Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Aydın Er, Rahime; Özdemir, Suzi

doi:10.5336/mdethic.2020-79078

Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Suzi ÖZDEMİR, (Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Kocaeli, Türkiye)

Rahime AYDIN ER (Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Kocaeli, Türkiye)

Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi

3 0

Yıl: 2021 Cilt: 29 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 189 - 196 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/mdethic.2020-79078 İndeks Tarihi: 20-02-2022

Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Öz:

Bireyin etik ideolojisinin, ahlaki yargılamasını ve kararlarını etkilediği, önemli ölçüde davranışlarının belirleyicisi olduğu ileri sürülmektedir. Ebelik öğrencileri, klinik uygulama eğitimleri sırasında etik sorunlara tanık olabilmekte, kendileri de etik sorun deneyimleyebilmektedir. Öğrenci ebelerin etik ideolojilerinin belirlenmesi, mesleki uygulamalarıyla ilgili ahlaki yargılarının ve tutumlarının öngörülmesini sağlayabilir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de son sınıf ebelik öğrencilerinin etik ideolojilerinin ve etik ideolojilerini etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki çalışma, Nisan 2017 ve Temmuz 2018 tarihleri arasında Türkiye’de ebelik lisans eğitimi veren 29 üniversitenin son sınıf ebelik öğrencileriyle (n=1.138) yürütülmüştür. Çalışmaya ilişkin veriler; öğrenci bilgi formu ve Etik Pozisyon Ölçeği (EPÖ) kullanılarak toplanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %94,6’sı ebelikte etik eğitimin gerekli olduğunu, %96,4’ü eğitimin etik alanında uzman kişi tarafından verilmesi gerektiğini, %58,3’ü verilen etik eğitimin süresini ve %54,5’i verilen etik eğitiminin içeriğini yeterli bulduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin EPÖ, idealizm ve rölativizm alt boyut ortalama puanları sırasıyla; 75,96±9,32, 40,54±5,01 ve 35,42±6,20 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin kardeş sayısı, annesinin eğitim düzeyi, ebelik bölümünü isteyerek seçme, etik eğitimi gerekli bulma ve lisans eğitimi dışında etik eğitimi alma durumları ile etik ideolojileri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, son sınıf ebelik öğrencilerinin etik ideolojilerinin idealizm eğiliminde olduğu, öğrencilerin daha idealist olmalarının, etik karar vermelerini olumlu yönde etkileyeceği söylenebilir.

Anahtar Kelime:

Determining the Ethical Ideology and Influencing Factors of Senior Midwifery Students in Turkey

Öz:

