Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 151 - 181 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26513/tocd.963336 İndeks Tarihi: 21-01-2022

Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme

Öz:
Müslüman Kardeşler hareketi, Mısır’da kuruluşundan itibaren toplumla alakalı tüm meselelerle ilgilenen bir teşkilat olmuştur. Bu özelliği sayesinde hareket, başta komşu ülkeler olmak üzere bütün bölgeye yayılmış ve zaman içerisinde neredeyse bütün Arap ülkelerinde teşkilatlanmıştır. Ülkelerin iç dinamikleri ile bölgesel ve küresel politikadaki konumlanışları hareketin kurumsal görünümünü ve faaliyetlerini etkilemiş ve hareket içinde belirli bir düzeyde kurumsal ve ideolojik farkın oluşmasının önünü açmıştır. Buna göre bölgedeki teşkilatlardan bazıları sistem içi kalırken bazıları da sistem dışı hareket etmiştir. Bölgede sistem içi kalan ve meşru yolların dışına çıkmayan hareketlerden biri de Ürdün MK’sidir. Ürdün’de MK’nin rejime sistem içi muhalefette seçimlere özel bir anlam atfettiğini söylemek mümkündür. Bu çalışma seçimlere katılım ya da seçimleri boykot kararının MK tarafından hem hareket hem de rejim için bir meşruiyet sağlama ya da sarsma aracı olarak kullanıldığı tezini ileri sürmektedir. Bu çalışma kapsamda Ürdün’de siyasal liberalleşme sürecinin başladığı 1989 ile 2020 yılları arasında yapılan bütün seçimler, Müslüman Kardeşlerin ve siyasi kanadı İslami Eylem Cephesi’nin liderleriyle yapılan mülakatlardan da yararlanılarak analiz edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Muslim Brotherhood, Political Legitimacy and Elections: A Case Study on Jordan

Öz:
Since its foundation in Egypt, Muslim Brotherhood (Al-Ikhwan Al-Muslimin) has always been an organization that is interested in all forms of social issues. This feature of the movement facilitated the organization’s spreading across the region, especially to the neighboring countries, and institutionalization in almost all the Arabian countries in the course of time. The internal dynamics of the countries in which the movement is organized and the stances of these countries towards regional and global problems have affected the organizational appearance and the activities of the movement and paved the way for a certain level of country-specific institutional and ideological variations. While some of the branches acted in line with the rules of the political system of the countries they are operating in, others challenged it. Jordanian Muslim Brotherhood has been among the first group, so it has had legally legitimate relations with the country’s political system. In Jordan, it is possible to say that the movement attributes special meaning to the elections –in the form of both participating and boycotting– to form a legitimate opposition towards the regime. This study argues that the movement uses the decision to participate in the elections or boycotting them as a means of legitimizing or undermining the regime, which in return also confirmed the legitimacy of the movement. This paper studies all the elections held in Jordan since the political liberalization process started in the country (1989-2020) and analyzes them using personal interviews with the leaders of the Muslim Brotherhood and its political wing, the Islamic Action Front.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abu Rumman, Mohammed Suliman. The Muslim Brotherhood in the 2007 Parliamentary Elections: A Passing ‘Political Setback’ or Diminished Popularity. Amman: Friedrich-Ebert-Stiftung, 2007.
  • Abu Rumman, Mohammed ve Neven Bondokji. From Caliphate to Civil State: The Young Face of Political Islam in Jordan after the Arab Spring. Ürdün& Irak: Friedrich-Ebert-Stiftung, 2018.
  • Bar, Shmuel. “The Muslim Brotherhood in Jordan.” The Moshe Dayan Center for Middle Eastern and African Studies. Tel Aviv: 1998.
  • Bozkurt, Abdulgani. “Ürdün’de Monarşiyi Ayakta Tutan 10 Sarsan, 2 Önemli Neden.” Ortadoğu Analiz 4, no. 46 (2012): 52-62.
  • Bozkurt, Abdulgani. “Ürdün’de Rejim İhvan Restleşmesinde Son Raund.” Ortadoğu Analiz 8, no. 74 (2016): 33-35.
  • Brand, Laurie A.. “The Effects of the Process on Political Liberalization in Jordan.” Journal of Palestinian Studies 28, no. 2 (Kış 1999): 52-67.
