Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi

ÜNAL, Yücel; SAATCI, Mustafa; KIRMIZIBAYRAK, Turgut; KAYA, ISMAIL; ÖNCÜER, Ahmet

Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi

İsmail KAYA, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Ahmet ÖNCÜER, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Yücel ÜNAL, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Mustafa SAATCI, (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Turgut KIRMIZIBAYRAK (Kafkas Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Kars, Türkiye)

Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi

0 0

Yıl: 2004 Cilt: 44 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 39 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi

Öz:

Bu çalışmada, yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin meranın besin madde içerikleri ile Morkaraman ve Tuj ırkı kuzuların canlı ağırlık artışı, rumen pH. toplam uçucu yağ asitleri (TUYA) ve amonyak azotu $(NH_3-N)$ değerlerine etkisi araştırılmıştır. Vejetasyona bağlı olarak otlatma yapılan meranın kuru madde (KM) içeriği % 23.08-45.34, ham protein (HP) % 6.72-17.18, ham selüloz (HS) % 23.78-36.45 olarak belirlenmiştir. Irklar arasında canlı ağırlık ve canlı ağırlık artışı üzerine merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin önemli bir etkisi olmamıştır. Toplam deneme periyodunda (70 gün) merada otlatılan grup 14.52 kg, konsantre yem ilavesi yapılan grup 17.40 kg canlı ağırlık kazanmış, canlı ağırlık artışı bakımından yemleme grupları arasındaki fark önemli bulunmuştur (P<0.05). Denemede konsantre yem ilavesi yapılan grup, merada otlayan gruba göre daha düşük ruminal pH'ya sahip iken, TUYA ve NH3-N değerleri merada otlayan ve konsantre yem ilavesi yapılan gruplar arasında farklılık göstermemiştir (P>0.05).

Anahtar Kelime: meralar konsantre yemler amonyum azot Morkaraman uçucu yağ asitleri rumen Tuj kuzu yeşil yem yem zenginleştiriciler büyüme katkılı yemler ham lif

Konular: Gıda Bilimi ve Teknolojisi

Effect of grazing on green growing pasture and concentrate supplementation on pasture quality and growth, rumen pH, total volative fatty acids, ammonium nitrojen in Morkaraman and Tuj lambs

Öz:

In this study, the effect of grazing on green growing pasture and concentrate supplementation on nutrient content of the pasture and liveweight gain, rumen pH, total volative fatty acids (TVFA) and ammonium nitrojen (NH3-N) concentration in Morkaraman and Tuj lambs were determined. Dry matter (DM), crude protein (CP) and crude fiber (CF) contents of pasture were 23.08-45.34 %; 17.18-6.72%; 23.78-36.45% with respect to vegetation period. There were no significant effect grazing and supplementation on liveweight and liveweight gain between the two breeds. Grazing groups liveweight was gained 14.52 kg and supplementation groups was 17.40 kg in the experimental period (70 days) and this total liveweight gain were significant between two groups (P<0.05). While supplementation groups were less pH value more than grazing groups, there were no differences in TVFA and $NH_3-N$ between grazing or supplementation groups (P>0.05).

Anahtar Kelime: lambs green fodders feed supplements growth supplementary feeds crude fibre pastures concentrated feeds ammonium nitrogen Morkaraman volatile fatty acids rumen Tuj

