Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları
Yıl: 2021 Cilt: 26 Sayı: 103 Sayfa Aralığı: 185 - 203 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.36484/liberal.863258 İndeks Tarihi: 29-01-2022
Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları
Öz: Bu makalede Osmanlı’da gerçekleşen askeri müdahalelere İngiliz, Amerikan bası- nının yaklaşımı ele alınmaktadır. Makalede ele alınan askeri müdahaleler 30 Mayıs 1876’da Osmanlı Padişahı Sultan Abdülaziz’in tahttan indirilmesiyle başlayıp, 27 Nisan 1909 Darbesi, 17 Temmuz 1912’de Said Paşa kabinesini deviren Halaskâr Zabıtan Muhtırası devam etmekte ve 23 Ocak 1913 Babıali Baskını ile sona ermek- tedir. Bu kapsamda öncelikli olarak askeri müdahalelerin gerçekleşme süreci ana hatları ile ortaya konmuş, sonrasında ise bu müdahalenin İngiliz ve Amerikan bası- nının öne çıkan gazetelerinde nasıl yer aldığına değinilmiştir. Gazetelerin askeri mü- dahalelerin hemen öncesinde ve sonrasında çıkan sayıları incelenerek bu yaklaşım ortaya konmaya çalışılmıştır. Yapılan taramalar ve değerlendirmeler ışığında söz konusu dört müdahalenin biri hariç hepsinde İngiliz Amerikan basınının darbecilerin yanında yer aldığı, mevcut yönetimi köhne, işlemez, despot gibi sıfatlarla eleştirdiği göze çarpmaktadır.
Anahtar Kelime: Military Interventions in the Ottoman Era from Tanzimat to the Republic and Its Reflections in the British-American Newspapers
Öz: In this article the perception of military interventions by the British and American press in the Ottoman era is analyzed. The military interventions discussed in the article start with the deposition of the Sultan Abdülaziz on May 30, 1876, and con- tinue along with the coup on April 27, 1909 and the Halaskâr Zabıtan ultimatum, which overthrew the Said Pasha cabinet on July 17, 1912. Lastly, the Babıali raid on January 23, 1913 is examined. In this context, first of all, the process of military interventions is outlined, and then reflections over the British and American press are mentioned. With this aim, several newspapers published just before and after the military interventions were examined. In the light of the research it is striking that in three out of four interventions the British American press sided with the coup plotters and criticized the current administrations as outdated, unworkable and despotic.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Çabuk, Vahid (2007). Kuruluşundan Cumhuriyete Büyük Osmanlı Tarihi. c.10. İstanbul: Emre Yayınları.
- Danişmend, İsmail Hami (1972). İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi. c.4. İstanbul: Türkiye Ya- yınevi.
- Eraslan, Cezmi ve Olgun, Kenan (2006). Osmanlı Devleti’nde Meşrutiyet ve Parlamento. İstan- bul: 3F Yayınevi.
- Hale, William (2014). Türkiye’de Ordu ve Siyaset. İstanbul: Alfa Yayınları.
- Kaan, Oğuz (2009). “Demokrasi Tarihimizde 1912 Seçimleri”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. c.6: 1 Kahramanmaraş. ss. 31-49.
- Karal, Enver Ziya (2011). Osmanlı Tarihi VII. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Küçük, Cevdet (1988). “Abdülaziz”. İslam Ansiklopedisi. c.1. İstanbul: TDV Yayınları.
- Küçük, Cevdet (1988). “Abdülhamit II”. İslam Ansiklopedisi. c.1. İstanbul: TDV Yayınları.
- Lewis, Bernard (2010). Modern Türkiye’nin Doğuşu. (çev. Boğaç Babür Turna). Ankara: Arka- daş Yayınevi.
- Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi (1991). Devre 2. İçtima 1. C.2. 12 Temmuz 1912. Ankara: TBMM Basımevi.
- Meclis-i Ayan Zabıt Ceridesi (1989). Devre 2. İçtima 1. C.1. 23 Temmuz 1328. Ankara: TBMM Basımevi.
- Nadi, Yunus (1325). İhtilal ve İnkılab-ı Osmani. Dersaadet: Matba-i Cihan.
- Okyar, Fethi (1980). Üç Devir’de Bir Adam. İstanbul: Tercüman Yayınları.
- Özcan, Azmi (2007). “31 Mar Vak’ası”. İslam Ansiklopedisi. c.34. İstanbul: TDV Yayınları.
- Sancaktar, Fatih Mehmet (2020). “Perception of Europe Among Ottoman Intellectuals and Politicians Following The Second Constitutional Revolution (1908-1913)”. Asia Minor Studies. C.8: 2: ss.433-443.
- The Manchester Guardian. (1876, 24 Mayıs). The Revolution At Constantinople. s.6.
