Yıl: 2021 Cilt: 36 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 252 - 269 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16986/HUJE.2020058224 İndeks Tarihi: 14-02-2022

İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları

Öz:
Bu araştırmanın amacı, ilkokul öğretmenleri, öğrencileri ve velilerinin değer algılarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda şu sorulara cevap aranmıştır: “Öğrenci, öğretmen ve velilerin kök değerleri tanımlama biçimleri farklılaşmakta mıdır?” ve “Öğrenci, öğretmen ve velilerin kök değerleri önemseme durumları nasıldır?” Bu araştırma nitel bir araştırmadır. Durum çalışması deseninde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 100’er ilkokul öğretmeni, ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi ve ilkokul velisi oluşturmaktadır. Çalışma grubu, amaçlı örneklem seçme tekniği ile belirlenmiştir. Veri toplamak için üç farklı form geliştirilmiştir: “Öğrenci Değer Algısı Formu”, “Öğretmen Değer Algısı Formu” ve “Veli Değer Algısı Formu”. Araştırmanın birinci alt probleminden elde edilen veriler, betimsel ve içerik analizi ile ikinci alt probleminden elde edilen veriler, öğrenci, öğretmen ve velilerin önemsedikleri değer sırası ve frekans sayıları doğrultusunda tablolaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğrenci, öğretmen ve veliler, değerleri genel olarak farklı ifadeler ile tanımlamışlar ve değerlere farklı bakış açıları ile yaklaşmışlardır. Ayrıca, öğretmenlerin en çok “adalet” değerini; öğrencilerin “sevgi” değerini, velilerin ise “saygı” değerini önemsedikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Elementary School Teachers', Students’ and Parents' Perceptions of Value

