Yıl: 2021 Cilt: 32 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 684 - 696 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 09-02-2022

Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi

Öz:
Büyük veri hayatın her alanını kuşatmış durumdadır. Bugün gündelik yaşamın pek çok alanına konu olan insanlık halleri; akıllı telefonlar, kredi kartları, bilgisayarlar, sokak kameraları, hareket halindeki taşıtlar, baktığı ve kendisine bakan ekranlar, algılayıcılar ile veriye dönüştürülüp dijital ortamlara aktarılmaktadır. Bu denli büyük oranda datalaşma ya da verileşme, örneğine tarihin önceki dönemlerinde rastlamadığımız bir yeni durumu nitelemektedir. Bu çalışmanın temel amacı, büyük verinin toplumsal gerçekliğin inşasına etkilerinin ve bu süreçteki rolünün anlaşılmasına katkıda bulunmaktır. Büyük verinin kuramsal temellerini analiz edebilmek için öncelikle, Berger ve Luckman’ın bilgi sosyolojinde toplumsal gerçekliğin inşa süreçlerine müracaat edilmiştir. Daha sonra bilginin aktarıcısı olan iletişim araçlarının toplum üzerindeki etkileri, Marshall Mcluhan’ın iletişim yaklaşımı çerçevesinde ele alınmıştır. Böylece Berger ve Luckman’ın sosyolojisi ile Mcluhan’ın medya sosyolojisi birlikte incelenerek, büyük verinin toplum üzerindeki etkisi aydınlatılmaya çalışılmıştır. Çalışmada, büyük verinin toplumu, gündelik yaşamı ve değerleri daha çok veri üretecek şekilde dönüştürdüğüne ve yeniden kurduğuna dikkat çekilmektedir. Büyük veri ile insanların veri nesnesine, gündelik yaşamın ise veri fabrikasına dönüşmesi çalışmanın temel vurgusudur.
Anahtar Kelime:

The Transformative Effect of Knowledge from the Construction of Social Reality to ‘Big Data’

