Yıl: 2021 Cilt: 15 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 41 - 78 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18220/kid.1017355 İndeks Tarihi: 16-02-2022

KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920)

Öz:
ABD Kongresi’nin 1915 yılında aldığı karar doğrultusunda Amerikan Board ve Presbyterian Board misyoner örgütlerine ait üç komitenin birleştirilmesiyle kurulan Yakın Doğu Muavenet Heyeti, faaliyetlerini başta Ermeniler olmak üzere Yakın Doğu ve civar bölgelerinde yurtlarından edilen tüm halklara yardım etmeyi amacı çerçevesinde belirlemiş bir örgüttür. Örgütün bu amaç doğrultusunda çalışmalarda bulunduğu bölgelerden biri de Osmanlı topraklarından göçen mülteci Ermenilerin en yoğun olduğu Kafkasya bölgesidir. Burada ise Yakın Doğu Muavenet Heyeti’nin faaliyetleri 1919 yılından itibaren en çok mültecinin bulunduğu Erivan merkezli Ermenistan topraklarında yoğunlaşmıştır. Heyet, yardım faaliyetlerini Ermeni mültecilerin beslenme, barınma ve sağlık ile birlikte giyim-kuşam, eğitim-öğretim, istihdam gibi ihtiyaçlarını da karşılamak üzere organize etmiştir. Bu çalışmada Yakın Doğu Muavenet Heyeti’nin kendi yayın organlarında yer alan veriler üzerinden Kafkasya’da Ermeni mültecilere yaptığı yardım çalışmaları incelenecektir.
Anahtar Kelime:

ACTIVITIES OF THE NEAR EAST RELIEF COMMITTEE IN THE CAUCASUS REGION IN ITS OWN RESOURCES

Öz:
The Near East Relief Committee, which was established by the merger of three committees of the American Board and Presbyterian Board missionary organisations in line with the decision taken by the US Congress in 1915. It is an organisation that held activities within the framework of helping the peoples displaced from their homes, especially the Armenians, in the Near East and its surrounding regions. One of the regions where the organisation works for this purpose is the Caucasus region, where the refugee Armenians who migrated from the Ottoman lands are the most concentrated. The activities of the Near East Relief Committee were concentrated on the territory of Armenia, at the centre of which was Yerevan. Most of the refugees had been located here since 1919. The humanitarian aid and social support provided by the delegation covered essential needs of the Armenian refugees, such as nutrition, clothing, shelter, health service, education and employment.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Yakın Doğu Muavenet Heyeti Kaynakları (www.dlir.org/) American Board - Near East Relief, The ACORNE (VOL.I) ABA132C0101003 ABA132C0101007E01-ABA132C0101007E02 ABA132C0102002 ABA132C0102004 ABA132C0102006 ABA132C0103003 ABA132C0103006 ABA132C0103008 ABA132C0106001 ABA132C0106002 ABA132C0106006 ABA132C0107007 ABA132C0108001 ABA132C0108004 ABA132C0109005 ABA132C0110003 ABA132C0111001 ABA132C0114003 ABA132C0115004 ABA132C0115007 ABA132C0117001 ABA132C0118003 ABA132C0118004 ABA132C0121001 ABA132C0121003-ABA132C0121004 ABA132C0121004 ABA132C0125001 ABA132C0129001 ABA132C0129005
  • American Board - Near East Relief, The ACORNE and Near East Relief (VOL.II) ABA132C0201003 ABA132C0202001 ABA132C0202004 ABA132C0203001 ABA132C0208004 ABA132C0209003 ABA132C0213004 ABA132C0214004 ABA132C0217004 ABA132C0219001 ABA132C0220004 ABA132C0223003 ABA132C0226004 ABA132C0227004 ABA132C0228002 ABA132C0229003 ABA132C0236004 ABA132C0238002 ABA132C0243004 ABA132C0244002 ABA132C0244003 ABA132C0244004 ABA132C0245002 ABA132C0245004 ABA132C0246004 ABA132C0250004
  • 1.3. American Board - Near East Relief, Near East Relief (VOL.III) ABA132C0301001 ABA132C0301001-ABA132C0301002 ABA132C0302003-ABA132C0302004 ABA132C037002A09 ABA132C037002A10 ABA132C037002A11 ABA132C037014A03
  • American Board - Near East Relief, Hand Book, Near East Relief ABA132C0203001 ABA132C027001 ABA132C027004 ABA132C027007 ABA132C027016 ABA132C027017
  • ALAN, Gülbadi, “1915 Ermeni Zorunlu Göçünde Yakındoğu Muavenet Heyeti’nin (Near East Relief Committee-NER) Çalışmaları”, Geçmişten Günümüze Göç – I, Ed. Osman Köse, Samsun 2017, ss. 661-681
  • ALAN, Gülbadi, “Yakın Doğu Muavenet Heyeti’nin (Near East Relief Committee – NER) 1919 Sonrası Beyrut (Suriye-Halep) Bölgesi’ndeki Faaliyetleri”, Tarih ve Toplum Araştırmaları, Ed. Kazım Kartal, ss. 1-39.
  • ALAN, Gülbadi, Osmanlı İmparatorluğu’nda Amerikan Protestan Okulları, TTK Yayınları, Ankara 2015.
  • BARTON, James Levi, Story of Near East Relief (1915-1930), MacMillan Company, New York 1930.
  • BRODSKİ, Y., “The Near East Foundation Records at the Rockefeller Archive Center”, 2012, https://rockarch.issuelab.org/ (Son erişim tarihi: 2 Mayıs 2021).
  • BRODSKİ, Yehonathan, The Near East Foundation Records at the Rockefeller Archive Center, Yehonathan Brodski, The Near East Foundation Records at the Rockefeller Archive Center, rockarch.org/publications/resrep/ brodski.pdf (02.05.2021).
  • CANLI, M., “Milli Mücadele Döneminde Amerikan Şark-ı Karib Muavenet Cemiyeti’nin Anadolu’daki Bazı Faaliyetleri,” Askeri Tarih Bülteni, S: 38, 1995, ss. 42-49.
  • GENCER, Fatih, Ermeni Soykırım Tezinin Oluşum Sürecinde Amerikan Yakın Doğu Yardım Komitesi, Alternatif Yayınları, İstanbul 2006.
  • JİNKS, R., “Near East Relief and the Rescue of "Absorbed" Armenian Women, 1915-21”, 2013, / (Son erişim tarihi: 2 Mayıs 2021).
  • JOHNSON, Brian, “Americans Investigating Anatolia, the 1919 Field Notes of Emory Niles and Arthur Sutherland”,
  • http://courses.washington.edu/otap/archive/data/arch_20c/niles_suthr/Americans_Investigating_Anatolia_Final_to_OTAP_rev_1.pdf
  • KOCABAŞOĞLU, Uygur, Kendi Belgeleriyle Anadolu’daki Amerika (19. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Amerikan Misyoner Okulları), Arba Yayınları, İstanbul 1989; Alan, Amerikan Protestan Okulları, Ankara 2015.
  • LİMBERG, M., “A Full Round of Life for All: Transforming Near East Relief into the Near East Foundation”, 2013, https://rockarch.issuelab.org/ (Son erişim tarihi: 9 Mayıs 2021).
  • MİGLİO, S., “America's Sacred Duty: Near East Relief and the Armenian Crisis, 1915-1930”, 2009, https://rockarch.issuelab.org/ (Son erişim tarihi: 2 Mayıs 2021).
  • RODOGNO D. – GAUTHİER, S., “The Near East Relief's Caucasus Branch Operation (1919-1920)”, 2011, https://rockarch.issuelab.org/ (Son erişim tarihi: 2 Mayıs 2021)
  • ŞİMŞEK, M., “Yakındoğu Yardım Heyeti’nin Birinci Dünya Savaşı Sonrasında Ermeni Yetimleri Suriye’ye Nakli Meselesi”, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C: 9, S:17, 2019, ss. 1-12.
  • The New Near East, Published by the Near East Relief, New York 1920, s. 11.
  • TUĞRUL, A., “Amerikan Yakın Doğu Yardım Heyeti’nin İzmit’teki Faaliyetleri, 1919-1922 (Sağlık, Yetimhane ve Diğer Yardım Faaliyetleri)”, Avrasya İncelemeleri Dergisi, C: 7, 2018, ss. 240-266.
APA ALAN G, Taşcı T (2021). KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). , 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
Chicago ALAN GÜLBADİ,Taşcı Tekin Aycan KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). (2021): 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
MLA ALAN GÜLBADİ,Taşcı Tekin Aycan KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). , 2021, ss.41 - 78. 10.18220/kid.1017355
AMA ALAN G,Taşcı T KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). . 2021; 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
Vancouver ALAN G,Taşcı T KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). . 2021; 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
IEEE ALAN G,Taşcı T "KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920)." , ss.41 - 78, 2021. 10.18220/kid.1017355
ISNAD ALAN, GÜLBADİ - Taşcı, Tekin Aycan. "KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920)". (2021), 41-78. https://doi.org/10.18220/kid.1017355
APA ALAN G, Taşcı T (2021). KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 15(31), 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
Chicago ALAN GÜLBADİ,Taşcı Tekin Aycan KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). Karadeniz İncelemeleri Dergisi 15, no.31 (2021): 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
MLA ALAN GÜLBADİ,Taşcı Tekin Aycan KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). Karadeniz İncelemeleri Dergisi, vol.15, no.31, 2021, ss.41 - 78. 10.18220/kid.1017355
AMA ALAN G,Taşcı T KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 2021; 15(31): 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
Vancouver ALAN G,Taşcı T KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920). Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 2021; 15(31): 41 - 78. 10.18220/kid.1017355
IEEE ALAN G,Taşcı T "KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920)." Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 15, ss.41 - 78, 2021. 10.18220/kid.1017355
ISNAD ALAN, GÜLBADİ - Taşcı, Tekin Aycan. "KENDİ KAYNAKLARINDA YAKINDOĞU MUAVENET HEYETİ’NİN KAFKASYA BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ (1919-1920)". Karadeniz İncelemeleri Dergisi 15/31 (2021), 41-78. https://doi.org/10.18220/kid.1017355