  • Brown, Nathan J.. “Jordan and Its Islamic Movement: Limits of Inclusion.” Carnegie Endowment for International Peace, Kasım 2006.
  • Clark, Janine A.. “Jordan.” Islamist Oppositions Parties and the Potential for EU Engagement içinde, Editörler: Toby Archer ve Heidi Huuhtanen, 43-55. Vammala: Vammalan Kirjapaino, 2007.
  • Sahliyeh, Emile F.. “The State and Islamic Movement in Jordan.” Journal of Church and State 47, no. 1 (Kış 2005): 109-131.
  • Freıj, Hanna ve Leonard C. Robinson. “Liberalization, the Islamists, and the Stability of the Arab State: Jordan as a Case Study.” The Muslim World 86, no. 1 (1996): 1-32.
  • Ghanem, As’ad ve Mohanad Mustafa. “Strategies of Electoral Participation by Islamic Movements: The Muslim Brotherhood and Parliamentary Elections in Egypt and Jordan, November 2010.” Contemporary Politics 17, no. 4 (2011): 393–409.
  • Köprülü, Nur. “The Paradox of Inclusion/Exclusion of Islamist Parties in Tunisia and Jordan after the Arab Uprisings A Comparative Study.” Insight Turkey 22, no. 4 (2020): 211-235.
  • Turan, Kürşad. “Ürdün’de Muhalif Hareketler.” Gazi Akademik Bakış Dergisi 4, no. 8 (2011): 95-112.
  • Lukas, Russel E.. “Press Laws as a Survival Strategy in Jordan1989-99.” Middle Eastern Studies 39, no. 4 (2003): 81-98.
  • Mercan, Muhammed Hüseyin. Müslüman Kardeşlerin Yükselişi ve Düşüşü İslami Hareketlerde Siyasi Kurumsallaşma Sorunu. İstanbul: İlem Yayınları, 2019.
  • Mercan, Muhammed Hüseyin. “Mısır’da İslamcılığın Seyri: Siyasal Düzen Merkezli Bir Analiz.” Müslüman Dünyada Çağdaş Düşünce, Cilt 2: Mısır Düşüncesi içinde, Editör: Lütfi Sunar, 111-137. Ankara: Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı Yayınları, 2020.
  • Ryan, Curtis R.. “Jordan.” Guide to Islamist Movements içinde, Editör: Rubin Barry, 294-305. New York: M.E. Sharpe Inc. 2010.
  • Salameh, Mohammed Torki Bani. “Political Reform in Jordan: Reality and Aspirations.” World Affairs 180, no. 4 (2017): 47-78.
  • Scham, Paul L. ve Russell E. Lucas. “Normalization” and “AntiNormalization” in Jordan: The Public Debate.” Middle East Review of International Affairs 5, no. 3 (2001): 54-70.
  • Stemman, Juan José Escobar. “Islamic Activism in Jordan.” Athena Intelligence Journal 3, no. 3 (2008): 7–18.
  • Wiktorowicz, Quintan. “Islamist, the State, and Cooperation in Jordan.” Arab Studies Quarterly 21, no. 4, (1999): 1-17.
  • Al-Khalidi, Suleiman. “FACTBOX-Jordan’s parliamentary elections 2020.” Reuters, 9 Kasım 2020, Son erişim tarihi: 2 Temmuz 2021, https://www.reuters.com/article/jordan-election-idUSL8N2HU0QL.
  • Al-Naimat, Tareq. “Zamzam and the Jordanian Brotherhood.” Carnegie Endowment for International Peace, 4 Şubat 2014, Son erişim tarihi: 2 Temmuz 2021, https://carnegieendowment.org/sada/54427.
  • Al-Sharafat, Saud. “How the Jordanian Government is Shaping the Country’s Muslim Brotherhood.” The Washington Institute for Near East Policy, 19 Eylül 2019, Son erişim tarihi: 23 Haziran 2020, https:// www.washingtoninstitute.org/fikraforum/view/how-the-jordaniangovernment-is-shaping-the-countrys-muslim-brotherhood.
  • Griffin, Douglas ve Morgan, Libby. “Introduction to News Media Law and Policy in Jordan.” Mart 2009, Jordan Media Strengthening Program. 2, Son erişim tarihi: 28.08.2021, https://repository.upenn.edu/jordan_ program/2.
