidosis in Iran. XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 72, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
25. Saeed İ, 2001. Epidemiology of echinococcosis in Iraq and other Middle East Countries: An overview. XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 73, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
26. Soturaki S, Papadopoulos E, Himonas C, Korkoliakou P, 2001. Hydatidosis-Echinococcosis in Greece. XXth International Congress of Hydatidology, RT9, 71, June, 4-8, Kuşadası-Turkey.
27. Soulsby EJL, 1986. Helminths, Arthropods and Protozoa of Domesticated Animals. 7th Ed., Bailliere Tindall, London.
28. Tınar R, 1979. Cestod larvalarının insan ve hayvan sağlığı açısından önemi ve neden oldukları ekonomik kayıplar. Türk Vet Hek Dem Derg, 49.32-40.
29. Tınar R, 1983. İnsan ve hayvan sağlığı açısından hidatidoz. Uludağ Üniv Vet Fak Derg, 2:85-90.
30. Toparlak M, Gül Y, 1989. Van İli Belediye Mezbahasında kesilen hayvanlarda hidatidozun yayılışı. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 36:129-137.
31. Umur Ş, 1994. Hidatidozun (Kist Hidatik) önemi, korunma yolları ve eradikasyonu için bir öneri. Türk Vet Hek Dern Derg, 65: 18-22.
32. Umur Ş, 2003. Prevalence and economic importance of Cystic echinococcosis in slaughtered ruminants in Burdur, Turkey. J Vet Med, 50:247-252.
33. Umur Ş, Arslan MÖ, 1998. Kars yöresi sokak köpeklerinde görülen helmint türlerinin yayılışı. T Parazitol Derg, 2:188-193.
34. Umur Ş, Aslantaş Ö, 1993. Kars Belediye Bezbahası'nda kesilen ruminantlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. T Parazitol Derg, 17:27-34.
35. Urquhart GM, Armour J, Duncan JL, Dunn AM, Jennings FW, 1987. Veterinary Parasitology. Longman Scientific and Technical, England.
36. Üner A, 1989. İzmir ve civarında köpeklerde E. granulosus (Batsch 1786) üzerindeki araştırmalar. T Parazitol Derg, 1:103-112.
37. Yaşarol Ş, 1957. Köpeklerimizde Echinococcus granulosus (Bathsch, 1786) Rudolphi, 1805 üzerindeki araştırmalar. Kader Basımevi, İstanbul.
38. Yıldız K, Gürcan S, 2003. Prevalence of Hydatidosis and fertility of Hydatid cysts in sheep in Kırıkkale, Turkey. Acta Vet Hung, 51:181-187.
39. Zeybek H, Tokay A, 1990. Ankara yöresinde evcil ve yabani Canidae'lerde Echinococcus türlerinin yayılışı, cyst şekillerinin ensidansı ve kontrol olanaklarının araştırılması. Etlik Vet Mikrob Derg, 6:1-19.

APA	GICIK Y, ARSLAN M, KARA M, KOSE M (2004). Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. , 136 - 139.
Chicago	GICIK Yunus,ARSLAN M. Özkan,KARA MURAT,KOSE MUSTAFA Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. (2004): 136 - 139.
MLA	GICIK Yunus,ARSLAN M. Özkan,KARA MURAT,KOSE MUSTAFA Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. , 2004, ss.136 - 139.
AMA	GICIK Y,ARSLAN M,KARA M,KOSE M Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. . 2004; 136 - 139.
Vancouver	GICIK Y,ARSLAN M,KARA M,KOSE M Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. . 2004; 136 - 139.
IEEE	GICIK Y,ARSLAN M,KARA M,KOSE M "Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı." , ss.136 - 139, 2004.
ISNAD	GICIK, Yunus vd. "Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı". (2004), 136-139.

APA	GICIK Y, ARSLAN M, KARA M, KOSE M (2004). Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 28(3), 136 - 139.
Chicago	GICIK Yunus,ARSLAN M. Özkan,KARA MURAT,KOSE MUSTAFA Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitoloji Dergisi 28, no.3 (2004): 136 - 139.
MLA	GICIK Yunus,ARSLAN M. Özkan,KARA MURAT,KOSE MUSTAFA Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.28, no.3, 2004, ss.136 - 139.
AMA	GICIK Y,ARSLAN M,KARA M,KOSE M Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2004; 28(3): 136 - 139.
Vancouver	GICIK Y,ARSLAN M,KARA M,KOSE M Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2004; 28(3): 136 - 139.
IEEE	GICIK Y,ARSLAN M,KARA M,KOSE M "Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 28, ss.136 - 139, 2004.
ISNAD	GICIK, Yunus vd. "Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik ekinokokkozisin yaygınlığı". Türkiye Parazitoloji Dergisi 28/3 (2004), 136-139.