Konular: Gıda Bilimi ve Teknolojisi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Aksoy AR, Saatçi M, Özbey M, Dalci MT (2001) Tuj Irkı Koyunların Verim Özellikler. I. Döl Verimi ve Büyüme. S.Ü.Veteriner Bilimleri Derg., 17. 1: 73-77.
2. Anonim (1996) Çayır-Mera ve Yem Bitkileri. VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu. Hayvancılık Alt Komisyonu Raporu, DPT, Ankara.
3. AOAC (1990) Official Methods of Analysis of the Association of Official Analytical Chemists 14th. Ed.. Arlington. Virginia. U.S.A.
4. Avcıoğlu R (2000) Türkiye Hayvancılığında Kaba Yem Üretim Stratejileri. International Animal Nutrition Congress. İsparta. 449-455.
5. Bath IH, Rook JAF (1963) The Evaluation of Cattle Foods and Diets in Terms of the Ruminal Concentration of Volatile Fatty Acids. J. Agric. ScL 61:341-349.
6. Bolat D, Deniz S, Baytok E, Oğuz N, Gül M (1995) Merada Beslenen Kuzulara Farklı Düzeylerde Arpa Verilmesinin Besi Performansı ve Karkas Özelliklerine Etkisi. Hayvancılık Araştırma Dergisi. 5:1-2. 41-45.
7. Bolat D, Deniz S, Baytok E, Aksu T, Arıkan H (1995) Merada 'Beslenen Kuzulara Arpaya ilave olarak Pamuk Tohumu Küspesi ve Salinomisin Verilmesinin Besi Performansı ve Karkas Özelliklerine Etkisi. Hayv. Araşt. Derg., 5:1-2. 59-63.
8. Bölükbaşı MF (1989) Fizyoloji Ders Kitabı. A.Ü. Vet. Fak.Yayınları 413. A.Ü. Basımevi, p.223-226.
9. Czerkawski SW (1986) An Introduction to Rumen Studies. 1 st. Ed. Weaton and Co. Ltd. Exeter. p.218.
10.Dehority BA, Tirabasso PA (2001) Effect of Feeding Frequency on Bacterial and Fungal Concentrations. pH and other Parameters in the Rumen. J. Anim. Sci. 79; 2908-2912.
11.Dziuk HE (1984) Digestion in the ruminant stomach. In: Dukes' Physiology of Domestic Animals. Edit.: Swenson. M. J. London. Cornell Univ. Press., p.: 320-350.
12.Eliçin A, İlaslan M, Munzur M, Cangir S, Karabulut A (1982/b) Nadas Alanlarına Ekilen Fiğ+Arpa Karışımlarında Otların Sütten Kesilmiş Kuzuların Besi Gücü ve Karkas Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Büyük ve küçükbaş Hayvancılık Ülkesel Araştırma Projeleri Raporu. Çayır-Mera ve Zootekni Araştırma Enstitüsü. Teksir. 136-140.
13.Eliçin A, Geliyi C, Ertuğrul M, Cengiz F, İlaslan M, Aşkın Y (1988) Farklı Yöntemlerle Beslenen Tuj Koyunlarının Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. A.Ü. Zır. Fak. Yıllığı. 39: 323-333.
14.Holmes W (1994). Grass Its Production and Utilization. The British Grassland Society by Blackwell Scientific Publications. London, p. 89.
15. Karslı MA, Deniz S, Nursoy H, Denek N,,Akdeniz H (2003) Vejetasyon Döneminin Mera Kalitesi ve Hayvan Performansı Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Turk J Vet Anim Sci. 27. 117-124.
16.Kaya İ, Öncüer A, Ünal Y, Yıldız S (2001). Kars Yöresi Çayır-Mera Otlarının Botaniksel Bileşimi ve Farklı Biçim Besin Madde Düzeyleri. I. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi. Elazığ, p.100-108.
17.Koç A, Gökkuş A (1996) Annual Variation of Aboveground Biomass. Vegetation Height and Crude Protein on Natural Rangelands of Erzurum. Tr. J. Agric. and Foresty. 20. 305-308.
18. Kolver ES, De Veth MJ (2002) Prediction of ruminal pH from Pasture-Based Diets. J. Dairy Sci.. 85; 1255-1266.
19.Markham R (1942) A Steam Distilation Apparatus Suitable for Micro-Kjeldahl Analysis. Biochem. J. 36: 790-796.
20.Muruz H, Baytok E, Aksu T, Terzioğlu Ö (2000) Erçiş-Altındere Tarım İşletmesi Doğal Merasının Kalitesi. Y.Y.Ü. Vet. Fak. Derg.. 11. 66-70.
21. Minitab. (1994) Minitab Reference Manual. Release 10. for Windows Minitab Inc.
22.Me Donald IW (1954) The Absorbtion of Ammonia from the Rumen of Sheep. Biochemist.. J. 42. 584-587.
23.Özsoy MK (1980) Merinos ve Morkaraman Irkları ile Bunların Melezlerinin Döl Verimi. Kuzu Yaşama Gücü, Büyüme Özellikleri ve İlk Kırkım Kirli Yapağı Verimi Bakımından Karşılaştırılması. TÜBİTAK 7. Bilim Kongresi Veterinerlik ve Hay vancılık Araştırma Grubu Tebliğleri, s. 391-401.
24.Rai GS (1972) Biochemical and Microbial Chan ges in Goat Rumen Under Maintanence Feeding Standart. Ind. Vet. J. 49. No.11; 1096-1100.
25. Rumsey TS, Putnam PA, Bond J, Oltjen RR (1970) Influence of Level and Type of Diet on Ruminal pH and VFA. Respiratory Rate and EKG Patterns of Steers. J. Anim. Sci.. 21: 608-616.
26.Saatçi M, Yıldız S, Kaya İ (2003) New Rearing Systems for Tuj (Tushin) Lambs. Small Ruminant Research. 50, 23-27.
27.Satter LD, Roffler RE (1981) Influence of Nitrojen and Carbohydrate Inputs on Rumen Fermentation. In: Recent Developments in Ruminant Nutrition. Ed.: Haresign. W.. Cole.D.J.A.. London. Butterworths. p.: 115-139.
28.0rskov ER, Fraser C (1975) The Effect of Pro cessing of Barley-Based Supplements on Rumen pH. Rate of Digestion and Voluntary Intake of Dried Grass in Sheep. Br. J. Nutr. 34; 493-500.
29.TİM (1997) Tarım İl Müdürlüğü Kayıtları. İstatistik Şubesi, Hayvancılık İstatistikleri, Kars.
30. Ulusan HOK, Aksoy AR (1996) Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Çiftliğinde Yetiştirilen Tuj ve Morkaraman Koyunlarin Verim Performansları. 2. Büyüme ve Beden Ölçüleri. Kafkas Üniv. Vet.Fak.Derg.. 2: 139-146.