- (1909, 14 Nisan). Revolution in Turkey. s.7.
- (1909, 26 Nisan). The Fighting in Constantinople. s.6.
- (1909, 26 Nisan). Sultan a Captive. s.7.
- (1909, 03 Nisan). Turkey and the Powers. s.8.
- (1909, 08 Nisan). An Opposition Editor Assassinated. s.5.
- (1909,21 Nisan). Porte Communicating With Salonika. s.14.
- (1909, 26 Nisan). Sultan a Captive. s. 7.
- (1909, 26 Nisan). A Completely Successful Plan. s.7.
- (1909, 26 Nisan). Fighting In The Streets. s.7.
- (1909, 26 Nisan). Young Turks and Ex-Sultan. s.7.
- (1909, 01 Mayıs). The New Reign In Turkey. s.8.
- (1909, 07 Mayıs). New Era in Turkey. s.7.
- (1909,03 Mayıs). Massacre Planned in Istanbul. s.7.
- (1909,03 Mayıs). Intense Relief in The City. s.7.
- (1909, 6 Mayıs). Sir Edward Grey Sympathy With Turkish Reform. s.8.
- (1913, 24 Ocak). The Revolution in Constantinople. s.8.
- (1913, 24 Ocak). Turkish Cabinet Overthrown. s.8.
- (1913, 28 Ocak). Waiting For Turkey. s. 8.
- The New York Times. (1876, 15 Mayıs). The Ministerial Change in Turkey. s.1.
- (1876, 19 Mayıs). The Troubles in Eastern Europe. s.1.
- (1876, 23 Mayıs). Possible Abdication of the Sultan. s.5.
- (1876, 31 Mayıs). The Turkish Revolution. s.4.
- (1876, 2 Haziran). Taken By The British Government. s.1.
- (1876, 1 Haziran). Rumored Death of Abdul Aziz. s.7.
- (1876, 5 Haziran). Suicide of Abdul Aziz Openining His Arm. s.1.
- (1909, 20 Nisan). Sultan Has Earned Name of Assassin. s.2.
- (1912, 23 Temmuz). End of Young Turk Regime is Near. s.5.
- (1912, 26 Temmuz). Turks Preparing For a Civil War. s.5.
- (1912, 29 Temmuz). More Power for The Sultan. s.5.
- (1912, 6 Ağustos). Young Turks Fall. s.5.
- (1912, 21 Temmuz). New Revolution Menaces Turkey. s.3.
- (1912,24 Temmuz). Confusion in Turkey. s.8.
- (1912, 26 Temmuz). Turks Preparing For a Civil War. s.5.
- (1912, 27 Temmuz). Turkish Offices Demand New Ruler. s.4.
- The New York Tribune. (1913, 24 Ocak). Young Turks Seize Reins of Power. s.1.
- (1913,24 Ocak). Nazım Pacha Killed by Enver Bey’s Bullet. s.1.
- (1913, 26 Ocak). Ottoman Army Slow to Back Enver. s.1.F
- The Observer. (1909, 28 Mart). The New Turkey. s.4.
- (1913, 26 Ocak). Porte and The Powers. s.9.
- The Washington Herald. (1913, 24 Ocak). Young Turks in Saddle. s.1.
- Tunaya, Tarık Zafer (2015). Türkiye’de Siyasal Partiler. c.3, İstanbul: İletişim Yayınları.
| APA | özata m (2021). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. , 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| Chicago | özata murat Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. (2021): 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| MLA | özata murat Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. , 2021, ss.185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| AMA | özata m Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. . 2021; 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| Vancouver | özata m Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. . 2021; 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| IEEE | özata m "Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları." , ss.185 - 203, 2021. 10.36484/liberal.863258 |
| ISNAD | özata, murat. "Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları". (2021), 185-203. https://doi.org/10.36484/liberal.863258 |
| APA | özata m (2021). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. Liberal Düşünce, 26(103), 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| Chicago | özata murat Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. Liberal Düşünce 26, no.103 (2021): 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| MLA | özata murat Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. Liberal Düşünce, vol.26, no.103, 2021, ss.185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| AMA | özata m Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. Liberal Düşünce. 2021; 26(103): 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| Vancouver | özata m Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları. Liberal Düşünce. 2021; 26(103): 185 - 203. 10.36484/liberal.863258 |
| IEEE | özata m "Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları." Liberal Düşünce, 26, ss.185 - 203, 2021. 10.36484/liberal.863258 |
| ISNAD | özata, murat. "Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Osmanlı’da Gerçekleşen Askeri Müdahalelerin İngiliz ve Amerikan Gazetelerindeki Yansımaları". Liberal Düşünce 26/103 (2021), 185-203. https://doi.org/10.36484/liberal.863258 |