Öz:
The aim of this study is to define the primary school teachers, students and their parents' perception of value. For this purpose, the following questions were investigated: “Are students’, teachers’ and parents’ ways of defining root values different?” and “How do students, teachers and parents care about the root values?” This is a qualitative research. It is designed as a case study. The study group of the research consists of 100 primary school teachers, 100 fourth grade primary school students and 100 primary school parents. The study group was determined by purposeful sampling selection technique. Three different forms were developed to collect data: “Student Value Perception Form”, “Teacher Value Perception Form” and “Parent Value Perception Form”. The data obtained from the first sub-problem of the research were analyzed with descriptive and content analysis; the second sub-problem’s data were tabulated in accordance with the order of value and frequency number of students, teachers and parents. According to the results of the research; students, teachers and parents defined values through different expressions. Moreover, they have different perspectives. Also, it was concluded that teachers give the most importance to the “Justice” value; students care mostly about “Love”, and the parents care mostly about the value of “Respect”.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaş, O. (2004). Türk Millî Eğitim Sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademede gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aktepe, V. ve Yel, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin değer yargılarının betimlenmesi: Kırşehir İli Örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (3), 607-622.
  • Anggraini, P., & Kusniarti, T. (2016). The Implementation of Character Education Model Based on Empowerment Theatre for Primary School Students. Journal of education and practice, 7(1), 26-29.
  • Astill, B.R., Feather, N.T., & Keeves, J. P. (2002). A multilevel analysis of the effects of parents, teachers and schools on student values. Social Psychology of Education: An International Journal, 5(4), 345-363.
  • Aydın, M. Z. ve Gürler, Ş.A. (2012). Okulda değerler eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Balake, S., Barady, T., & Sanchez, S. (2003). Enculturation of democratic principles in the young: A vision of equity education in public schools. Educational Research Quarterly. 28(1), 48-59.
  • Başçı, Z. (2012). Beşinci sınıf sosyal bilgiler derisinde değer eğitiminin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Baumeister, R. F., Vohs, K. D., & Tice, D. M. (2007). The strength model of self-control. Current directions in psychological science, 16(6), 351-355.
  • Berndt, T. J. (2002). Friendship quality and social development. Current directions in psychological science, 11(1), 7-10.
  • Bilgin, N. (1995). Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. USA: SAGE Publications.
  • Çengelci, T. (2010). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde değerler eğitiminin gerçekleştirilmesine ilişkin bir durum çalışması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Dönmez, B. ve Cömert, M. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin değer sistemleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 5(14), 29-59.
  • Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8(1), 1321-1333.
  • Fayda, M. (2005). Karakter eğitimi. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
  • Fidan, N. K. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2(2), 1-18.
  • Güngör, E. (1993). Değerler psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Yayınları.
  • Güngör, E. (2000). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Güven, A. Z. (2014). Değerler eğitimi ve Türkçe derslerinde değerlerin kullanımı. Konya: Palet Yayınları.
  • Güven, S. (2010). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi üzerine bir durum çalışması. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Harris, E. L. (1991). Identifying integrated values education approaches in secondary schools. (Unpublished doctorate dissertation). Office of Graduate Studies of Texas A&M University, Texas.
  • Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202.
  • Hines, A. (2008). Global trends in culture, infrastructure and values. Futurist, 42(5), 18-23.
  • Karşıyaka, A. ve Duran, T. (2017). İlkokul Türkçe ders kitaplarının değer aktarımı açısından incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 417-441.
  • Keskin, S. C. ve Keskin, Y. (2009). Cumhuriyet dönemi ilkokul (ilköğretim 1. kademe) sosyal bilgiler ve onun kapsamına giren ders programlarında bir değer olarak "barış"ın yeri. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 69-92.
  • Kırmızı, F. S. (2014). 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
  • Kuşdil, M. E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Scwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45), 59-76.
  • Lazerson, M., Mclaughlin, J. B., McPherson, B., & Bailey, S .K. (1985). An education of value: The purposes and practices of schools. New York: Cambridge University Press.
  • Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. New York: Bantam Books.
  • Mazar, N., Amir, O., & Ariely, D. (2008). The dishonesty of honest people: A theory of self-concept maintenance. Journal of marketing research, 45(6), 633-644.
  • MEB (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar Hayat Bilgisi Öğretimi ve Kılavuzu. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Nelson, D., & Quick, J.C. (1994). Organizational behavior. Minneapolis: West Pub. Co.
  • Özyurt, M. (2015). İlkokul üçüncü ve dördüncü sınıf değer eğitimi programının geliştirilmesinde okul temelli yaklaşımın etkililiğinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Patton, M. Q. (1987). How to use gualitative methods in evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
  • Rahman, A., & Dahlan, M. (2019). Inculcation of Religion Values in Physical Education Learning for Elementary School in Makassar. In 1st International Conference on Advanced Multidisciplinary Research (ICAMR 2018). Atlantis Press.
  • Revell, L.(2002). Children’s responses to character education. Educational Studies, 28(4), 421-431.
  • Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
  • Rosati, A. G., Stevens, J. R., Hare, B., & Hauser, M. D. (2007). The evolutionary origins of human patience: temporal preferences in chimpanzees, bonobos, and human adults. Current Biology, 17(19), 1663-1668.
  • Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. In Advances in experimental social psychology, (25), 1-65.
  • Sezer, A. ve Çoban, O. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sorumluluk değeri algıları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-39.
  • Sönmez, Ö. F. ve Akıncan, N. (2013). Ortaokul öğrencilerinin “yardımseverlik” değeri ile ilgili metafor algıları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Dergisi, (7), 95-110.
  • Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological review, 93(2), 119.
  • Şen, Ü. (2008). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi. The Journal of International Social Research, 1(5), 763-779.
  • TDK (2019). Güncel Türkçe Sözlük. [Çevrim-içi: http://sozluk.gov.tr/ ] Erişim tarihi: 24 Haziran 2019.
  • Tekin, Y. (2007). Ansiklopedik hukuk sözlüğü. Ankara: Tekağaç Yayıncılık.
  • Tracey, P. (1996). Paul Tracey’ s Your Character Counts. [Available online at: http://paultracey.org/documents/YCCteachermaterials.pdf] Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
  • Tufan, B. S. ve Çifci, M. (2017). Televizyon reklamlarında işlenen toplumsal değerler. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1(1), 21-41.
  • Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Wardhani, P. A., Zulela, M. S., Rachmadtullah, R., & Siregar, Y. E. Y. (2018). Moral Literacy and Social Climate with Perception Teacher’s Character Education in Elementary School. In Annual Civic Education Conference (ACEC 2018). Atlantis Press.
  • Yaman, E. (2012). Değerler eğitimi: Eğitimde yeni ufuklar. Ankara: Akçağ Yayıncılık.
  • Yazıcı, K. (2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, (19), 489-522.
  • Yılar, R. (2016). İlettiği değerler açısından ilkokul Türkçe ders kitaplarındaki metinler üzerinde incelemeler. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 490-506.
  • Yurtbaşı, M. (2012). Sınıflandırılmış atasözleri sözlüğü. İstanbul: Excellence Publishing Yayıncılık.
APA duran e, Bitir T (2021). İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. , 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
Chicago duran erol,Bitir Tufan İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. (2021): 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
MLA duran erol,Bitir Tufan İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. , 2021, ss.252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
AMA duran e,Bitir T İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. . 2021; 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
Vancouver duran e,Bitir T İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. . 2021; 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
IEEE duran e,Bitir T "İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları." , ss.252 - 269, 2021. 10.16986/HUJE.2020058224
ISNAD duran, erol - Bitir, Tufan. "İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları". (2021), 252-269. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020058224
APA duran e, Bitir T (2021). İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
Chicago duran erol,Bitir Tufan İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 36, no.2 (2021): 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
MLA duran erol,Bitir Tufan İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.36, no.2, 2021, ss.252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
AMA duran e,Bitir T İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 36(2): 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
Vancouver duran e,Bitir T İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 36(2): 252 - 269. 10.16986/HUJE.2020058224
IEEE duran e,Bitir T "İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, ss.252 - 269, 2021. 10.16986/HUJE.2020058224
ISNAD duran, erol - Bitir, Tufan. "İlkokul Öğretmenleri, Öğrencileri ve Velilerinin Değer Algıları". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 36/2 (2021), 252-269. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020058224