ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 12 Sayfa Aralığı: 175 - 198 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.53112/tudear.992886 İndeks Tarihi: 26-01-2022
ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI
Öz: İslamofobi,son yıllarda farklı disiplinlerde sıklıkla çalışılan, “eski” fakat varlığını özellikle medya araçları ile “yeni” ve yoğun olarak hissettiren, Batı tarafından üretilen bir kavram olarak literatürde yer edinmeye başlamıştır. Literatür incelendiğinde bu kavramın sıklıkla ilahiyat ve iletişim bilimlerinde araştırıldığı görülmektedir. İlahiyat araştırmalarında kavramın çerçevesi ve tarihçesi, iletişim bilimlerinde ise gelenekselyeni medya özelinde bir yordayıcı olarak konumu açıklanmaktadır. Her iki disiplinde de araştırmalar genel olarak derleme, eleştirel söylem ya da içerik analizi yöntemi ile Müslüman olmayan kişilerin bakış açıları üzerinden nitel desende incelenmiştir. İslamofobi, özellikle 11 Eylül saldırılarından sonra daha yoğun olarak vurgulanmış ve yapılan araştırmaların sayısı da artış göstermiştir. Bu artış doğrudan hem Müslümanlar hem de Müslüman olmayanlar özelinde İslamofobinin kişilerde nasıl algılandığının araştırılmasını gerekli kılmıştır. Özellikle batılı araştırmacılar kavramın İslamiyet’i benimsemiş kişilerde nasıl algılandığının incelenmesi yönündeki çalışmaların azlığına dikkat çekmiştir. Yapılan literatür incelemesi sonucunda İslamofobi alanında yapılan genel araştırmalarından sadece 1 tanesinin Müslüman kişiler ile gerçekleştirildiği anlaşılmıştır. Sunulan bu çalışmanın temelini, Kunst ve arkadaşları (2013) tarafından geliştirilen “Perceived Islamophobia Scale” isimli ölçeğin Türkçeye çevrilmesi oluşturmaktadır. Araştırma sonunda elde edilen bulgular ile ölçeğin Türkçeye uyarlaması gerçekleştirilmiştir. Türkçe Algılanan İslamofobi Ölçeği’nde 11 madde ve 3 alt boyut yer almış, yapı ve kavram geçerliliği ile psikometrik özelliklerinde geçerlilik/güvenirlilik sağlanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi bulgularından elde edilen x2/sd=2,662<3; ,90>GFI= ,938; 90<TLI= ,927 ile 90>IFI=948; 0,08<RMSEA= 0,07 uyum indeks değerleri ile de ölçeğin Türkçe formunun İngilizce formu ile uyumlu olduğu saptanmıştır. Perceived Islamophobia Scale isimli ölçeğin Türkçeye kazandırılması ile gelecek araştırmalarda Müslümanların İslamofobiye yönelik algıları betimlenebilecektir. Ayrıca çalışma sonunda, İslamofobi ile ilgili yapılabilecek farklı araştırma konularına yönelik önerilerde de bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: ADAPTATION OF THE PERCEIVED ISLAMOPHOBIA SCALE TO TURKISH, VALIDITY AND RELIABILITY STUDY
Öz: Islamophobia has started to take its place in the literature as a concept that has been frequently studied in different disciplines in recent years, "old" but produced by the West, which makes its presence felt especially with the media tools, "new" and intensely. When the literature is examined, it is seen that this concept is frequently researched in theology and communication sciences. The framework and history of the concept in theological studies, and its position as a predictor in traditional-new media in communication sciences are explained. Studies in both disciplines were generally examined in a qualitative pattern through the perspectives of non-Muslims, using the method of compilation, critical discourse or content analysis. Islamophobia has been emphasized more intensely, especially after the September 11 attacks, and the number of studies has increased. This increase made it necessary to directly investigate how Islamophobia is perceived in people, both for Muslims and non-Muslims. Especially western researchers drew attention to the scarcity of studies on how