Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 53 Sayfa Aralığı: 163 - 179 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16971/vakiflar.591068 İndeks Tarihi: 18-02-2022
Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri
Öz: Bu çalışmada Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’nde yer alan bir dua mecmuası dış görünümü, metin içeriği ve tasvirleri açısından incelenmektedir. 18. ve 19. yüzyıllara ait dua kitapları ile Delâilü’l-Hayrât’larda sıklıkla karşılaşılan Mekke ve Medine şehir tasvirlerini bu eserin de ihtiva ettiği görülmektedir. Dönem itibariyle klasik dönem minyatürlerinden farklı olarak bu tasvirlerde perspektif, üçüncü boyut ve renk tonlamaları gibi uygulamalara rastlanmaktadır. Diğer dua kitaplarından farklı olarak ise eserde, hilye formuyla Hz. Muhammed ve dört halifenin vasıflarına yer verilmesi ve kadem-i şerif ile zülfikar tasvirlerinin bulunması önem arz etmektedir. Ayrıca eserin, koruyucu nitelikli sûre ve dualara ilaveten Allah’ın doksan dokuz ismi ile Hz. Muhammed’in ve Ashab-ı Kehf’in isimlerini içermesi de dikkat çekmektedir.
Anahtar Kelime: Majmu’a Al-Ad’ıya and Its Illustratıons in Amasya Bayezit Province Public Library
Öz: In this study, a prayer book in Amasya Province Public Library is examined with its appearance, text content and illustrations. It is seen that this manuscript also includes the prayer books of the 18th and 19th centuries and the city depictions of Mecca and Medina, which are frequently encountered in the Delâilü'l-Hayrât. Unlike classical era miniatures in the period, these depictions have applications such as perspective, third dimension and color tones. Unlike other prayer books, this work is important to include the characteristics of Prophet Muhammad and the four caliphs in the form of hilya and to depict kadam sharif and dhulfaqar. In addition to the protective verse and prayers in the work, it is also noteworthy that it contains the names of Prophet Muhammad and Ashab al-Kahf.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arık, Rüçhan (1975). Batılılaşma Dönemi Anadolu Tasvir Sanatı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Bağcı, Serpil ve Filiz Çağman, Günsel Renda, Zeren Tanındı (2012). Osmanlı Resim Sanatı. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Birol, İnci A. (2010). Klasik Devir Türk Tezyînî Sanatlarında Desen Tasarımı Çizim Tekniği ve Çeşitleri. İstanbul: Kubbealtı Akademisi.
- Bozkurt, Nebi (2001). “Kadem-i Şerif”. Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (C. 24), 57.
- Bozkurt, Nebi, Küçükaşçı, M. Sabri (2004). “Mescid-i Harâm”. Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, (C. 29), 273-276.
- Derman, M. Uğur (1977). Türk Sanatında Ebru. Ak Yayınları.
- Derman, M. Uğur (1998). “Hilye (Hat)”. Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (C. 18), 47.
- Doğanay, Aziz (2004). “Türk Sanatında Pelengî ve Şâhî Benek Nakışları ya da Çintamani Yanılgısı”. Dîvân İlmî Araştırmalar, (17), 193-218.
- Ersoy, Ayla (1988). Türk Tezhip Sanatı. İstanbul: Ak Yayınları.
- Göloğlu, Sabiha (2018). “Depicting the Holy: Representations of Mecca, Medina, and Jerusalem in the Late Ottoman Empire”. Doktora Tezi, Koç Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi, İstanbul.
- Gülgen, Hicabi ve Semra Güler (2018). “Osmanlı Devleti’nde Klasik Dönem ve Sonrasına Ait Delâilü’l-Hayrât Minyatürlerindeki Değişim”. İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, (C. 3, S. 1), 31, 41-44.
- Karayazı, Nurgül (2009). “Klâsik Türk Edebiyâtında Bir Tür Olarak “Esmâ-i Nebî”. Kültür Coğrafyamızda Hz. Muhammed Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı II. Sakarya: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 92-121.
- Khamehyar, Ahmad (2016). “Osmanlı Dönemi Resimli Dua Kitaplarında Kutsal Emanetlerin Tasvirleri”. Tasvir Teori ve Pratik Arasında İslam Görsel Kültürü. İstanbul: Klasik Yayınları, 389.
- Özkeçeci, İlhan ve Ş. Bilge Özkeçeci (2007). Türk Sanatında Tezhip. İstanbul.
- Öztürk, Necati (2007). Fotoğraflarla Kutsal Topraklar Hicaz Albümü, (ed. Ahmet Özel), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- Renda, Günsel (1977). Batılılaşma Döneminde Türk Resim Sanatı 1700-1850. Ankara: Hacattepe Üniversitesi Yayınları.
- Solak, O. Nuri (2008). “Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi’nde Bulunan Bazı Delâilü’l-Hayrât’lardaki Tasvirler”. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Tanındı, Zeren (2019). Yazıda Âhenk ve Renk, C. 1, İstanbul: Vehbi Koç Vakfı Sadberk Hanım Müzesi.
- Topaloğlu, Bekir (1995). “Esmâ-i Hüsnâ”. Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (C. 11), 406.
- Turan, Hayrunnisa (2018). “Kudüs ve Yafa’daki Bazı Örnekler Işığında Osmanlı Tılsımları”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (C. 11, S. 55), 423-429.
- Uzun, Mustafa (1998). “Hilye”. Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (C. 18), 44.
- http://www.yazmalar.gov.tr/eser/mecm%C3%BBa-i-ed%C3%AEye/5508 (09.07.2019).
| APA | Turan H, Er Z (2020). Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. , 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| Chicago | Turan Hayrunnisa,Er Zeynep Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. (2020): 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| MLA | Turan Hayrunnisa,Er Zeynep Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. , 2020, ss.163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| AMA | Turan H,Er Z Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. . 2020; 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| Vancouver | Turan H,Er Z Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. . 2020; 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| IEEE | Turan H,Er Z "Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri." , ss.163 - 179, 2020. 10.16971/vakiflar.591068 |
| ISNAD | Turan, Hayrunnisa - Er, Zeynep. "Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri". (2020), 163-179. https://doi.org/10.16971/vakiflar.591068 |
| APA | Turan H, Er Z (2020). Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. Vakıflar Dergisi, 0(53), 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| Chicago | Turan Hayrunnisa,Er Zeynep Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. Vakıflar Dergisi 0, no.53 (2020): 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| MLA | Turan Hayrunnisa,Er Zeynep Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. Vakıflar Dergisi, vol.0, no.53, 2020, ss.163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| AMA | Turan H,Er Z Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. Vakıflar Dergisi. 2020; 0(53): 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| Vancouver | Turan H,Er Z Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri. Vakıflar Dergisi. 2020; 0(53): 163 - 179. 10.16971/vakiflar.591068 |
| IEEE | Turan H,Er Z "Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri." Vakıflar Dergisi, 0, ss.163 - 179, 2020. 10.16971/vakiflar.591068 |
| ISNAD | Turan, Hayrunnisa - Er, Zeynep. "Amasya Bayezıt İl Halk Kütüphanesi’ndeki Mecmûʻa-i Edʻiye Ve Tasvirleri". Vakıflar Dergisi 53 (2020), 163-179. https://doi.org/10.16971/vakiflar.591068 |