  • Hazaimeh, Hani. “Centrist Islamists Approach Brotherhood for PowerSharing Deal.” The Muslim Times, 4 Şubat 2013, Son erişim tarihi: 23 Haziran 2020, https://themuslimtimes.info/2013/02/04/jordan-centristislamists-approach-brotherhood-for-power-sharing-deal/.
  • “İhvan, Ürdün parlamentosunda 18 sandalye kazandı.” Sputniknews, 23 Eylül 2016, Son erişim tarihi: 25 Nisan 2020, https://tr.sputniknews. com/ortadogu/201609231024961758-urdun-parlamento-secim-ulusalreform-koalisyonu/.
  • “Jordan: 18 Months for Criticizing UAE.” Human Rights Watch, 19 Şubat 2015, Son erişim tarihi: 1 Temmuz 2020, https://www.hrw.org/ news/2015/02/19/jordan-18-months-criticizing-uae.
  • “Jordan closes Muslim Brotherhood headquarters in Amman.” Al Jazeera, 14 Nisan 2016, Son erişim tarihi: 28 Haziran 2020, https://www. aljazeera.com/news/2016/04/jordan-closes-muslim-brotherhoodheadquarters-amman-160413114049536.html.
  • “Jordan loyalists sweep election.” Al Jazeera, 10 Kasım 2010, Son erişim tarihi: 28 Haziran 2020, https://www.aljazeera.com/news/ middleeast/2010/11/2010111011597439770.html.
  • Kao, Kristen. “Jordan’s Ongoing Election Law Battle.” Carnegie Endowment for International Peace, 5 Temmuz 2012, Son erişim tarihi: 21.02.2021, http://carnegieendowment.org/2012/07/05/jordan-s-ongoingelection -lawbattle/ck59.
  • “Parliament, Constitution.” The Hashemite Kingdom of Jordan, Son erişim tarihi: 21 Nisan 2021, http://parliament.jo/en/node/150#ch1. Ryan, Curtis R.. “Deja vu for Jordanian election reforms.” The Washington Post, 2 Ekim 2015, Son erişim tarihi: 1 Temmuz 2020, https://www. washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2015/09/02/deja-vu-forjordanian-election-reforms/.
  • “Ürdün’deki Meclis seçimlerine bağımsız adaylar damga vurdu.” Habertürk, 13 Aralık 2020, Son erişim tarihi: 2 Temmuz 2021, https://www.haberturk.com/urdun-deki-meclis-secimlerine-bagimsizadaylar-damga-vurdu-2868566.
  • Wehler-Schoeck, Anja. “Parliamentary Elections in Jordan A Competition of Mixed Messages.” International Policy Analysis, Jordan: FriedrichEbert-Stiftung, 2016, Son erişim tarihi: 29 Ağustos 2021, https:// library.fes.de/pdf-files/iez/12783.pdf.
APA Bozkurt A (2021). Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. , 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
Chicago Bozkurt Abdulgani Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. (2021): 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
MLA Bozkurt Abdulgani Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. , 2021, ss.151 - 181. 10.26513/tocd.963336
AMA Bozkurt A Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. . 2021; 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
Vancouver Bozkurt A Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. . 2021; 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
IEEE Bozkurt A "Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme." , ss.151 - 181, 2021. 10.26513/tocd.963336
ISNAD Bozkurt, Abdulgani. "Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme". (2021), 151-181. https://doi.org/10.26513/tocd.963336
APA Bozkurt A (2021). Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 8(2), 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
Chicago Bozkurt Abdulgani Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi 8, no.2 (2021): 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
MLA Bozkurt Abdulgani Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, vol.8, no.2, 2021, ss.151 - 181. 10.26513/tocd.963336
AMA Bozkurt A Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi. 2021; 8(2): 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
Vancouver Bozkurt A Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi. 2021; 8(2): 151 - 181. 10.26513/tocd.963336
IEEE Bozkurt A "Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme." Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 8, ss.151 - 181, 2021. 10.26513/tocd.963336
ISNAD Bozkurt, Abdulgani. "Müslüman Kardeşler, Siyasal Meşruiyet ve Seçimler: Ürdün Üzerine Bir İnceleme". Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi 8/2 (2021), 151-181. https://doi.org/10.26513/tocd.963336