Öz:
Even if we are not aware of it, we are confronted with big data every moment in daily life. Big data has reached every aspect of life. Humanity is transformed into data and transferred to digital with smart phones, credit cards, computers, cameras on the street, moving vehicles, the screens that it looks at and looked at, and sensors. Dataization at such a large extent is a situation that has not been encountered in human history. The main purpose of this study is to contribute to the understanding of the effects of big data on the construction of social reality and its role in this process. For this purpose, first of all, Berger and Luckman's social reality construction processes in the sociology of knowledge were applied. Afterwa rds, the roles of the medium that carry / transfer information on knowledge / society are discussed in the specific works of Marshall Mcluhan. The sociology of Berger and Luckman and Mcluhan's media sociology were discussed together and it was tried to shed light on the impact of big data on society. The study emphasizes that big data transforms and reconstructs society, values, and daily life in a way that produces more data. The main emphasis of the study is that big data turns human into a machine that produces data and daily life into a data factory.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anderson, Chris, wired.com., 2008. Wired: https://www.wired.com/2008/06/pb-intro, [Erişim tarihi: 9 Ekim 2019].
  • Berger, Peter Ludwig - Luckmann, Thomas, Gerçekliğin Sosyal İnşası: Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi, (çev. Vefa Saygın Öğütle), Atıf Yayınları, Ankara 2018.
  • Calhoun, C. - Gerteis, J. - Moody, J. - Pfaff, S. - Virk, I., Contemporary Sociological Theory, Blackwell Publishers, Oxford 2002.
  • Çiftçi, Adil, Bilgi Sosyolojisi ve İslam Araştırmaları, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2015.
  • Dalgalıdere, Sertaç, Epistemolojik Açıdan Büyük Veri ve Gelecek Tahmin Sistemleri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi SBE., İstanbul 2016.
  • Davenport, Thomas, Big Data@work: Efsaneye Son Vermek Fırsatları Yakalamak, (çev. Müge Çavdar), Türk Hava Yolları Yayınları, İstanbul 2016.
  • Desjardins, Jeff, Visual Capitalist, 2019, Visual Capitalist: https://www.visualcapitalist.com/what happens-in-an-internet minute-in-2019 [Erişim tarihi: 4 Aralık 2019].
  • Emc, emc.com, emc.com: https://www.emc.com/leadership/digitaluniverse/ 2014iview/executive summary. htm [Erişim tarihi: 7 Aralık 2019].
  • Foucault, Michel, Büyük Kapatılma, (çev. Işık Ergüden - Ferda Keskin), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2015.
  • Gürsakal, Necmi, Büyük Veri, Dora Yayınları, Bursa 2017.
  • Han, Byung-Chul, Şeffaflık Toplumu, (çev. Haluk Barışcan), Metis Yayınları, İstanbul 2019.
  • Kissenger, Henry A. How the Enlightenment Ends. June 2018., The Antlantic:https://www.theatlantic.com/mag azine/archive/2018/06/henry-kissinger-aiaicould- mean-the-end-of-human history/ 559124 [Erişim tarihi: 10 Aralık 2019].
  • Klein, Andy, Hard Drive Cost Per Gigabyte., 2019, Ekim 10. Backblaze: https://www.backblaze.com/blog/harddrive- cost-per-gigabyte [Erişim tarihi: 10 Aralık 2019].
  • Knowledge, D. C. Google Data Center FAQ. 2017, Mart 17. Data Center Knowledge: https://www.datacenterknowledge.com/arc hives/2017/03/16/google-data-center-faq [Erişim tarihi: 5 Kasım 2019].
  • Marashi, Ali, Power Hungry: The Growing Energy Demands of Data Centers, 2019. forbes: https://www.vxchnge.com/blog/powerhungry- the-growing-energy-demands-ofdata- centers [Erişim tarihi: 10 Ekim 2019].
  • Marr, Bernard, forbes.com., 2019. forbes.com: https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/ 2019/10/18/whats-the-difference-betweenstructured- semi-structured-andunstructured- data/#158345af2b4d [Erişim tarihi: 6 Ekim 2019].
  • Mayer-Schönberger, Viktor - Cukier, Kenneth, Big Data, Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company, New York 2013.
  • McLuhan, Marshall - Lapham, Lewis H., Understanding Media the Extensions of Man, The MIT Press London 1994.
  • McLuhan, Marshall, The Gutenberg Galaxy, University of Toronto Press, Toronto 2011. Niedzviecki, Hal, Dikizleme Günlüğü, (çev. Gökçe Gündüç), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2019.
  • Rigel, Nurdoğan - Batuş, Gül vdğr., Kadife Karanlık: 21. Yüzyıl İletişim Çağını Aydınlatan Kuramcılar, Su Yayınevi, İstanbul 2005.
  • Roberts, Keiht. A. - Yamane, David A., Religion in Sociological Perspective, Sage, USA 2012.
  • Slattery, Martin, Sosyolojide Temel Fikirler, (çev. Ümit Tatlıcan), Sentez Yayınları, Bursa 2007. Statista, 2019.
  • https://www.statista.com/statistics/638593/ worldwide-data-center-storage-capacitycloud- vs-traditional/ [Erişim tarihi: 10 Ekim 2019].
  • Sverdlik, Yevgeniy, Analysts: There are Now More than 500 Hyperscale Data Centers in the World, 2019. dataknowlegecenter: https://www.datacenterknowledge.com/clo ud/analysts-there-are-now-more-500- hyperscale-data-centers-world [Erişim tarihi: 10 Ekim 2019].
  • Şahin, Osman, Bilgi Sosyolojisi Bağlamında Büyük Veri ve Toplumsal Gerçekliğin İnşası, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi SBE., Ankara 2020.
  • Tweney, Dylan, wired.com., 2010. wired: https://www.wired.com/2010/04/herecomes- the-zettabyte-age/ [Erişim tarihi: 10 Ekim 2019].
  • Waterford Technologies, Just How Big is Big Data?, 2018. Waterford Technologies: https://waterfordtechnologies.com/justbig- big-data/ [Erişim tarihi: 10 Ekim 2019].
  • Westerheide, Fabian, The Age of Thinking Machines, 2019. Forbes: https://www.forbes.com/sites/cognitiveworl d/2019/11/19/the-age-of-thinkingmachines/# 4e89021e1432 [Erişim tarihi: 22 Ekim 2019].
  • Zhang, Xiaojing - Lindberg, Theresa vdğr., Cooling Energy Consumption Investigation of Data Center IT Room with Vertical Placed Server, 2017.
  • Sciencedirect:https://www.sciencedirect.c om/science/article/pii/S187661021730633 1 [Erişim tarihi: 10 Ekim 2019].
APA şahin o (2021). Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. , 684 - 696.
Chicago şahin osman Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. (2021): 684 - 696.
MLA şahin osman Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. , 2021, ss.684 - 696.
AMA şahin o Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. . 2021; 684 - 696.
Vancouver şahin o Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. . 2021; 684 - 696.
IEEE şahin o "Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi." , ss.684 - 696, 2021.
ISNAD şahin, osman. "Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi". (2021), 684-696.
APA şahin o (2021). Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. İslami Araştırmalar, 32(3), 684 - 696.
Chicago şahin osman Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. İslami Araştırmalar 32, no.3 (2021): 684 - 696.
MLA şahin osman Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. İslami Araştırmalar, vol.32, no.3, 2021, ss.684 - 696.
AMA şahin o Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. İslami Araştırmalar. 2021; 32(3): 684 - 696.
Vancouver şahin o Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi. İslami Araştırmalar. 2021; 32(3): 684 - 696.
IEEE şahin o "Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi." İslami Araştırmalar, 32, ss.684 - 696, 2021.
ISNAD şahin, osman. "Toplumsal Gerçekliğin İnşasından ‘Büyük Veri’ye Bilginin Dönüştürücü Etkisi". İslami Araştırmalar 32/3 (2021), 684-696.