İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)
Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 13 - 47 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26513/tocd.907794 İndeks Tarihi: 14-01-2022
İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)
Öz: ABD-İran ilişkileri, uluslararası ilişkiler literatüründe dar bir zaman aralığına sıkışmıştır. İki ülke ilişkisi genellikle ya 1953 Mussadık darbesi ya da 1979 İslam Devrimi milat alınarak incelenmektedir. Oysa ABD’nin İran’la olan gayri resmi ilişkilerini 1830’lara, diplomatik ilişkilerini ise 1850’lere kadar götürmek mümkündür. İki ülkenin birbirine dair ilk izleniminin ne olduğu sorusu ile yola çıkan bu çalışma, ABD-İran ilişkilerinde 1830-1914 dönemini imaj teorisi çerçevesinde incelemektedir. Çalışma, insan ilişkilerinde olduğu gibi devletlerarası ilişkilerde de ilk karşılaşma anında edinilen imajların ve algıların uzun vadede ilişkiler üzerinde etki bırakabileceği iddiasından yola çıkmaktadır. İncelenen dönemde her iki ülkenin birbirileri hakkında sahip olduğu bilgi, İran’ınki daha az olmak üzere, son derece kısıtlıdır. ABD ve İran, benlik imajlarından, kültürlerinden, tarih bilgilerinden ve uluslararası konjektürden süzülen algıları ile birbirlerine dair gerçekçi olmayan imajlar oluşturmuşlardır. Bu gerçek dışılık iki tarafın da birbirini doğru değerlendirmesini engellemiş, yanlış beklentiler yaratmıştır.
Anahtar Kelime: US-Iran Affairs Through Images and Perceptions: First Impressions (1830-1914)
Öz: In the international relations literature, US-Iran relations are usually examined in a narrow time frame. In these analyses, scholars examine the bilateral relationship by taking either the 1953 Mossadiq coup or the 1979 Islamic Revolution as milestone. However, it is possible to trace back the unofficial relations of the US with Iran to the 1830s and the diplomatic relations to the 1850s. Drawing on image theory, this study seeks to examine these two countries’ first impressions of each other during the period of 1830-1914. It argues that just like in human relations, the images and perceptions states develop of one another in their first encounters can have a long-lasting impact on their relations. During the period under review, the knowledge that the two countries had of each other was extremely limited, even more so for Iran. The US and Iran had unrealistic images of each other based on their perceptions shaped by their self-images, cultures, historical information, and international conjecture at the time. These unrealistic viewpoints prevented them from assessing each other accurately and created false expectations.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abrahamian, Ervand. Modern İran Tarihi. İstanbul: İş Bankası Yayınları, 2014.
- Alexander, Michele G., Shana Levin ve P. J. Henry. “Image Theory, Social Identity, and Social Dominance: Structural Characteristics and Individual Motives Underlying International Images.” Political Psychology 26, no. 1 (2005): 27-45.
- Amanat, Abbas. Pivot of the Universe: Nasir al-Din Shah Qajar and the Iranian Monarchy ((1831-1896). Londra: I.B. Tauris, 1997.
- Ansari, Ali M. Modern Iran since 1797: Reform and Revolution. New York: Routledge, 2019.
- Asch, Solomon. Social Psychology. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1952.
- Asgard, Ramin. “U.S.-Iran Cultural Diplomacy: A Historical Perspective.” Al Nakhlah (Bahar 2010). https://ciaotest.cc.columbia.edu/journals/ aln/aln690/f_0019356_16566.pdf.
- Azad, Abul Kalam. “Early US Economic Involvement in Iran.” Probandha Sankolon /A Compilation of Essays, no. 4 (Ocak 2019): 185-196.
- Azad, Abul Kalam. “Iran-US (United States) Relations Since 1945.” Doktora Tezi, University of Dhaka, 2017.
- Azad, Abul Kalam.“The Legacy of the American Presbyterian Mission in Iran.” Journal of the Asiatic Society of Bangladesh 58, no. 1 (2013): 192-205.
- Benjamin, Samuel G. W. “Persia and the Persians.” Journal of the American Geographical Society of New York 18, (1886): 27-66.
- Bill, James A. The Eagle and the Lion: The Tragedy of American Iranian Relations. New Haven: Yale University Press, 1989.
- Bonakdarian, Mansour; “U.S.-Iranian Relations, 1911–1951,” içinde The United States and the Middle East: Diplomatic and Economic Relations in Historical Perspective. Editör: Abbas Amanat, 9-25. New Haven: Yale University Press, 2000.
- Boulding, Kenneth Ewart. “National Images and International Systems.” The Journal of Conflict Resolution 3, no. 2 (June 1959): 120-131.
- Browne, Edward Granville. A Year Amongst the Persians: Impressions as to the Life, Character & Thought of the People of Persia, Received During Twelve Months’ Residence in That Country in the Years 1887- 1888. Londra: Adam and Charles Black, 1893.
- Cresson, William Penn. Persia: The Awakening East. Philadelphia and Londra: J.B. Lippincott, 1908.
- Dabashi, Hamid. Reversing the Colonial Gaze: Persian Travelers Abroad. Cambridge: Cambridge University Press, 2020.
- Dickens, Charles. A Tale of Two Cities. Londra: Penguin Books, 1994.
- Fisher, Glen. Mindsets: The Role of Culture and Perception in International Relations. Yarmouth: Intercultural Press, 1997.
- Ghaneabassiri, Kamyar. “U.S. Foreign Policy and Persia, 1856-1921.” Iranian Studies 35, no. 1/3 (2002): 145-175.