It is put forward that the ethical ideology of the individual affects her/his moral judgment and decisions and is a significant determinant of her behavior. Midwifery students can witness ethical problems in clinical practice training and experience ethical problems themselves. Determining the ethical ideologies of student midwives can predict their moral judgments and attitudes regarding their professional practices. The aim of this study is to determine the ethical ideology of senior midwifery students in Turkey. The crosssectional descriptive study was conducted between April 2017 and July 2018, with senior midwifery students (n=1,138) of 29 universities that midwifery education in Turkey. Research data was collected using the student information form and the Ethics Position Questionnaire (EPQ). 94.6% of participating in the study stated ethical education is necessary in midwifery and 96.4% stated ethics education should be given by ethics specialist are necessary, 58.3% stated duration of ethical education given and 54.5% stated content of ethical education are enough. Students’ EPQ, idealism and relativism subdimension mean scores were respectively; 75.96±9.32, 40.54±5.01 and 35.42±6.20. A significant difference was found between the number of siblings of the students, the education level of their mother, willingly choosing the department of midwifery, finding ethical education necessary and receiving ethical education other than undergraduate education with their ethical ideologies. As a result, it can be said that the ethical positions of midwifery students in the last year tend to be idealistic, and that students’ being more idealistic will positively affect their ethical decision-making.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Burucuoğlu M, Erdoğan E. [A study about the validity and reliability of ethical position scale]. Uluslararası Bilim Araştırmalar Dergisi. 2016;1(3):7-15. [Crossref]
2. Güğerçin U, Ay Ü. [The impact of ethics position on organizational citizenship behavior: an empirical study in the context of ethics position theory]. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2016;19(32):34-46. [Link]
3. Izumi S, Konishi E, Yahiro M, Kodama M. Japanese patients' descriptions of "the good nurse": personal involvement and professionalism. ANS Adv Nurs Sci. 2006;29(2):E14-26. [Crossref] [PubMed]
4. Lončarić D, Balent M. The impact of ethical ideologies on the judgment of online marketing communications ethics in the tourism market-tourism students' perspective. Zb Veleučilišta u Rijeci. 2019;7(1):127-47. [Crossref]
5. Davis MA, Andersen MG, Curtis MB. Measuring ethical ideology in business ethics: A critical analysis of the ethics position questionnaire. J Bus Ethics. 2001;32(Special Issue):35-53. [Crossref]
6. Büyükyılmaz O, Gürkan S. [The effect of burnout on accounting professions' ethical attitudes]. Mali Çözüm Derg. 2014;129-48. [Crossref]
7. Ameh JO, Odusami KT. Nigerian building professionals' ethical ideology and perceived ethical judgement. Australasian Journal of Construction Economics and Building. 2010;10(3):1-13. [Crossref]
8. Güğerçin U, Ay Ü. [Factor analytic structure of ethics position questionnaıre: a study on the bank employees]. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2017;35(4):53-78. [Crossref]
9. Barnett T, Bass K, Brown G. Ethical ideology and ethical judgement regarding ethical issues in business. J Bus Ethics. 1994;13 469-80. [Crossref]
10. Forsyth DR. A taxonomy of ethical ideologies. J Pers Soc Psychol. 1980;39(1):175-84. [Crossref]
11. Akdemir B, Sarı OT. [Comparison of attitudes towards sex education and ethical positions of teacher who work with ıntellectually disabled ındividuals]. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 2019;15(3): 267-82. [Crossref]
12. Lee MY, Johnson KKP. Effects of ethical ideologies on Korean consumers' perceptions and purchase intention of fashion counterfeits. J Korean Soc Cloth Text. 2007;31(12):1793- 802. [Crossref]
13. Özyer K, Azizoğlu Ö. [The impacts of demographic variables on people's ethical attitude]. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2010;6(2):59-84. [Link]
14. Forsyth DR. Individual differences in information integration during moral judgment. J Pers Soc Psychol. 1985;49(1):264-72. [Crossref]
15. Forsyth DR, Nye JL, Kelley K. Idealism, relativism, and the ethic of caring. J Psychol Interdiscip Appl. 1988;122(3):243-48. [Crossref]
16. Huang CC, Lu LC, You CS, Yen SW. The impacts of ethical ideology, materialism, and selected demographics on consumer ethics: an empirical study in China. Ethics Behav. 2012;22(4):315-31. [Crossref]
17. Oelhafen S, Hölzli U, Häsänen M, Kärema A, Kasemets MT, Bartels I, et al. Increasing midwives' ethical competence: a European educational and practice development project. Int J Ethics Educ. 2017;2(2):147-60. [Crossref]
18. Foster IR, Lasser J, eds. Ersoy N, Ergin A, Özcan M, çeviri editörleri. Ebelik Uygulamalarında Profesyonel Etik. 1. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2015. p.1- 15.
19. YÖK [İnternet]. Mezuniyet Öncesi Ebelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (EUÇEP) 2016 [Erişim tarihi: 12.12.2019]. Erişim linki: [Link]
20. Altun İ. The perceived problem solving ability and values of student nurses and midwives. Nurse Educ Today. 2003;23(8):575-84. [Crossref]
21. Alan S, Gökyıldız Sürücü Ş, Şenoğlu A, Akça E. [Examining the ethical sensitivity of midwifery and nursing students]. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;2(2):38-44. [Link]
22. Şen E, Dal NA, Üstün Ç, Okursoy A. Evaluation of School of health students' ethics position in Turkey. Nurs Ethics. 2017;24(2):225-37. [Crossref] [PubMed]
23. White JH, Peirce AG, Jacobowitz W. The relationship amongst ethical position, religiosity and self-identified culture in student nurses. Nurs Ethics. 2019;26(7-8):2398-412. [Crossref] [PubMed]
24. OSYM. [OSYS Higher Education Programs and Quotas Guide]. (Erişim tarihi: 12.8.2019) [Link]
25. Yazıcı A, Yazıcı S. [A study of the relaibility and validity of ethics position questionnaire]. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2010;8(4):1001-17. [Link]
26. Abou Hashish EA, Ali Awad NH. Relationship between ethical ideology and moral judgment: Academic nurse educators' perception. Nurs Ethics. 2019;26(3):845-58. [Crossref] [PubMed]
27. Valentine SR, Bateman CR. The impact of ethical ideologies, moral intensity, and social context on sales-based ethical reasoning. J Bus Ethics. 2011;102(1):155-68. [Crossref]
28. Eastman JK, Eastman KL, Tolson MA. The relationship between ethical ideology and ethical behavior intentions: an exploratory look at physicians' responses to managed care dilemmas. J Bus Ethics. 2001;31(3):209-24. [Crossref] [PubMed]
29. Park H. The role of idealism and relativism as dispositional characteristics in the socially responsible decision-making process. Journal of Business Ethics. 2005;56: 81-98. [Crossref]
30. Bass K, Barnett T, Brown G. The moral philosophy of sales managers and its influence on ethical decision making. J Pers Sell Sales Manag. 1998;18(2):1-17. [Crossref]
31. Hartikainen O, Torstila S. Job-related ethical judgment in the finance profession. J Appl Financ. 2004;14(1):62-76. [Link]
32. Poór J, Abdulkerim Y, Ahmet B, Kollár P. Comparative business ethics-idealism and relativism in light of empirical researches in eight CEE countries, Finland, and Turkey. Int J Manag Sci Bus Adm. 2018;4(5):23-33. [Crossref]
33. Caswell SV, Gould TE. Individual moral philosophies and ethical decision making of undergraduate athletic training students and educators. J Athl Train. 2008;43(2):205-14. [Crossref] [PubMed] [PMC]
34. Fernando M, Dharmage S, Almeida S. Ethical ideologies of senior Australian managers: an empirical study. Journal of Business Ethics. 2008;82(1):145-55. [Crossref]