the concept is perceived by people who have embraced Islam. As a result of the literature review, it was understood that only 1 of the general researches in the field of Islamophobia were carried out with Muslim people. This research, handled by us, is structured on the translation of the scale named “Perceived Islamophobia Scale” developed by Kunst et al. (2013) into Turkish. With the findings obtained at the end of the research, the scale was adapted to Turkish. The Turkish Perceived Islamophobia Scale included 11 items and 3 subdimensions, and validity/reliability was ensured in terms of construct and concept validity and psychometric properties. x2/sd=2.662<3 obtained from confirmatory factor analysis findings; .90>GFI= .938; 90<TLI= .927 to 90>IFI=948; It was determined that the Turkish version of the scale was compatible with the English version with the compliance index values of 0.08<RMSEA= 0.07. As a result of the translation of the Perceived Islamophobia Scale into Turkish, future research will be able to describe the perceptions of Muslims towards Islamophobia. In addition, at the end of the research, suggestions were made regarding the different aspects of Islamophobia that should be examined in future research.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Albayrak, E., Güngören, Ö. C. ve Horzum, M., B. (2014). Algılanan öğrenme ölçeğinin Türkçeye uyarlaması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 1-14.
- Allen, C. (2011). Written submission to the re-launched all party parliamentary group on ıslamophobia. https://wallscometumblingdown.files.wordpress.com/2012/10/chrisallen-writtenevidence-appg-launch-nov-2011.pdf
- Alıcı, M. (2019). Batı’nın bitmeyen sanal korkusu: İslamofobiye. Diyanet İlmî Dergisi, (55), 405-434.
- Akpınar, S. (2019). Çağdaş oryantalistlerin Hz. Muhammed algısı -Maxıme Rodınson,
- Annemarıe Schımmel, Anne-Marıe Delcambre, Karen Armstrong, Lesley Hazleton. Kahramanmaraş: SAMER Yayınları.
- Armstrong, K. (2005). Hz. Muhammed: İslâm Peygamberinin Biyografisi. S. Yeniçeri (Çev.). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
- Arslan, İ. ve Kestioğlu, M. A. (2015). Batı’da Hz. Muhammed algısı -Karen Armstrong örneği-. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 21-42.
- Aslan, S., Kayacı, M., ve Ünal, R., R. (2016). İslamofobiye ve batı dünyasındaki yansımaları. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 451-463.
- Aydın, M. ve Yardım, M. (2008). Belçika'da İslamofobi ve Müslümanlara yönelik ayrımcılık. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(1), 7-32.
- Aytaç, M. ve Öngen, B., (2012), Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi, İstatistikçiler Dergisi, (5), 14-22.
- Bryman, A. & Cramer, D. (2001). Quantitavie Data Analysis With SPSS Release For Windows, London: Rautledge.
- Buehler, A. F. ve Atalay, M. (2014). İslamofobi: Batı’nın “karanlık tarafı”nın bir yansıması. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 55 (1), 123-140.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Erdoğan, İ. (2003). Pozitivist metodoloji: Bilimsel araştırma tasarımı, İstatistiksel Yöntemler, Analiz Ve Yorum. Ankara: Erk Yayınları.
- Erdoğan Özüdoğru, H. N. (2019). İslamofobi bağlamında Müslüman kadın imgesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), 637-651.
- Güz, N., Bingöl, M. ve Yanık, H. (2020). İslamofobi ve medya: “The Stone Merchant” film afişinin gösterge bilimsel analizi. International Journal Of Social Sciences And Education Research. 6(1), 11-30.
- Hair J.F., Anderson R.E., Tatham R.L. & Black W.C. (1999). Análisis multivariante. Madrid: Prentice Hall.
- Hamilton, L. C. (1995). Data analysis for social scientists. California: Wadsworth Publishing Company.