APA	KAYA I, ÖNCÜER A, ÜNAL Y, SAATCI M, KIRMIZIBAYRAK T (2004). Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. , 33 - 39.
Chicago	KAYA ISMAIL,ÖNCÜER Ahmet,ÜNAL Yücel,SAATCI Mustafa,KIRMIZIBAYRAK Turgut Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. (2004): 33 - 39.
MLA	KAYA ISMAIL,ÖNCÜER Ahmet,ÜNAL Yücel,SAATCI Mustafa,KIRMIZIBAYRAK Turgut Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. , 2004, ss.33 - 39.
AMA	KAYA I,ÖNCÜER A,ÜNAL Y,SAATCI M,KIRMIZIBAYRAK T Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. . 2004; 33 - 39.
Vancouver	KAYA I,ÖNCÜER A,ÜNAL Y,SAATCI M,KIRMIZIBAYRAK T Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. . 2004; 33 - 39.
IEEE	KAYA I,ÖNCÜER A,ÜNAL Y,SAATCI M,KIRMIZIBAYRAK T "Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi." , ss.33 - 39, 2004.
ISNAD	KAYA, ISMAIL vd. "Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi". (2004), 33-39.

APA	KAYA I, ÖNCÜER A, ÜNAL Y, SAATCI M, KIRMIZIBAYRAK T (2004). Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 44(1), 33 - 39.
Chicago	KAYA ISMAIL,ÖNCÜER Ahmet,ÜNAL Yücel,SAATCI Mustafa,KIRMIZIBAYRAK Turgut Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 44, no.1 (2004): 33 - 39.
MLA	KAYA ISMAIL,ÖNCÜER Ahmet,ÜNAL Yücel,SAATCI Mustafa,KIRMIZIBAYRAK Turgut Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.44, no.1, 2004, ss.33 - 39.
AMA	KAYA I,ÖNCÜER A,ÜNAL Y,SAATCI M,KIRMIZIBAYRAK T Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2004; 44(1): 33 - 39.
Vancouver	KAYA I,ÖNCÜER A,ÜNAL Y,SAATCI M,KIRMIZIBAYRAK T Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2004; 44(1): 33 - 39.
IEEE	KAYA I,ÖNCÜER A,ÜNAL Y,SAATCI M,KIRMIZIBAYRAK T "Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi." Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 44, ss.33 - 39, 2004.
ISNAD	KAYA, ISMAIL vd. "Yeşil dönemde merada otlatma ve konsantre yem ilavesinin mera kalitesi ile Morkaraman ve Tuj kuzularda büyüme, rumen pH, toplam uçucu yağ asitleri, amonyak azotu'na etkisi". Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 44/1 (2004), 33-39.