APA	Özdemir S, Aydın Er R (2021). Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. , 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
Chicago	Özdemir Suzi,Aydın Er Rahime Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. (2021): 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
MLA	Özdemir Suzi,Aydın Er Rahime Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. , 2021, ss.189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
AMA	Özdemir S,Aydın Er R Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. . 2021; 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
Vancouver	Özdemir S,Aydın Er R Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. . 2021; 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
IEEE	Özdemir S,Aydın Er R "Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi." , ss.189 - 196, 2021. 10.5336/mdethic.2020-79078
ISNAD	Özdemir, Suzi - Aydın Er, Rahime. "Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi". (2021), 189-196. https://doi.org/10.5336/mdethic.2020-79078

APA	Özdemir S, Aydın Er R (2021). Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 29(2), 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
Chicago	Özdemir Suzi,Aydın Er Rahime Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi 29, no.2 (2021): 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
MLA	Özdemir Suzi,Aydın Er Rahime Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, vol.29, no.2, 2021, ss.189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
AMA	Özdemir S,Aydın Er R Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi. 2021; 29(2): 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
Vancouver	Özdemir S,Aydın Er R Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi. 2021; 29(2): 189 - 196. 10.5336/mdethic.2020-79078
IEEE	Özdemir S,Aydın Er R "Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi." Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 29, ss.189 - 196, 2021. 10.5336/mdethic.2020-79078
ISNAD	Özdemir, Suzi - Aydın Er, Rahime. "Türkiye’de Ebelik Son Sınıf Öğrencilerinin Etik İdeolojilerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi". Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi 29/2 (2021), 189-196. https://doi.org/10.5336/mdethic.2020-79078