- Hutcheson G., & Sofroniou N. (1999). The Multivariate social scientist: Introductory statistics using generalized linear models. Sage Publications, Thousand Oaks, CA.
- Hıdır, Ö. (2017). İslamofobi-ırkçılık-“kültürel ırkçılık” ilişkisi. Ombudsman Akademik, (7), 23-49.
- Kayhan, R., Bardakçı, S. ve Caz, Ç. (2020). Spora Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye uyarlama çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9 (3), 2905-2922.
- Kırılmaz, A. (2020). Batı’da artan İslamofobiye algısının Müslüman kadınlar üzerindeki etkileri. Bölgesel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 178-206.
- Kunst, J. R., Sam, D. L., & Ulleberg, P. (2013). Perceived İslamophobia: scale development and validation. International Journal Of Intercultural Relations. 37(2), 225–237.
- Lee, Sherman A., Gibbons, Jeffrey A., Thompson, John M. & Timani, Hussam S. (2009). The Islamophobia scale: ınstrument development and ınitial validation. International Journal For The Psychology Of Religion, (19)2, 92-105.
- Lee, S. A., Reid, C. A., Short, S. D., Gibbons, J. A., Yeh, R., & Campbell, M. L. (2013). Fear of Muslims: psychometric evaluation of the Islamophobia scale. Psychology Of Religion And Spirituality, 5(3), 157–171.
- Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Uyumaz, G., Mor-Dirlik, E., Çokluk, Ö. (2016). Açımlayıcı faktör analizinde tekrar edilebilirlik: kavram ve uygulama. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 659- 675.
- Satıcı, S. A., Can, G. ve Akın, Ahmet. (2015). İntikam ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16 (Özel sayı.1), 37-43.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçmelerde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kitabevi Yayınları.
- Tuzcu, Recep. (2017). İslamofobi oluşturmada Hz. Peygamber’e yapılan atıflar. İlahiyat Akademi Dergisi, (6), 113-156.
- Türk Dil Kurumu (TDK). “Güncel Türkçe Sözlük”. https://sozluk.gov.tr/
APA | Kılıç Ü, ACAR N (2021). ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. , 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
Chicago | Kılıç Ünal,ACAR Nihal ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. (2021): 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
MLA | Kılıç Ünal,ACAR Nihal ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. , 2021, ss.175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
AMA | Kılıç Ü,ACAR N ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. . 2021; 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
Vancouver | Kılıç Ü,ACAR N ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. . 2021; 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
IEEE | Kılıç Ü,ACAR N "ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI." , ss.175 - 198, 2021. 10.53112/tudear.992886 |
ISNAD | Kılıç, Ünal - ACAR, Nihal. "ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI". (2021), 175-198. https://doi.org/10.53112/tudear.992886 |
APA | Kılıç Ü, ACAR N (2021). ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. Türkiye din eğitimi araştırmaları , 0(12), 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
Chicago | Kılıç Ünal,ACAR Nihal ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. Türkiye din eğitimi araştırmaları 0, no.12 (2021): 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
MLA | Kılıç Ünal,ACAR Nihal ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. Türkiye din eğitimi araştırmaları , vol.0, no.12, 2021, ss.175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
AMA | Kılıç Ü,ACAR N ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. Türkiye din eğitimi araştırmaları . 2021; 0(12): 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
Vancouver | Kılıç Ü,ACAR N ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI. Türkiye din eğitimi araştırmaları . 2021; 0(12): 175 - 198. 10.53112/tudear.992886 |
IEEE | Kılıç Ü,ACAR N "ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI." Türkiye din eğitimi araştırmaları , 0, ss.175 - 198, 2021. 10.53112/tudear.992886 |
ISNAD | Kılıç, Ünal - ACAR, Nihal. "ALGILANAN İSLAMOFOBİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI, GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI". Türkiye din eğitimi araştırmaları 12 (2021), 175-198. https://doi.org/10.53112/tudear.992886 |