- Ghazvinian, John H. America and Iran: A History 1720 to Present. Londra: Oneworld Publications, 2020.
- Gheissari, Ali. “The American College of Tehran, 1929–32: A Memorial Album,” Iranian Studies 44, no. 5 (2011): 671-714.
- Green, Nile. “Fordist Connections: The Automotive Integration of the United States and Iran,” Comparative Studies in Society and History 58, no. 2 (2016): 290–321.
- Herrmann, Richard K. “Image Theory and Strategic Interaction in International Relations.” içinde Oxford Handbook of Political Psychology, Editörler: D. O. Sears, L. Huddy ve R. Jervis, 285–314. Oxford: Oxford University Press, 2003.
- Herrmann, Richard K., James F. Voss, Tonya Y. E. Schooler ve Joseph Ciarrochi. “Images in International Relations: An Experimental Test of Cognitive Schemata.” International Studies Quarterly 41, no. 3 (1997): 403-33.
- Holmes, Oliver Wendel. The Autocrat of the Breakfast Table. Boston: James R. Osgood and Company, 1873.
- Jervis, Robert. Perception and Misperception in International Politics. Princeton, N.J.: Princeton University Press. 2017.
- Maalouf, Amin. Semerkant. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1998. Owen, John M. “How Liberalism Produces Democratic Peace.” International Security 19, no. 2 (1994): 87-125.
- Rock, Irvin ve Stephen Palmer. “The Legacy of Gestalt Psychology.” Scientific American 263, no. 6 (1990): 84-91.
- Rostam-Kolayi, Jasamin. “From Evangelizing to Modernizing Iranians: The American Presbyterian Mission and Its Iranian Students.” Iranian Studies 41, no. 2 (2008): 213-239.
- Wytenbroek, Lydia. “Generational Differences: American Medical Missionaries in Iran, 1834—1940.” içinde Iran and the West: Cultural Perceptions from the Sasanian Empire to the Islamic Republic, Editörler: David Bagot ve Margaux Whiskin, 179–194. Londra ve New York: I.B. Tauris, 2018.
- Yerdelen, Betül Karagöz. “Uluslararası İlişkilerde İmaj Kavramı ve Batı Nostaljisindeki Bir Aksaklık Olarak Türk İmajı.” Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi 35, no. 35 (2017): 43-63.
- Zinn, Howard. Amerika Birleşik Devletleri Halklarının Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi, 2005.
- Zirinsky, Michael P. “Render Therefore Unto Caesar the Things Which Are Caesar’s: American Presbyterian Educators and Reza Shah.” Iranian Studies 26, no. 3/4 (1993): 337-56.
- Zirinsky, Michael P. “A Panacea for the Ills of the Country: American Presbyterian Education in Inter-War Iran.” Iranian Studies 26, no. 1/2 (1993): 119-137.
- Amatbek, Dinmuhammed. “Perception and Image Theory of International Relations.” Ankasam, 24 Haziran 2017. https://ankasam.org/en/ perception-and-image-theory-of-international-relations/#_edn1.
- “Cyrus Cylinder: How a Persian monarch inspired Jefferson.” BBC News. 11 Mart 2013. https://www.bbc.com/news/world-us-canada-21747567.
- Ferdowsi, Ali “Conversation with Hajj Sayyah.” Bukhara, Haziran-Temmuz 2010. http://bukharamag.com/1389.04.2107.html#_ftn1.
- Ferdowsi, Ali. “Ḥajj Sayyaḥ.” Encyclopedia Iranica. Son güncelleme: 1 Mart 2012. www.iranicaonline.org/articles/hajj-sayyah.
- Frye, Richard N. “Jefferson And Cyrus: How The Founding Fathers of America, in Their Own Words, were Inspired by Cyrus the Great.” 2013. http://richardfrye.org/files/Thomas_Jefferson_and_Cyrus_the_ Great.pdf.
- Library of Congress. “Iran: Friendship and Commerce.” 13 Aralık 1856. Son erişim: 16 Şubat 2021. https://www.loc.gov/law/help/us-treaties/ bevans/b-ir-ust000008-1254.pdf
- United States Senate. “George Washington Farewell Address.” Son erişim: 08 Şubat 2021. https://www.senate.gov/artandhistory/history/ resources/pdf/Washingtons_Farewell_Address.pdf
| APA | Bölme S (2021). İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). , 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| Chicago | Bölme Selin M. İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). (2021): 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| MLA | Bölme Selin M. İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). , 2021, ss.13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| AMA | Bölme S İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). . 2021; 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| Vancouver | Bölme S İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). . 2021; 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| IEEE | Bölme S "İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)." , ss.13 - 47, 2021. 10.26513/tocd.907794 |
| ISNAD | Bölme, Selin M.. "İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)". (2021), 13-47. https://doi.org/10.26513/tocd.907794 |
| APA | Bölme S (2021). İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 8(1), 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| Chicago | Bölme Selin M. İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi 8, no.1 (2021): 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| MLA | Bölme Selin M. İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, vol.8, no.1, 2021, ss.13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| AMA | Bölme S İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi. 2021; 8(1): 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| Vancouver | Bölme S İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi. 2021; 8(1): 13 - 47. 10.26513/tocd.907794 |
| IEEE | Bölme S "İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)." Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 8, ss.13 - 47, 2021. 10.26513/tocd.907794 |
| ISNAD | Bölme, Selin M.. "İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)". Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi 8/1 (2021), 13-47. https://doi.org/10.26513/tocd.907794 |
